Една од главните работи со кои треба да се зафати новата влада е суштинска реформа на правосудниот систем, сметаат правни експерти. Според нив, тоа е потребно пред се поради ниската доверба од само 2 отсто, која граѓаните ја имаат во судството. Професорот од правниот факултет во Скопје, Борче Давитковски, вели дека треба комплетно да се преиспита улогата на судскиот и обвинителскиот совет, но и на академијата за судии и јавни обвинители, односно дали таа ги дава очекувањата. „Кај нас секоја влада почува со реформи на крајот од мандатот што е најголема глупост. Сега ќе имаме нова влада. Во првите 6 месеци, треба да се етаблираат насоките како ќе се прави реформа во правосудството, јавната администрација, образование, здравство, за да луѓето имаат перцепција што не очекува и дали ќе биде подобро“, вели Давитковски. Тој смета дека кај ниту една поранешна македонска влада немало политичка волја за да направат вистински реформи. Затоа е скромен во очекувањата и од идната влада. „Кај нас политиката е многу инволвирана и јас не очекувам многу. Но да им дадеме време. Да видиме првите реформски чекори кои ќе бидат, да видиме дали ќе има политичка воља или не. Еднаш нашиве власти треба да знаат, дека не правиме реформа за да влеземе во ЕУ, туку правиме реформа за да се подобри животот и стандардот на македонските граѓани“, вели Давитковски. Сериозен предизвик со кој државата треба да се соочи е и како да се намали влијанието на политиката врз правото, но и борбата против корупцијата. „Но доколку таа борба е само фиктивна и со носење на закони, каде имаме на некој начин само амнестија, тоа претставува атентат на самиот правен систем, како она што се случи со намалување на казнените дела и укинување на одредени кривични дела, што испраќа порака дека имаме неказнивост и дека можеби тоа ќе се случи и во иднина“, изјави Ангел Ристов, претседател на институтот „Јуридика прима“. „Во делот на судството, во делот на републичкиот судски совет, совет на јавни обвинители, треба да се направат реформи. Очигледно е дека од сите страна и од Европа, а и ние знаеме дека судството не ни функционира како што треба и тука треба да се направат реформи“, вели универзитетскиот професор Арсен Јаневски. Во Северна Македонија досега честопати се носеа закони кои се спротивни на правдата и моралот. Затоа е многу е важно при носењето на законите во иднина да има општа јавна расправа со цел носење на правилни закони, а не закони кои се спротивни на правната логика. Овие пораки беа упатени на десетатата меѓународна научна конференција, „Охридска школа на правото“....

Македонската уметница Марија Павловска ја доби меѓународната награда „Леонардо да Винчи“ - злато/специјално издание за 2024 година. Наградата се доделува за дело на реномиран уметник, скулптор, креативен или визионер, чија работа претставува значаен придонес за уметничкото наследство на светот. Павловска има добиено 14 меѓународни награди за уметност, меѓу кои и најновото специјално издание на „Леонардо да Винчи“, што беше доделено во Националниот музеј за наука и технологија Леонардо да Винчи во Милано, на 13 април годинава. Наградата се состои од комеморативна статуа, трофеј и каталог книга со делата на уметникот. Павловска неодамна изложи дваесет години уметност во галеријата „АП Спејс“ во Њујорк, вклучувајќи ги нејзините најрани дела на хартија до неодамнешните големи платна. Нејзината уметност, во црно-бела боја, е уникатна на Балканот и пошироко, со две и пол децении континуирано присуство на европската современа уметничка сцена, како и во САД и Азија. По нејзиното прво соло претставување во Њујорк во 2007 година, Павловска живее меѓу Њујорк и Скопје. Tаа е активна и на њујоршката уметничка сцена и на меѓународно ниво. Нејзината работа е претставена низ целиот свет на преку 30 самостојни изложби и повеќе од 100 групни меѓународни изложби, а нејзините уметнички дела се претставени во многу списанија, весници и каталози на музеи и галерии ширум светот. Некои од нејзините дела се наоѓаат во престижни приватни и јавни збирки ширум светот, вклучувајќи владини институции, амбасади, музеи, галерии и библиотеки. Павловска за нејзините дела има добиено 18 значајни меѓународни грантови....

Брзо раздвижени бури со грмотевици го погодија југоисточниот дел на Тексас во четвртокот по втор пат овој месец, убивајќи најмалку четири лица, кршејќи прозорци во високи згради, уривајќи дрвја и прекин струја во повеќе од 900.000 домови и деловни објекти во областа Хјустон. Официјалните лица ги повикаа жителите да се држат надвор од патиштата, бидејќи многумина беа непроодни и се очекуваше семафорите да бидат исклучени поголемиот дел од ноќта. „Останете дома вечерва. Не одете на работа утре, освен ако не сте неопходен персонал. Останете дома, грижете се за вашите деца“, рече градоначалникот на Хјустон, Џон Витмајр на вечерниот брифинг. Градоначалникот рече дека четири лица загинале за време на тешките временски услови. Најмалку две од смртните случаи биле предизвикани од паѓање дрвја, а уште еден се случил кога кран се урнал од силниот ветер, соопштија официјални лица. Улиците се поплавени, а дрвјата и далноводите беа спуштени низ целиот регион. Витмир рече дека брзината на ветерот достигнала 100 милји на час (160 км на час). Тој рече дека моќните налети потсетуваат на ураганот Ајк од 2008 година, кој го погоди градот. Стотици прозори беа скршени во хотелите и деловните згради во центарот на градот, а на улиците долу беа прелиени стакла, а државата испрати службеници од Одделот за јавна безбедност да ја обезбедат областа. „Во центарот на градот е хаос“, рече Витмир. Имаше заостанати повици на 911 преку кои работеа првите лица, додаде тој. Во Минут Меид Парк, домот на Хјустон Астрос, покривот што можеше да се повлече беше затворен поради невремето. Независниот училишен округ Хјустон ја откажа наставата во петокот за околу 400.000 студенти во сите свои 274 кампуси....

Рускиот претседател Владимир Путин ја заврши својата дводневна посета на Кина во петокот, откако Пекинг и Москва ги потврдија своите „стратешки односи“ со потпишување заедничка изјава и ветија дека ќе соработуваат против „деструктивниот и непријателски“ притисок од Вашингтон. За време на средбите меѓу Путин и кинескиот претседател Си Џинпинг, рускиот претседател рече дека Москва е подготвена да работи со Пекинг и другите глобални јужни земји кон „мултиполарен свет“, додека Кси рече дека двете земји се посветени на насочување на глобалното управување „во вистинската насока. ” Некои аналитичари велат дека Путин и Кси се обидуваат да нагласат дека блиското партнерство на Пекинг и Москва „е сила за добро во глобалниот систем“. „Двајцата лидери сакаат да нагласат дека создаваат подеднакво опкружување и инклузивен глобален економски и политички систем“, рече Филип Иванов, аналитичар за кинеско-руските односи. Покрај предизвикувањето на постојниот светски поредок предводен од САД, Путин и Кси ги критикуваа САД и НАТО за создавање негативни ефекти врз регионалниот мир и стабилност во индо-пацифичкиот регион преку создавање „затворени и ексклузивни групи“ и проширување на военото присуство....

Камиони со многу неопходна помош за Појасот Газа беа натоварени преку новоизграденото американско пловечко пристаниште во опколената енклава за првпат во петокот, бидејќи израелските ограничувања на граничните премини и тешките борби го попречуваат снабдувањето со храна и други залихи до луѓето таму. Пратката е прва во операцијата за која американските воени претставници предвидуваат дека би можела да достигне до 150 камиони дневно што влегуваат во Појасот Газа додека Израел притиска на јужниот град Рафах додека трае неговата 7-месечна офанзива против Хамас. Но, САД и хуманитарните групи, исто така, предупредуваат дека проектот на пристаништето не се смета за замена за копнените испораки што би можеле да ја донесат целата храна, вода и гориво потребни во Газа. Пред војната, повеќе од 500 камиони влегуваа во Газа во просек на ден. Успехот на операцијата, исто така, останува слаб поради ризикот од напад на милитантите, логистичките пречки и зголемениот недостиг на гориво за камионите поради израелската блокада на Појасот Газа од нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври во кој загинаа 1.200 луѓе и зеде 250 други како заложници. Во израелската офанзива оттогаш загинаа повеќе од 35.000 Палестинци во Појасот Газа, велат локалните здравствени власти, додека стотици други се убиени на Западниот Брег. Централната команда на американската војска го призна движењето на помошта во соопштението во петокот, велејќи дека првата помош преминала во Газа во 9 часот наутро, а се вели дека ниту еден американски војници не излегол на брегот во операцијата....

Јужна Африка го повика Врховниот суд на Обединетите нации да нареди прекин на огнот во Газа, тврдејќи дека ситуацијата во енклавата достигна „нова и ужасна фаза“ додека продолжува израелската воена операција во јужниот град Рафа. Меѓународниот суд на правдата со седиште во Хаг го одржа своето трето рочиште за конфликтот Израел-Хамас откако Јужна Африка поднесе постапка пред судот во декември, обвинувајќи го Израел за геноцид. „Јужна Африка се надеваше кога последен пат се појавивме пред овој суд да го одржиме овој геноциден процес за да ја зачуваме Палестина и нејзиниот народ. Наместо тоа, израелскиот геноцид продолжи со забрзано темпо и штотуку достигна нова и ужасна фаза. Израел се обиде да ги скрие своите злосторства преку вооружување на меѓународното хуманитарно право“, изјави Вуси Мадонсела, јужноафрикански амбасадор во Холандија. Израел категорично негираше дека извршил геноцид во Газа, велејќи за време на сослушувањата претходно оваа година дека направил се за да избегне цивилни жртви и дека цели само на милитантите на Хамас. Израел тврди дека Рафа е последното упориште на милитантната група. Јужна Африка тврди дека израелската воена операција далеку ја надминала оправданата самоодбрана....

Француската полиција во петокот застрела вооружен маж кој се обидувал да запали синагога во северниот град Руан. „Националната полиција во Руан рано утринава неутрализираше вооружено лице кое очигледно сакаше да ја запали синагогата во градот“, напиша министерот за внатрешни работи Џералд Дарманин на X, поранешен Твитер. Полицијата одговорила на извештаите за „пожар во близина на синагогата“, изјави полициски извор. Извор близок до случајот изјави за АФП дека мажот „бил вооружен со нож и железна шипка, и пришол на полицијата, која пукала. Поединецот починал“. „Не е погодена само еврејската заедница. Целиот град Руан е шокиран“, напиша градоначалникот на Руан, Николас Мајер-Росињол на X. Тој кажа дека нема други жртви освен напаѓачот....

Американскиот претседател Џо Бајден и неговиот противкандидат на изборите на 5 ноември, поранешниот претседател Доналд Трамп, во средата се согласија на две дебати - една на 27 јуни и друга на 10 септември. Си-Ен-Ен соопшти дека двете кампањи се согласиле да го одржат првото соочување по шест недели во Атланта без публика. Втората дебата ќе ја води Еј-Би-Си Њуз. Трамп, републиканец, кој загуби од Бајден во 2020 година, иако тој сè уште лажно тврди дека бил измамен за новиот мандат во Белата куќа, веќе неколку недели повикува на серија дебати пред националното гласање во 2024 година. Бајден, демократ, неодамна се согласи да дебатира за него. Во средата, кампањата на Бајден ги предложи датумите јуни и септември, истовремено велејќи дека тој нема да учествува во трите дебати предложени за септември и октомври од непартиската претседателска дебатна комисија која ги организира дебатите три децении. Трамп, во објава на својата социјална мрежа, рече дека е подготвен да дебатира со Бајден следниот месец и во септември. Си-Ен-Ен го објави првиот датум за дебата кратко време подоцна и рече дека двајца нејзини водители, Џејк Тапер и Дена Баш, ќе бидат модератори. И двајцата кандидати веднаш се исмеваа. „Доналд Трамп загуби две дебати од мене во 2020 година, оттогаш, тој не се појави на дебата“, рече Бајден во објавата на платформата за социјалните медиуми X. „Сега тој се однесува како да сака повторно да дебатира со мене. Па, разубави ми го денот, пријателе“. Трамп, од своја страна, рече дека Бајден е најлош соговорник во дебата со кој се соочил „Тој не може да состави две реченици!“. Пред 27 јуни да биде избран за првата дебата, таборот на Бајден го исмејуваше Трамп, велејќи дека републиканецот е „слободен во среда“, вообичаен ден во неделата за тековното кривично судење на Трамп во Њујорк. Во секој случај, сведочењето во случајот, во кој Трамп е обвинет за фалсификување деловни досиеја во неговиот конгломерат за недвижности „Trump Organization“ за да сокрие уплата на пари на порноѕвезда непосредно пред неговата успешна кампања во 2016 година, е при крај, по што ќе следи поротата. Судењето најверојатно ќе заврши во следните две недели. Како што е сега, дебатата на Си-Ен-Ен ќе се одвива само помеѓу Бајден и Трамп, иако мрежата ја остави отворена можноста независниот кандидат, Роберт Кенеди Џуниор, или друг кандидат од трета партија, да би можел да го достигне прагот за пристап во дебати. И Бајден и Трамп беа претпазливи во врска со кандидатурата на Кенеди, плашејќи се дека тој би можел да освои доволно гласови во клучните политичко бојно поле за да го намали националниот исход....

„Твоја Македонија“, коалицијата предводена од ВМРО-ДПМНЕ, победникот на парламентарните избори, сега на своја страна има 61 пратенички мандат. Ова денеска попладне го изјави лидерот на партијата и иден мандатар. Embed share Преговори ВМРО-ДПМНЕ - ВЛЕН за новата Влада Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:46 0:00 Direct link 240p | 7,4MB 360p | 10,7MB 480p | 17,2MB 720p | 42,6MB 1080p | 54,8MB Мицкоски тврди дека има мнозинство во Собранието. Како коалиција `Твоја Македонија`, покрај 58 пратеници, ќе имаме точно 61 пратеник, но тоа нема да не повлече од идните разговори со коалиција `Влен`. Мицкоски, ВМРО-ДПМНЕ „Можам да кажам дека како ВМРО-ДПМНЕ и коалиција `Твоја Македонија` ги завршуваме разговорите со неколку пратеници кои не се дел од оваа коалиција. Успешно консолидиравме 61 пратеник. Не можам да зборам за тоа кои се тие дополнителни 3 пратеници. Како коалиција `Твоја Македонија`, покрај 58 пратеници, ќе имаме точно 61 пратеник, но тоа нема да не повлече од идните разговори со коалиција `Влен`.“, изјави Мицкоски. Додека Мицкоски ја даваше изјавата, во партиското седиште финишираше состанокот на работните групи на ВМРО-ДПМНЕ и на „ВЛЕН“. „Разговорите, според тоа што ме информираа, е дека се водат во правилна насока. Оптимисти сме дека, заедно со коалициските партнерите, да успееме да консолидираме две третини во парламентот заради намерата да се реконструира владиниот кабинет.“, изјави Мицкоски. Пред состанокот во седиштетот на ВМРО-ДПМНЕ, од коалицијата на опозициските партии на Албанците најавија дека во наредните денови ќе се зборува за поконкретна распределба на позициите. Денеска се разговарало за динамиката. „Методологија на работа и динамика на работа. Наредниот состанок најверојатно ќе биде поконкретен.“, вели Азир Алиу од Влен. Заедно, коалицијата на ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата „ВЛЕН“ по изборите имаат 71 пратенички мандат – ситуација, која по денешната објава на Мицкоски, најверојатно ќе се менува. Засега, неизвесно е дали и „ЗНАМ“ на Максим Димитриевски ќе биде дел од новото парламентарно мнозинство....

Мајкл Коен, некогашниот политички фиксер на Доналд Трамп и клучен сведок против американскиот претседател на судењето во Њујорк, се врати во четвртокот во судница и да одговори на повеќе прашања при вкрстено испрашување од одбраната на Трамп. Коен, 19-тиот и последен сведок на обвинителството, изјави пред 12-члената порота во вторникот дека иако некогаш бил загрижен за секое барање на Трамп, тој се свртел против него во 2018 година и сега сака поранешниот претседател да биде осуден. Сведочењето на Коен е клучно за случајот на обвинителството против Трамп. Коен претходно оваа недела сведочеше дека Трамп платил 130,000 долари за замолчување на порно ѕвездата од 2016 година за да ги спречи гласачите да дознаат за неговото однесување пред една деценија. „Само стори го тоа“, цитираше Коен, што му побарал Трамп....

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека во четвртокот бил во североисточниот град Харков за да се сретне со воени претставници во услови на руска офанзива во регионот. Зеленски на Телеграм рече дека ситуацијата во Харков е исклучително тешка, но генерално под контрола. Русија зазеде неколку села околу Харков во последните денови, а рускиот напредок го натера Зеленски да откаже неколку планирани странски посети. Украинската војска во четвртокот соопшти дека иако ситуацијата во Харков и понатаму е комплицирана, украинските сили ја стабилизирале ситуацијата и го запреле рускиот напредок во одредени области. Случувањата следат по дводневната посета на Украина на американскиот државен секретар Антони Блинкен, за време на која Зеленски побара системи за противвоздушна одбрана да помогнат во заштитата на Харков. Блинкен најави воена помош од 2 милијарди долари за Украина како дел од пакетот од 61 милијарда долари што беше одобрен минатиот месец. Руското Министерство за одбрана во четвртокот соопшти дека нејзината противвоздушна одбрана уништила пет тактички проектили и повеќе беспилотни летала над Крим окупиран од Русија, како и беспилотни летала над регионите Белгород, Брјанск, Калуга и Тула. Некои информации се од Асошиетед прес, Франс прес и Ројтерс....

Од затворската управа соопштија дека се изготвени протоколи за него. Откако беше сместен во посебна ќелија, сам, назначени се стражари кои што се задолжени исклучиво за него, храната кој му се доставува ќе се тестира, ќе шета во затворскиот двор сам и изолиран. Палевски со себе носел личен багаж и пари, евра и турски лири кои се задржани и нотирани во записник. Оставени му се хартија и пенкало а во ќелијата нема приклучок за струја. Денеска е прегледан од затворскиот доктор а Палевски не побарал адвокат. „Притвореното лице е сместено соодветно. Се нема пожалено на медицински проблеми. Денес е прегледан од домскиот доктор. Известен е кривичниот суд дека притвореното лице е кај нас. Тековно се обавуваат дневните активности. Чекаме на судот за натамошни дејства за обвинетото лице. Уште нема побарано бранител кој ќе го застапува“, изјави Филип Андов, директор на истражниот затвор „Скопје“. Од обвинителството соопштија дека истрагата за убиствата на Вања Ѓорчевска и Панче Жежовски продолжува и за останатите осомничени е во завршна фаза. „„По екстрадицијата на првиот осомничен од Република Турција, јавниот обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје продолжува да презема истражни дејствија во предметот за грабнувањето и убиството на Вања Ѓорчевска и Панче Жежовски, соопштија од Основното јавно обвинителство. Во однос на ова лице, јавниот обвинител презема истражни дејствија на прибавување и анализа на докази кои во оваа фаза на постапката не можат да бидат споделени со јавноста“, стои во официјалниот допис од Обвинителството. Засега оттаму нема најава кога Палевски ќе биде повикан и донесен на распит Јавното обвинителство. По пет месеци минати во екстрадициски притвор во Турција, во градот Баликесир каде и беше уапсен, Палевски вчера екстрадиран во државата и донесен со редовен лет на линијата Истанбул – Скопје. Авионот на „Туркиш ерлајнс“ слета околу 19.45 часот на скопскиот аеродром а еден час подоцна Палевски беше во ќелијата во истражниот затвор подготвена само за него. За убиството на четиринаесетгодишната Вања Ѓорчевска и седумдесет и четиригодишниот Панче Жежовски осомничени се уште четири лица. Во истражниот затвор во Шутка се сопартијците на Палевски во „Десна“, Влатко Кешишов, Боре Видевски и Велибор Маневски, кои се осомничени за грабнување и за две убиства на свиреп начин. Таткото на Вања, Александар Ѓорчевски, кој е осомничен за помагање при грабнување на неговата ќерка е во домашен притвор, откако Врховниот суд минатиот месец ја уважи неговата жалба. Осомничен е и Стефан Димковски, кој го превезе Палевски од Србија во Турција и тој се наоѓа во куќен притвор....

Кинеските власти гневно реагираа и најавија контра мерки по најавата на Белата куќа дека администрацијата на Бајден ќе ги зголеми тарифите за одредени увозни производи од Кина, вклучително и четирикратно зголемување на доплатата за електричните автомобили. Кинескиот министер за надворешни работи Ванг Ји одговори на потегот на САД. „Би сакал да истакнам дека ваквите еднострани и протекционистички акции се спротивни на трендот на времето. Во овој критичен момент на глобално економско закрепнување, меѓународната заедница треба да ги предупреди Соединетите држави да не предизвикуваат нови неволји за светот“, изјави Ванг Ји, кинески министер за надворешни работи. Покрај тарифата од 100 отсто за електричните возила, администрацијата на САД планира и нови давачки за акумулаторите на електричните возила. Тарифите ќе важат и за испорака на одредени видови полупроводници, соларни ќелии и опрема што се користи во здравствената индустрија, како што се игли и шприцеви. Експертите рекоа дека постојат голем број начини на кои Кина може да одговори на новите царини, а некои од најверојатните се наметнување тарифи за американски стоки кои влегуваат во Кина; намалување на сопствените набавки на политички чувствителни земјоделски производи од САД, како што е сојата; или ограничување на продажбата на минерални производи од витално значење за производство на батерии за електични возила....

Кинескиот претседател Си Џинпинг е домаќин на рускиот претседател Владимир Путин на разговори во Пекинг, на почетокот на дводневната посета на рускиот лидер. „Односите меѓу Русија и Кина не се опортунистички и не се насочени против никого. Нашата соработка во меѓународните прашања е еден од стабилизирачките фактори на меѓународната сцена“, изјави Путин. Тој во средата во интервју за кинеските медиуми рече дека Русија е подготвена да преговара за војната во Украина. Кина вели дека е неутрална страна во конфликтот во Украина, но ја поддржува Русија економски, политички и реторички и одбива да ја осуди офанзивата на Москва. Патувањето на Путин во Кина е негова прва странска посета откако тој беше реизбран во март за петти мандат на функцијата. Ова е негова втора посета на Кина во последните шест месеци. Украинскиот претседател Володимир Зеленски предложи мировен план и Швајцарија треба да биде домаќин на мировните преговори следниот месец, но Русија не беше поканета на состаноците. Украина бара целосно повлекување на руските сили од Украина, вклучително и од областите за кои Русија тврдеше дека ги анексира, потег што беше отфрлен од меѓународната заедница....

Понатамошното непридржување до употребата на уставното име Република Северна Македонија, а со тоа и до Преспанскиот договор, може да влијае на поддршката од ЕУ, а со тоа и на европската иднина на државата велaт дел од аналитичарите. Поранешниот амбасадор, Ѓорѓи Филипов, вели дека последиците би биле во делот на намалување на соработката и помошта која би доаѓала од Брисел. Embed share Аналитичарите со поделени мислења за употребата на името Македонија Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:52 0:00 Direct link 240p | 6,9MB 360p | 9,9MB 480p | 15,2MB 720p | 44,6MB 1080p | 50,0MB „Последиците би биле сигурно стопирање на некои ветување што се дадени од политичка, економска до на крајот финансиска помош. Значи можни се најразлични санкции да се употребат“, вели поранешниот амбасадор, Ѓорѓи Филипов. Тој вели дека се ќе зависи од тоа како Владата ќе се однесува во однос на сите обврски кои произлегуваат од договорот, дали некои ќе бидат занемарени или отфрлени. „Договорот има едно меѓународно значење и од таму и меѓународни обврски. И ЕУ инсистира на негова примена и САД кој е наш стратешки партнер и главен помагач и главна сила во НАТО“, додава Филипов. За Малинка Ристевска Јорданова од Институтот за европска политика, најпрво треба да се утврди дали неупотребата на новото уставно име од страна на претседателката на државата на чинот на нејзината инаугурација, значи и не придржување на Договорот од Преспа. „Тоа што Грција е гласна за ова прашање, јасно е дека сака да ја искористи својата позиција и понатаму да ја демонстрира таа позиција на сила, а не да оди по правни патишта. Затоа ќе видиме како ова ќе има понатамошен оглас и затоа треба трпение и ладни глави“, вели Малинка Ристевска Јорданова од Институтот за европска политика. Поранешниот амбасадор Ристо Никовски смета дека користењето на името Македонија од страна на новата претседателка не е воопшто неуставно. „Уставното и историско име на оваа држава е Македонија, додека Република е политичка одредница, а Северна е географска одредница, која на еден насилен, неприфатлив, недемократски, нецивилизиран начин со уцени и слични неприфатливи начини и беше наметнат на оваа држава. Овој исчекор на претседателката е само почеток на исправање на едни историски грешки, кои му се прават на македонскиот народ“, изјави поранешниот амбасадор, Ристо Никовски. Говорот на претседателката Гордана Сиљановска Давкова предизвика реакции во ЕУ и Грција, но и од Германија, чии што пратеници нејзиниот потег го оценуваат како несреќен и за жалење....

Словачкиот премиер Роберт Фицо повеќе не е во животна опасност, откако во средата беше застрелан во обид за атентат при напуштање на владиниот состанок, изјави владин министер. Забележани се полицајци како го обезбедуваат влезот на Универзитетската болница Рузвелт во Банска Бистрица во четвртокот наутро, каде што е хоспитализиран 59-годишниот Фицо. Вооружениот напаѓач во средата го застрела Фичо пет пати, и тој беше во критична состојба. Неколку часа подоцна беше опериран. Инцидентот во централниот словачки град Хандлова, за кое словачките медиуми велат дека го извршил 71-годишен маж, ја запрепасти малата централноевропска нација и наиде на меѓународна осуда....

Сам во посебна ќелија, без контакт со другите затвореници, 24 часовен надзор од редарска служба задолжена само за него, ограничено движење во посебен затворски двор, јадење сам и со проверка на храната што му се дава. Тоа се дел од посебните безбедносни протоколи што ќе важат за Љупчо Палевски, главниот осомничен за убиствата на тинејџерката Вања Ѓорчевска и пензионерот Панче Жежовски, а кој вечерва со редовна авионска линија беше екстрадиран од Турција. Транспорт на Љупчо Палевски во затворот во Шутка, 15 мај, 2024 Палевски беше транспортиран од Скопскиот аеродром директно во Истражниот затвор во Шутка со конвој необележани полициски возила. Со влегувањето во затворот почнува и неговиот 30-дневен притвор, што претходно му беше изречен. Од министерството за правда се огласија набргу после сместувањето на Палевски во затвор. Ова е добар знак за општеството и порака дека правдата ќе ве стигне , каде и да сте! Министерство за правда „Министерството за правда и министерот Кренар Лога изразуваат голема благодарност до турските власти, особено до министерот за правда на Република Турција , Јилмаз Тунч за нивната брза реакција и преземањето на сите мерки за екстрадиција на Љупчо Палевски. Целата постапка се спроведе во релативно краток период за неполни пет месеци“, соопштија од министерството од каде додаваат: „Ова е добар знак за општеството и порака дека правдата ќе ве стигне , каде и да сте!“. Љупчо Палевски - Палчо беше уапсен во близина Баликесир, Турција. Љупчо Палевски е првоосомничен за киднапирањето и убиството на 14-годишната Вања Ѓорчевска, што се случи на 27 ноември во близина на Скопје, како и за убиството на Панче Жежовски, во близина на Велес, на 22 ноември. Откако јавноста и полицијата почна потрага по исчезнатата Вања, Палевски, ја напуштил државата. Тој првично заминал за Белград, а од таму, со помош на неговиот сопартиец Стефан Димковски заминал за Турција. Книга на жалоста за Вања Ѓорчевска Турските власти набргу го лоцираа Палевски и на 5 декември беше уапсен во близина на градот Баликесир. После првичниот притвор, Палевски беше преместен во екстрадициски затвор, каде остана до неговата денешна екстрадиција. За киднапирањето и за убиствата на Вања и Жежовски, во притвор се и Велибор Манев, Влатко Кешишов и Боре Видевски кои се товарат за соучество. Таткото на Вања, Александар Ѓорчевски, од 25 април е преместен во куќен притвор. Од 25 април месец, таткото на Вања, Александар Ѓорчевски, кој се сомничи дека помагал во грабнувањето, е преместен во куќен притвор откако врховниот суд му ја уважи жалбата. „Ми одзедоа сè. Не сум веќе ни родител ни татко, ехо од човек остана од мене. Би сакал да го дознаам идентитетот на луѓето што го направија ова и сите тие се подеднакво виновни“, рече Ѓорчевски на седницата на судот. За Стефан Димовски, пак, се изречени мерки на претпазливост, кој е осомничен за помагање при бегството на Палевски во Турција. Истрагата за случајот што ја потресе цела држава ја води Скопското обвинителство....

Претседатлеот на САД Џо Бајден го осуди насилството врз словачкиот премиер Роберт Фицо, кој се здоби со повреди опасни по живот кога беше застрелан и ранет во обид за атентат во средата. „Вознемирен сум кога слушам извештаи за напад на словачкиот премиер Роберт Фицо. Џил и јас се молиме за брзо закрепнување, а нашите мисли се со неговото семејство и со народот на Словачка. Го осудуваме овој ужасен чин на насилство. Нашата амбасада е во близок контакт со владата на Словачка и е подготвена да помогне“, рече Бајден. Фицо во животозагрозувачка состојба по обидот за атентат, соопшти владиниот кабинет. Претходно, новинската агенција ТАСР објави дека Фицо е повреден во стомак при пукање по владин состанок. Агенцијата го цитираше потпретседателот на парламентот Љубош Блаха дека Фицо бил застрелан и повреден. Сведок на Ројтерс рече дека слушнал неколку истрели и оти видел човек како е приведен од полицијата. Сведокот рече дека видел безбедносни службеници како ставаат некого во автомобил и заминуваат. Владината канцеларија не можеше веднаш да се добие за коментар. Урсула фон дер Лајен, претседателка на Европската комисија, го осуди, како што рече, грозниот напад врз Фицо. Некои информации во текстот се од Ројтерс...

Словачкиот премиер Роберт Фицо се здоби со повреди опасни по живот кога беше застрелан и ранет во обид за атентат во средата, соопшти владината канцеларија. Претходно, новинската агенција ТАСР објави дека Фицо е повреден во стомак при пукање по владин состанок. Агенцијата го цитираше потпретседателот на парламентот Љубош Блаха дека Фицо бил застрелан и повреден. Сведок на Ројтерс рече дека слушнал неколку истрели и оти видел човек како е приведен од полицијата. Сведокот рече дека видел безбедносни службеници како ставаат некого во автомобил и заминуваат. Владината канцеларија не можеше веднаш да се добие за коментар. Урсула фон дер Лајен, претседателка на Европската комисија, го осуди, како што рече, грозниот напад врз Фицо....

Украинскиот претседател Володимир Зеленски ги одложи сите патувања во странство, како што ситуацијата на бојното поле продолжи да се влошува денес. Киев рече дека руската пешадија влегла во североисточниот пограничен град Вовчанск во регионот Харков. Заземањето на градот на 5 километри од границата ќе биде најзначајната добивка на Русија, откако во петокот започна напад во регионот на Харков, отворајќи нов фронт. Нападот ги држи надвор од рамнотежа затегнатите и исцрпени сили на Украина пред, како што рече Зеленски, она што може да биде голема руска офанзива во наредните недели. Москва со месеци полека создава терен на истокот. „Ситуацијата е исклучително тешка. Непријателот зазема позиции на улиците на градот Вовчанск“, објави на Фејсбук Олексиј Харкивски, началник на патролната полиција на Вовчанск. Украинските војници се повлекоа на „поповолни“ позиции во две области на регионот Харков, вклучително и областа Вовчанск, соопшти војската доцна во вторникот. Се вели дека одлуката е „последица на непријателски оган и невреме“ и е донесена „за да се зачуваат животите на нашите војници и да се избегнат загуби“. Дмитро Лазуткин, портпарол на Министерството за одбрана, рече дека „некои“ руски пешадиски групи влегле во градот, за кој воените аналитичари сметаат дека Москва треба да го заземе за да продолжи со офанзивното движење во таа насока. Силите на Киев се обидуваа да ја спречат Русија да изгради војници и воена опрема во северниот дел на Вовчанск, соопшти војската. Русите се обидуваа да се прегрупираат и да копаат и не презедоа поактивна акција во средата, се додава. Полицијата остана во Вовчанск и продолжува да ги евакуира луѓето, рече Харковски. Речиси 8.000 луѓе се евакуирани од Вовчанск и пограничните области од нападот во петокот. САД ќе ja поддржуваат Украина додека не се гарантира нејзиниот безбедносен суверенитет, вети државниот секретар Ентони Блинкен при посетата на Киев, во време кога Русија организира нови напади на истокот на земјата. Високиот американски дипломат е првиот висок американски функционер кој отпатува во Украина, откако американскиот Конгрес минатиот месец го усвои пакетот воена помош од 61 милијарда долари, по неколкумесечно одложување, во кое Русија доби предност на бојното поле. Блинкен кажа дека доцнењето на американското оружје ја направило Украина поранлива на руските напади, но рече дека Киев може да смета на непоколебливата поддршка од Вашингтон бидејќи американскиот народ разбрал оти Русија нема да застане во Украина. „Путин засили уште една офанзива против Украина во Харков и на исток, испраќајќи бран по бран руски војници, ирански беспилотни летала, севернокорејска артилерија и тенкови, проектили и борбени авиони изградени со машини и делови испорачани од Кина“, кажа Блинкен. „Ние сме со вас денес. И ќе останеме покрај вас додека не се гарантира безбедноста на Украина, суверенитетот, нејзината способност да го избере својот пат“, рече тој....

САД ќе ѝ дадат на Украина дополнителни 2 милијарди долари за воено финансирање, изјави денес државниот секретар Ентони Блинкен. Тој зборуваше на заедничката прес-конференција во Киев со украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба, додавајќи дека поддршката ќе биде насочена кон инвестирање во индустриската база на Украина. Блинкен, вчера во Киев, рече дека САД ќе ja поддржуваат Украина додека не се гарантира нејзиниот безбедносен суверенитет. Високиот американски дипломат е првиот висок американски функционер кој отпатува во Украина, откако американскиот Конгрес минатиот месец го усвои пакетот воена помош од 61 милијарда долари, по неколкумесечно одложување, во кое Русија доби предност на бојното поле. Блинкен кажа дека доцнењето на американското оружје ја направило Украина поранлива на руските напади, но рече дека Киев може да смета на непоколебливата поддршка од Вашингтон бидејќи американскиот народ разбрал оти Русија нема да застане во Украина. „Путин засили уште една офанзива против Украина во Харков и на исток, испраќајќи бран по бран руски војници, ирански беспилотни летала, севернокорејска артилерија и тенкови, проектили и борбени авиони изградени со машини и делови испорачани од Кина“, кажа Блинкен. „Ние сме со вас денес. И ќе останеме покрај вас додека не се гарантира безбедноста на Украина, суверенитетот, нејзината способност да го избере својот пат“, рече тој. Блинкен пристигна во Киев со воз рано во вторникот наутро, посета која доаѓа неколку дена откако Русија започна копнен упад во северниот дел на регионот Харков, отворајќи нов фронт. Киев со месеци заостанува на бојното поле, додека руските трупи полека напредуваа, искористувајќи го недостатокот на украинска работна сила и артилериски гранати. Воената помош од Вашингтон, главниот поддржувач на Киев, беше задржана со месеци, блокирана од републиканците во американскиот Конгрес, додека конечно не дозволија гласање минатиот месец, кога беше усвоена со поддршка од двете партии. Задржувањето од страна на републиканците во голема мера беше поттикнато од Доналд Трамп, поранешен претседател и републикански претседателски кандидат на изборите во ноември против претседателот Џо Бајден. Неговиот необврзувачки став кон Украина ги исплаши европските земји. На неговиот состанок со украинскиот претседател Володимир Зеленски, Блинкен се обиде да го увери дека по одложувањата, американската помош сега ќе тече на стабилен начин. „Знаеме дека ова е време со предизвици. Но, исто така знаеме дека во блиска иднина помошта е сега на пат, дел од неа веќе пристигна, а повеќе ќе пристигне“, рече тој во забелешките со Зеленски. „И тоа ќе направи вистинска разлика против тековната руска агресија на бојното поле“. Русија сега контролира околу 18% од Украина и зајакнува по неуспехот на контраофанзивата на Киев во 2023 година да направи сериозни напади против руските трупи. Зеленски, обраќајќи му се на Блинкен на англиски, рече дека резервите за противвоздушна одбрана се „најголемиот дефицит за нас“, а Русија спроведува воздушни напади со долг дострел од март, кои ги погодија постројките за електрична енергија и предизвикаа прекини на струја. „Денес навистина ни требаат два Патриота за Харков, за регионот Харков, бидејќи таму луѓето се нападнати. Цивили, воини, сите се под руски ракети“. Во понеделникот, американскиот советник за национална безбедност Џејк Саливан рече дека Вашингтон се обидува да го забрза „темпото на испорака“ на оружје за Украина за да ѝ помогне да ја смени својата положба, додавајќи дека оваа недела ќе биде објавен нов пакет оружје. Зеленски, исто така, рече дека сака да разговара за безбедносните гаранции и претстојниот мировен самит, барајќи од Блинкен да помогне да се обезбеди учество од повеќе земји. Москва не е поканета на самитот во Швајцарија следниот месец....

Европската Унија (ЕУ) го повика Израел веднаш да ја прекине својата воена операција во градот Рафа, јужна Газа, велејќи денес дека операцијата ги нарушува операциите за хуманитарна помош и носи повеќе раселување, глад и човечко страдање. Во изјавата на шефот за надворешна политика на ЕУ Жозеп Борел, се истакнува правото на Израел да се брани, но вели дека Израел мора да го следи меѓународното право и да ги штити цивилите. „Европската Унија го повикува Израел да се воздржи од дополнително влошување на и онака лошата хуманитарна ситуација во Газа и повторно да го отвори преминот Рафа“, рече Борел. „Доколку Израел продолжи со својата воена операција во Рафа, тоа неизбежно ќе ги оптовари односите на ЕУ со Израел“. Борел, исто така, го повика Хамас безусловно да ги ослободи сите заложници што ги држи во Газа. Израелската војска денес соопшти дека нејзините сили извеле воздушни напади врз околу 80 цели низ појасот Газа во текот на изминатиот ден, додека копнените единици се бореле на источната страна на Рафа. Израелските сили, исто така, се бореа со Хамас во неколку области во северниот дел на Газа, четири месеци откако војската соопшти дека ја разбила инфраструктурата на милитантната група во областа. Генералниот секретар на Обединетите нации (ОН) Антонио Гутереш, вчера изјави дека е „згрозен“ од ескалацијата на воената активност во и околу Рафа од страна на израелските одбранбени сили, како што речиси 450.000 Палестинци се насилно раселени од областа во изминатата недела. Во текот на изминатата недела, израелската војска ги интензивираше бомбардирањата и другите операции во Рафа, истовремено наредувајќи евакуација на населението во делови од градот. Израел вели дека спроведува ограничена операција за уништување на милитантната инфраструктура долж границата на Газа со Египет. Повеќе од половина од населението на Газа се засолнуваше во Рафа, а многу од Палестинците отидоа таму откако избегаа од војната Израел-Хамас во други делови на Газа. САД, ОН и други го повикаа Израел да избегне целосна офанзива во Рафа, предупредувајќи на хуманитарна катастрофа таму. Но, израелските лидери велат дека е неопходна офанзива за да се постигне целта да се елиминира Хамас како закана во Газа. Дел од информациите во текстот се од Асошиетед прес, агенцијата Франс-прес и Ројтерс...

Стејт департментот го стави пакетот помош од една милијарда долари за оружје за Израел во процес на ревизија во Конгресот, изјавија во вторникот двајца американски претставници. Најновиот пакет оружје вклучува тенкови, минофрлачи и оклопни тактички возила, изјави едно од официјалните лица за Ројтерс. Претседавачите и членовите на Комисиите за надворешни работи на Сенатот и на Претставничкиот дом ги разгледуваат договорите за оружје со странство. Претседателот Џо Бајден минатата недела рече дека ја одложил испораката на бомби до Израел поради загриженоста дека тие би можеле да бидат искористени за голема инвазија на Рафа, град во јужниот дел на Газа. Бајден го повика израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху да не го напаѓа Рафа без заштитни мерки за цивилите, седум месеци од војната што ја уништи Газа. Поддршката на Бајден за Израел во неговата војна против Хамас се појави како политичка одговорност за претседателот, особено меѓу младите демократи, бидејќи тој се кандидира за реизбор оваа година....

Американскиот претседател Џо Бајден би ставил вето на нацрт-законот за израелска безбедносна помош во Конгресот, доколку тој помине, соопшти во вторникот Белата куќа. Дополнително, советникот за национална безбедност на Белата куќа Џејк Саливан, планира да отпатува во Саудиска Арабија и Израел овој викенд, изјави американски официјален претставник денес додека израелските тенкови навлегуваат подлабоко во источниот дел на Рафа, поттикнувајќи стравувања од дополнителни цивилни жртви. Дополнителни детали за неговото патување не се достапни. Посетата доаѓа додека САД продолжуваат да го притискаат Израел да го задржи големиот воен копнен упад во Рафа, еден од граничните премини во Газа каде што се засолнати повеќе од милион луѓе. Администрацијата на претседателот Џо Бајден и израелската влада постигнаа разбирање дека секоја операција во градот преполн со бегалци нема да биде „значително проширена“ пред посетата на Саливан, објави во вторникот Аксиос, цитирајќи висок американски функционер. Американските и израелските официјални лица требаше да одржат дополнителни разговори лично за Рафа, но поминаа неколку недели без да се одреди нов датум. Израелските меѓународни сојузници и хуманитарните групи постојано предупредуваа за голем копнеен упад во Рафа преполната со бегалци, каде што Израел вели дека четири баталјони на Хамас се заробени. „Очигледно ќе продолжиме да разговараме со израелската влада“, рече портпаролката на Белата куќа Карин Жан-Пјер на брифингот. „Тие разговори продолжуваат и тие се конструктивни“, рече таа, истакнувајќи дека Саливан оваа недела очекува разговори лично да се случат во наредните денови....

САД ќе ja поддржуваат Украина додека не се гарантира нејзиниот безбедносен суверенитет, вети денес државниот секретар Ентони Блинкен при посетата на Киев, во време кога Русија организира нови напади на истокот на земјата. Високиот американски дипломат е првиот висок американски функционер кој отпатува во Украина, откако американскиот Конгрес минатиот месец го усвои пакетот воена помош од 61 милијарда долари, по неколкумесечно одложување, во кое Русија доби предност на бојното поле. Блинкен кажа дека доцнењето на американското оружје ја направило Украина поранлива на руските напади, но рече дека Киев може да смета на непоколебливата поддршка од Вашингтон бидејќи американскиот народ разбрал оти Русија нема да застане во Украина. „Путин засили уште една офанзива против Украина во Харков и на исток, испраќајќи бран по бран руски војници, ирански беспилотни летала, севернокорејска артилерија и тенкови, проектили и борбени авиони изградени со машини и делови испорачани од Кина“, кажа Блинкен. „Ние сме со вас денес. И ќе останеме покрај вас додека не се гарантира безбедноста на Украина, суверенитетот, нејзината способност да го избере својот пат“, рече тој. Блинкен пристигна во Киев со воз рано во вторникот наутро, на досега необјавената посета, која доаѓа неколку дена откако Русија започна копнен упад во северниот дел на регионот Харков, отворајќи нов фронт. Киев со месеци заостанува на бојното поле, додека руските трупи полека напредуваа, искористувајќи го недостатокот на украинска работна сила и артилериски гранати. Воената помош од Вашингтон, главниот поддржувач на Киев, беше задржана со месеци, блокирана од републиканците во американскиот Конгрес, додека конечно не дозволија гласање минатиот месец, кога беше усвоена со поддршка од двете партии. Задржувањето од страна на републиканците во голема мера беше поттикнато од Доналд Трамп, поранешен претседател и републикански претседателски кандидат на изборите во ноември против претседателот Џо Бајден. Неговиот необврзувачки став кон Украина ги исплаши европските земји. На неговиот состанок со украинскиот претседател Володимир Зеленски, Блинкен се обиде да го увери дека по одложувањата, американската помош сега ќе тече на стабилен начин. „Знаеме дека ова е време со предизвици. Но, исто така знаеме дека во блиска иднина помошта е сега на пат, дел од неа веќе пристигна, а повеќе ќе пристигне“, рече тој во забелешките со Зеленски. „И тоа ќе направи вистинска разлика против тековната руска агресија на бојното поле“. Русија сега контролира околу 18% од Украина и зајакнува по неуспехот на контраофанзивата на Киев во 2023 година да направи сериозни напади против руските трупи. Зеленски, обраќајќи му се на Блинкен на англиски, рече дека резервите за противвоздушна одбрана се „најголемиот дефицит за нас“, а Русија спроведува воздушни напади со долг дострел од март, кои ги погодија постројките за електрична енергија и предизвикаа прекини на струја. „Денес навистина ни требаат два Патриота за Харков, за регионот Харков, бидејќи таму луѓето се нападнати. Цивили, воини, сите се под руски ракети“. Во понеделникот, американскиот советник за национална безбедност Џејк Саливан рече дека Вашингтон се обидува да го забрза „темпото на испорака“ на оружје за Украина за да ѝ помогне да ја смени својата положба, додавајќи дека оваа недела ќе биде објавен нов пакет оружје. Зеленски, исто така, рече дека сака да разговара за безбедносните гаранции и претстојниот мировен самит, барајќи од Блинкен да помогне да се обезбеди учество од повеќе земји. Москва не е поканета на самитот во Швајцарија следниот месец....

Советникот за национална безбедност на Белата куќа Џејк Саливан, планира да отпатува во Саудиска Арабија и Израел овој викенд, изјави американски официјален претставник денес додека израелските тенкови навлегуваат подлабоко во источниот дел на Рафа, поттикнувајќи стравувања од дополнителни цивилни жртви. Дополнителни детали за неговото патување не се достапни. Посетата доаѓа додека САД продолжуваат да го притискаат Израел да го задржи големиот воен копнен упад во Рафа, еден од граничните премини во Газа каде што се засолнати повеќе од милион луѓе. Администрацијата на претседателот Џо Бајден и израелската влада постигнаа разбирање дека секоја операција во градот преполн со бегалци нема да биде „значително проширена“ пред посетата на Саливан, објави во вторникот Аксиос, цитирајќи висок американски функционер. Американските и израелските официјални лица требаше да одржат дополнителни разговори лично за Рафа, но поминаа неколку недели без да се одреди нов датум. Израелските меѓународни сојузници и хуманитарните групи постојано предупредуваа за голем копнеен упад во Рафа преполната со бегалци, каде што Израел вели дека четири баталјони на Хамас се заробени. „Очигледно ќе продолжиме да разговараме со израелската влада“, рече портпаролката на Белата куќа Карин Жан-Пјер на брифингот. „Тие разговори продолжуваат и тие се конструктивни“, рече таа, истакнувајќи дека Саливан оваа недела очекува разговори лично да се случат во наредните денови....

Американските и кинеските претставници во вторникот одржаа разговори зад затворени врати во Швајцарија за да разговараат за безбедносните грижи за вештачката интелигенција. Американските власти рекоа дека разговорите во Женева нема да ја отворат вратата за Кина да влијае на технолошката политика. Претставниците од двете земји ќе разговараат за начините за намалување на опасностите поврзани со вештачката интелигенција, соопштија американските власти. „Сигурно не гледаме исто на многу теми и апликации за вештачка интелигенција, но веруваме дека комуникацијата за критичните ризици од вештачката интелигенција може да го направи светот побезбеден“, рече висок американски функционер. Пекинг и Вашингтон се во тесна трка да доминираат во пејзажот со вештачка интелигенција. Кина ги користи „способностите на вештачката интелигенција во цивилниот, така и во воениот/национален безбедносен сектор“, рече американски официјален претставник. Употребата на вештачката интелигенција од страна на Пекинг може да ја загрози „народната безбедност на САД и на сојузниците“, додаде тој. Друг официјален претставник рече дека САД се натпреваруваат со Кина за да ги постават правилата за вештачката интелигенција и „да истражат дали некои од правилата можат да бидат прифатени од сите земји“. Разговорите за вештачката интелигенција беа најавени минатиот месец по посетата на американскиот државен секретар Ентони Блинкен на Пекинг, каде што тој се состана со кинескиот министер за надворешни работи Ванг Ји. Американскиот претседател Џо Бајден и кинескиот претседател Шји Џинпинг се согласија на дијалогот во ноември. Соединетите Држави се претставени од официјални лица од Советот за национална безбедност на Белата куќа и од Стејт департментот и трговијата на дискусијата во вторникот. Делегацијата на САД ги води разговорите со претставници на кинеското Министерство за надворешни работи и државниот планер, Националната комисија за развој и реформи. Американски официјален претставник минатата недела изјави дека Стејт департментот сака Кина и Русија да се обврзат дека вештачката интелигенција нема да донесува одлуки за нуклеарно вработување. Администрацијата на Бајден планира да ги заштити американските модели со вештачка интелигенција како ЧетЏиПиТи, спречувајќи ги земјите како Кина и Русија да добијат пристап до софтверот. Некои информации за овој извештај дадоа Ројтерс, Асошиетед прес и агенцијата Франс прес....

Грузискиот парламент во вторникот го одобри во третото и последно читање предлог-законот за поделби што предизвика неколкунеделни масовни протести, при што критичарите сметаат дека е закана за демократските слободи и аспирациите на земјата да се приклучи на Европската унија. Предлог-законот бара медиумите и невладините организации и другите непрофитни организации да се регистрираат како „ги извршуваат интересите на странска сила“ доколку добијат повеќе од 20 отсто од своето финансирање од странство. Владата вели дека предлог-законот е неопходен за да се запре, како што смета, штетното странско влијание врз политиката на земјата и да се спречат неодредени странски актери да се обидат да ја дестабилизираат. Опозицијата го осуди предлог-законот како „руски закон“, бидејќи Москва користи слична легислатива за сузбивање на независните медиуми, непрофитните организации и активистите кои го критикуваат Кремљ. Масовните протести против законот во последните недели ја зафатија јужнокавкаската држава од 3,7 милиони жители. Претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел во вторникот зборуваше за грузиските пратеници во Копенхаген на конференција за демократија, и рече дека „ако сакаат да се приклучат на ЕУ, мора да ги почитуваат основните принципи на владеењето на правото и демократските принципи“. Предлог-законот е речиси идентичен со оној што владејачката партија „Грузиски сон“ беше под притисок да се повлече минатата година по уличните протести. Обновените демонстрации ја потресуваат Грузија со недели, при што демонстрантите се судрија со полицијата, која употреби солзавец и водени топови за да ја растера толпата. Грузиската претседателка Саломе Зурабичвили, која е сè повеќе несогласен со владејачката партија, вети дека ќе стави вето на законот, но „Грузиски сон“ има доволно мнозинство за да го отфрли претседателското вето. По конечното читање во парламентот, законот ќе биде испратен до Зурабичвили, а таа има рок од 14 дена или да стави вето или да го одобри. Тепачка избувна во парламентот додека пратениците расправаа за законот претходно во вторникот. Во последните денови беа претепани неколку демонстранти и опозиционери. Опозицијата ги поврза инцидентите со протестите. Извор: Асошиетед прес...

Србија е најголем сојузник, а Бугарија најголема закана – така се произнеле граѓаните на Северна Македонија во теренската анкета на Меѓународниот републикански институт - ИРИ во февруари годинава спроведена на репрезентативен примерок во рамките на поголемо истражување во земјите од Западен Балкан. По Србија, втор најголем сојузник се САД, па Турција. На високото четврто место изненадувачки е Русија која пак е втора на списокот најголеми закани по Бугарија, а пред Косово и Албанија. Кај македонските граѓани од светските лидери најдобро котира турскиот претседател Реџеп Ердоган со 66 отсто позитивно мислење. По него е рускиот претседател Владимир Путин со 49 проценти поддршка, трет е американскиот претседател Бајден со 37 отсто позитивно мислење. Embed share Истражување на ИРИ за Западен Балкан Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:21 0:00 Direct link 240p | 5,5MB 360p | 7,7MB 480p | 10,7MB 720p | 20,9MB 1080p | 30,5MB На прашањето „каква треба да биде надворешната политика на Северна Македонија“ 31 отсто одговориле само про ЕУ и прозападна, 23 проценти рекле Запад и Русија подеднакво, 12 отсто сметаат дека треба да биде прозападна, но и со релации со Русија. 34 отсто сметаат дека Руската агресија врз Украина е целосно неоправдана, 24 проценти дека е донекаде оправдана, а 9 проценти дека е целосно оправдана. За тоа кој е виновен за војната, 38 проценти одговориле двете страни, 17 проценти дека вината е кај Русија, а дури 27 отсто дека Западот е крив. Големо мнозинство од испитаниците – 68 отсто од нив се изјасниле позитивно на прашањето дали би гласале „за“ приклучување кон ЕУ. 13 проценти рекле дека ќе бидат против. 50 проценти од прашаните граѓани безбедносната ситуација ја сметаат за задоволувачка, но 32 отсто мислат дека има шанса за конфликт во земјава во блиска иднина, а од нив 37 отсто сметаат дека тоа би се случило поради тензии создадени од другите етнички заедници. На прашањето дали верувате дека корупцијата е сериозен проблем дури 72 отсто од испитаниците одговориле дека е многу сериозен, а 18 дека е сериозен. Како најкоруптивни елементи од општеството се сметаат политичките партии и нивните раководства, а многу блиску е и судската власт. Корупцијата е на високото второ место за граѓаните на земјата на прашањето кој е главниот проблем. Предничат економијата и високите цени....

СКОПЈЕ – Неправилности на гласањето за претседателски и парламентарни избори одржано на 8 мај имало на седум избирачки места, по едно во Желино, Охрид и Струга и по две во Крушево и Долнени, утврди Државната изборна комисија (ДИК). Приговорите за избирачки места во Битола, Ресен, Гостивар, Долнени, Струга, Кичево, Демир Хисар, Чаир, Гази Баба, се одбиени или повлечени. Несовпаѓање на бројот на гласачи потпишани во списокот и бројот на ливчиња во кутијата, неправилно пополнет записник, несовпаѓање на бројките од записникот и уредот за биометриска идентификација – ова се дел од причините за прифаќање на приговорите и поништување на гласањето во наведените избирачки места. „Државната изборна комисија ги усвои следните приговори: Желино, ИМ 2101 поднесен од Коалицијата“ Вреди“, Охрид, ИМ 1272 поднесен од Коалицијата „Твоја Македонија“, Крушево ИМ 1194 и ИМ1202 поднесен од Коалицијата „Твоја Македонија“, Струга ИМ 1844 поднесен од Коалицијата „Твоја Македонија“ и Коалицијата „За Европска иднина“, Долнени ИМ 1470 и ИМ 1470/1 поднесен од Коалицијата „Твоја Македонија““, соопштија од ДИК. Според официјалните податоци вкупниот број на запишани гласачи на овие избирачки места е 3521 избирачи што може да влијае на бројот на пратеници но сепак од ДИК велат дека сега течат законските рокови за жалби и потоа ќе одлучат дали ќе има прегласување. „Секоја заинтересирана страна има право на тужба до Управен суд во рок од 24 часа а Управниот суд одлучува во рок од 48 часа по поднесена тужба. По одлуката на Управниот суд, ДИК ќе излезе со конечен извештај за резултатите, односно доколку има избирачки места каде што ќе се поништи гласањето, дополнително ќе се направи симулација дали бројот на запишани гласачи во избирачките места каде што би се поништило гласањето, влијае на резултатот во распределба на мандатите. Во зависност од тоа ДИК по одлуките на Управниот суд, ќе донесе заклучок за евентуално прегласување на определени избирачки места“, појаснуваат од ДИК. Политичките партии со реакции по одлуката на ДИК за поднесени приговори, за едни е потврда за нерегуларности за други е политички инженеринг за да се добијат мандати бидејќи доколку има прегласување можно е да се случи промена на бројот на освоени мандати Изборните единици 5 и 6 а тоа ќе влијае секако и на борбата за „превласт“ во составот на ДИК бидејќи партиите кои ќе бидат во опозиција предлагаат претседател и двајца членови на ДИК, а партиите на власт предлагаат потпретседател и тројца членови....

Американскиот претседател Џо Бајден во вторникот откри пакет на големи зголемувања на тарифите за низа кинески увозни производи, вклучувајќи електрични возила, компјутерски чипови и медицински производи, со што се ризикува судир со Пекинг во текот на изборната година во обид да ги привлече гласачите кои на неговата економска политика даваат ниски оценки. Бајден ќе ги задржи тарифите поставени од неговиот републикански претходник Доналд Трамп, додека ги зголемува другите, вклучително и четирикратно зголемување на царините за електрични возила на над 100%, се вели во соопштението на Белата куќа. Тој ги наведе „неприфатливите ризици“ за економската безбедност на САД од, како што смета, нефер кинеските практики кои ги преплавуваат глобалните пазари со евтини стоки. Новите мерки влијаат на увезената стока од 18 милијарди долари од Кина, вклучувајќи челик и алуминиум, полупроводници, батерии, критични минерали, соларни ќелии и кранови, соопшти Белата куќа. Според американското Бирото за попис, САД увезле стоки од Кина во вредност од 427 милијарди долари во 2023 година и извезле 148 милијарди долари во светската економија бр. „Кина ја користи истата книга што ја има претходно за да го поттикне сопствениот раст на сметка на другите со тоа што ќе продолжи да инвестира, и покрај вишокот кинески капацитет и преплавувањето на глобалните пазари со извозот што е намален поради нефер практики“, изјави националниот економски советник на Белата куќа, Лаел Брејнард. Трговската претставничка на САД, Кетрин Таи, рече дека ревидираните царини се оправдани бидејќи Кина продолжува да ја краде американската интелектуална сопственост и во некои случаи станала „поагресивна“ во сајбер упадите насочени кон американската технологија. Таа рече дека претходните тарифи имале минимално влијание врз цените и вработеноста на целата економија на САД, но биле ефективни во намалувањето на американскиот увоз на кинески стоки, додека го зголемиле увозот од други земји. Но, Таи препорача тарифни исклучувања за десетици категории на увоз на индустриски машини од Кина, вклучително и 19 за опрема за производство на соларни производи. Дури и кога чекорите на Бајден паднаа во согласност со премисата на Трамп дека се оправдани построги трговски мерки, демократот го насочи својот противник на изборите во ноември. Белата куќа рече дека трговскиот договор на Трамп со Кина од 2020 година не го зголемил американскиот извоз или ги зајакнал работните места во американскиот производствен производ и рече дека тарифите од 10 отсто за стоки од сите точки на потекло што ги предложи Трамп ќе ги фрустрираат сојузниците на САД и ќе ги зголемат цените. Трамп воведе царини од 60% или повисоки за сите кинески стоки. Претставниците на администрацијата рекоа дека нивните мерки се „внимателно насочени“, комбинирани со домашни инвестиции, планирани со блиски сојузници и веројатно нема да го влошат нападот на инфлацијата што веќе ги налути американските гласачи и ја загрози кандидатурата на Бајден за реизбор. Тие, исто така, го минимизираа ризикот од одмазда од Пекинг. Бајден се бореше да ги убеди гласачите во ефикасноста на неговите економски политики и покрај позадината на ниска невработеност и над-тренд економски раст. Анкетата на Ројтерс/Ипсос минатиот месец покажа дека Трамп има предност од 7 процентни поени во однос на Бајден за економијата. Аналитичарите предупредија дека трговскиот договор може да ги зголеми трошоците за електричните возила во целина, што ќе им наштети на климатските цели на Бајден и неговата цел да создаде работни места во производството. Бајден рече дека сака да победи во оваа ера на конкуренција со Кина, но не и да започне трговска војна што може да им наштети на меѓусебно зависните економии. Тој работеше во последните месеци за да ги намали тензиите во разговорите лично со кинескиот претседател Шји Џинпинг. И двајцата претседателски кандидати на САД во 2024 година нагло отстапија од консензусот за слободна трговија што некогаш владееше во Вашингтон, период ограничен со пристапувањето на Кина во Светската трговска организација во 2001 година. Кина рече дека царините се контрапродуктивни и ризикуваат да ги разгорат тензиите. Поширокото воведување тарифи од страна на Трамп за време на неговото претседателствување 2017-2021 година започна тарифна војна со Кина. Како дел од долгоочекуваното ажурирање на тарифите, Бајден ќе ги зголеми тарифите оваа година според член 301 од Законот за трговија од 1974 година од 25% на 100% за електричните возила, со што вкупните давачки ќе достигнат 102,5%, од 7,5% на 25% за литиум-јонски батерии за електрични автомобили и други делови од батерии и од 25% до 50% на фотоволтаични ќелии што се користат за производство на соларни панели. На „одредени“ критични минерали ќе им се покачат тарифите од ништо на 25%. Тарифите за кранови од брод до пристаниште ќе се зголемат на 25% од нула, оние за шприцеви и игли ќе се зголемат на 50% од ништо сега и некои лична заштитна опрема (ППЕ) што се користи во медицинските установи ќе се зголемат на 25% од толку 0% сега. Недостатоците на ППЕ направени во голема мера во Кина го попречија одговорот на Соединетите држави за ковид-19. Ќе следат повеќе тарифи во 2025 и 2026 година за полупроводници, чија стапка на тарифи ќе се удвои на 50%, како и за литиум-јонски батерии што не се користат во изборни возила, графит и постојани магнети, како и гумени медицински и хируршки ракавици. Чекорот што Бајден претходно го најави за зголемување на царините за некои производи од челик и алуминиум ќе стапи на сила оваа година, соопшти Белата куќа. Голем број законодавци повикаа на масовни зголемувања на кинеските тарифи за возила. Сега се увезуваат релативно малку лесни возила од кинеско производство. Претседателот на Комитетот за банкарство на Сенатот, Шерод Браун, сака администрацијата на Бајден целосно да ги забрани кинеските електрични возила, поради загриженоста дека тие претставуваат ризик за личните податоци на Американците. Американската секретарка за финансии Џенет Јелен, која во април ја предупреди Кина дека нејзиното прекумерно производство на електрични автомобили и соларни производи е неприфатливо, рече дека таквата загриженост е широко споделена од сојузниците на САД и дека акциите биле „мотивирани не од антикинеската политика, туку од желбата за спречи штетна економска дислокација од нефер економски практики“. Извор: Ројтерс...

Главниот извршен директор на Хонг Конг, Џон Ли го критикува апсењето на клучен трговски функционер во Велика Британија под обвинение за шпионирање за надворешната разузнавачка служба на градот. Бил Јуен, кој раководи со Економската и трговската канцеларија на Хонг Конг во Лондон, и двајца други мажи, Питер Веи и Метју Трикет, добија кауција кога се појавија во судницата во Лондон во понеделникот. Тие се обвинети дека „се согласиле да преземат информации за собирање, надзор и дела на измама“ помеѓу декември 2023 и мај 2024 година. Обвиненијата беа покренати според новиот акт за национална безбедност на Велика Британија. Главниот извршен директор Ли ги отфрли обвинувањата. За време на брифингот со новинарите во вторникот, тој предупреди дека секој обид „да се меша во работата на економските и трговските канцеларии на различни места ќе биде против слободната трговија и слободната економија“ и ќе им наштети на економиите на земјите кои „се обидуваат да прават лоши работи“ во економските и трговски канцеларии. Кинеското Министерство за надворешни работи објави соопштение во кое предупредува дека случајот може да ги наруши односите меѓу Пекинг и Лондон. Тензиите меѓу страните се зголемија поради кинеското задушување на продемократските и несогласувачките гласови во Хонг Конг во последниве месеци. Британското Министерство за надворешни работи во вторникот го повика кинескиот претставник за да поднесе формален протест поради наводите. Хонг Конг е поранешна британска колонија која беше вратена под кинеска контрола во 1997 година. Предавањето вклучуваше договор Кина да му дозволи на Хонг Конг да ужива слободи и одреден степен на автономија што не се ужива на континентална Кина. Некои информации за овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, Ројтерс, агенцијата Франс прес....

Украинскиот претседател Володимир Зеленски им се заблагодари на Соединетите Држави за, како што го нарече „клучниот пакет“ помош, додека беше домаќин на разговорите во вторникот во Киев со американскиот државен секретар Ентони Блинкен. Блинкен пристигна во земјата неколку часа порано на ненајавено патување за да го пренесе она што американските власти го нарекоа „силна порака за уверување“ во време кога украинските сили се соочуваат со силни напади од руската војска во источна Украина и чекаат пристигнување на нови испораки на оружје од сојузниците помагаат во одбраната. Зеленски му рекол на Блинкен дека неговата посета доаѓа во „тежок период за истокот на нашата земја“. Во текот на изминатата недела Русија ги интензивираше нападите врз регионот Харков во североисточна Украина. Зеленски рече дека ќе разговара со Блинкен да ја добие новата американска помош за Украина што е можно побрзо, како и да ја зајакне воздушната одбрана на Украина, вклучително и надежта дека Украина може да ги обезбеди ракетните системи Патриот за да помогне во заштитата на Харков. Блинкен рече дека САД, заедно со другите украински партнери, се решени да се погрижат Украина да го има она што и треба за да биде успешна во борбата против руската инвазија. „Знаеме дека ова е време со предизвик, но знаеме и дека во блиска иднина помошта сега е на пат“, рече Блинкен. „Некои од нив веќе пристигнаа, повеќе ќе пристигне, а тоа ќе направи вистинска разлика против тековната руска агресија на бојното поле“, додаде Блинкен. Посетата на Блинкен вклучува и разговори со премиерот Денис Шмихал и министерот за надворешни работи Дмитро Кулеба и говор во Киев. Портпаролот на американскиот Стејт департмент, Метју Милер, во изјава рече дека Блинкен „ќе разговара за информации на бојното поле, влијанието на новата безбедносна и економска помош на САД, долгорочните безбедносни и други обврски и тековната работа за зајакнување на економското закрепнување на Украина“. Соединетите Држави во петокот го објавија својот последен придонес во воените напори на Украина во форма на пакет оружје и опрема од 400 милиони долари. Белата куќа во понеделникот соопшти дека прави „се што е можно“ за да брза со оружје во Украина за да се бори против руската копнена офанзива во регионот Харков. „Правиме се што е човечки возможно, и ние самите и нашите сојузници“, им рече на новинарите советникот за национална безбедност на Белата куќа Џејк Саливан, додавајќи дека новиот пакет за оружје ќе биде објавен „само во наредните денови“. Надминувани и оневозможени, украинските сили чекаат да пристигне многу потребната американска воена помош. Последици од гранатирање во Белгород. Руското Министерство за одбрана соопшти дека уништило 25 украински проектили над регионот Белгород, кој се наоѓа на руската страна од границата од Харков. Вјачеслав Гладков, регионален гувернер на Белгород, во вторникот на Телеграм изјави дека во нападот е повредено едно лице и оштетени повеќе од 20 куќи. Воздухопловните сили на Украина во вторникот известија дека ги уништиле сите 18 руски беспилотни летала лансирани во нападите во текот на ноќта, при што пресретнале над Черкаси, Доњецк, Херсон, Хмелницки, Кировохрад, Киев и Запорожје. Нова воена економија на Русија Потегот на рускиот претседател Владимир Путин да назначи економист за нов министер за одбрана укажува на намерата на Москва да изгради воена економија, изјави во понеделникот советникот на украинскиот претседател Михаило Подољак. „Русија ја преместува речиси целата своја економија на воени линии. Таа ќе биде милитаристичка земја, а нејзината економија ќе биде изградена исклучиво за да произведува за војската“, изјави Подољак за Ројтерс. Путин во неделата го именуваше Андреј Белоусов, 65-годишен поранешен вицепремиер, експерт за економија, за нов министер за одбрана. Поранешниот министер за одбрана Сергеј Шојгу ќе стане секретар на моќниот руски Совет за безбедност и ќе има одговорност за воено индустрискиот комплекс, соопшти Кремљ. „Без сомнение, овие промени што ги гледаме денес, тие се доказ за целосна трансформација на Руската Федерација“, рече Подољак. Некои информации за овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, агенцијата Франс прес и Ројтерс....

Кинеското Министерство за надворешни работи соопшти дека рускиот претседател Владимир Путин ќе допатува во официјална посета на Кина подоцна оваа недела. Министерството соопшти дека Путин ќе пристигне во Пекинг во четврток во дводневна посета на покана на кинескиот претседател Шји Џинпинг. Патувањето ќе биде прва посета на Путин во странство по неговиот реизбор во март за петти мандат на функцијата и негова втора посета на Кина во последните шест месеци. Тој отпатува во Пекинг во октомври за да присуствува на форумот за иницијативата „Појас и пат“ на претседателот Шји, која беше лансирана во 2013 година за да се поттикне трговијата и инвестициите преку подобрување на транспортните врски на Кина со остатокот од светот. Само неколку недели пред руските трупи да ја нападнат Украина во февруари 2022 година, Шји и Путин потпишаа ветување со кое го прогласија нивното билатерално партнерство „без граници“. Оттогаш Пекинг стана најсигурниот економски и дипломатски партнер на Москва, бидејќи западните земји воведоа строги економски санкции како одговор на инвазијата. Некои информации за овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, агенција Франс прес....

Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган во понеделникот изјави дека повеќе од 1.000 членови на милитантната палестинска група Хамас се лекуваат во болниците низ Турција, откако го повтори својот став дека тоа е „движење на отпорот“. Турски официјален претставник подоцна рече дека Ердоган „погрешил“ и дека значело дека жителите на Газа генерално се лекуваат во Турција. „Ако го наречете Хамас „терористичка организација“, ова ќе не растажи“, рече Ердоган на заедничката прес-конференција со грчкиот премиер Киријакос Мицотакис во Анкара, откако Мицотакис го наведе Хамас како таков. „Ние не го сметаме Хамас за терористичка организација. Повеќе од 1.000 членови на Хамас се на лекување во болниците низ нашата земја“, рече Ердоган. Турски функционер, кој сакаше да остане анонимен, подоцна рече дека Ердоган сакал да се осврне на Палестинците од Газа, управувана од Хамас, наместо на членовите на Хамас. „Претседателот Ердоган погрешно зборуваше, мислеше дека 1.000 жители на Газа се на лекување, а не членови на Хамас“, рече турски функционер. Ројтерс не можеше веднаш да ја утврди позадината на оние кои се лекуваат во Турција, но во ноември Анкара соопшти дека евакуира десетици ранети или болни жители на Газа, главно болни од рак и нивните придружници по израелската офанзива во Газа. Извор: Ројтерс...

Агенцијата на ОН за палестински бегалци во вторникот соопшти дека проценува дека речиси 450.000 луѓе биле насилно раселени од градот Рафа во јужниот дел на Газа во изминатата недела поради влегувањето на израелските сили во областа. Повеќе од половина од населението на Газа се засолнуваше во Рафа, а многу од Палестинците отидоа таму откако избегаа од војната Израел-Хамас во други делови на Газа. „Луѓето се соочуваат со постојана исцрпеност, глад и страв. Никаде не е безбедно“, соопшти Агенцијата на ОН за помош и работа за палестинските бегалци на Блискиот Исток (УНРВА). „Итниот прекин на огнот е единствената надеж“, се додава во соопштението. Соединетите држави, Обединетите нации и други го повикаа Израел да избегне целосна офанзива во Рафа, предупредувајќи на хуманитарна катастрофа таму. Но, израелските лидери велат дека Рафа е последното упориште за милитантната група Хамас и дека е неопходна офанзива за да се постигне целта да се елиминира Хамас како закана во Газа. Меѓународниот комитет на Црвениот крст (МКЦК) во вторникот го објави отворањето на теренска болница со 60 кревети во Рафа. Оваа слика покажува теренска болница управувана од Меѓународниот комитет на Црвениот крст, во Рафа, во јужниот дел на Појасот Газа, 10 мај 2024 година. МКЦК соопшти дека установата ќе обезбедува итни операции, акушерска и гинеколошка нега, педијатриска нега и амбулантски услуги за околу 200 луѓе дневно. „Со оглед на тоа што здравствените потреби растат од ден на ден во Газа, МКЦК го повторува својот повик за заштита на медицинските установи според меѓународното хуманитарно право“, се вели во соопштението на МКЦК. „Ниту еден пациент не треба да биде убиен додека лежи во болнички кревет. Ниту еден лекар, медицински сестри или медицински професионалци никогаш не треба да умираат додека работат за да спасат животи“, се додава во соопштението. Хуманитарната помош се намалува во Газа бидејќи двата главни премини во близина на Рафа останаа затворени во понеделникот, а хуманитарните работници се мачеа да дистрибуираат сè помали резерви и храна за стотици илјади раселени Палестинци. Заменик-портпаролот на ОН, Фархан Хак, за време на брифингот со новинарите во понеделникот рече дека дистрибуцијата на хуманитарна помош во енклавата е запрена. „Сè уште нема сообраќај на хуманитарна стока преку преминот Рафа, кој е затворен“, рече тој. „И сè уште нема безбеден и логистички остварлив пристап до преминот Керем Шалом. Се обидуваме да ги добиеме работите, вклучително и преку преминот Ерез, но количината на работи што патуваат е многу мала во последните денови“, рече Хак. „Во оваа фаза го рационализираме горивото, имаме многу малку гориво“, додаде тој. Хак објави дека еден член на персоналот на Одделот за безбедност на Обединетите нации бил убиен, а уште еден повреден во Газа кога нивното возило на ОН било удрено во понеделникот на пат кон Европската болница во Рафа. „Генералниот секретар ги осудува сите напади врз персоналот на ОН и повикува на целосна истрага. Тој упатува сочувство до семејството на загинатиот член на персоналот“, рече тој. На контролниот пункт меѓу окупираниот Западен Брег и Израел во понеделникот група израелски демонстранти го запреа конвојот со помош што пловел за Газа. Видеата што кружат на интернет покажаа како тие фрлаат дел од помошта од камионите и ја уништуваат. Полицијата соопшти дека се уапсени, без да наведе детали. Речиси целото население на Газа се потпира на хуманитарна помош за да преживее. Во текот на изминатата недела, израелската војска ги засили бомбардирањата и другите операции во Рафа, додека нареди населението да се евакуира од делови од градот. Израел инсистира на тоа дека ова е ограничена операција за уништување на милитантната инфраструктура долж границата на Газа со Египет. Реакција на САД Американскиот советник за национална безбедност Џејк Саливан изјави за време на брифингот за вести во Белата куќа во понеделникот дека администрацијата на претседателот Џо Бајден не смета дека убиствата на Палестинците во Газа од страна на Израел, неговата војна со Хамасас се геноцид. „Не веруваме дека она што се случува во Газа е геноцид. Ние цврсто го отфрливме тој предлог“, рече Саливан. Саливан рече дека Соединетите Држави сакаат да го видат Хамас поразен, дека Палестинците фатени среде војната се во „пекол“ и дека голема воена операција од страна на Израел во Рафа би била грешка. Бајден, кој се кандидира за реизбор оваа година, се соочи со тешки критики од своите поддржувачи во земјата поради неговата поддршка на Израел; некои од тие критичари го обвинија Израел дека извршил геноцид. Војната беше поттикната од нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври во кој загинаа 1.200 луѓе и доведе до фаќање на околу 250 заложници, според израелските власти. Последователната израелска контраофанзива во Газа уби повеќе од 35.100 Палестинци, според Министерството за здравство на Газа, кое вклучува цивили и борци во својата бројка, но вели дека повеќето од загинатите се жени и деца. Некои материјали во овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, агенцијата Франс прес и Ројтерс....

Младата оперска пејачка од Охрид Миланка Новеска која неколку години живее и работи во Шведска, се подготвува за настапот ова лето во кралскиот театар Дротингхолм пред шведското кралско семејство, од кое доби стипендија, како млад и надежен оперски пејач. Станува збор за највисоко признание и достигнување, на кое може да се надева еден уметник, вели Миланка. Embed share Светска кариера за восхит на младата оперска пејачка Миланка Новеска Густавсон Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:37 0:00 Direct link 240p | 10,2MB 360p | 16,7MB 480p | 28,5MB 720p | 57,3MB 1080p | 89,4MB „Работев во театарот Дротингхолм, кој е кралски театар овде во Стокхолм минатото лето, и тоа ми донесе многу успех. Сега ќе ми ја доделат и нивната стипендија, која се дава на луѓе кои имаат работено во театарот и кои имаат покажано многу голем потенцијал, особено за барокната музика. Исто така ќе имам можност да настапам за нив. Тоа е огромна чест и сум многу среќна што ќе можам да го направам тоа“, изјави за Гласот на Америка оперската пејачка Миланка Новеска Густавсон. Бев откриена како млад и надежен талент од оперската пејачка Милка Ефтимова Миланка Новеска Густавсон Кариерата на Новеска почнува во родниот Охрид, каде уште како мала се занимава со пеење. Завршува средно музичко училиште во Скопје, а потоа од романското министерство за едукација добива целосна стипендија за изучување на оперско пеење во Националниот универзитет за музика во Букурешт. Овде соработувала со хорот на нивното радио, а четири години работела и во комичната оперска куќа во Букурешт. „Бев откриена како млад и надежен талент од оперската пејачка Милка Ефтимова. Подоцна бев забележана и од оперскиот пејач Борис Трајанов, кои ме зедоа под нивно крило. Ме научија уште како мала што значи да се биди оперски пејач, колку работи треба да се познаваат. Дека треба да се изучува клавир и да се изучуваат различни јазици, кои потоа ќе ми бидат потребни“. Минатата пролет, Новеска со Националниот оркестар од Атина, настапила во Крит, како дел од операта „Кармен“ од Жорж Бизе, каде ја играла улогата „Мерцедес“. Член е и на програмата за млади уметници основана во Њујорк. „Се работи за организација која има база во Њујорк. Работат со млади оперски пејачи, како што сум јас. Препорачувам на сите млади оперски пејачи, да аплицираат и да бараат различни интернационални можности“. Миланка многу често настапува и со нејзиниот сопруг, кој е Швеѓанец, а кој по професија е виолинист. Од неодамна е и заменик-член на Националниот шведски радио хор, а настапуваше и со Прашкиот конзерваториумски барокен оркестар. И покрај бројните меѓународни настапи, нејзина желба е да настапува пред македонската публика. „Во иднина сакам уште повеќе да се специјализирам во тоа што го правам. Никогаш не е доволно да се изучува, да се дознава, да се учат нови улоги. Би сакала многу од срце да имам настапи и во Македонија и се надевам дека за многу скоро време ќе имам таква можност“, рече Новеска Густавсон. Наредното лето ја очекува настап во Италија. Ќе ја игра улогата на Толомео во операта Јулиј Цезар. Ниту нејзиниот роден град не ја заборави. Таа во 2013 година ја доби Повелбата „Свети Климент Охридски“, што ја доделува Општина Охрид, на истакнати поединци во различни области....

САД повикуваат на континуирани напори и реформи неопходни да се постигне напредок во пристапот и полноправно членство на Северна Македонија во Европската Унија (ЕУ), изјавија за Гласот на Америка на македонски јазик од прес-службата на Стејт департментот. На прашањето дали Бугарија, со тоа што ја блокира Северна Македонија поради историски барања, ги загрозила интересите на САД и Западот во регионот, Стејт департментот рече: „Охрабруваме продолжување на дијалогот меѓу Северна Македонија и Бугарија, кој е вкоренет во заедничката заложба за иднината на Северна Македонија како полноправна членка во ЕУ“. Бугарија бара вклучување на Бугарите во Уставот како прелиминарен услов за почеток на преговорите на Северна Македонија за членство во ЕУ. И Грција вчера го поврза напредокот на државата кон ЕУ со целосното спроведување на Договорот од Преспа и главно со „употребата на уставното име на земјата“, откако Гордана Сиљановска-Давкова кажа Македонија, а не Северна Македонија, при заклетвата на инаугурацијата за претседател. Кабинетот на Сиљановска-Давкова потоа соопшти дека претседателката ќе се придржува до официјалната примена на уставното име, но оти во нејзините јавни настапи „има право да го употребува името Македонија, како чин на лично право на самоопределување и самоидентификација“. Гласот на Америка на македонски праша дали САД се загрижени оти промената на власта во државата би можела дополнително да ги отежни веќе закочените пристапни преговори со ЕУ. „Граѓаните на Северна Македонија на 8 мај гласаа на претседателски и парламентарни избори со историски резултати. Ѝ честитаме на избраната претседателка Гордана Сиљановска-Давкова, првата жена претседател на државата, и со нетрпение го очекуваме формирањето на новиот состав на Собранието и неговиот избор на идниот премиер“, одговори Стејт департментот. Во изјавата натаму се вели дека „нашите заеднички цели за безбедност, просперитет и целосна евроатланска интеграција остануваат, и САД ќе продолжат да ја поддржуваат Северна Македонија во исполнувањето на тие аспирации“. Министерството за надворешни работи (МНР) повика сите политички чинители, а особено избраните државни функционери, да бидат внимателни и да ги почитуваат уставните одредби и сите меѓународно преземени обврски, како што е целосно почитување на Договорот од Преспа. „Задржувањето на евроатлантскиот курс на земјава претставува основен стратешки интерес и гарант за долгорочната безбедност и стабилност на земјата“, соопшти МНР. Порака дојде и од ЕУ. „За Северна Македонија да го продолжи својот успешен пат кон пристапувањето во ЕУ, најважно е земјата да продолжи по патот на реформите и целосно почитување на нејзините обврзувачки договори, вклучувајќи гo Договорот од Преспа“, напиша претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен на социјалната мрежа Х. Неодамнешна анкета на Меѓународниот републикански институт (ИРИ), покажа дека поддршката за ЕУ се намалува во државите на Западен Балкан каде претходно била многу силна. Според резултатите на анкетата, 31 отсто од Македонците поддржуваат недвосмислено прозападен курс. „Луѓето го губат трпението со чекањето за влез во Европската Унија. Дел од ова се објаснува и со фактот дека Украина е поканета и други земји, додека во повеќето случаи земјите од Западен Балкан чекаат повеќе од две децении во редот за влез во Европската Унија“, изјави за Гласот на Америка Пол Мекарти, директор на ИРИ за Европа....

Американскиот советник за национална безбедност Џејк Саливан денес изјави дека администрацијата на претседателот Џо Бајден не ги смета убиствата на Палестинците во Газа од страна на Израел во неговата војна со Хамас за геноцид. Саливан рече дека САД сакаат да го видат Хамас поразен. Тој, исто така, рече дека Палестинците зафатени среде војната се во „пекол“ и дека голема воена операција на Израел во Рафа би била грешка. „Не веруваме дека она што се случува во Газа е геноцид. Ние цврсто го отфрливме таа пропозиција“, им рече Саливан на новинарите во Белата куќа. Саливан изрази загриженост за извештаите за израелски доселеници кои нападнале конвој со хуманитарна помош на пат кон преминот Ерез во северниот дел на Газа, втор ваков инцидент за помалку од една недела. „Тоа е целосно и крајно неприфатливо однесување“. Бајден, кој се кандидира за реизбор оваа година, се соочи со тешки критики од своите поддржувачи за неговата поддршка на Израел. Некои од тие критичари го обвинија Израел за геноцид. Според здравствените власти на Газа, починале повеќе од 35.000 Палестинци. Бајден се обиде да влијае на пристапот на премиерот Бенјамин Нетанјаху кон војната, но Израел е суверена, демократска нација која на крајот носи свои одлуки, рече Саливан. „Премиерот не мора да одговара пред нас. Тој треба да одговара пред израелскиот народ“. Повторувајќи го коментарот на Бајден во саботата, Саливан рече дека сега може да има прекин на огнот во Газа доколку Хамас ги ослободи заложниците. Светот треба да го повика Хамас да се врати на преговарачката маса и да прифати договор, рече тој. САД работат за итен прекин на огнот и договор за ослободување заложници, кажа Саливан, додавајќи дека не може да предвиди кога и дали ќе биде склучен таков договор....

Елизабет Ален, потсекретарка за јавна дипломатија, патува во Северна Македонија, Босна и Херцеговина, Србија и Косово од 12 до 20 мај, соопшти Стејт департментот. Целта на посетата, според соопштението, е да ги продлабочи партнерствата со земјите од Западен Балкан и да ги унапреди заедничкит цели на САД за регионална соработка и европска интеграција. Северна Македонија ќе ја посети последна, каде ќе се сретне со експерти за странско малигно влијание. „Во однос на културната различност и богатото наследство на Северна Македонија, потсекретарката Ален ќе го посети античкиот римски форум во Стоби, каде што поддршката на американската влада, преку Амбасадорскиот фонд за заштита на културата, помага да се зачува еден од највредните археолошки локалитети во Северна Македонија“, кажа Стејт департментот. Додека е таму, таа ќе разговара со локалните партнери за потенцијалот на проектот за понатамошно проширување на економскиот развој, туризмот и врските меѓу луѓето, се вели во соопштението....

Американските и кинеските власти планираат да се сретнат во вторник во Швајцарија за да разговараат за безбедносните грижи за вештачката интелигенција. Американските власти рекоа дека разговорите во Женева нема да ја отворат вратата за Кина да влијае на технолошката политика. Претставниците од двете земји ќе разговараат за начините за намалување на опасностите поврзани со вештачката интелигенција, соопштија американските власти. „Сигурно не гледаме очи во очи на многу теми и апликации за вештачка интелигенција, но веруваме дека комуникацијата за критичните ризици од вештачката интелигенција може да го направи светот побезбеден“, рече висок американски функционер. Пекинг и Вашингтон се во тесна трка да доминираат во пејзажот со вештачка интелигенција. Кина ги користи „способностите на вештачката интелигенција во цивилниот, така и во воениот/национален безбедносен сектор“, рече американски официјален претставник. Употребата на вештачката интелигенција од страна на Пекинг може да ја загрози „народната безбедност на САД и на сојузниците“, додаде тој. Друг официјален претставник рече дека САД се натпреваруваат со Кина за да ги постават правилата за вештачката интелигенција и „да истражат дали некои од правилата можат да бидат прифатени од сите земји“. Разговорите за вештачка интелигенција беа иницирани минатиот месец по посетата на американскиот државен секретар Ентони Блинкен на Пекинг, каде што тој се сретна со кинескиот министер за надворешни работи Ванг Ји. Соединетите Американски Држави ќе бидат претставени од официјални лица од Советот за национална безбедност на Белата куќа и од Стејт департментот и трговијата на дискусијата во вторник. Делегацијата на САД ќе ги води разговорите со претставници на кинеското Министерство за надворешни работи и државниот планер, Националната комисија за развој и реформи. Американски официјален претставник минатата недела изјави дека Стејт департментот сака Кина и Русија да се обврзат дека вештачката интелигенција нема да донесува одлуки за нуклеарно вработување. Администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден планира да ги заштити американските модели со вештачка интелигенција како ЧетЏиПиТи, спречувајќи ги земјите како Кина и Русија да добијат пристап до софтверот. Некои информации за овој извештај дојдоа од Ројтерс и Франс прес....

Мајкл Коен го карактеризираше својот славен клиент Доналд Трамп како практичен менаџер и рече дека понекогаш лажел за него и малтретирал други во негово име за време на многу очекуваното сведочење во понеделникот на судењето за поткуп на поранешниот претседател. Коен, поранешниот адвокат на Трамп и убедливо најважниот сведок на окружниот обвинител на Менхетен во случајот, зазеде став во појавување што сигнализира дека првото кривично судење на поранешниот американски претседател влегува во завршна фаза. Обвинителите велат дека би можеле да го завршат случајот до крајот на неделата. Сведочењето со такво интимно познавање на активностите на Трамп може да ја зголеми правната изложеност на потенцијалниот републикански претседателски кандидат доколку поротниците сметаат дека е доволно веродостоен. Но, политички, Трамп веројатно ќе го искористи потпирањето на обвинителите на сведок со толку проверено минато - Коен се изјасни за виновен за федералните обвиненија поврзани со плаќањата и лажењето на Конгресот - додека ги заработува своите правни проблеми и го прикажува случајот како производ на расипан кривично-правен систем. Се очекува Коен да сведочи за неговата улога во организирањето плаќања на пари во име на Трамп за време на неговата прва претседателска кампања, вклучително и на порно актерката Сторми Даниелс, која им кажа на поротниците минатата недела дека 130.000 долари што ги добила во 2016 година имале за цел да ја спречат да излезе во јавност. сексуална средба за која вели дека имала со Трамп во хотелски апартман една деценија порано. Тој е важен и затоа што хонорарите што ги добил ја формираат основата на обвиненијата против Трамп - 34 кривични дела за фалсификување деловни книги. Обвинителите велат дека надоместоците биле евидентирани како правни такси за да се прикрие вистинската цел на плаќањата во, како што велат, обидот за незаконско мешање во претседателските избори во 2016 година. Трамп негираше дека имал секс и се изјасни за невин. Изгледа дека Трамп немал визуелен контакт со Коен, кој го започнал своето сведочење раскажувајќи го неговото воспитување на Лонг Ајленд како син на преживеан од Холокаустот и неговото искуство во неговата кариера со Трамп, вклучително и деценискиот мандат како висок извршен директор во Организацијата Трамп. Коен сведочеше дека Трамп сакал веднаш да биде информиран за какви било случувања во задачите што ги доделил. „Кога ќе ви задолжеше нешто, тогаш ќе речеше: „Информирајте ме. Кажете ми што се случува“, сведочеше Коен. Тој рече дека ова е особено точно „ако има нешто што го мачи“. „Да дознаеше за тоа на друг начин, немаше да биде добро“, сведочеше Коен. Коен рече дека Трамп имал „политика на отворени врати“ што им овозможува на директорите да се сретнат со него во неговата канцеларија, без закажување, и да го информираат за случувањата. Запрашан како тој и другите директори се однесуваат на Трамп, Коен рече: „Ќе го наречеме шеф, господине Трамп“. Додека тој топло зборуваше за времето со Трамп, тој исто така призна дека неговата работа барашеод него да лаже и малтретира во име на својот шеф. „Единствено нешто на ум беше да ја завршам работата и да го направам среќен“, рече Коен мислејќи на Трамп. Одбраната започна напорно вкрстено испрашување на Коен, велејќи им на поротниците за време на воведните изјави дека тој е „признаен лажго“ со „опсесија да го придобие претседателот Трамп“. Извор: Асошиетед прес...

Грузискиот парламент даде зелено светло на конечното гласање за предложениот закон што критичарите го гледаат како закана за слободата на медиумите и аспирациите на земјата да се приклучи на Европската унија во понеделник, еден ден откако полицијата ги растера последните протести против него. Нацрт-законот ќе бара од медиумите и невладините организации и другите непрофитни организации да се регистрираат како „ги извршуваат интересите на странска сила“ доколку добијат повеќе од 20 отсто од своето финансирање од странство. Опозицијата го осудува предлог-законот како „руски закон“, бидејќи Москва користи слична легислатива за да ги сузбие независните медиуми, непрофитните организации и активистите кои го критикуваат Кремљ. Предлог-законот е речиси идентичен со оној што владејачката партија „Грузиски сон“ беше под притисок да се повлече минатата година по уличните протести. Обновените демонстрации ја потресуваат Грузија со недели, при што демонстрантите се судрија со полицијата, која употреби солзавец и водени топови за да ја растера толпата. Демонстранти протестираат против предлог-законот за „странски агенти“ во Тбилиси, Грузија, 11 мај 2024 година. Владата вели дека нацрт-законот е неопходен за да се спречи, како што смета, штетното странско влијание врз политиката на земјата и да се спречат неодредени странски актери да се обидат да ја дестабилизираат. Огромни толпи маршираа низ плоштадот Европа во главниот град Тбилиси, во саботата. Демонстрантите беа обвиткани во грузиски знамиња и знамиња на Европската унија и извикуваа „Грузија!“. Во неделата, демонстрантите се собраа пред парламентот на митинг во текот на ноќта и се обидоа да ги блокираат влезовите во зградата, каде што комисијата од пратеници се очекуваше уште еднаш да расправа за законот во понеделник. Полицијата се обиде да ги растера демонстрациите, а до понеделник наутро само стотици останаа во близина на парламентот. Грузиското Министерство за внатрешни работи соопшти дека утрото биле уапсени 20 лица, меѓу кои тројца странски државјани - двајца Американци и еден Русин. На пратениците им требаше помалку од една минута да дадат зелено светло на третото и последно читање на предлог-законот за гласање во вторник. Грузискиот претседател Саломе Зурабичвили, кој е сè повеќе несогласен со владејачката партија, вети дека ќе стави вето на законот, но политичката партија „Грузиски сон“ има доволно мнозинство за да го отфрли претседателското вето. Законодавниот дом го одобри второто читање на законот претходно овој месец, по протестите во кои привлекоа десетици илјади луѓе. Шефот за надворешна политика на ЕУ, Жозеп Борел, го опиша потегот на парламентот како „многу загрижувачки развој“ и предупреди дека „конечното усвојување на овој закон негативно ќе влијае на напредокот на Грузија на нејзиниот пат кон ЕУ“. Извор: Асошиетед прес...

„Лично право на самоопределување и самоидентификација“, тоа е одговорот на новата претседателка на пораките од меѓународната заедница за потребата од целосно почитување на Преспанскиот договор кои дојдоа на нејзина адреса откако таа, во свечената изјава, не го изговори уставното име Република Северна Македонија. Покрај ова, во соопштението, едно од првите на новиот претседателски кабинет, се наведува и дека Силјановска-Давкова ќе се придржува до употреба на новото име на државата. „Во своите јавни настапи, македонската претседателка има право да го употребува името Македонија, како чин на лично право на самоопределување и самоидентификација, почитувајќи ги основните човекови права и слободи, и согласно европските вредности и начела. Претседателката Гордана Сиљановска Давкова ќе се придржува до официјалната примена на уставното име. Согласно Уставот, како што беше подготвена од службите на Собранието, свечената заклетва беше потпишана со користење на уставното име“, пишува во соопштението. Новата шефица на државата очекува и, како што се вели, „сите македонски партнери да ги почитуваат преземените билатерални и мултилатерални обврски кои ги презелекон земјава, истот како што македонските институции тоа го сториле во изминатите 5 години“. Од овој став произлегува дека Силјановска-Давкова ќе потпишува документи на кои стои Северна Македонија, но дека е прашање дали како шефица на државата ќе го изговара уставното име. По вчерашниот настап на Силјановска-Давкова реагира и МНР, се уште раководено од Бујар Османи, велејќи дека се потврдува цврстата определба за целосно поќитување на Преспанскиот договор. „Повикуваме на внимателност од страна на сите политички чинители, особено на избраните државни функционери. Задржувањето на евроатлантскиот курс на земјава претставува основен стратешки интерес и гарант за долгорочната безбедност и стабилност на земјата“, соопштуваат од МНР. Денеска остра реакција стигна и од грчкиот премиер Кирјакос Мицотакис, откако амбасадорката Филипиду, во знак на протест, ја напушти вчерашната инаугурација. „Провокативниот избор на новата претседателка на Северна Македонија да го прекрши официјалниот текст на заклетвата и да ја нарече земјата со различно име претставува нелегална и недозволива иницијатива. Чин кој го прекршува Договорот од Преспа и самиот устав на нејзината држава, но е и поткопување на иднината на државата“, напиша Мицотакис на Фејсбук. Со позиција за неупотребата на уставното име излезе и амбасадата на САД. „Соединетите Држави остануваат цврсто посветени на Договорот од Преспа и на евроатлантските интеграции на Северна Македонија. Откако ќе се формира нова влада и ќе се избере премиер, ќе продолжиме да ја зајакнуваме важноста на почитувањето на меѓународните договори и придобивките од напредувањето кон полноправно членство во Европската унија“, велат од американската амбасада....

Продолжува одбројувањето за Европското фудбалско првенство 2024 година. На неполни пет недели до почетокот на турнирот, се зголемува возбудата кај фудбалските фанови, но и загриженоста на германските безбедносни единици за можни терористички акти. Повикот на огранокот на терористичката организација ИСИС-Хорасан, кој ја презеде одговорноста за терористичкиот напад во Москва во кој во март загинаа 137 лица, да изврши напад во градовите Берлин, Минхен и Дортмунд за време на Европското фудбалско првенство предизвика зголемена загриженост за ова прашање. Во пропагандното списание на организацијата наречено „Гласот на Хорасан“ имаше фотографија од лице во маскирна униформа и со автомат пред празен фудбалски стадион, додека имињата на градовите Берлин, Дортмунд и Минхен беа наведени и трите града беа таргетирани со наслов „Тогаш дај го последниот гол“. Слични терористички закани беа раширени преку пропагандните канали на ИСИС пред четвртфиналето на Лигата на шампионите минатиот месец, а зборовите „Убиј ги сите“ беа употребени во визуелното прикажување на стадионите на англиските Емирати, францускиот Парк де Пренс, шпанската арена и Сантијаго Бернабеу. Според извештаите на оваа тема во германскиот печат, германските безбедносни власти откриле „активност“ во радикалните исламистички кругови што ги следат. Оваа ситуација се толкува како показател дека се зголемува можноста за терористички напад за време на турнирот. Во последниве месеци во Германија беа извршени многу рации против поддржувачите на ИСИС, а германската министерка за внатрешни работи Ненси Фезер изјави дека организацијата ИСИС-Хорасан претставува голема закана за Германија. Фезер изјави дека по нападот во Москва ги зголемиле подготовките против заканите и рече: „За време на турнирот ќе спроведеме привремени гранични контроли на границите на Германија за да спречиме влез на потенцијални насилни актери“. Германија има граници со Чешка, Холандија, Белгија, Луксембург, Швајцарија, Франција, Австрија, Полска и Данска. Со цел да ги спречи хулиганите да влезат на Светското првенство во 2006 година, Германија одлучи привремено да го укине Шенгенскиот договор и да спроведе гранична контрола. Исто така, се дозна дека германските безбедносни власти ќе преземат многу посеопфатни мерки за заштита на фудбалската репрезентација на Украина во финалето на Евро 2024 од другите 23 репрезентации учеснички. 25 отсто од оние кои се приклучуваат на радикалните исламистички организации се жени Од друга страна, според неодамнешното соопштение на германската влада, бројот на луѓе кои заминале во Сирија и Ирак и се приклучиле на радикалните исламистички организации како ИСИС од 2011 година достигна 1.150. Според наодите на владата, 25 отсто од оние кои се приклучиле на радикалните исламистички организации биле жени, а 650 од вкупно 1.150 предметни лица биле германски државјани, а 273 имале двојно државјанство. Соопштено е дека 153 од оние кои заминале во Сирија и Ирак се турски државјани со престој во Германија, а 35 се германски и турски државјани Бројот на луѓе кои се приклучија на радикалната исламистичка организација во Сирија и Ирак и се вратија во Германија беше утврден на 312 до крајот на 2023 година Според податоците на разузнавачките и безбедносните единици, по 2019 година значително се намалиле заминувањата за Сирија и Ирак. Ова е извештај на редакцијата на турски јазик на Гласот на Америка....

Ентони Блинкен во неделата упати некои од најсилните јавни критики на администрацијата на Бајден за начинот на кој Израел се справува со војната во Газа, велејќи дека израелските тактики значат „страшна загуба на невини цивилни животи“ и не успеале да го неутрализираат Хамас и може да предизвикаат траен бунт. Во неколку телевизиски интервјуа, американскиот државен секретар подвлече дека САД веруваат дека израелските сили треба „да излезат од Газа“, но дека чекаат да ги видат кредибилните планови на Израел за безбедност и управување на територијата по војната. Хамас повторно се појави во делови од Газа, рече Блинкен, а „тешките операции“ на израелските сили во јужниот град Рафа го ризикуваат најблискиот американски сојузник на Блискиот Исток „да го држи вреќата за постојан бунт“. Тој рече дека Соединетите држави со недели работат со арапските земји и други земји за да развијат „планови за безбедност, управување, реконструкција“ на Газа, но „не сме виделе такво нешто да доаѓа од Израел... Мораме да видете го и тоа“. Блинкен, исто така, рече дека додека Израел влегува подлабоко во Рафа на југ, воената операција може да „има почетен успех“, но ризикува да предизвика „страшна штета“ на населението без да се реши проблемот „што сакаме да го решиме заедно, а тоа е да се увериме Хамас не може повторно да владее со газа“. Повеќе од милион Палестинци се засолниле во Рафа со надеж дека ќе добијат засолниште среде израелската офанзива во Газа. Израел соопшти дека во градот имало четири баталјони борци на Хамас. Блинкен, исто така, јавно за прв пат од американски функционер ги повтори наодите од новиот извештај на администрацијата на Бајден до Конгресот во петокот, во кој се вели дека употребата на оружје од страна на САД во Газа од страна на Израел, најверојатно, го прекршува меѓународното хуманитарно право. Во извештајот, исто така, се вели дека воените услови ги спречиле американските власти да донесат дефинитивна одлука во одредени воздушни напади. „Кога станува збор за употребата на оружје, загриженоста за инцидентите каде што, со оглед на целокупната штета нанесена на децата, жените, мажите, разумно е да се процени дека, во одредени случаи, Израел постапил на начини што не се во согласност со меѓународните хуманитарни права“, рече Блинкен. Тој ја наведе „страшната загуба на невини цивилни животи“. Блинкен разговараше со израелскиот министер за одбрана Јоав Галант во неделата, повторувајќи го американското противење на израелската офанзива Рафа што сега ескалира, соопшти Стејт департментот. Извор: Асошиетед прес...

Во неделата, Владимир Путин изненадувачки назначи економист за нов министер за одбрана. Тоа е обид на рускиот претседател да ја подготви Русија за економска војна обидувајќи се подобро да го искористи буџетот за одбрана и да искористи поголема иновација за да победи во Украина. Повеќе од две години по конфликтот, кој ги чинеше двете страни големи жртви, Путин го номинираше Андреј Белоусов да го замени својот долгогодишен сојузник Сергеј Шојгу за министер за одбрана. Белоусов е 65-годишен поранешен вицепремиер, специјализиран за економија и одигра важна улога во надгледувањето на руската програма за беспилотни летала. Познато е дека тој е многу близок со Путин и дека ја дели визијата на рускиот лидер за обнова на силна држава. Во меѓувреме, Путин сака Шојгу да стане секретар на моќниот руски Совет за безбедност. Неговата нова работа технички се смета за чекор до неговата улога во Министерството за одбрана, што обезбедува континуитет и му овозможува да го спаси лицето. Руските воени блогери силно го критикуваа Шојгу за серијата повлекувања на кои руската војска беше принудена во 2022 година. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, рече дека промената има смисла бидејќи Русија се приближува кон ситуација слична на Советскиот Сојуз во средината на 1980-тите, кога војската и органите за спроведување на законот учествуваа со 7,4 отсто од бруто домашниот производ (БДП). Песков рече дека тоа значи дека е од витално значење да се осигура дека таквите трошоци се подобро интегрирани во целокупната економија на земјата. Затоа Путин сега сака цивилен економист во Министерството за одбрана, додаде Песков. Руските економисти досега во голема мера обезбедуваа економска стабилност и раст и покрај најтешките санкции што некогаш биле наметнати на една голема економија. Промените се најзначајните што Путин ги направи откако ја започна, како што рече, специјалната воена операција во Украина во 2022 година. Тие укажуваат дека Путин сака да искористи повеќе од руската економија за војната во Украина. Извор: Ројтерс...

Руското Министерство за одбрана соопшти дека противвоздушната одбрана на земјата уништила 31 беспилотно летало и 16 проектили лансирани од Украина во нападите во текот на ноќта. Министерството соопшти дека седум беспилотни летала и четири наведувани проектили биле соборени над Крим окупиран од Русија, уништени се осум беспилотни летала над Курск и четири беспилотни летала биле пресретнати над регионот Липецк. Фокусот на украинскиот напад беше регионот Белгород, кој се граничи со Украина. Руското Министерство за одбрана соопшти дека уништило 12 дронови и 12 наведувани проектили над Белгород. Нападот во Белгород се случи еден ден откако во украинскиот ракетен напад загинаа најмалку 15 лица, а повеќе од 30 беа повредени, изјави во понеделникот регионалниот гувернер. Украинска енергија Украинското Министерство за енергетика во понеделникот соопшти дека планира да увезе 19.484 мегават часови електрична енергија, што ќе го собори рекордот поставен кон крајот на март, како одговор на зголемената штета што руските напади ја нанесоа на електричната мрежа на земјата. Увозот доаѓа од повеќе сојузници, вклучувајќи ги Полска, Романија и Словачка. Герман Галушченко, министер за енергетика на Украина, во понеделникот ги повика потрошувачите да ја намалат употребата на енергија, наведувајќи ги значителните загуби во производниот капацитет поради руските напади. Во текот на изминатата недела, тие напади вклучија штета на три украински термоелектрани. Галушченко, исто така, предупреди дека луѓето треба да почнат да се подготвуваат за она што може да биде тешка зима. Борба во Харков Повеќе од 4.000 луѓе побегнале од областите околу североисточниот регион Харков во Украина од петокот, кога Русија започна ненадејна контраофанзива, според регионалниот гувернер Олег Синиехубов. Користејќи артилерија и минофрлачки оган, руските сили ги напаѓаат градовите и селата во областа. Најмалку една украинска единица се повлече од регионот Харков додека руските сили ги преземаат областите во таканаречените спорни „сиви зони“ долж руската граница. Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека неделните битки се водат низ делови од границата во регионот Харков, каде што илјадници луѓе се раселени по руската офанзива. „Одбранбените битки и жестоките борби продолжуваат на голем дел од нашата гранична линија“, рече Зеленски, додавајќи: „...идејата зад нападите во регионот Харков е да ги прошириме нашите сили и да ја поткопаме моралната и мотивациската основа на Украинците. способност да се бранат“. Руското Министерство за одбрана во саботата соопшти дека нивните војници зазеле пет села преку границата од рускиот регион Белгород. Во 2022 година, руските сили стигнаа до предградијата на Харков пред да бидат вратени на границата. Некои информации за овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, агенцијата Франс прес и Ројтерс....

Израелските сили се борат со милитантите на Хамас во северниот и јужниот дел на Газа, додека Министерството за здравство на Газа предупреди дека недостигот на гориво потребно за ракување со болничките генератори и амбулантни возила го турка медицинскиот систем до работ на колапс. Сведоците објавија дека има борби во бегалскиот камп Џабалија во северниот дел на Газа, дел од областа во која се вратија израелските војници за да се борат против, како што вели војската, обидотна Хамас да се прегрупира. Жителите, исто така, пријавија засилени воздушни и копнени напади во Рафа, во близина на границата Газа и Египет. Американскиот Стејт департмент доцна во неделата соопшти дека државниот секретар Ентони Блинкен разговарал за „противење на САД на голема воена копнена операција во Рафа“, во телефонски разговор со израелскиот министер за одбрана Јоав Галант. Во соопштението се вели дека Блинкен, исто така, ја потврдил посветеноста на САД на „заедничката цел на поразот на Хамас“, истовремено нагласувајќи ја потребата да се заштитат цивилите и го повика Галант „да помогне во решавањето на предизвиците за дистрибуција внатре во Газа додека Израел ги следи цели на Хамас“. Околу 300.000 од 1,3 милиони Палестинци кои избегаа во јужниот дел на Газа пред месеци по наредба на израелската војска да избегаат од нападите врз милитантите на Хамас во северниот дел на Газа, сега добија наредба повторно да се преселат, овој пат северозападно од Рафа, во област долж Крајбрежјето на Средоземното Море на Газа. Шефот на ОН за човекови права, Волкер Турк, во неделата рече дека тековните борби и наредбите за евакуација донесоа „масовно раселување на веќе длабоко трауматизираното население“. Турк праша каде треба да одат луѓето во Газа, велејќи дека „нема безбедно место“. „Постојано го изразив моето предупредување за катастрофалното влијание на можна целосна офанзива врз Рафа, вклучително и можноста за дополнителни злосторства“, рече Турк. „Не гледам начин најновите наредби за евакуација, а уште помалку целосен напад, во област со исклучително густо присуство на цивили, да можат да се усогласат со обврзувачките барања на меѓународното хуманитарно право и со двата сета обврзувачки привремени мерки наредени од страна на Меѓународниот суд на правдата“, рече тој. Мажи се возат во задниот дел на камион натоварен со мебел и други предмети додека бегаат кон Кан Јунис, во Рафа во јужниот дел на Појасот Газа на 11 мај 2024 година. Претходно во неделата, Блинкен за емисијата „Запознајте го печатот“ на Ен-Би-Си изјави дека нема конкретен израелски план да ги заштити Палестинците или да обезбеди доволна хуманитарна помош за нив. „Има нешто друго што е важно“, рече Блинкен. „Ние исто така не видовме план за тоа што ќе се случи ден по завршувањето на оваа војна во Газа. Затоа што во моментов, траекторијата на која се движи Израел е дури и ако влезе и преземе тешки дејствија во Рафа, сепак ќе останат илјадници вооружени Хамас“, додаде тој. Највисокиот американски дипломат рече: „Видовме во областите што Израел ги исчисти на север, дури и во Кан Јунис, Хамас се враќа“. „Значи, траекторијата во моментов е дека (Израел) влегувањето во Рафа, дури и да се справи со овие преостанати (четири) баталјони, особено во отсуство на план за цивили, ризикува да им нанесе страшна штета на цивилите и да не го реши проблемот, проблем што и двајцата сакаме да го решиме, што е да се погрижи Хамас повторно да не може да управува со Газа“, рече Блинкен. САД, главниот снабдувач на оружје на Израел, постојано го предупреди Израел за целосна копнена офанзива во Рафа, но израелските одбранбени сили продолжија со воздушно бомбардирање и поограничени копнени напади. Американскиот претседател Џо Бајден ја запре испораката на 3.500 бомби од 227 килограми и 907 килограми за Израел поради загриженост дека би можеле да бидат искористени во напад на Рафа. Покрај тоа, Бајден минатата недела рече дека ќе престане да испраќа некои други офанзивни оружја за Израел доколку тој започне целосна офанзива Рафа. Израелските разговори со Хамас за прекин на огнот и ослободување на околу 100 заложници кои Хамас сè уште ги држи се во застој, додека израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху постојано изјави дека неговата земја нема да ја заврши војната додека не ги искорени преостанатите милитанти на Хамас во Рафа. Блинкен предупреди на тековниот хаос. „Израел е потенцијално на патеката да наследи бунт со оставени многу вооружени Хамас или ако остави вакуум, исполнет со хаос, исполнет со анархија и веројатно повторно исполнет од Хамас“, рече тој „Ние разговаравме со нив за многу подобар начин да се постигне траен резултат, трајна безбедност, како во самата Газа, така и многу пошироко во регионот“, рече Блинкен. „Најбрзиот начин да заврши ова е Хамас да се откаже од заложниците. Ќе добиеме прекин на огнот на кој ќе можеме да го изградиме и да го изградиме на нешто потрајно и потрајно. Различните тимови продолжуваат да разговараат“, додаде тој. „Тоа би било и најдобриот начин да се осигураме дека навистина можеме да ја зголемиме хуманитарната помош и подобро да ги заштитиме цивилите во Газа“, рече тој. „Хамас наводно е заинтересиран за тоа. Нејзините постапки секако го покажуваат спротивното“, вели Блинкен. Во неделата, политичкиот јаз на САД околу американската политика поврзана со Газа беше лесно очигледен. Прогресивниот независен сенатор Берни Сандерс, кој се усогласува со демократската опозиција за спроведувањето на војната од страна на Израел, за Ен-Би-Си изјави дека Израел „не треба да добива уште еден никел во американската воена помош. Израел тргна во војна против целиот палестински народ и резултатите беа апсолутно катастрофални“. Републиканскиот сенатор Линдзи Греам ја спореди војната меѓу Израел и Хамас со Втората светска војна, велејќи за Ен-Би-Си: „Зошто фрливме две нуклеарни бомби на Хирошима и Нагасаки? Да ставиме крај на војната што не можевме да си дозволиме да ја изгубиме. Тоа беше вистинската одлука. Израел, направи се што треба да направиш за да преживееш како еврејска држава“. На бојното поле, настрана од нападите врз Рафа, Израел го бомбардираше урбаниот бегалски камп Џабалија и други области во северниот дел на Газа. Регионот претрпе широко распространето уништување и беше главно изолиран од израелските сили со месеци. Претставници на Обединетите нации велат дека таму владее „целосен глад“. Жителите рекоа дека израелски воени авиони и артилерија го нападнаа кампот и областа Зејтун источно од градот Газа, каде војниците се борат со милитантите повеќе од една недела. Војната беше поттикната од нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври во кој загинаа 1.200 луѓе и доведе до фаќање на околу 250 заложници според израелските власти. Во последователната израелска контраофанзива во Газа загинаа повеќе од 35.000 Палестинци, според Министерството за здравство на Газа, кое вклучува цивили и борци во својот број, но вели дека мнозинството од загинатите се жени и деца. Некои материјали во овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, агенцијата Франс прес и Ројтерс....

Нам ни треба добра децентрализација, а не федерализација, вели Арбен Таравари, кој е еден од челниците на коалицијата ВРЕДИ, а со кого разговаравме за нивните барања доколку станат дел од новата влада. Embed share Интервју: Арбен Таравари зборува за преговорите за нова влада Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:09:00 0:00 Direct link 240p | 21,8MB 360p | 32,6MB 480p | 53,4MB 720p | 140,1MB 1080p | 203,5MB Глас на Америка: Дали се подготвувате за влез во Влада и за кога е закажана следната средба со Мицкоски? Арбен Таравари: Следната средба ќе биде со работните групи. Јас се надевам во понеделник и во среда да продолжат разговорите. Начелно веќе имаме Влада во доаѓање и се надевам дека од 1 до 5 јуни ќе имаме нова Влада на Република Македонија. Глас на Америка: Кои места инсистирате да ги добиете во идниот владин состав? Арбен Таравари: Генерално не е разговарано воопшто за кадровски решенија и за поделба на ресори, освен што програмата е усогласена, кои се најважните точки на следното владеење и тоа ќе се базира на три столба. Првиот е евроинтегративниот пат на Македонија, вториот е бескомпромисна борба со криминалот и корупцијата и правна држава и третата точка е економски развој на државата. Генерално не е разговарано воопшто за кадровски решенија и за поделба на ресори Арбен Таравари Ова се трите столба на договорот меѓу ВЛЕН и ВМРО ДПМНЕ. Јас не можам да кажам ништо, бидејќи не е разговарано ништо за поделба на места. Се надевам дека набргу работните групи ќе седнат за да ги усогласат програмите на двете коалиции ВЛЕН и ВМРО ДПМНЕ, а потоа во втората етапа ќе разговараме за кадровски решенија. Јас се надевам дека за една недела до десет дена ќе почнеме и за тоа да разговараме. Во меѓувреме ќе се подготвуваат тимовите и ќе видат до каде сме со поделба на министерските ресори и директорските места. Нормално дека и ние би сакале да покажеме дека и албанскиот дел од Владата, која ќе владее наредните четири години ќе знае да умее и владее со добри кадри, кои што се професионалци. Глас на Америка: Кои се вашите услови од кои нема да отстапите за да влезете во Влада? Арбен Таравари: Тоа се трите столбови. Тоа се трите главни работи на кои ќе инсистираме. ЕУ-интеграцискиот пат на Македонија е несомнено работа, на која интензивно ќе работиме во наредниот период, за да се изнајде решение, што побргу, тоа подобро. Правната држава е многу важна и за тоа ќе се залагаме максимално. Борбата против криминалот и корупција, ќе биде бескомпромисна. За тоа сме усогласени да нема пардон кон никого, дали е од ВЛЕН, СДСМ, ДУИ, ВМРО ДПМНЕ, секој кој ја злоупотребил функцијата ќе треба да одговара. Само така може да порасне кредибилитетот на идната Влада, луѓето да ни веруваат, дека сериозно размислуваме за реформи во државата. Деполитизација на институциите и враќање на довербата во институциите на системот. И во меѓувреме децентрализација и економски развој на државата. Тоа мора да го покажеме во првата година до локалните избори, бидејќи во октомври идната година пак ќе имаме гласање. Така да мора да ја вратиме довербата во институциите на системот. Парламентарни и претседателски избори во С.Македонија Глас на Америка: Како ја коментирате изјавата на Ахмети дека се втора сила во земјaта, дека на државата ѝ треба стабилност и иднина, како и дека играта сè уште не е започната? Арбен Таравари: На Ахмети му посакувам успешна опозиција. Една партија не е партија, ако не е во опозиција. Таму се девет партии, не е само Ахмети. Јас му посакувам прво да ги задржи коалициските партнери, бидејќи веќе има најави дека одредени политички партии можат да се движат кон Владата. Се надевам дека Ахмети е свесен, дека е добро за државата и за Албанците, за општеството, еден период да бидат ослободени од ДУИ и им посакувам еден период убаво опозиционерство. И со него ќе се видиме повторно на локалните избори, но сега ние ќе организираме избори, и ќе видиме колку вредат и колку тежат навистина. Глас на Америка: Ахмети пред некој ден објави документ за т.н. Платформа, која наводно е потпишана од сите, дека ниту една албанска партија нема да прави коалиција со македонска партија, ако не се согласи на измена на Уставот. Ваш коментар за сето ова? Нема потпишан договор, има само договор меѓу нас кога сме разговарале. Арбен Таравари Арбен Таравари: Ахмети знае секогаш да злоупотребува вакви работи, да каже и информации и дезинформации. Првата точка на меѓупартискиот договор е европскиот пат на Македонија. Ахмети изгледа посакува тој да биде во Влада безусловно и не е навикнат да биде во опозиција. Но сега ќе го научиме еден период да седи тивко, да критикува каде смета дека не е добро, а и одредени негови функционери ако злоупотребиле да излезат пред правдата. Нема потпишан договор, има само договор меѓу нас кога сме разговарале. Јас разговарав тогаш и со Ахмети, зборувам за во декември 2020 година и со опозициските партии. Ахмети го знае нашиот став и тој го знае нашиот став. Тој 20 години зборува ЕУ, ЕУ, но до никаде не сме со евроинтеграции. Сега ние имаме можност, да покажеме како може набргу и најдобро да се влезе во ЕУ. Арбен Таравари, архивска фотографија Глас на Америка: Во програмата на ВЛЕН се вели: Ќе изградиме консензус за еден нов Устав, кој ќе ја редефинира земјата, како една држава на двете мнозински заедници, но со гарантирани и целосни права и на малцинските заедници. Што мислите со ова, дали ова ќе значи еден вид федерализација на државата? Нам ни треба добра децентрализација, а не федерализација Арбен Таравари Арбен Таравари: Пендаровски, како веќе поранешен претседател пред една година кажа дека е заинтересиран за нов Устав. И ние сме, но за тоа треба поширок општествен и политички консензус. Ако има интерес од сите страни да отвориме и направиме нов Устав тука сме, ако не ќе продолжиме со овој, сè додека не се создадат услови за двете поголеми етнички заедници во Македонија да седнат и да констатираат дека навистина ни треба нов и подобар Устав за државата. Нема врска ова со федерализација. Нам ни треба добра децентрализација, а не федерализација. Сите зборуваме за интеграција во ЕУ, а од друга страна зборуваме повторно за сегрегација. Јас сум повеќе за интеграција. Така што ни треба добра децентрализација, а не федерализација. Формирање албанска банка е една од точките во програмата на ВРЕДИ Глас на Америка: Во програмата на ВЛЕН, велите дека ќе се залагате за албанскиот јазик да биде втор државен јазик на цела територија, за формирање албанска банка, национален совет на албанската дијаспора, албанска академија на науки и уметности, меѓуалбанска интеграција. Сметате ли дека ВМРО ДПМНЕ ќе биде подготвен сето ова да го прифати? Банкарскиот систем е целосно под контрола на Македонци Арбен Таравари Арбен Таравари: За сето ова убаво е да се разговара, што може да се направи. Банкарскиот систем е целосно под контрола на Македонци. Јас мислам дека не е лошо да се размисли во овој правец. МАНУ е некако друштво во кое примаат, само кој им одговара. Има едно друштво на професори Албанци, кое веќе функционира како невладина организација. Доколку МАНУ е подготвено да ги отвори вратите за луѓето кои заслужуваат, а не за луѓе кои не се подобни за нив, тогаш мислам дека нема потреба. Но доколку продолжи со вакво функционирање и селектирање на луѓе подобни за нив, мислам дека сите овие работи се отворени и треба да ги дискутираме меѓу нас....

За Северна Македонија да го продолжи својот успешен пат кон пристапувањето во ЕУ, најважно е земјата да продолжи по патот на реформите и целосно почитување на нејзините обврзувачки договори, вклучително и Договорот од Преспа. Тоа е една од двете пораки што претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, преку социјалната мрежа „Икс“ ги упати до новата македонска претседателка, Гордана Сиљановска Давкова. Во првата порака говорот на Дер Лајен е нешто поблаг и срдечен, и во неа таа ѝ посакува успех на Гордана-Сиљановска. „Честитки, Гордана Силјановска-Давкова, што станавте првата жена претседател на Северна Македонија. Вашето лидерство доаѓа во клучен момент, додека вашата земја ги унапредува своите реформи и продолжува на својот пат кон ЕУ“, вели Дер Лајен во пораката и додава дека со нетрпение ја очекува соработката со Сиљановска-Давкова. Инаугурација на Гордана Сиљановска-Давкова, Скопје, 12 мај, 2024 Во сличен стил беше и пораката што преку истата социјална мрежа ја упати и Шарл Мишел, претседателот на Европскиот совет. „Многу е разочарувачки што новата претседателка на Северна Македонија не го употреби уставното име на државата на денешната церемонија на заклетва. ЕУ потсетува на важноста од континуирано спроведување на правно обврзувачките договори, вклучувајќи го и договорот од Преспа со Грција“, стои во пораката од Мишел. Исто како и Дер Лајен, така и претседателот на Европскиот совет беше повеќе срдечен во првата порака до Сиљановска-Давкова, при што напиша: „Честитки за новата претседателка на Северна Македонија, Гордана Силјановска-Давкова. Со нетрпение очекувам да работам со вас на унапредување на 🇲🇰 патот кон ЕУ, преку спроведување на реформи и обврски. Иднината на Северна Македонија и Западен Балкан е во 🇪🇺“, напиша првично Мишел. Грчката амбасадорка ја напушти инаугурацијата откако Сиљановска-Давкова не го употреби уставното име Република Северна Македонија (Дипломатскиот кор гостуваше во Собранието) Со реакција се јави и грчкото министерство за надворешни работи, од каде посочија на обврската за почитување на Преспанскиот договор. „Грција, во овој контекст, категорично изјавува дека дополнителниот напредок во нејзините билатерални односи со Северна Македонија, како и европскиот тек на земјата зависат од целосното спроведување на Договорот од Преспа и главно од употребата на уставното име на земјата“, се вели во реакцијата од грчкото МНР, а кое ја пренесе Македонската информативна агенција. Рекациите доаѓаат откако денеска, за време на инаугурацијата во Собранието, македонската претседателка, додека ја читаше заклетвата не го спомна уставното име на државата, со придавката „северна“, и го употреби само името Македонија. „Изјавувам дека функцијата претседател на Македонија ќе ја вршам совесно и одговорно, ќе го почитувам Уставот и законите и ќе го штитам суверенитетот, територијалниот интегритет и независноста на Македонија“. Тоа беше заклетвата што македонската претседателка ја кажа за време на нејзината инаугурација, иако во самиот текст, што таа го потпиша стои уставното име, Република Северна Македонија. Инаугурација и примопредавање на претседателската функција за новоизбраната претседателка Гордана Сиљановска-Давкова Понатаму, во својот говор, Сиљановска-Давкова се фокусира на пораките за обединување, како и за местото на жените во македонското општество. „Ќе го почитувам овој парламент, ќе ги заборавам лошите моменти, ќе ги помнам само добрите, ќе бидам претседателка и на левата и десната страна, на сите граѓани, нема да правам разлика меѓу нив по етничка, верска, полова, ниту по која било друга основа“, истакна новата македонска претседателка. Сиљановска-Давкова е шестиот македонски претседател. Претходно таа функција ја имаа Киро Глигоров (1991 – 1999), Борис Трајковски (1999 – 2004), Бранко Црвенковски (2004 – 2009), Ѓорге Иванов (2009 – 2019) и Стево Пендаровски (2019-2024)....

Изјавувам дека функцијата претседател на Македонија ќе ја вршам совесно и одговорно, ќе го почитувам Уставот и законите и ќе го штитам суверенитетот, територијалниот интегритет и независноста на Македонија. Без да ја употреби придавката „северна“, Сиљановска-Давкова ја прочита претседателската заклетва само со името Македонија Тоа беше заклетвата што Гордана Сиљановска-Давкова ја прочита на денешната инаугурација во Собранието, без притоа да ја употреби придавката „Северна“. Во истиот миг, додека новата македонска претседателка ја даваше заклетвата, грчката амбасадорка Софија Филипиду, ја напушти собраниската галерија. Во својот говор за инаугурацијата, пред пратениците, пред официјалните гости во Собранието, како и пред претставниците од странските амбасади во Северна Македонија, Сиљановска-Давкова нагласи дека е време за единство. Ќе бидам претседателка и на левата и десната страна, на сите граѓани Гордана Сиљановска-Давкова „Ќе го почитувам овој парламент, ќе ги заборавам лошите моменти, ќе ги помнам само добрите, ќе бидам претседателка и на левата и десната страна, на сите граѓани, нема да правам разлика меѓу нив по етничка, верска, полова, ниту по која било друга основа. Ќе се обидам да ги оправдам овие илјадници гласови, кои не се само најубав подарок за мојот роденден, туку се и најголема обврска што сум ја имала во животот. Ќе сторам сè за да ја оправдам, рече Сиљановска-Давкова. Новата претседателка ја нагласи и потребата за поголема улога и за лидерство на жените во македонското општество. „Единството може да значи и женска филозофија, женска автентичност. Ние умееме да се грижиме не само за себе, туку пред сè за сите останати. Среќна сум што деновиве првите честитки дојдоа од жени“, рече Сиљановска-Давкова, додавајќи дека првата честитка ѝ дошла од претседателката на Словенија, Наташа Пирц Мусар, како и дека роденденот го поминала во друштво до амбасадорката на САД во земјава, Анџела Агелер. Инаугуративен говор на новата претседателка Во поголем дел од говорот посочи дека присуството на жените во раководните органи, може да донесе напредок за државата. Ние жените можеме да ја развиваме политиката како уметност на невозможното Гордана Сиљановска-Давкова „Во ова Собрание јас законите ќе ги читам и ќе се обидам да укажам на женски начин дека не мора да дојде до вето, дека можеме да направиме преку обраќањето некои корекции. Исто така, кога ќе именувам или предлагам членови на Судскиот совет или на Уставниот суд или на кој било орган, се разбира, ќе тргнувам од стручноста и компетентноста затоа што жените се таму на вистинските места, но за жал ги нема во политиката и јас затоа сум среќна што ќе инспирирам други жени. Ако можам јас да бидам претседателка, можете да бидете и вие, запомнете“, рече новата претседателка. Сиљановска-Давкова рече дека ќе отвори пат за напредок на жените од сите националности. „Јас ќе го пробивам патот на жените, но јас секаде гледам умни и посветени жени кои ги носам не само во умот туку и во срцето. Ние жените можеме да ја развиваме политиката како уметност на невозможното, а не само на возможното“, рече Сиљановска-Давкова и додаде дека „зад успешните жени, стојат прекрасни мажи“, посочувајќи на својот сопруг. Церемонијално предавање на претседателската функција во вила Водно Сепак, Сиљановска-Давкова нагласи дека стручноста и компетентноста ќе бидат нејзиниот прв критериум за ангажирање на соработници. „Не случајно, држава е во женски род, политика е во женски род, демократија е во женски род, Македонија е во женски род. Помогнете им пратеници на жените, да го изразат тоа што го имаат, а не можеле до сега“, посочи Сиљановска-Давкова. Новата претседателка му се заблагодари на Христијан Мицкоски за поддршката во претседателската кампања. Но, го спомна и претходниот премиер, Димитар Ковачевски, за кого рече дека ѝ се јавил да поразговара со неа и да ѝ честита за победата. Срдечен разговор меѓу досегашниот претседател и новата претседателка После говорот во Собранието, следеше државничката церемонија во вилата Водно, каде што ја чекаше досегашниот претседател и нејзин ривал на изборите, Стево Пендаровски. Двајцата имаа полчасовна средба и прошетка низ вилата Водно, по што следеше срдечно поздравување. Пендаровски замина, а Сиљановска-Давкова остана како нов станар во претседателската вила на Водно. Сиљановска-Давкова е првата претседателка на Северна Македонија и шести носител на функцијата од самостојноста на државата Како што претходно најави, таа ќе го задржи тимот на досегашниот претседател додека да формира свој тим соработници и советници во Кабинетот. Сиљановска-Давкова е шестиот македонски претседател. Претходно таа функција ја имаа Киро Глигоров (1991 – 1999), Борис Трајковски (1999 – 2004), Бранко Црвенковски (2004 – 2009), Ѓорге Иванов (2009 – 2019) и Стево Пендаровски (2019-2024). Photo Gallery: Гордана Сиљановска-Давкова ја презеде претседателската функција Тоше Огњанов Ќе го почитувам овој парламент, ќе ги заборавам лошите моменти, ќе ги помнам само добрите, ќе бидам претседателка и на левата и десната страна, на сите граѓани, нема да правам разлика меѓу нив по етничка, верска, полова, ниту по која било друга основа, рече Сиљановска-Давкова во говорот. Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер Испратете до пријател...

Централната банка на Русија чуваше милијарди долари во готовина и средства во западни финансиски институции и компании. Тие средства беа замрзнати од Западот по инвазијата на Москва на Украина во февруари 2022 година. Околу 70% во вредност од повеќе од 200 милијарди долари, се чуваат во Брисел во депото Евроклиар. САД, заедно со Велика Британија и Канада, се залагаат тие средства да бидат целосно запленети и да се искористат за да му помогнат на Киев во борбата против руската инвазија. Embed share ЕУ внимателна со користењето на руските замрзнати пари во банките Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:50 0:00 Direct link 240p | 7,3MB 360p | 11,1MB 480p | 18,2MB 720p | 42,2MB 1080p | 55,1MB Но, Европа е повнимателна. Амбасадорите на ЕУ на состанокот во Брисел начелно се договорија да ја користат само каматата заработена од руските средства. „Она за што зборува ЕУ не е запленување на главнината, туку користење на каматата, која може да изнесува 7 или 8 милијарди долари годишно и користење на тоа во корист на Украина. Тоа е корисна сума пари, но тоа е мала сума во споредба со износот на штетата што Русија ѝ ја направи на Украина“, вели Јан Бонд од Центарот за европска реформа. Средствата што се достапни таму може да се користат не само за набавки во Европа, туку и надвор од Европа Олаф Шолц, Германски канцелар Договорот треба да биде целосно потпишан на состанокот на министрите за финансии на ЕУ следната недела. Официјални претставници на ЕУ рекоа дека „Русија директно ќе плати за своите злосторства“, а првата исплата од милијарди долари треба да биде достапна за купување оружје до летото. „Средствата што се достапни таму може да се користат не само за набавки во Европа, туку и надвор од Европа. Затоа што она што сега е навистина важно е оружјето да може да се испорача што е можно побрзо“, истакна германскиот канцелар, Олаф Шолц. Некои во Европа стравуваат дека планот на САД за целосно запленување на руските средства ќе предизвика долга правна битка и оти може да поттикне други земји, како Кина, да ги продадат своите инвестиции во евра, дестабилизирајќи ја валутата. Други очекуваат Русија да возврати со запленување на повеќе средства што им припаѓаат на западните компании кои сè уште работат во земјата. „Моето мислење за тоа е дека овие компании имаат две години да излезат од рускиот пазар. Ако останале внатре, тоа било затоа што мислеле дека е во ред да продолжат да заработуваат пари во Русија, и покрај фактот што таа води брутална агресивна војна против еден од своите соседи. И ако сега ги загубат парите, тоа е нивна среќа“, додава Бонд. Официјалните претставници на ЕУ се надеваат дека договорот ќе биде целосно спроведен до јуни. Тоа е моментот кога Унгарија треба да го преземе ротирачкото претседавање со ЕУ. Постои загриженост дека би можела да го блокира договорот, ако не биде целосно потпишан, бидејќи Будимпешта се обидува да одржува блиски врски со Русија....

Тоа е разочарувачки крај на учебната година. Откако студентските протести поради војната во Газа доведоа до насилни конфронтации со полицијата, Универзитетот Колумбија во Њујорк ја откажа својата главна церемонија на дипломирање, избирајќи да оди со помали прослави во одделни сегменти на кампусот. “Ова беа тешки денови и недели за сите нас. И сега завршува вака. Ние почнавме онлајн како бруцоши. Навистина е тешко да се заврши на овој начин“, вели Алексис Ишмаел, од универзитетот Баранд. Embed share Студентските протести во САД поттикнаа промени кај Универзитетите Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:15 0:00 Direct link 240p | 8,5MB 360p | 13,2MB 480p | 22,2MB 720p | 48,7MB 1080p | 71,0MB Некои го критикува Универзитетот Колумбија за тоа како го расчисти протестниот камп. „Универзитетот во многу мејлови упатени до студентите и останатиот дел од универзитетската заедница вели дека кампот и секоја друга акција што ја преземале демонстрантите е причина што кампот е расчистен“, смета Олимер Меккој, од универзитетот Колумбија. Додека пропалестинските протести се прошируваа низ американските кампуси, некои универзитети побрзаа да ги ажурираат своите политики за слободата на говорот и протестите. Oва е дефинитивно повик за будење за универзитетите Зак Гринберг, Фондација за индивидуални права „Мислам дека ова е дефинитивно повик за будење за универзитетите кои можеби не морале да ги спроведат своите протестни политики до степен до кој беа принудени да го сторат тоа последните неколку месеци“, вели Зак Гринберг, од Фондацијата за индивидуални права. Други администрации на колеџи во САД се согласија да преговараат со студентите. На Универзитетот Рутгерс, ова резултираше со тоа што институцијата се согласи да додаде Арапски културен центар, како и други отстапки во замена за доброволно демонтирање на кампот на демонстрантите. „Ова е очигледно многу жешко политичко прашање и мислам дека студентите само сакаат да бидат слушнати. Така да им дадете на учениците место на масата, да им дозволите да кажат што се случува, тоа е одлична идеја“, додава Гринберг. Многу студенти побараа универзитетите да се откажат од израелските бизниси чии интереси се врзани за војната во Газа. Тоа не е лесна задача, велат експертите. „Деинвестирањето станува покомплицирано, едноставно поради начинот на кој се инвестираат средствата. Тоа е пораспространето колку што можеби мислите. Apple и Google имаат бизнис во тој дел на Блискиот Исток. Мислам дека 90% од S&P компаниите се вклучени во некој вид на бизнис. Како да се разбие тоа?“, посочува Мери Папазјан, Асоцијација на управните одбори на универзитети и колеџи. Но, не треба да се отфрли ниту студентската загриженост, вели таа, а универзитетите треба да бидат транспарентни за нивните постапки. „Споделување на она што го правиме и помагање на студентите и другите да разберат што е тоа што го правиме и што е најважно, зошто го правиме тоа што го правиме и зошто ја донесуваме одлуката што ја носиме“, додава Папазјан. Универзитетот во Јужна Калифорнија, исто така, ја откажа својата церемонија за дипломирање. На Универзитетот во Мичиген, демонстрантите накратко ги прекинаа тамошните дипломски прослави. Студентските протести можеби имаат историја на кампусите, но се чини дека сè уште треба да се научат лекции за тоа како да се постапува со демонстрациите на начин што сите страни можат да го поддржат....

САД денеска најавија нов пакет оружје и опрема за Украина да се брани од агресијата на Русија, објави Стејт департментот. Пакетот од 400 милиони долари ги содржи итно потребните средства, вклучувајќи дополнителна муниција за противвоздушна одбрана за Патриот и национални напредни ракетни системи земја-воздух, противвоздушни ракети „Стингер“, опрема за интегрирање на западните фрлачи, ракети и радари со системите на Украина, дополнителни артилериски ракетни системи со висока мобилност и муниција и друга опрема. „Како што јасно кажа претседателот Бајден, САД и меѓународната коалиција што ја собравме ќе продолжат да ја поддржуваат Украина во одбраната на нејзината слобода“, рече Стејт департментот. Европската Унија, пак, начелно се согласи на договор со кој приходите од замрзнатите руски средства ќе се користат за снабдување на Украина со оружје. Блокот рече дека првите плаќања би можеле да се направат до летото, и покрај повиците на Вашингтон неговите европски сојузници да одат многу подалеку и целосно да ги искористат милијардите на Русија во корист на Киев....

Палестинската милитантна група Хамас денес рече дека напорите да се договори прекин на огнот во појасот Газа се вратиле на почеток откако Израел ефективно го отфрли предлогот на меѓународните посредници. Хамас во соопштението рече дека ќе одржи консултации со палестинските фракции за да ја разгледа својата стратегија за преговори за запирање на седуммесечната војна, предизвикана од неговиот смртоносен напад врз Израел на 7 октомври. Обединетите нации предупредија неколку часа претходно дека помошта за Газа би можела да запре по неколку дена откако Израел ја презеде контролата оваа недела на преминот Рафа меѓу Газа и Египет, витален пат за снабдување на опустошената палестинска енклава. И покрај жестокиот притисок на САД, Израел соопшти дека ќе продолжи со напад врз градот Рафа во јужниот дел на Газа, каде што повеќе од еден милион раселени луѓе побарале засолниште, а израелските сили велат дека милитантите на Хамас се кријат. Израелските тенкови го зазедоа главниот пат што ги дели источните и западните делови на Рафа денес, практично опколувајќи го источниот дел на градот во напад што предизвика Вашингтон да блокира дел од воената помош за својот сојузник. Индиректната дипломатија не успеа да стави крај на војната, која здравствените власти во Газа, која е под контрола на Хамас, велат дека убила речиси 35.000 луѓе по нападот на 7 октомври. Околу 1.200 луѓе беа убиени во Израел, а 253 беа земени како заложници на 7 октомври, според израелските податоци. Преговорите за прекин на огнот во Каиро прекинаа во четвртокот без договор за запирање на борбите и ослободување на заложниците. Хамас соопшти дека на почетокот на неделата се согласил со предлогот поднесен од катарските и египетските посредници, кој претходно бил прифатен од Израел. Израел рече дека предлогот на Хамас содржи елементи што не може да ги прифати. „Одбивањето на предлогот на посредниците од страна на Израел преку амандманите што ги направи ги врати работите на почеток“, се вели во петочната изјава на Хамас. „Како резултат на однесувањето на Нетанјаху и отфрлањето на документот на посредниците , нападот на Рафа и окупацијата на преминот, раководството на движењето ќе одржи консултации со братски лидери на палестинските фракции за да ја разгледа нашата преговарачка стратегија“....

Помошник-државниот секретар на САД Џејмс О` Брајан го честиташе изборот на првата жена претседател на Северна Македонија Гордана Сиљановска- Давкова на социјалната мрежа Х. „Честитки на првата жена што некогаш била избрана за претседател на Северна Македонија, Гордана Сиљановска-Давкова. Како сојузници, партнери и пријатели, со нетрпение очекуваме да работиме со Северна Македонија на значајни реформи и заеднички цели на патот кон евроатлантската интеграција“, напиша О` Брајан. Помошник-државниот секретар на САД Џејмс О` Брајан го честиташе изборот на првата жена претседател на Северна Македонија Сиљановска-Давкова победи во вториот круг на претседателските избори на 8 мај. Партијата ВМРО-ДПМНЕ освои повеќе од 42 отсто од гласовите со речиси сите преброени гласачки ливчиња од парламентарните избори во средата, со што добија 58 места во 120-члениот парламент, наспроти 15 отсто за социјалдемократите (СДСМ). Победата ја честиташе и американската амбасадорка во Скопје Анџела Агелер. „Мои срдечни честитки до Гордана Силјановска-Давкова за нејзиниот историски избор за прва жена претседател на Северна Македонија. Честитки и за сите оние граѓани кои вчера го искористија своето избирачко право на претседателски и парламентарни избори. САД ќе продолжат да ги поддржуваат вашите цели за безбедност, просперитет и целосна евроатланска интеграција на оваа земја“, рече Агелер. На денот на гласањето, претставникот на Стејт департментот за Западен Балкан Габриел Ескобар, на онлајн брифинг со новинарите рече „ уверен сум и се надевам дека без разлика на изборите во Северна Македонија, патот кон Европа ќе продолжи“. Ескобар најави дека овој месец заминува од позицијата заменик-помошник секретар на САД за европски и евроазиски прашања и специјален претставник за Западен Балкан. „Една од работите што сме многу среќни што ја постигнавме е тоа што неколку земји од Западен Балкан се солидно на патот кон евроатлантската интеграција, особено оние членки на НАТО - Албанија, Северна Македонија и Црна Гора, кои се целосно ангажирани на целиот процес на пристапување во Европската Унија. Уверен сум и се надевам дека без разлика на изборите во Северна Македонија патот кон Европа ќе продолжи “, рече Ескобар. Дополнително, Ескобар вели дека би сакал да бил направен поголем напредок во европскиот процес на трите членки на НАТО. „Сè уште се надевам дека сите три ќе се движат многу брзо, кога ќе се решат некои од нивните внатрешни прашања. Но, Црна Гора, навистина верувам дека тие ќе бидат следни, тие ќе бидат следна членка на Европската Унија“....

Овонеделната посета на Србија на кинескиот претседател предизвика толпа луѓе кои вееја српски и кинески знамиња и го пофалија „железното“ пријателство на двете земји. На друго место на Запад, тоа покрена многу прашања за идната улога на Србија во Европа. БЕЛГРАД, СРБИЈА – Аналитичарите велат дека токму тоа била идејата. Во време на глобално ривалство меѓу Пекинг и Вашингтон, пораките што Шји му ги достави на Белград беа насочени кон многу поширока публика. Шји и српскиот претседател Александар Вучиќ потпишаа серија билатерални договори во средата, кои следеа по 25-годишнината од НАТО бомбардирањето на кинеската амбасада во Белград за време на кампањата на НАТО во 1999 година за запирање на етничкото чистење на Албанците на Косово. САД се извинија за акцијата, нарекувајќи ја „грешка“. Кинескиот претседател Шји Џинпинг (лево) и неговиот српски колега Александар Вучиќ ја поздравуваат толпата во Палатата Србија во Белград, 8 мај 2024 година. Дејвид Шулман, експерт за Кина во Атлантскиот совет со седиште во Вашингтон, за Гласот на Америка изјави дека доаѓањето на Шји во Белград на годишнината на 7 мај има за цел да испрати поширока порака во контекст на војната во Украина: дека Кина не е „воинот“ како САД и НАТО. Пораките на Кина, рече Шулман, „се совпаѓаат со пораките на Русија за војната во Украина, за тоа што не ја обвинува Русија, туку ги обвинува САД и НАТО за „запалување на пламенот“ на војната, продолжување да ги поддржува Украинците и дека Кина е единствената сила. на мирот и стабилноста... „Во кинескиот систем постои свест дека ова е клучна точка на поврзување меѓу Кина и Србија и се вклопува во пораката што Кина ја турка во однос на НАТО и САД“, вели Шулман. Кинескиот претседател се осврна на бомбардирањето на кинеската амбасада во текст објавен во вторник во српскиот провладин весник „Политика“: „Народот на Кина го цени мирот, но никогаш нема да дозволи да се повтори историска трагедија“. На фотографијата од прес-службата на претседателот на Србија, кинескиот претседател Шји Џинпинг со српскиот претседател Александар Вучиќ ја поздравува толпата пред Палатата Србија за време на церемонијата за пречек во Белград, 8 мај 2024 година. Пол Мекарти, директор за Европа на Меѓународниот републикански институт во Вашингтон, се согласи дека времето на посетата на Кси не е случајно. „Мислам дека целата посета на Шји на Европа е организирана околу 25-годишнината од бомбардирањето на НАТО“, рече тој. „Премногу симболична е можност Кинезите да ја пропуштат и да ја подвлечат, така да се каже, позицијата на Србија и стратешкото несогласување со Западот кое трае веќе 25 години“, рече Мекарти. Шји и Вучиќ потпишаа изјава за „заедничката иднина“ на двете земји, која српскиот претседател ја опиша како ниво над сеопфатното стратешко партнерство за кое двете земји се договорија во 2016 година. Според Шулман од Атлантскиот совет, Шји често ја користел фразата „заедничка иднина“ за да укаже дека сака нова рамнотежа на силите во светот. „Приказната за заедничката иднина е како Кина сака да воспостави глобален поредок кој е помалку предводен од САД, кој е мултиполарен, кој е повеќе „демократски“ меѓународен поредок - како што велат Кинезите“, рече тој. „Во суштина, тоа е поредок што повеќе не е предводен од САД и во кој Кина игра позначајна улога“, вели Шулман. „Фактот што се зборува за Србија како прва европска земја која ќе биде дел од заедницата и „заедничка иднина“ покажува дека за кинеските лидери, особено за Шји, Србија е од големо значење... како економска партнер и како земја кандидат за ЕУ“, додаде тој. Покрај тоа, посетата на Шји на Србија му сигнализираше на Вашингтон дека Кина има сигурни партнери во Европа и дека САД „нема да можат целосно да ја придобијат Европа“. Осветлување во облик на кинеско знаме на Белградската кула пред посетата на кинескиот претседател Шји Џинпинг на Белград, Србија, 7 мај 2024 година. Кина поседува рудници и фабрики низ Србија и обезбеди средства во вредност од милијарди долари за патишта, мостови и разни објекти, што ја прави клучен партнер на Србија во многу потребниот развој на инфраструктурата. Сепак, некои експерти велат дека иднината на соработката меѓу Белград и Пекинг е неизвесна, со оглед на комплицираните односи меѓу САД и Кина. Вук Вуксановиќ, виш истражувач во белградскиот Центар за безбедносна политика, за Гласот на Америка вели дека проширувањето на соработката меѓу Србија и Кина од стратешко партнерство на ниво на „градење заедница на Србија и Кина со заедничка иднина во нова ера“ е нешто повеќе од дипломатска игра која моментално им одговара на двете влади. Тој додаде дека идните односи зависат многу повеќе од Пекинг отколку од Белград. „Претходниот договор за стратешко партнерство беше заедничка изјава од 2009 година која имаше топла реторика, но всушност не донесе никаква монументална трансформација на тие односи“, рече тој. „И тоа беше до моментот кога Кина покажа поголем интерес за Балканот поради иницијативата „Појас и пат“, масивна стратегија за глобална инфраструктура за развој предводена од Кина“, рече Вуксановиќ. „Мислам дека клучното прашање за САД ќе биде дали таа соработка ќе вклучи некој голем проект во областа на одбраната и високата технологија“, додаде тој. Мекарти од Меѓународниот републикански институт рече дека не е јасно како договорите меѓу Србија и Кина и плановите за „заедничка иднина“ ќе влијаат на односите на Србија со Западот. Сепак, наведе тој, договорот за слободна трговија меѓу Кина и Србија, кој стапува на сила во јули, „ја свртува Србија повеќе кон исток“, поставувајќи го прашањето „колку Србија е сериозна на својот европски пат“. „Морам да кажам дека, од перспектива на Вашингтон, тие можеби се чувствуваат како да ја губат битката за срцето на Србија, така да се каже“, додаде тој. Оваа статија е создадена во српската редакција на Гласот на Америка со придонеси на Дино Јахиќ, Марко Протиќ и Стефан Миљуш....

Лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, партијата победник на двојните избори, ги продолжува разговорите за идната влада. Христијан Мицкоски, кој се очекува да биде мандатар, денеска разговарал со лидерите од помалите партии кои беа дел од коалицијата „Твоја Македонија“. Embed share Христијан Мицкоски на консултации со коалиционите партнери за формирање на влада Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:00:55 0:00 Direct link 240p | 1,9MB 360p | 3,2MB 480p | 5,2MB 720p | 9,5MB 1080p | 16,1MB „Претседателот Мицкоски доби поддршка од претседателите на коалициските партии за отпочнување на преговори за состав на идната влада. Според заклучокот на состанокот, разговорите треба да се водат на основа на постулати за забрзан економски развој на Македонија, силна борба против криминалот и корупцијата и европските интеграции врз база на принципи и вредности“, соопштија од ВМРО-ДПМНЕ. Речиси во истовреме се огласи и Европската Унија која, по завршувањето на двојните избори, прати заедничка писмена изјава на високиот претставник за надворешна и безбедносна политика Жозеп Борел и еврокомесарот за проширување. „Ги охрабруваме релевантните политички актери да работат на формирање парламент и стабилна влада. Двете институции треба да работат заедно за да го унапредат патот на Северна Македонија кон ЕУ, вклучително и со спроведување клучни реформи, особено во областа на владеењето на правото и борбата против корупцијата. Северна Македонија направи одлучувачки чекори во процесот на пристапување кон ЕУ и сега ќе биде важно да се имплементираат преостанатите обврски неопходни за отворање на првиот кластер во процесот на пристапување. ЕУ и Северна Македонија споделуваат силно партнерство. Земјата целосно се усогласи со заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ и очекуваме нашата соработка да продолжи и понатаму да се развива“, пишува во заедничката изјава на Жозеп Борел и Оливер Вархеји....

СКОПЈЕ – Техничкиот премиер Талат Џафери смета дека може со „чист образ и мирна совест“ да каже дека ги исполнил сите обврски и ветувања во изминатите 100 дена откако стапи на функцијата. На денешната прес-конференција по повод 100 дена техничка Влада кажа дека клучната задача – спроведувањето на изборите во двата изборни круга било направено по европски стандарди и во мирни, фер и демократски услови. „Се обврзав пред граѓаните дека ќе овозможиме слободно изразување на граѓанската волја на претседателските и парламентарни избори. Ова е обврска доверена согласно Уставот и законите и јас како премиер и Владата доследно ја исполнивме. Потврда на моите зборови се и честитките и изразите на почит на нашите европски партнери. Ако по нешто се оценуваат европските и демократските капацитети на една власт, тогаш тоа се изборите. Потврдив дека моето именување за премиер, како прв премиер Албанец е уште еден придонес во демократијата“, рече Џафери. Од идната Влада очекува да го следи трасираниот европски пат. „Токму вака, на дело се работи за големата европска идеја. Очекувам овој процес да го следи и следниот владин состав, затоа што иднината на Северна Македонија, мирот, спокојот и перспективите на граѓаните се директно поврзани со напредокот во евроинтеграциите и реализацијата на полноправното членство во динамичен процес до 2030 година.-Граѓаните очекуваат реализација на ветеното, но и стабилно, предвидливо и стабилно општество, во кое ќе се чувствуваат сигурно и во чекор со развиениот демократски свет“, изјави Џафери. Тој останува во кабинетот на Илинденска број 2 се до формирањето на новата Влада. Дали ќе оди во опозиција не даде прецизен одговор. „Се зависи од разговорите меѓу партиите“, дециден беше Џафери и нагласи дека информациите за бојкот на претседателските избори се шпекулација бидејќи тој самиот зел две гласачки ливчиња на изборите одржани во средата....

Рускиот претседател Владимир Путин во петокот предложи повторно именување на премиерот Михаил Мишустин, технократ кој му помогна да ја преброди војната во Украина и економските предизвици предизвикани од западните санкции поради инвазијата на Москва. Одобрувањето на Думата за повлечениот Мишустин - кој го поддржуваше Путин во сите негови одлуки, вклучително и инвазијата на рускиот сосед во февруари 2022 година - е речиси сигурно, бидејќи во парламентот практично нема опозиција. Како што налага законот, владата поднесе оставка непосредно пред Путин, главниот руски лидер речиси четвртина век, да положи заклетва на почетокот на уште еден шестгодишен мандат во вторникот, по убедливата победа на изборите во март. Нема индикации дека Путин планира голема реконструкција на владата, во која се вклучени ветеранот Сергеј Шојгу, задолжен за одбраната на Русија од 2012 година и министерот за надворешни работи Сергеј Лавров, задолжен за руската дипломатија веќе две децении. Одржувањето на владата недопрена ќе испрати порака за стабилност и задоволство на Путин од напредокот на неговиот тим дома и во странство, велат аналитичарите. „Претседателот Владимир Владимирович Путин достави до Државната дума предлог за кандидатурата на Михаил Владимирович Мишустин за функцијата премиер“, рече претседателот на Думата, Вјачеслав Володин, на апликацијата за пораки Телеграм. „Денес пратениците ќе донесат одговорна одлука во име на нивните избирачи во врска со ова прашање“, рече Володин. Ненаметлив бирократ кој ја држи економијата „над површината“ Мишустин, бирократ од кариера, беше кажано дека нема политички амбиции пред Путин да го номинира за премиер во 2020 година. Без искуство во безбедносните служби, тој не е дел од таканаречената фракција на разузнавачите „силовик“ ветерани блиски до Путин. Сепак, и покрај тоа што остана прикриен, Мишустин е заслужен за одржувањето на руската економија бидејќи сојузниците на Киев ја подложија земјата на санкции кои во голема мера го комплицираа финансирањето на руските бизниси и ги ограничија пазарите за огромните природни ресурси на земјата. Пред да стане премиер, Мишустин беше на чело на федералната даночна служба една деценија, каде што беше заслужен за повеќе од двојно зголемување на приходите. Во октомври, додека Русија се соочува со зголемени санкции, Мишустин рече дека Москва ќе ги поедностави процедурите за граѓаните и компаниите од 25 „пријателски“ земји - вклучувајќи ги Кина, Индија, Бразил, Саудиска Арабија, Турција, Казахстан и Белорусија - да инвестираат во Русија. Во опасен момент за Путин минатиот јуни, Мишустин рече дека Русија мора да се собере околу претседателот, бидејќи неуспешниот бунт на платениците кои се борат во Украина претставува „предизвик за нејзината стабилност“. „За ова, консолидацијата на целото општество е особено важна. Мораме да дејствуваме заедно, како еден тим и да го одржуваме единството на сите сили, собирајќи се околу претседателот“, рече Мишустин. Мишустин, кој ќе зборува во Думата пред гласањето, мора да одговори на прашањето како ќе реши низа задачи што Путин и ги постави на владата, вклучително и „економскиот и регионалниот развој и зголемувањето на одбранбената способност на нашата земја“, рече Володин. Извор: Ројтерс...

Резултатите од парламентарните и претседателски избори во Северна Македонија на кои СДСМ доживеа голем пораз, за аналитичарите се очекувани. За Ивица Боцевски тоа е така, поради „преголемите промени за крупни национални прашања, посебно во надворешната политика, без консултација со граѓаните“. „Тоа ја уништи власта на СДСМ и ДУИ уште во самиот старт. Меѓутоа далеку позначајно беше што тие буквално се откажаа од владеење и државата премногу хаотично беше управувана во сите овие седум години. Имавме и еден невиден бум на корупција, на организиран криминал и непотизам“. И Петар Арсовски смета дека изборните резултати се во рамките на очекувањата, со мали разлики во засилување на постојните трендови од првиот круг на претседателските избори, кои се појавиле во вториот круг на парламентарните избори. „Се разбира дека големиот пораз на СДСМ и големата победа на ВМРО ДПМНЕ се должат на засилување на тие трендови, на стереотипното претставување на брендовите и на долготраечкото незадоволство на електоратот од состојбата во која се движи државата“. Според Боцевски, ДУИ и покрај тоа што постигна добар резултат, „се преиграл“. Нивното владеење, вели тој, „кое се базираше на моноетнички шовинизам, сега има цена, која доаѓа во форма на опозиција“. Додава дека влезот на новите две политички сили е интересен факт од овие избори, но и тоа дека СДСМ го изгуби статусот на стожерна партија. „Тие во моментот не се водечка опозициска партија, туку тоа е ДУИ,“, вели Боцевски. „Резултатот за коалицијата „ВРЕДИ“ е фантастичен, во смисла дека тие најверојатно го добија мнозинството гласови меѓу Албанците во Македонија. ВМРО секако ќе прави коалиција со „ВРЕДИ“. Можеби кон таа коалиција ќе се приклучи ЗНАМ на Максим Димитриевски, но ќе видиме како ќе течат преговорите“. И Арсовски очекува сличен состав на новата Влада. „Очекувам ВМРО-ДПМНЕ да направи влада со оние партнери, за кои најави дека се претпочитани партнери. Тоа се албанската опозиција и евентуално ЗНАМ, иако бројките на пратеници дозволуваат да се направи Влада и без ЗНАМ. Мислам дека релативно брзо треба да очекуваме преговори за влада, и дека составот на новата влада ќе биде релативно брзо познат“. Вистинските предизвици за Владата доаѓаат подоцна додава Арсовски....

Главната агенција на Обединетите нации за помош на Палестинците го затвори своето седиште во Источен Ерусалим, откако локалните израелски жители запалија области во близина на нивниот комплекс, соопшти агенцијата. Филипе Лазарини, шеф на УНРВА, во објава на платформата за социјалните медиуми Х рече дека одлучил да го затвори комплексот додека не се врати соодветната безбедност. Тој рече дека инцидентот е втор за помалку од една недела. „Ова е застрашувачки развој. Уште еднаш, животите на персоналот на ОН беа во сериозен ризик“, рече тој. „Одговорност на државата Израел како окупаторска сила е да се погрижи персоналот и објектите на Обединетите нации да бидат заштитени во секое време“, рече тој. УНРВА, формирана за да се справи со палестинските бегалци кои избегаа или беа принудени да ги напуштат своите домови за време на војната во 1948 година околу времето на создавањето на Израел, долго време беше цел на израелското непријателство. Израелската полиција соопшти дека отворила истрага за пожарот во непосредна близина на комплексот УНРВА. „Прелиминарните наоди од полициската истрага сугерираат дека делото го презеле млади малолетници, наводно паѓајќи под законскиот праг за кривична одговорност“, се вели во соопштението. Од почетокот на војната со Газа, израелските власти постојано повикуваа да се затвори агенцијата, обвинувајќи ја за соучесништво со исламистичкото движење Хамас во Газа, обвинение што Обединетите нации силно го отфрлаат. Израел го смета целиот Ерусалим за свој неделив главен град, вклучувајќи ги и источните делови што ги освои во војната во 1967 година, кој Палестинците го бараат како иден главен град на независна држава. Лазарини рече дека персоналот бил присутен во моментот на инцидентот, но немало жртви. Сепак, надворешните области беа оштетени од пожарот, кој беше изгаснат од персоналот откако на службите за итни случаи им требаше време да реагираат. Лазарини рече дека групи Израелци организирале редовни демонстрации пред комплексот на УНРВА во последните два месеци и рече дека оваа недела биле фрлани камења врз персоналот и зградите во комплексот. На снимката споделена со објавата на Лазарини, може да се види како се крева чад во близина на зградите на комплексот, како и толпа луѓе кои пеат и се радуваат. Толпата придружувана од вооружени мажи пред комплексот извикуваше „Запали ги Обединетите нации“, рече Лазарини. Извор: Ројтерс...

Со порастот на сајбер нападите врз критичната инфраструктура како што се болниците, транспортот, владините агенции и приватните бизниси, владите се под притисок да се приспособат и да ги зајакнат своите сајбер политики. За ова разговаравме со Неса Марку од Скопје која е на магистерски студии за меѓународни односи во областа на сајбер политика и меѓународен развој на Буш школата за влада и јавна служба при Тексас земјоделскиот и механички Универзитет. Таа вели дека Соединетите Држави се лидер во делот на сајбер политиките: Embed share Сајбер-криминалците стануваат похрабри и пософистицирани со секој изминат ден, вели студентката Неса Марку Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:33 0:00 Direct link 240p | 7,2MB 360p | 12,1MB 480p | 21,2MB 720p | 40,3MB 1080p | 63,7MB „Покрај тоа што ги има сите агенции кои работат на терен како што се Сајберком, Федералното биро за истраги, Централната разузнавачка агенција, Агенцијата за национална безбедност и Одделот за одбрана, тие исто (така) имаат нешто што се нарекува Закон за информации за сајбер безбедност, што е навистина важно бидејќи им овозможува на агенциите да споделуваат информации меѓу себе“, вели Неса Марку, студентка на Буш школата за влада и јавна служба. Марку рече дека истражувала за регулативите што Северна Македонија ги има во доменот на сајбер политиките и вели дека државата има само Национална рамка за сајбер безбедност. „Имаат напишано многу чекори кои треба да се направат, но не беа преземени никакви активности, така што мислам дека имаме долг пат да одиме. Ни требаат експерти кои имаат познавање во областа за да можат да се изградат доволно силни рамки“, додава Марку. Таа вели дека сајбер нападите може да играат клучна улога во изборните процеси. Како пример го наведе креирањето лажни вести за време на претседателските избори во САД во 2016 година, за што биле ангажирани млади луѓе од градот Велес. „Не знаеме кој ангажирал група Македонци од Велес да пишуваат лажни вести и да ги шират низ Фејсбук, со цел да се промени мислењето на гласачите, во овој случај, против Хилари Клинтон. Беше заклучено дека работат во полза на Трамп. Тоа е навистина важно, затоа што може да влијае на исходот на претседателските избори“, рече Неса Марку, студентка на Буш школата за влада и јавна служба. Сајбер нападите се сметаат и за значајна закана за глобалната стабилност. Од тие причини, професионалците од профилот на Неса Марку ќе имаат клучна улога во секое општество....

Северна Македонија избра жена за претседател, a коалицијата предводена од социјалдемократите претрпе историски пораз. Што значи тоа за иднината на земјата останува да се види, но загриженоста на меѓународната заедница е дека земјата може да се лизне од патот што го следи ако не ги исполни ветувањата. Embed share Што велат аналитичари од САД за следниот период во Северна Македонија? Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:06:29 0:00 Direct link 240p | 16,3MB 360p | 24,4MB 480p | 40,9MB 720p | 102,9MB 1080p | 130,0MB Филип Рикер, поранешен американски амбасадор во Северна Македонија и поранешен помошник - државен секретар на САД се осврна на одговорноста, што доаѓа со преземањето на власта. „Изборната победа е чест, за претстојната претседателка Гордана Силјановска и за господинот Мицковски и неговиот тим кој извојува победа на парламентарните избори. Но, тука доаѓа и голема одговорност. А тоа е да ги реализира своите ветувања, а тоа значи приоретизирање на владеењето на правото, справување со корупцијата, подобрување на економијата и продолжување на патот кон ЕУ“, вели Рикер. Тој смета дека проширувањето на ЕУ нема алтернатива и тоа е иднината за Македонија. „Забележувам вистински моментум за проширувањето, таков тон доаѓа во Брисел, и од другите главни градови кои се важни за проширувањето, сега е време да се придвижи земјата напред“, коментира поранешниот амбасадор. Едвард П. Џозеф, балкански аналитичар на Факултетот за меѓународни студии при Универзитетот Џон Хопкинс смета дека новата влада во Скопје треба да покаже лидерство, со оглед на огромната поддршка што ја доби на изборите. „Треба да се надеваме дека Мицковски да разбира дека има одговорност кога ќе ја води владата, а не да биде опозиционер или да биде во политичка кампања. Односите се Грција се фундаментални, Договорот од Преспа е важечки, обврзувачки за двете страни, иако не е многу популарен. Тој ѝ помогна на земјата, го зачува нејзиниот идентитет и се надевам дека Мицковски го разбира тоа“, вели Џозеф. Предизвиците кои претстојат во односите со Бугарија околу уставните измени, тој очекува дека ќе бидат клучни за издржливоста и еластичноста на новата коалициона власт во Северна Македонија. „Ќе има албански партнер во Владата како дел од коалицијата. Веројатно тоа ќе бидат досегашната опозиција ВЛЕН. Тие ќе имаат предизвик, затоа што ВЛЕН се обврза да гласа за уставни измени. Што ќе се случи ако по шест месеци од владеењето на Владата на ВМРО – ДПМНЕ не се гласа за тие измени? Што ќе се случи во Северна Македонија? Ова е отворено прашање“, изјави Џозеф. Пол Мекарти, директор за Европа при Меѓународниот Републикански Институт ( ИРИ) ги коментираше идните односи меѓу Македонија и Бугарија, со оглед дека доаѓа нова политичка гарнитура во Скопје. „Ќе бидат потребни студени глави за да се придвижат двете земјите напред, но и многу дипломатија од Брисел и од Вашингтон, за да го олесни процесот дека крајната цел мора да биде Северна Македонија да стане членка во ЕУ“, смета Мекарти. Ерван Фуере, поранешен амбасадор на ЕУ во Северна Македонија не смета дека сега се отвара можност за поголемо влијание од Москва, со оглед дека на власт доаѓа десно-ориентирана партија. „Јасно е дека Русија ќе ја искористи секоја можност за дезинформации и тактики кои ги користат за ширење на лажни информации насекаде на Балканот. Не верувам дека тоа ќе наиде на плодна почва во Македонија. Една предност за новата влада во Скопје е што по европските избори ќе има нови десничарски влади ширум Европа. Затоа што ВМРО е десно-ориентирана партија, може ќе најдат поголема поддршка за нивните аргументи против бугарските барања на патот кон ЕУ“, вели овој поранешен прв дипломат на ЕУ во Скопје. „Сите земји во регионот се соочуваат со странско мешање од авторитарни земји, како од Русија и од Кина. Но, за разлика од другите земји во регионот, Македонија нема такво влијание“, коментира Мекарти од ИРИ. Надја Музикина, заменичка - директорка за Централна и Источна Европа при Националниот Демократски Институт се осврна на неопходноста од почитување на меѓународните договори, независно кој е власт. „Не веруваме дека има закани по Преспанскиот договор сега кога Северна Македонија има нова влада, и очекуваме дека ВМРО-ДПМНЕ и новата претседателка ќе останат на патот кон ЕУ“, изјави вишата претставничка од НДИ. Според неа, регионот минува низ турбуленции и ја истакна неопходноста од поголем фокус на меѓународната заедница кон Балканот. Запрашана, дали е загрижена дека Македонија и регионот се соочуваат со обновени етнички тензии во услови на забавување на проширувањето на ЕУ, но и пораст на про-руски влијание, таа вели: „Етничките тензии секогаш претставуваат загриженост, не само во Северна Македонија, туку и во регионот како целина. Има забавување на дијалогот меѓу Косово и Србија, има тензии во Босна и Херцеговина, уназадување на реформите во Црна Гора. Важно е Северна Македонија да остане на про-европскиот курс, но секогаш треба да се има предвид и да се внимава од руското влијание во земјата“, предупредува Музикина. Аналитичарите сметаат дека пренасочување од лево кон десно по изборите во Северна Македонија е поттикнато од гневот на гласачите поради бавниот економски развој и постојаната корупција која го разјадува системот, што, според нив, влијае за забавување кон пристапувањето во ЕУ....

СКОПЈЕ – Убедлива двојна победа на ВМРО – ДПМНЕ со рекордна разлика на освоени мандати во однос на политичките опоненти. Историски дебакл на СДСМ на парламентарните избори со историски најмалку освоени гласови, партијата падна на трето место по освоени мандати веднаш зад нивниот коалициски партнер ДУИ. Коалициите од албанскиот политички блок со вкупно 32 пратенички мандати и со рекордни броеви на освоени гласови и за ДУИ и за „Вреди“. Левица го подобри резултатот од претседателските избори и освои тројно повеќе мандати од сегашните два, „ЗНАМ“ за само неколку месеци од движење стана фактор кој е можно да биде пожелен за стабилно мнозинство во Парламентот. Претседателските избори, за чиј резултат контурите беа исцртани уште во првиот круг, заврши со победа на кандидатката на ВМРО – ДПМНЕ, Гордана Силјановска – Давкова и освоени 561.001 глас. Противкандидатот Стево Пендаровски освои 251 илјада гласови или 310 илјади гласа помалку. Гласаа вкупно 861 илјада граѓани, со излезност од 47,46% и 48 илјади неважечки ливчиња. Во првиот круг, кога имаше седуммина кандидати, гласаа 905 илјади граѓани или 44 илјади повеќе. Пендаровски победи во само неколку општини и тоа со доминантно албанско население. Во Скопје разликата се движи од 2:1 до 3,5 :1 во корист на Силјановска а најголема е во Општина Илинден каде што е речиси 7:1. Победата на Силјановска е карактеристична по тоа што таа освои најмногу гласови во вториот круг на претседателските избори од 1999 година, кога Борис Трајковски исто така кандидат на ВМРО – ДПМНЕ освои над 580 илјади. Од осамостојувањето на државата најубедлива е победата на Киро Глигоров на изборите во 1994 година кога тој во вториот круг освои 715 илјади гласови наспроти Љубиша Георгиевски кој освои помалку од 200 илјади. Кога станува збор за парламентарните избори вчера СДСМ го оствари досега најлошиот резултат во историјата на партијата и по бројот на освоени гласови и по бројот на пратенички места. СДСМ падна на третото место по освоени мандати. Со освоени 154 илјади гласови и само 18 мандати СДСМ има 65 илјади гласови помалку изборите во 2008 година на кои имаа досега најлош резултат но и 9 пратеници помалку од досега најлошите 27 кои ги имаше во Собранието по изборите во 2006 година. СДСМ немаше позитивен резултат односно победа во ниту една општина во Северна Македонија. Интересно е што во некои општини СДСМ е на третото место по освоени гласови во македонскиот политички блок бидејќи таму повеќе гласови добиле „Левица“ или „ЗНАМ“. Освоени мандати по партија и коалиција избори 2020 / 2024 Убедливата победа на ВМРО – ДПМНЕ не е досега најдобар остварен резултат како во поглед на освоени мандати така и во поглед на гласови, но досега е убедливо најголема разлика во однос на освоени мандати со најголемиот опонент СДСМ, дури 40. Сега веќе идната владејачка партија освои 436 илјади гласови но мора да се напомни дека во период од 8 години, од 2008 до 2016 година и четири изборни циклуси имаше повеќе гласови на своето конто. Бројката од 58 пратеници во Собранието има комотна позицијата при идното коалицирање но сепак оваа партија има два подобри резултати и тоа во 2014 година кога имаше 61 пратеник и во 2014 година кога 63 пратеници од оваа партија седеа во собраниските клупи. Освоени гласови по партија и коалиција избори 2020 / 2024 Левица и ЗНАМ освоија по 6 пратенички мандати иако разликата во гласовите е голема. Левица освои 68 илјади гласови за разлика од 56 илјади на контото на ЗНАМ. Сепак двете партии имаат успешни парламентарни избори бидејќи Левица ќе има тројно поголем број на пратеници во Собранието а ЗНАМ на првите избори влегува со шест пратеници коишто е можно да бидат посакувани при креирањето на идната владина коалиција и мнозинство во парламентот. За разлика од ЗНАМ кои имаа далеку подобар резултат на претседателските избори, Левица на парламентарните освои 26 илјади гласови повеќе од 42 илјади на контото на нивниот претседателски кандидат Билјана Ванковска. Кога станува збор за албанскиот политички блок, двете коалиции „Вреди“ и „Европски фронт“ предводена од ДУИ освоија рекорден број на гласови и затоа имаат вкупно 31 мандат во Собранието. Разликата е 30 илјади гласа во корист на ДУИ и 6 мандати. ДУИ освои 137 илјади гласа и ќе има 19 пратеници во Собранието со што стана втора партија во Северна Македонија по број на освоени пратенички мандати. Ова е рекорден број на освоени мандати но не и најголем број на гласови бидејќи ДУИ има освоено повеќе гласови во 2014 година и на изборите во 2002 година. Коалицијата „Вреди“ која настаната од поранешната коалиција меѓу Алијанса и Алтернатива има 107 илјади гласа, досега рекордни за партија или коалиција од албанскиот опозициски блок. На изборите во 2020 година Алијанса/Алтернатива освоија 81 илјада гласови и 12 мандати а на вчерашните избори има еден повеќе или вкупно 13. На вчерашните избори „Вреди“ успеа да ги врати Чаир и Тетово во поглед на гласовите но го загуби Гостивар каде градоначалник е еден од лидерите – Арбен Таравари. Гледано по изборни единици, кога станува збор за ВМРО – ДПМНЕ и СДСМ, клучната разлика е во третата и четвртата изборна единица каде ВМРО – ДПМНЕ ќе освои 27 пратенички мандати или тројно повеќе од деветте на СДСМ. Слично е и во ИЕ 1 и ИЕ 2 каде СДСМ ќе освои само пет мандати за разлика од 18 на ВМРО – ДПМНЕ. Само за споредба на изборите во 2020 година во ИЕ 3 и ИЕ 4 резултатот на освоени мандати е 20:19 во корист на ВМРО – ДПМНЕ а во ИЕ 1 и ИЕ 2 резултатот е 15: 14 во корист на СДСМ. Во ИЕ 5 и ИЕ 6 во 2020 година СДСМ ќе освои 12 мандати а ВМРО – ДПМНЕ 10 за разлика од вчерашните избори каде овој однос драстично се менува и е 13:4 во корист на ВМРО – ДПМНЕ. Освоени мандати партии и коалиции по изборна единица избори 2020/2024 Најголемата разлика во гласови меѓу СДСМ и ВМРО – ДПМНЕ е во ИЕ 3 каде што ВМРО – ДПМНЕ ќе освои дури 63 илјади гласови повеќе или 3 спрема 1. Значајни разлики од над 50 илјади гласови ВМРО – ДПМНЕ има и во ИЕ 1 и ИЕ 4. Во албанскиот политички блок резултатите се далеку понеизвесни кога станува збор за изборните единици. Коалицијата „Вреди“ има поголем број на гласови само во ИЕ 1 и тоа нешто над една илјада додека во останатите изборни единици ДУИ има убедлива и комфорна предност. Најголемата разлика во корист на ДУИ е во ИЕ 5 – 16 илјади гласови. Ако се анализираат и самите пратенички мандати кај ВМРО – ДПМНЕ најголем број од освоените 58 мандати се од редовите на партијата која одлучи на кандидатските листи и во добитните места да доминираат нивни претставници и само од нивните традиционални и докажани коалициски партнери. Кај СДСМ од осумнаесетте мандати, 15 се од партијата додека три мандати им припаѓаат на коалициските партнери од ЛДП и НСДП. Во коалицијата „Европски фронт“ ДУИ имаат пратеници, четворица се од Алијанса за Албанците, двајца од ДПА, и по еден од Движењето Попули, Демократската партија на Турците и Движењето на Турците за правда и демократија....

По катастрофалниот пораз на СДСМ на парламентарните и претседателски избори, дел од партиските функционери, поднесоа оставки од високите функции во партијата на кои се наоѓаа. Меѓу нив се и двајцата потпретседатели, Фатмир Битиќи и Перо Костадинов. Битиќи вели дека оставката не претставува политички акт на пораз на социјалдемократската идеја, туку порака и предизвик за подобрување и преиспитување на СДСМ. „Мојата оставка комплетно ќе се ефектира кога останатите мои другари и другарки кои го сочинуваат партиското раководство ќе го направат истото – од првиот до последниот. Во целата моја политичка кариера барам лична одговорност од сите чинители и овој акт е токму тоа. А оставката на раководството е неопходен чекор кон враќање на довербата на граѓаните и трасирање на патот кон иден политички успех“, вели Фатмир Битиќи, потпретседател на СДСМ. Фатмир Битиќи Тој повикува СДСМ повторно да се врати меѓу граѓаните, да го слушнат нивниот пулс и разберат нивните потреби, но да се вратат и на социјалдемократски вредности. „Само на овој начин може да дојдеме до нови идеи, пристапи и енергија кои може да ја зајакнат визијата и стратегијата на СДСМ па да се вратиме со крената глава во политичката арена за да ја добиеме битката за европска Македонија. Нека е ова новиот почеток кој ќе ги обедини сите искрени другари и другарки во идејата за социјалдемократија, во идејата за соживот, во идејата за едно општество за сите каде владее правичноста, солидарноста и еднаквост“, додава Битиќи. На реформи во СДСМ повика и потпретседателот Перо Костадинов, кој исто така се повлече од партиската функција. Пeро Костадинов „По изборните резултати, поднесувам оставка од мојата партиска функција, потпретседател на СДСМ. Најважни се слободата, мирот и напредокот на Македонија. Граѓаните гласаа на демократски избори, и на слободен начин ја изразија сопствената волја. Како држава, можеме да продолжиме напред само преку заедништво и добронамерност. Потребни ни се внатрешни и надворешни партнерства, силни институции и интеграција на земјата во ЕУ. СДСМ ќе се реформира, затоа што му е неопходна на општеството. Како државотворна партија која секогаш ја негува демократијата, ја гарантира слободата на граѓаните и никогаш не поттикнува меѓуетнички судири, како столбови на нашиот опстанок“, вели Перо Костадинов, потпретседател на СДСМ. Од функцијата претседателка на Форумот на жени на СДСМ се повлече Јованка Тренчевска, која беше министерка за труд и социјална политика. Јованка Тренчевска „Од партиските структури се повлекувам целосно. одговорно и самосвесно, со сигурност дека не сум ја изневерила довербата која ми е дадена, а од денес во СДСМ нека настапат оние со квалитети, вистински знаења, лицата блиски до народот на кои им се верува. Нови лица, неизвалкани од бремето на претходните функционери. Јас верувам во моите социјалдемократи и знам дека промените ќе бидат на подобро“, рече Тренчевска. Но Јован Деспотовски, член на СДСМ и директор на Дирекцијата за технолошко-индустриски развојни зони, вели дека не се потребни условени оставки. Јован Деспотовски „Не ни требаат условени оставки кои ќе се ефектуираат доколку и другите си поднесат оставки. Секој да почне од себе без да го чека партискиот другар до него. Само така овој процес на промена нема де трае предолго а штетата нема да стане ненадоместлива“, вели Деспотовски. Деспотовски вели дека на членовите и поддржувачи на СДСМ им е повеќе од потребен консолидиран и свесен СДСМ. Додава дека за носење на брзи и квалитетни одлуки треба итна и сериозна анализа, која не треба да се одолговлекува. Но, за првиот чекор кон овие одлуки треба храброст кај врвот да се прифати реалноста на овој пораз. „Силен и реформиран СДСМ ќе биде надеж за сите граѓани. Вчеравечер пропуштивме огромна шанса да го направиме првиот чекор кој почнува со одговорност, со име и презиме, почнувајќи од врвот. По статутот, тоа ќе отвори веднаш простор за поширока анализа на причините за овој пораз. За одговор на прашањата: Каде исчезна онаа енергија од пред 7 години? Дали ветивме многу работи а, малку исполнивме? Каде се стопи довербата и како се загуби сета онаа надеж кај луѓето? Признанието дека имаме огромен проблем е прв чекор за негово надминување“, додава Деспотовски. Од претседателската функција замина и Маја Морачанин, претседателка на партијата ДОМ, коалиционен партнер на СДСМ. Маја Морчанин „Како израз на етичка и морална одговорност, поднесувам оставка од функцијата претседателка на ДОМ. Во најкус можен рок, согласно Статутот на ДОМ, ќе организираме конгрес на кој ќе биде избран новиот претседател и раководство на ДОМ. Знам дека ДОМ ќе продолжи посветено да се бори за спроведување на зелените политики во Македонија“, вели Маја Морачанин, претседателка на ДОМ. Лидерот на СДСМ, Димитар Ковачевски, веќе најави реформи во партијата и анализа на изборниот резултат. Повика на внатрепартиски избори на сите нивоа, почнувајќи од претседателот на партијата. Најави свикување и на т.н отчетен конгрес....

Кинескиот претседател Шји Џјинпинг пристигна во Будимпешта доцна вчера, по посетата на Франција и Србија. Унгарија, под десничарскиот премиер Виктор Орбан, стана важен трговски и инвестициски партнер за Кина, за разлика од некои други земји на Европската Унија (ЕУ), кои размислуваат да станат помалку зависни од втората по големина економија во светот. Во Париз, претседателот Емануел Макрон и шефицата на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, го притиснаа да обезбеди порамномерна трговија со Европа и да го искористи своето влијание врз Русија за да стави крај на војната во Украина. Шји треба да се сретне со Орбан подоцна во текот на денот, со војната во Украина и инфраструктурните проекти високо на агендата. Изјавата за новинарите се очекува во 3:30 часот локално време. Шји рече дека пријателството меѓу Кина и Унгарија не било насочено, ниту диктирано од некоја трета страна, објави кинеската официјална новинска агенција. Шји, исто така, рече дека се надева оти Унгарија ќе го преземе ротирачкото претседателство со ЕУ во втората половина на годината како можност за промовирање на здрав развој на односите меѓу Кина и ЕУ. Унгарија и Кина, кои одбележуваат 75 години дипломатски односи, се очекува да потпишат 16 до 18 нови договори за соработка, од кои еден може да биде голем инфраструктурен проект во рамките на огромниот кинески проект „Појас и пат“, рече министерот за надворешни работи Петер Сијарто оваа недела. Орбан почна да ја приближува земјата до Пекинг откако дојде на власт во 2010 година. Топлите политички односи се претворија во инвестиции околу една деценија подоцна кога производителите на батерии и електрични возила почнаа да го носат производството во Унгарија. Кина го донесе производството на батерии во Европа прво за да заштеди на трошоците за испорака. Следниот чекор е производство на кинески електрични возила во Унгарија....

Прославата заврши. Почнуваат разговорите кои ќе треба да доведат до формални преговори за тоа кој, покрај победничката ВМРО-ДПМНЕ, ќе биде дел од идната влада. Партијата на Христијан Мицкоски не крие дека првични контакти веќе се остварени со „Вреди“ коалицјата на опозициските партии на Албанците. „Во овој момент можам да поврдам дека има единствено комуникација со претставниците на „ВЛЕН“. Како што ќе се развива ситуацијата верувам таа ќе добие забрзана динамика, некаде по инаугурацијата на новиот претседател ќе бидете информирани“, рече потпретседателот на ВМРО-ДПМНЕ Тимчо Муцунски. Уште вчеравечер, лидерите на „Вреди“ самите најавија дека веќе се гледаат во идната влада. Embed share ВМРО-ДПМНЕ победи - со кого ќе коалицира? Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:56 0:00 Direct link 240p | 10,3MB 360p | 15,4MB 480p | 25,2MB 720p | 51,4MB 1080p | 70,6MB „Од утре почнуваат преговори за нова влада меѓу ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата „Влен“. Честитики на сите Албанци, честитки на сите граѓани“, рече Билал Касами од Коалицијата „ВРЕДИ“. Бројките велат дека ВМРО-ДПМНЕ, со освоените 58 мандати, и „Вреди“ со 13, имаат комотно мнозинство од 71 мандат. Но, дали преговорите ќе запрат тука. „Имаме намера со сите опозициски партии кои настапија на овие избори да разговараме и да видиме што е тоа што може да биде наша точка на поврзување, но тоа не значи дека сите тие би биле дел од таа идна влада која ќе ја предводи ВМРО-ДПМНЕ“, рече претседателот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски. ЗНАМ на Максим Димитриевски, кој на вчерашните парламентарни избори не успеа да го повтори успехот од првит круг избори за претседател, почна да се нуди за соработка. „Што се однесува до идни коалиции и евентуални соработки, секогаш ќе бидеме тука на располагање на која било идна власт кога се работи за државни национални интереси, но дополнително партиското раководство ќе ги разгледа сите опции и можности за евентуално партиципирање во власта или останување да работиме како конструктивна опозиција“, рече Димитриевски. Денеска заседаваше раководството на ВМРО-ДПМНЕ и ги утврди „контурите на рамката“ врз основа на која ќе преговара со другите партии. Тие контури се економски силна држава, фронт против криминалот и корупцијата и постигнување на правда, реализација на стратешкиот интерес за европски интеграции, преку дијалог и исполнување на принципи. Уставните измени од кои зависат евроинтеграциите ги нема. Но, ја има пораката од Софија само ден по изборите. „Многу брзо ќе стане јасно дали новиот претседател и партијата која однесе победа на изборите, пред сѐ, ќе работат за европската перспектива на Република Северна Македонија, или ќе тргнат по некоја друга насока. Отсекогаш сум ја поддржувал европската интеграција на Република Северна Македонија, но со почитување на принципите на добрососедство и особено Копенхашките критериуми за членство. Тоа значи и промена на Уставот и почитување на правата на македонските Бугари“, рече претседателот на Бугарија Румен Радев. Честитки за победата, но и повик за продолжување на евроинтеграциите стигнаа од Вашинготн и од Брисел. „Мои срдечни честитки до Гордана Силјановска-Давкова за нејзиниот историски избор за прва жена претседател на Северна Македонија. Честитки и за сите оние граѓани кои вчера го искористија своето избирачко право на претседателски и парламентарни избори. Соединетите Американски Држави ќе продолжат да ги поддржуваат вашите цели за безбедност, просперитет и целосна евроатланска интеграција на оваа земја“, порача американската амбасадорка Агелер. „Подготвени сме заедно да работиме во процесот на ЕУ-пристапување на Северна Македонија на следното ниво. Се радуваме на соработката со претседателката Гордана Силјановска-Давкова за забрзување на неопходните реформи за напредок во преговарачкиот процес“, напиша еврокомесарот за проширување Оливер Вархеји....

Израелски тенкови и воени авиони ги бомбардираа областите на Рафа денес, изјавија палестински жители, откако американскиот претседател Џо Бајден вети дека ќе го задржи оружјето за Израел доколку неговите сили извршат голема инвазија на јужниот град Газа. Додека преговорите за прекин на огнот продолжија во Каиро, палестинските милитантни групи Хамас и Исламски Џихад соопштија дека нивните борци истрелале противтенковски ракети и минофрлачи врз израелските тенкови насобрани во источната периферија на градот. Жителите и медицинските лица во Рафа, најголемата урбана област во Газа која сè уште не е зафатена од израелските копнени сили, рекоа дека во израелски напад загинале најмалку три лица, а други биле ранети. Израел вели дека милитантите на Хамас се кријат во Рафа, каде што населението е надополнето со стотици илјади жители на Газа кои бараат засолниште од бомбардирањето во крајбрежната енклава, и оти треба да ги елиминира заради сопствена безбедност. Еден од раселените, Мохамад Абдер-Рахман, рече дека се плаши оти израелските бомбардирања предвидуваат инвазија на градот. „Тоа ме потсетува на она што се случи пред израелските тенкови да упаднат во нашите станбени области во градот Газа, силното бомбардирање обично им дозволува на тенковите да движат кон местата што имаат намера да ги нападнат“, изјави 42-годишниот за Ројтерс преку апликација за пораки. Преговорите за прекин на огнот во главниот град на Египет постигнаа одреден напредок, но не беше постигнат договор, според двајца египетски безбедносни извори. „Во текот на изминатите неколку часа, прилагодувавме и додававме и бришевме точки врз основа на консултации со двете страни“, рече еден од изворите. Делегацијата на Хамас замина во Доха на консултации, обвинувајќи го Израел за досегашниот недостиг на договор. Претседателот на САД Џо Бајден, кој вели дека Израел не изготвил убедлив план за заштита на цивилите во Рафа, го кажа своето најстрого предупредување досега против целосна копнена инвазија. „Јасно кажав дека ако влезат во Рафа, јас не го снабдувам оружјето“, изјави Бајден во интервју за Си-Ен-Ен вчера....