Фото: МИА Претседателот на Управниот суд, Бурим Сејдини, вечерва на прес-конференција демантира дека вршел притисок врз судиите во судечките совет кои одлучуваат за тужбите на коалицијата Европски фронт против решенијата на Државната изборна комисија за парламентарните избори. Тој оцени дека тврдењата на Арбен Таравари од коалицијата Вреди се невистинити, инсинуации и клевети. – Денешното мое појавување во јавноста е во врска со јавните изјави на господинот (Арбен) Таравари дека има сознанија односно информации дека јас како претседател на Судот вршам притисок над судиите кои што ги ценам како комплетни невистини, како инсинуации и клевети врз мојата работа како претседател на Управниот суд – рече Сејдини на прес-конференцијата во Судот. Досега, како што кажа, Управниот суд има одржано четири јавни расправи, а во тек е петатата. Објавени се две одлуки на веб-страницата, а претходно тие беа објавени од самите судечки совети. Сејдини смета дека ваквите изјави на јавните личности сериозно му штетат на имиџот на нашата земја во евроинтеграциските процеси. Особено смета дека, како што вели, делот од изјавата на господинот Таравари за негова одговорност и на судиите после 15 јуни, односно после формирање на новата Влада каде што тој ќе биде дел „се сериозен притисок и директен врз судиите, Управниот суд и генерално судството“. – Морам да напоменам дека совесно, согласно закон и со многу голема одговорност сум ја вршел мојата работа како претседател на судот и истото ви го тврдам и за колегите мои и за стручната служба. Лично јас како претседател на Управниот суд немам потреба односно не знам да стравувам за мојата работа да ја вршам одговорно, согласно закон така што датумите што се спомнуваат 15 јуни или други датуми само ги гледам како денови во кои што со личниот интегритет и капацитет ќе можам да придонесам за доборото на нашата земја. Истото можам да го тврдам и за судиите од овој суд дека деновите, датумите ги гледаме како можности за да придонесеме за поквалитетна правда во нашата земја – рече Сејдини....

Фото: Веб-страница на МВР на Србија Девет лица се повредени при судир на патнички и товарен воз во тунелот Вуков споменик-Панчевачки мост, блиску до излезот кон Панчевачки мост, јави РТС. Несреќата се случила попладнево во тунелот кај студентскиот дом „Карабурма“. На терен се екипи на Итната помош и 25 пожарникари со пет возила. Во 18.42 часот било добиено известување дека товарен воз налетал на патнички воз во тунелот Вуков споменик-Панчевачки мост, поблиску до излезот кон Панчевачкиот мост. Министерот за градежништво, транспорт и инфраструктура Горан Весиќ е на местото каде што се судрија возовите во тунелот Вуков споменик-Панчевачки мост. Се очекува на местото да пристигне и министерот за внатрешни работи Ивица Дачиќ....

Фото: Принтскрин/Јутуб Словачкиот премиер Роберт Фицо беше опериран по вторпат по атентатот во средата, кога се здоби со прострелни рани во стомакот и „е во стабилна состојба со навестувања за напредок, исто како што Словачка е стабилна“, изјави вицепремиерот и министер за одбрана, Роберт Калињак. – Земјата е стабилна, пациентот е стабилен денеска. Можеме да ги направиме сите работи што треба да ги направиме како влада. А ние имаме свој премиер и тоа на сите ни е јасно – изјави Калињак за новинарите во болницата каде што е Фицо. Мирјам Лапуњикова, директорка на болницата Рузвелт во тој град во централна Словачка, најблиската добро опремена болница до Хандлова, каде што 71-годишен Словак во средата испука пет истрели кон премиерот, рече дека денешната операција траела два часа за отстранување некротично ткиво, што е вообичаена постапка при за такви повреди. – Премиерот останува на интензивна нега, а неговата состојба сѐ уште е многу сериозна. Лекарите се среќаваат и се консултираат секое утро и затоа денеска не можат да кажат дали ќе бидат потребни дополнителни операции – рече Лапуњикова. Лекарскиот совет в понеделник ќе одлучи дали и кога ќе можат да го превезат премиерот во Братислава. Калињак се заблагодари за сите понуди за лекување на Фицо во странство и истакна дека Владата има целосна доверба во лекарите во Банска Бистрица. – Ќе бидат потребни уште неколку дена додека не биде јасно како ќе се развива здравјето на премиерот. Порасположен сум бидејќи гледам напредок. При денешната интервенција се покажа дека главната операција била успешна – рече Калињак. Министерот за внатрешни работи Матуш Шутај Ешток денеска изјави дека во 40 случаи полицијата ги открила и гонела оние кои им се заканувале на политичарите со атентат и со говор на омраза на социјалните мрежи. Лидерот на десноцентристичката опозициска партија Прогресивна Словачка, Михал Шимечка денеска поднесе кривична пријава поради драстични закани кон него и неговото семејство. – Ги има повеќе. За жал, ова не е ништо ново. Слични закани доби и претседателот на Словачка, а слични закани денеска добиваат и мнозинството политичари, новинари и јавни личности кои го искажуваат својот став. Омразата раѓа омраза – рече Шимечка. Лидерот на опозицијата го повтори повикот до сите на словачката политичка сцена да се договорат, барем 100 дена да не се напаѓаат и за тоа време да се усогласат за нови правила на политичка комуникација. Надлежниот обвинител денеска побара притвор за осомничениот за атентатот, обвинет за обид за убиство на заштитено лице мотивирано од одмазда, за што му се заканува казна од 25 години или доживотен затвор. Судот во сабота ќе го сослуша Јурај Цинтула и ќе одлучи за притворот....

Илустрација / Фото: Принтскрин/„Ај-ти-ви њуз“ Израел денеска ги отфрли обвинувањата за геноцид, тврдејќи пред највисокиот суд на ОН дека прави се што може за да ги заштити цивилите за време на воената операција во Газа. Во Меѓународниот суд на правдата денеска заврши третото рочиште за вонредните мерки што ги побара Јужна Африка бидејќи смета дека израелскиот воен упад во градот Рафа на југ го загрозува „самиот опстанок на Палестинците во Газа“ и побара од судот да нареди прекин на огнот. Тамар Каплан-Тургеман од правниот тим на Израел го бранеше однесувањето на земјата, велејќи дека дозволила испорака на гориво и лекови до опколената енклава. Таа исто така рече дека Израел презема вонредни мерки за да ја намали штетата на цивилите во Газа. Јужна Африка пред судот во четвртокот посочи дека ситуацијата во енклавата достигнала „нова и ужасна фаза“ и апелираше до судиите да наредат прекин на израелските воени операции. Судот го одржа третото рочиште за итни мерки што ги бара Јужна Африка откако поднесе обвинение за геноцид кон крајот на минатата година....

Фото: Маја Јаневска Илиева Управниот суд денеска ја одби како неоснована тужбата од коалицијата Европски фронт на решението на Државната изборна комисија (ДИК) за прифаќање на приговорот од коалицијата Твоја Македонија за избирачкото место 1470 во Долнени на парламентарните избори. Коалицијата Европски фронт поднесе седум тужби против решенија на ДИК на парламентарните избори. За сите се оформени предмети и закажани во текот на денешниот ден. Досега Управниот суд ја одби како неоснована и тужбата за избирачкото место 1194 во Општина Крушево. ДИК на 104 седница ги разгледа приговорите поднесени од политичките партии по одржувањето на парламентарните избори на 8 мај. Од вкупно 27 поднесени приговори – девет од коалицијата Вреди, осум од ВМРО-ДПМНЕ, пет од СДСМ и четири од Левица, прифатени беа седум и тоа шест во Петтата изборна единица и еден во Шестата изборна единица. Во Изборната единица 5 прифатени беа приговорите за избирачките места 1272 во Охрид, 1194 и 1202 во Крушево, 1844 во Струга, 1470 и 1470/1 во Долнени. Во Изборната единица 6 прифатен е еден приговор за избирачкото место 2101 во Желино. Според првичните официјални резултати за парламентарите избори што ги објави ДИК, коалицијата Твоја Македонија предводена од ВМРО-ДПМНЕ има освоено 58 пратенички мандати, по што следуваат коалицијата Европски фронт предводена од ДУИ со 19 пратенички мандати, Коалицијата за европска иднина предводена од СДСМ со 18, коалицијата Вреди со 13, а Движење ЗНАМ за наша Македонија и Левица по шест пратенички мандати....

Фото: Н.М. Управата за јавни приходи ги потсетува граѓаните да направат увид во годишните даночни пријави (ДЛД ГДП), кои веќе се поставени на системот а се однесуваат за остварени приходи во 2023 година. Секој кој е регистриран на системот ППД – (ujp.gov.mk) има обврска во својот кориснички профил, најдоцна до 31 мај, да ја потврди или доколку истата не ја прикажува точната слика за износот на остварен доход и платени даноци, да ја коригира пријавата! По истекот на овој законски рок, потврдените и годишните даночни пријави кои не се потврдени, ниту се коригирани ќе се сметаат за конечни, додека коригираните даночни пријави ќе треба да се одобрат од страна на службено лице од Управата за јавни приходи. Доколку службеното лице не ја одобри коригираната даночна пријава, Управата за јавни приходи ќе донесе решение за утврдување на данокот на личен доход за 2023 година. Кај обврзниците во чија ДЛД ГДП се појавува обврска за доплата на данок, по истекот на рокот за потврдување и коригирање, ќе се генерира налог за доплата со фолио број и истиот ќе биде содржан на третата страна во печатењето на даночна пријава(PDF документот). Обврзниците во чија ГДП се појавува повеќе платен данок, имаат можност во самата пријава да искажат барање за враќање на данокот. Управата за јавни приходи, апелира до граѓаните кои оствариле доход во земјава или странство во вид на пари, хартии од вредност, натура или друг вид на доход и се уште не се регистрирани на системот е – Даночни услуги, за да ги исполнат своите обврски за пријавување и плаќање на данок, истото да го сторат во најкраток можен рок. За дополнителни информации околу исполнувањето на обврските за пријавување на доход , плаќање и поврат на данок можете да се обратите на [email protected]....

Фото: Принтскрин Украинскиот претседател Володимир Зеленски и рускиот претседател Владимир Путин изразија резервираност за предлогот за прекин на огнот во Украина за време на одржувањето на Летните олимписки игри (ЛОИ) во Париз налето. Предлогот, првпат спомнат од францускиот претседател Емануел Макрон, а подоцна дискутиран од кинескиот претседател Си Џинпинг, има за цел да ги запре непријателствата за време на одржувањето на Игрите. Зеленски денеска за интернет-страницата за вести „Украинска правда“ изјави дека деталите за иницијативата не му се јасни. Тој ги истакна ризиците од Русија потенцијално да го искористи прекинот на огнот за да ја придвижи воената опрема поблиску до Украина. Зеленски го постави прашањето „кој ќе се погрижи нивните сили да не напредуваат кон нас за време на прекинот на огнот? – Значи, не ги разбирам деталите. Досега ми звучи како неостварлива приказна – рече Зеленски. Путин, враќајќи се од државната посета на Кина, призна дека Си ја изнел идејата за прекин на огнот, но не даде повеќе детали. Сепак, тој го критикуваше Западот што бара Русија да се придржува до олимпиското примирје, а истовремено да ги исклучи руските спортисти од Игрите. Москва, исто така, претходно изрази сомневање за таквата иницијатива, бидејќи Украина би можела да го искористи периодот на Игрите за дополнително вооружување на своите вооружени сили и прегрупирање....

Фото: Министерство за одбрана на Украина НАТО би можело да испрати воени инструктори во Украина за „брза“ и „квалитетна“ подготовка на украинските сили кои треба да ја одбијат руската офанзива налето, објави „Њујорк тајмс“ повикувајќи се на сопствени извори запознаени со состојбата. Според сознанијата на американскиот весник, украински воени лица сега поминуваат обука во Европа, на полигони за обука во Германија и Полска. Нивното испраќање таму како и нивното враќање преку Лавов и Киев одземало многу време. Армијата на Украина се соочува со намалена жива сила и недостатокот достигнал „критична точка“, па украински официјални лица побарале од САД и НАТО да помогнат во подготовката на уште 150.000 новобранители – пишува „Њујорк тајмс“. Пренесувањето на обуката во Украина ќе им дозволи на инструкторите побрзо да собираат информација за новините на линијата на фронтот и на соодветен начин да ја адаптираат програмата за обука, наведуваат изворите за весникот. Ипраќањето инструктори на НАТО во Украина „се чини неизбежно“, истакна началникот на Генералштабот на вооружените сили на САД Чарлс К. Браун помладиот. Според него, такви дејства сега „би ги ставиле под закана животите на инструкторите“, па украинските сили треба да избираат: да користат средства за противвоздушна одбрана за заштита на војниците на НАТО или на критички важната инфраструктура“. Но, според него, распоредувањето на обучувачи на НАТО во Украина се чини е неизбежно. – Евентуално, ќе дојдеме до тоа со текот на времето – изјави тој. Дискусијата за испраќање војска на НАТО во Украина првпат ја започна францускиот претседател Емануел Макрон во февруари годинава. На почетокот на мај тој изнесе два услова за тоа – руската армија треба да ја пробие линијата на фронтот, и Киев треба да испрати соодветно барање за помош. Исто така, тој рече дека Париз би бил спремен да испрати војска ако се појави закана Русија да ги заземе Киев и Одеса. Иницијативата беше поздравена од украинскиот претседател Володомир Зеленски....

Фото: Илустрација/Пиксабеј Седумдесет и шестгодишна жена од Прилеп вчера во ОВР Прилеп пријавила дека била измамена од маж за сума од 380.000 денари, објави МВР, а пренесува „Макфакс“. Според пријавеното, измамникот ден претходно телефонски ѝ се јавил, при што претставувајќи се како полициски инспектор, ѝ кажал дека нејзината внука со автомобил удрила дете-мигрант во сообраќајна несреќа во Охрид. Како што е пријавено, тој исто така ѝ кажал на измамената жена дека нејзината внука ќе помине 10 години во затвор, доколку таа не им даде пари на родителите на детето што е жртва во наводната сообраќајка. Таа се согласила да даде пари и следната вечер во нејзиниот дом дошла жена, на која таа ѝ дала шест илјади евра. Се преземаат мерки за расчистување на случајот....

Архива / Фото: Маја Јаневска-Илиева Албанскиот премиер Еди Рама упати критики до официјална Софија и до сите ЕУ-членки што користат билатерални прашања за блокади на форум во Тирана организиран од „Солуција“, во соработка со Белградскиот центар за безбедносни политики и фондациите „Отворено општество“ и „Рокфелер“, пренесува „Макфакс“. – Зошто ја блокирате Северна Македонија? За да покажете дома колку сте силни – порача Рама заклучувајќи дека политиките на блокади се ужасни, одвратни и антиевропски. Што ви е поентата? Што сакате да постигнете со блокадата на Северна Македонија? Што мислите дека ќе постигнете? Да падне поддршката во ЕУ, само тоа можете да го постигнете! Ова е најантиевропска политика што може да се замисли, ова е најстрашен пристап кон нашата иднина, и долгорочно, ова е еднакво штетно и опасно и за нив, не само за нас – кажа албанскиот премиер во главната порака што ја испрати до Бугарија, но и до другите земји членки на ЕУ, кои користат билатерални прашања за да го блокираат процесот на проширување. Албанскиот премиер порача дека опасно е кога минатото станува повлијателно од иднината. – Национализмот ја киднапира ЕУ и Унијата станува жртва на националистичките пориви на земјите, една, па друга. Решението е просто – не може билатералните прашања да блокираат! А ако некоја земја сака да глуми дека некое билатерално прашање е европско, тогаш мора да има барем уште една што ќе ја поддржува. Не може 26 земји да кажат – ова е билатерално прашање, една да тврди дека е европско и наеднаш тоа да стане европско. Наместо Бугарија да рече, добро, ние имаме проблем со Северна Македонија, иако јас не им го разбирам проблемот, искрено, ама ајде да го оставиме настрана, а преговорите и трансформацијата на земјите да течат, тие бојкотираат. Зошто ги блокирате самите преговори? Зошто блокирате реформи? Лудо! Одвратно! – смета Рама. Во Тирана, покрај Рама, се обратија и Весела Чернева, заменик-директорка на Европскиот совет за надворешни односи, Мајлинда Брегу, генерална секретарка на Советот за регионална соработка, и Даниела Шварцер, членка на француско-германската група за реформи на ЕУ, а настанот беше модериран од претседателот на „Солуција“, Никола Димитров....

Фото: МИА / Архива Управниот суд на јавна седница денеска расправаше по тужбата од Коалицијата „Европски фронт“ на решението на Државната изборна комисија (ДИК) за прифаќање на приговорот од Коалицијата „Твоја Македонија” за избирачкото место 1202 во Општина Крушево на Парламентарните избори 2024. Според полномошникот на тужителот од Коалицијата „Европски фронт“ кој денеска присуствуваше на расправата, бројот на гласачките ливчиња во гласачката кутија е поголем од бројот на гласачи кои гласале на ова избирачко место. Тој потенцираше дека во записникот нема заведено забелешки за постапката на собирање и сумирање на резултатите, а образложението на Државната изборна коалиција (ДИК) е дека станува збор за техничка грешка од страна на Избирачкиот одбор. Тужителите од Коалицијата „Европски фронт“ се на ставот дека записникот на гласачкото место нема ниту една забелешка, а според нив, неосновано е дека бројот на гласачи во избирачкиот список е 111. Претставниците на ДИК предложија на судот да ја одбие тужбата како неоснована и да го потврди нивното решение како правилно и законито. Судот одлучи да го отвори и да направи увид на целиот изборен материјал и да изврши негово пребројување за да се утврди фактичката состојба. По извршеното пребројување од страна на судот, преброени се 101 важечки и четири неважечки ливчиња. Во завршниот збор од Коалицијата „Европски фронт“, неспорно од самиот увид се утврди дека се неосновани констатирањата дека бројот на гласачи бил 111, кога од самото пребројување, бројот на гласачи изнесува 105. Тие бараат од судот тужбата да се усвои, решението да се поништи, а приговорот поднесен од Коалицијата „Твоја Македонија“ од ВМРО-ДПМНЕ да се одбие. Претставниците од ДИК упатија забелешка во делот на изброените потписи – 99 во двата изводи во Избирачкиот список. Оттаму велат дека од Избирачкиот одбор има неправилности во спроведување на гласање во избирачкото место, во погрешна графа се евидентирани гласачи со отпечаток со мастило и без потпис во левата графа, што е спротивно со упатството и прирачниците за работа на избирачките одбори за спроведување на гласовите. Како што велат, утврдено е дека во УБИК апаратот се идентификувани 98 гласачи, а дополнително без идентификација во УБИК апратот гласале шест болни и немоќни лица. Потенцираат дека збирот на гласачите е 104, што е спротивно на 105 потпишани во изводот што е внесен во Избирачкиот список. Со тоа, бројот на гласачките ливчиња е поголем од бројот на гласачите кои гласале на избирачкото место, што е дополнителен основ за поништување на гласањето во избирачкото место. Исто така, потенцираат претставниците од ДИК, бројот на отпечатоците со прсти не се совпаѓа со бројот на гласачките ливчиња во гласачката кутија. Управниот суд пресудата ќе ја објави денеска во 17 часот....

Фото: Пекселс Од 10 до 16 мај пријавени се 44 нови случаи на голема кашлица во државава, со зголемување од трипати споредено со претходниот седмодневен период. Заклучно со 16 мај во државава се регистрирани вкупно 597 случаи на голема кашлица, се наведува во најновиот извештај на Институтот за јавно здравје (ИЈЗ), објавен попладнево. Во однос на географската дистрибуција, најголем дел од новите 44 случаи, пријавени се во рамките на епидемијата во Скопје – 39, па четири случаи од Куманово и еден од Прилеп. Возраста на заболените се движи од три месеци до 77 години, а најголем број случаи се од возрасната група од пет до девет години. Од новите 44 случаи, пет се хоспитализирани. – Дистрибуцијата по пол покажува дека 283 лица се од машки пол, а 314 од женски – пишува во извештајот на ИЈЗ. Од Институтот потсетуваат дека во тек се две епидемии, пријавени во ниво на територијата на Скопје и на Куманово. Од 18 јануари до 16 мај, дадени се вкупно 47.982 дози вакцина што содржи компонента против голема кашлица....

Фото: Маја Јаневска Илиева Гостиварскиот градоначалник Арбен Таравари очекува до крајот на идната недела да се постигне договор околу идната влада. Тој на новинарско прашање на настан во Гостивар посочи дека, владее позитивна атмосфера помеѓу работните групи на Вреди и ВМРО-ДПМНЕ. – Се надевам дека до крајот на идната недела ќе имаме завршен договор со програма на Владата и со распределба на ресори, односно кој и каде ќе биде како министер. Ние како претседатели на партии сме имале две средби, понатаму интензивно работат работните групи, се надевам до понеделник ќе излеземе со заедничка програма, а до петок ќе имаме завршен договор меѓу ВЛЕН и ВМРО-ДПМНЕ, практично договор за нова влада – изјави Таравари. Тој испрати и порака до претседателот на Управниот суд кого јавно го посочи дека вршел притисок врз судиите при одлучувањето во предметите поврзани со изборните нерегуларности. – Јас би му испратил порака на претседателот на судот да размисли дека не е убаво да се врши притисок врз судиите. Времето кога можеа да вршат притисоци веќе помина и ќе има нова влада којашто нема да дозволува вакви притисоци врз одлуките – рече Таравари и појасни дека судот треба да донесе правична одлука....

Фото: МВР Од Истражниот затвор Скопје до Основниот кривичен суд Скопје е доставно официјално известување за екстрадиција на осомничениот Љупчо Палевски, за кој веќе е определна мерка притвор од негово пронаоѓање, односно лишување од слобода, како и барање за ангажирање на адвокат кој ќе го застапува во текот на постапката. Како што информира денеска Основен кривичен суд Скопје, Судот, во рамки на законските одредби ги издава сите дозволи поврзани со истражната постапка, која е во надлежност на Основно јавно обвинитeлство – Скопје и добиените барања ги доставува до предложените адвокати за нивно понатамошно постапување. – Дополнително, судија на претходна постапка во координација со надлежниот Јавен обвинител, ќе издаде наредба за спровод на осомниченото лице за негово произнесување во однос на околностите во предлогот на Јавниот обвинител за определување на мерката притвор, а за донесеното решение јавноста ќе биде известена – се вели во соопштението од Основен кривичен суд Скопје. По повеќе од пет месеци поминати во екстрадициски притвор во Турција, на 15 мај 2024 година во земјава беше екстрадиран Љупчо Палевски Палчо, првоосомничен за убиството на 14-годишната Вања Ѓорчевска на 27 ноември 2023 и на пензионерот Панче Жежовски. Палевски со конвој од пет возила на Интерпол беше спроведен во Истражниот затвор Шутка, откако претходно слета на Меѓународниот аеродром во Скопје со редовна линија Истанбул – Скопје....

Фото: ДИК Претседателот на ДИК Александар Даштевски и членовите на ДИК Радица Ристеска, Оливер Ристовски, Борис Кондарко, Бобан Стојаноски и Абдуш Демири денеска преку соопштение изразуваат загриженост за, како што велат, настаните кои во јавноста се продуцирани од изјави на политички партии и носители на високи владини функции, кои се однесуваат на работата на ДИК за постапувањето по приговорите за парламентарните избори. – Ве известуваме дека покрај тоа што сме лично понижувани и навредувани, исто така како членови во највисоката институција за организирање и спроведување на изборите, сме изложени и на неосновани и непримерени јавни политички притисоци и на закани за кривична одговорност поради донесените одлуки на ДИК – се вели во реакцијата. Следејќи го контекстот и интензитетот на нападите, прозивките и навредите, како што наведуваат, исто така сме загрижени и дека е можно да преминат и во лични напади на нашата сигурност. – Ве известуваме дека ДИК во целост професионално, транспаретно и само врз основа на закон ги спроведе изборите што е потврдено од сите домашни и меѓународни фактори. Исто така и покрај сите непријатности кои ги имаме, сепак со највисок степен на интегритет врз основа на јавна проверка на изборниот материјал ДИК ги утврди фактите и одлучуваше по приговори поднесени од различни учесници за 110 избирачки места, од кои врз основа на образложени докази усвои приговори за само 7 избирачки места за кои имаше правен основ, додека сите останати 103 избирачки места, беа одбиени како неосновани и за нив немаше поднесено тужби ниту еден учесник на изборите – стои во реакцијата. Според тоа за ДИК, како што се наведува, се неприфатливи и недопуштени нападите, притисоците и мешањето на одредени политички партии и на поединци од техничката Влада во изборните процедури, како и во работата и одлучувањето на ДИК и на Управниот суд. Посочуваат дека за сето ова денеска на средбата во ДИК била известена и амбасадорката на набљудувачката мисија на ОБСЕ-ОДИХР Џилијан Стирк. Премиерот на техничката Влада Талат Џафери вчера на прес-конференција соопшти дека имало договор за надгласување во Државната изборна комисија за прифаќање на одредени приговори за изборните резултати и прегласување и оти на ваков начин се прави обид за изборен инженеринг за менување на бројките во Собранието и изигрување на волјата на граѓаните. Изборниот процес кој беше оценет како кредибилен и демократски, сега е во рацете на Управниот суд, рече Џафери и повика сите институции да постапуваат согласно закон без партиски директиви од која било страна. Управниот суд вчера одржа јавна седница по тужба на Коалицијата „Вреди“ по одлуката на ДИК за одбивање на нивниот приговор за избирачко место 0511, во Долна Бањица во Општина Гостивар на Парламентарните избори 2024 година. Постапката беше прекината, откако претставникот на Коалицијата „Вреди“ изјави дека ја повлекува тужбата во целост. До Државната изборна комисија беа поднесени вкупно 27 приговори за парламентарните избори – девет од коалицијата „Влен“, осум од ВМРО-ДПМНЕ, пет од СДСМ и четири од Левица. Прифатени беа седум и тоа шест во Петтата изборна единица и еден во Шестата изборна единица. Во Изборната единица 5 прифатени беа приговорите за избирачките места 1272 во Охрид, 1194 и 1202 во Крушево, 1844 во Струга, 1470 и 1470/1 во Долнени. Во Изборната единица 6 прифатен е еден приговор за избирачкото место 2101 во Желино. Против одлуката на ДИК може да се поднесе тужба до Управниот суд, во рок од 24 часа од приемот на решението.Управниот суд, пак, по жалбата е должен да донесе одлука во рок од 48 часа по нејзиниот прием....

Фото: Влада Германското Министерство за надворешни работи на платформата „X“ нагласи дека сакаат да ја видат Македонија во ЕУ и оти e важно земјата во моментов да продолжи со уставните измени. – Сакаме да ја видиме Северна Македонија во ЕУ. Државата иницираше важни реформи за да го постигне тоа и мора да продолжи по тој пат. Особено е важно за Северна Македонија сега да ги започне уставните измени – се наведува во постот на германското МНР, кој е објавен со фотографија од министрите за надворешни работи на двете држави, Бујар Османи и Аналена Бербок. Mинистерот за надворешни работи Османи денеска се обрати на 133. сесија на Комитетот на министри на Советот на Европа во Стразбур, при што ја подвлече улогата на мултилатерализмот при справување со тековните многубројни предизвици. – Покрај сите свои пропусти, мултилатерализмот останува единствениот начин да се мобилизира колективен одговор кон војни, кризи, вонредни ситуации и неспоредливи предизвици од различна природа. Советот на Европа останува суштински столб во тој поглед. Сепак, ние, земјите-членки ја носиме одговорноста за неговата ефикасност – истакна Османи. За време на престојот во Стразбур, Османи ќе има средби со негови колеги од различни земји....

Фото: Пиксабеј Министерството за внатрешни работи информира дека денеска полициски службеници од Секторот за меѓународна полициска соработка при МВР и Единицата за интервентна полиција на СВР Скопје го завршија процесот на екстрадиција на Бесим Красниќи (44) од Косово во Република Македонија. Како што посочуваат од МВР, Красниќи се бараше со меѓународна потерница по наредба на Основниот кривичен суд Скопје за издржување на казна затвор за сторени кривични дела разбојништво, тешки дела против општата сигурност и казнување за подготвување во врска со кривично дело тероризам. Од Министерството наведуваат дека лицето е спроведено во КПУ Идризово....

Фото: Твитер-профил на грчкиот премиер Патот до Европа ќе остане затворен, а меморандумите нема да се ратификуваат во Парламентот, доколку од другата страна нема целосно почитување на Договорот од Преспа, порача денеска грчкиот премиер Кирјакос Мицотакис, јави дописничката на МИА од Атина. Говорејќи пред граѓаните во грчкиот град Верија во северниот дел на Грција, Мицотакис се осврна и на односите со нашата земја, повторувајќи го ставот на Нова демократија за Договорот од Преспа и уште еднаш посочувајќи дека усогласувањето е неопходен услов како за европската перспектива, така и за ратификација на меморандумите за соработка. – Би сакал од овде, од срцето на Македонија да сум целосно јасен. Нова демократија не го гласаше Договорот од Преспа и изразивме сериозни приговори кога се ратификуваше во грчкиот Парламент. Но, рековме со апсолутна искреност, никогаш не ве измамив, дека штом се изгласа овој Договор, практично не може да се смени и ќе бидеме принудени, и покрај проблемите што ги има, да го почитуваме. И ова го сторивме. Ако некои веруваат дека може од нивна страна да не го почитуваат Договорот, да знаат две работи: прво нивниот пат кон Европа ќе остане затворен и второ, меморандумите што треба да ги ратификуваме, нема да се ратификуваат, сè додека нема апсолутното усогласување. Апсолутно усогласување од новата Влада согласно она што го предвидува Договорот – рече Мицотакис, пренесе МИА....

Фото: пиксабеј Од Дебарското муфтиство, кое ги опфаќа општините Дебар, Центар Жупа и општина Маврово и Ростуше, годинава во посета на светите места Мека и Медина, каде се реализира петтиот столб на исламот-аџилакот ќе заминат 100 верници, што е најбројна група досега. – За исполнување на петтиот столб од исламот, од нашето муфтиство ќе заминат 100 аџии, што е најголема бројка до сега. Со нив во придружба се и четворица водичи за аџиите и еден лекар. Тргнувањето е во две групи на 5 и 6 јуни од Дебар, до скопскиот аеродром, од каде заедно со други верници ќе патуваат со чартер летови – рече за МИА, Решат Качалнику, муфтија. Во изминатите години бројката била многу помала. Така, минатата година на аџилак заминале 30 наспроти претходната, кога биле 12 верници. Како што вчера информираше за МИА, Ирсел Јакупи, генерален секретар на Исламската верска заедница годинава на аџилак ќе заминат 2020 верници од нашата земја, што е речиси идентична бројка со онаа од минатата година. Верниците ќе патуваат од 4 до 10 јуни со авионски чартер летови. Големиот празник Курбан Бајрам, годинава се паѓа на 16 јуни а секогаш се слави четири дена....

Фото: МИА Судската власт е самостојна и независна. Секое мешање во судството и во судската власт носи со себе сериозна опасност по демократијата, правната сигурност и владеењето на правото, велат од Судскиот совет на најавите на лидерот на ВМРО-ДПМНЕ и иден мандатар Христијан Мицкоски дека нивна цел е да го распуштат Судскиот совет и самите судии и обвинители преку тајно гласање да ги избираат своите преставници во Советот. – Судскиот совет не се впуштa во коментирање и оценка на предизборни програми и ветувања на која било политичка партија, затоа што тоа е крајно несоодветно. Единствено, Судскиот совет укажува дека судската власт како една од трите власти, а не трета власт, е самостојна и независна. Овој факт не го користиме како флоскула и одбранбен механизам. Мора да биде јасно и сите да бидат свесни дека секое мешање во судството и генерално во судската власт на кој било од носителите на другите две власти, носи со себе сериозна опасност за едно демократско општество, правната сигурност и владеењето на правото, како вредности, стандарди и врвни приоритети кон кои како држава се стремиме на патот кон ЕУ – велат од Судскиот совет. Оттаму нагласуваат дека се свесни за состојбите во судството, за нивото на доверба и за се она што како недостиг се става на товар на судството. – Критиките ги прифаќаме, меѓутоа, исто така убедени сме дека судството во Република Северна Македонија има капацитет да ги надмине состојбите без реформи и резови за кои никој не може однапред да ги предвиди ефектите кои ќе бидат предизвикани. Реформи заради реформи никому не му се потребни и истите само ќе ги вратат неколку чекори назад процесите и активностите кои Судскиот совет ги превзема во овој период, финансирани и со поддршка на меѓународната заедница преку проекти, а се во насока на подобрување на состојбите во судството и се во напредна фаза. Само тогаш кога политичарите кои доаѓаат и си заминуваат од власт, ќе сфатат дека судската власт е столбот кој останува и не е марионета, ниту инструмент за остварување на нечии интереси, граѓаните ќе добијат судство какво што заслужуваат – нагласуваат од Судскиот совет. Лидерот на ВМРО-ДПМНЕ и иден мандатар Мицкоски вчера во обраќање на Самитот „Македонија2025“ рече дека главен предизвик ќе бидат реформите во Судскиот совет и Советот на јавни обвинители и дека нивна цел е да ги распуштат оние кои довербата во правниот систем ја свеле на едноцифрена бројка проценти и наместо нив, самите судии и обвинители да си ги изберат своите претставници преку тајно гласање. Мицкоски потенцира дека владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ нема намера ниту да поставува и предлага свои луѓе преку измени во законот, ниту има намера да се меша во овие две тела....

Фото: Пиксабеј Северна Кореја истрела најмалку една „неидентификувана балистичка ракета“, соопшти денеска јужнокорејската војска. Северна Кореја истрела неидентификувана балистичка ракета во правец на Источното Море, наречено и Јапонско Море, соопшти началникот на Здружениот генералштаб на Јужна Кореја. Додека јапонската јавна телевизија НХК, повикувајќи се на државни извори, најверојатно проектилот бил со мал дострел. Лансирањето на проектилот се случи неколку часа откако Ким Јо-јонг, сестрата на севернокорејскиот лидер Ким Џонг-ун, негираше дека Северна Кореја и испорачува оружје на Русија....

Фото: Пиксабеј Повеќето човечки особини се полигенски, што значи дека тие се одредени со комбинација на неколку гени од двајцата родители. На пример, има најмалку 700 секвенци во генетски код на една личност коишто може да влијаат на висината, кожа, бојата на косата и очите итн. Иако повеќето наследени гени се пренесуваат од двајцата родители, некои особини се типично и директно поврзани со мајката. Следат неколку примери. Знаците на стареење Како што старее, на човековото лице се појавуваат брчки – на челото, кај устата итн. Тоа, во голем дел „се презема“ од мајката, т.е. мајчините митохондрии придонесуваат за процесите на стареење. Според истражувачите од шведскиот Каролинска институт и германскиот Институт за биологија и стареење „Макс Планк“, детето ќе ја наследи ДНК-та на мајката, вклучително и митохондријалните болести или дисфункција. Истражувачот д-р Нилс-Горан Ларсон, вели: – Истражувањето покажа дека митохондријалната ДНК на мајките влијае на тоа како старееме. Ако ја наследиме митохондријалната ДНК со мутации од нашата мајка, старееме побрзо. Интелигенција Иако не постои единствен „ген за интелигенција“, еден од факторите коишто придонесуваат за високиот интелект на детето е ДНК-та на мајката. Повеќе истражувања ја поддржуваат оваа теорија, на пр., она спроведено од Советот за медицински истражувања во Шкотска. Британските истражувачи интервјуирале млади луѓе на возраст од 14 – 22 години и тоа траело повеќе години. Заклучоците говорат дека најдобриот показател за интелигенција е коефициентот на интелигенција на мајката. Во просек, коефициентот на испитаниците варирал само за 15 поени од оној нивната мајка. Менталното здравје и нарушувањата Според научнициете, не се наследуваат само физичките особини и однесувањето, туку и менталните и емоционалните одлики. Иако и надворешните околности играат улога во развојот на нарушувањата на расположението, разни болести или состојби, тие дејствуваат во склад со генетските предиспозиции – не секогаш исклучиво од мајката, но истражувањата посочуваат дека ова е почеста појава отколку што се мислеше. Испитување од 2016 година открива поврзаност меѓу депресијата кај мајката и ќерката во анализа на 35 семејства. Интересно е што депресијата, според наводите не се пренесува од татко на ќерка или од татко на син. „Килограмите“ Одржувањето здрава тежина има многу повеќе врска со здравиот начин на живот отколку со генетиката, но тоа не значи дека гените на мајката не се поврзани со дебелината на синот или ќерката. Според некои истражувања, мастите се суштински извор на енергија во телото. Темното масно ткиво е особено одговорно за регулирањето телесна температура и енергетски метаболизам, за разлика од белите масни клетки, коишто се зголемуваат при вишок енергија (калории). Истражувачите откриваат дека темното масно ткиво може да се користи во борбата против дебелината. Во таа смисла, мајките носат ген којшто им овозможува на темните масти да надвладеат над белите масти, коишто пак, генетиката му ги припишува на таткото и неговите гени. Начините на спиење Сонот, т.е. навиките, однесувањето, па дури и некои нарушувања во спиењето, многу се верува дека попрво се пренесуваат од мајка на дете, отколку од таткото. Ова ги вклучува циклусите на спиење и будење, но и несоницата. И напис во списанието „Слип медисин“ (Sleep Medicine) посочува дека децата ги наследуваат навиките на спиење од нивните мајки. Во таа смисла, занимлива е јасната поврзаност меѓу несоницата кај мајката и неколку метрики на спиење кај бебето....

Во македонскиот Културно-информативен центар во Софија, Бугарија, се одржа промоција на преводот на романот „Сфинга на гневот“ од македонскиот писател Жарко Кујунџиски. Книгата, во превод на бугарски на Маријан Петров, деновиве излезе од печат како издание на реномираната издавачка куќа „Персеј“ од Софија. Преводот е поддржан од книжевната мрежа „Традуки“. Романот „Сфинга на гневот“, во присуство на авторот Жарко Кујунџиски, ќе го промовираат литературниот критичар и издавач Пламен Тотев и писателот и преведувач Маријан Петров. „Сфинга на гневот“ раскажува за Лазар, сопственик на издавачка куќа на работ на финансиска катастрофа, кого неочекувано го посетува мистериозна млада жена, која му подарува древна книга на латински, на чии маргини е испишана дотогаш непозната песна од Константин Миладинов. Во исто време, во Сплит, Хрватска, исчезнува Марко Ковачки, многу успешен млад писател. Лазар тргнува да ја открие вистината. Мисијата во која тој ризикува сè ќе го соочи со загатка од историја, митологија, психологија и општествени односи. Движејќи се меѓу границите на мистеријата и литературниот трилер, Кујунџиски создава впечатлив и вешто конструиран роман....

Медицински совет Многумина користат електрична четка за заби со заменливи глави. Но колку често треба да се менуваат? Многу луѓе не се сигурни кога е најдоброто време да ја заменат четката. Сите знаеме дека одржувањето на нашите заби е клучно за нашето орално здравје и целокупната благосостојба. Сепак, многу луѓе не ги менуваат своите четки за заби или главите на електричните четки толку често колку што треба. Проблемот е што многу луѓе не ги знаат знаците што укажуваат на тоа дека нивната четка за заби е истрошена. – Препорачливо е да ја менувате четката за заби на секои три месеци или порано ако влакната се искосени. Истрошените влакна се помалку ефикасни за чистење на забите и непцата – советува стоматологот Хајра Сарвар. Професионален совет е дека ако сте биле болни, добра идеја е да земете нова четка за заби кога ќе закрепнете за да спречите каква било шанса повторно да се разболите. Кога е време да ја замените главата на електричната четка за заби? – Како и рачните четки за заби, и електричните се препорачува да се менуваат на секои три месеци или порано ако влакната се искосени – вели Сарвар. Одлучете се за електрична четка за заби што доаѓа со сензор за притисок и редовно чистете ја основата на рачката за да спречите таложење на паста за заби и вода. Секогаш следете ги упатствата на производителот за грижа за вашиот уред. Менувајте ги вашите четкиза заби на секои седум до десет дена или порано ако влакната почнат да изгледаат истрошено или ако жицата почне да се искривува. Тие може брзо да се истрошат, особено со редовна употреба....

Вселенското летало „старлајнер“ на „Боинг“ го изврши своето инаугуративно лансирање со екипаж од двајца астронаути на НАСА, Бери Буч Вилмор и Суни Вилијамс, до Меѓународната вселенска станица. Астронаутите Вилмор и Вилијамс, двајца од астронаутите ветерани на НАСА што завршија четири претходни вселенски летови, 11 вселенски прошетки и поминаа 500 дена во орбитата, полетаа со вселенското летало „старлајнер“ на „УЛА Атлас 5“ во понеделникот, на 6 мај. – Завршувањето на тестот за летање на екипажот на „старлајнер“ ќе ги прошири способностите (на НАСА) до и од вселенската станица, а тоа е од витално значење – рече Вилмор. НАСА додели два договора во 2014 година, еден на „Спејсикс“ во вредност од 2,6 милијарди долари, а другиот на „Боинг“ за 4,2 милијарди долари, за развој на независни вселенски летала способни да носат астронаути до и од Меѓународната вселенска станица. „Боинг“ го лансира својот „старлајнер“ на два непилотирани пробни лета во декември 2019 и во мај 2022 година, но леталото имаше големи проблеми со софтверот и падобранот. Вилмор и Вилијамс, двајцата поранешни тест-пилоти на морнарицата, се вкотвија на Меѓународната вселенска станица на 8 мај, а денеска се очекуваше да се вратат на Земјата, но, според најновите информации, датумот е поместен за 21 мај, со цел да се направат дополнителни тестирања. Ако мисијата оди добро, НАСА планира да започне со оперативни летови со ротација на екипажот на „старлајнер“ во 2025 година, со наизменично лансирање на екипажот со „Спејсикс“....

Фото: Маја Јаневска-Илиева Факултетот за туризам и бизнис логистика при Универзитетот „Гоце Делчев“ во Штип е организатор на седмата Меѓународна научна конференција насловена како „Предизвиците во туризмот и бизнис логистиката во 21. век“, која се оддржува во Порта Македонија, Скопје. Меѓународниот научен комитет на оваа конференција брои еминентни професори од Македонија и од над 15 странски земји, како: Израел, Шпанија, Франција, Молдавија, Италија, Грција, Египет, Полска, Турција, Романија, Србија, Хрватска, Бугарија, Босна и Херцеговина и Словенија. Денеска ја отвори деканката на Факултетот за туризам и бизнис логистика и претседател на Организацискиот комитет, проф. д-р Татјана Бошков. Целта на оваа конференција е да промовира поголемо разбирање на бизнисот, економијата, туризмот, културата и културното наследство, образованието. Фото: Маја Јаневска-Илиева Фото: Маја Јаневска-Илиева Фото: Маја Јаневска-Илиева Фото: Маја Јаневска-Илиева Фото: Маја Јаневска-Илиева...

Со промоција на наградуваното дело „Коњски житија“ на поетот, преведувач и универзитетски професор Зоран Анчевски, денеска, во 19 часот, во „Литература.мк“, во „Дајмонд мол“, ќе почне првото издание на „Видик“ – новиот фестивал за литература и општа култура. Фестивалот во организација на „Литература.мк“, кој ќе трае до 16 јуни 2024 година, ќе ги обедини литературата, музиката, театарот, сликарството, филмот и дизајнот, давајќи им значајна поддршка на авторите од сите области на културата. Со дваесетина настани, кои ќе се одржуваат во книжарниците на „Литература.мк“ на улицата Македонија, во „Дајмонд мол“, „Ист гејт“ и во „Скопје сити мол“, на публиката ќе ѝ се понудат квалитетна содржина и непосреден контакт со најактуелните домашни и регионални автори и проекти од областа на културата. На програмата се промоции на книги за возрасни и за деца, музички настапи, театарски изведби, изложби на слики и илустрации, проекции на документарци и мултимедијални презентации. Првиот фестивалски ден почнува со лирска фузија на поезијата и музиката: преку претставување на поемата „Коњски житија“, чиј промотор ќе биде Венко Андоновски, а настанот ќе го модерира Оливера Ќорвезироска, како и концерт на скопскиот состав „Акварела“ (Aquarela), кој ќе ги изведе најубавите босанова-стандарди. На вториот фестивалски ден (17 мај, петок), во 21 часот, во „Литература.мк“, во „Дајмонд мол“, концерт ќе одржи џез-музичарот Михаил Мишко Парушев со својот состав „Парусион груп“. – Програмата на „Видик“ продолжува в понеделник, на 20 мај, со промоција на хибридно инклузивната сликовница на кирилско писмо и на Брајова азбука „Шарени ириси“, со текст на Јована Матевска Атанасова и илустрации на Симонида Филипова Китановска. Настанот, кој ќе почне во 19 часот, ќе биде проследен со изложба на слики од уметницата Филипова Китановска. Следниот ден, во 19 часот, во „Литература.мк“ на улицата Македонија, е закажана промоцијата на збирката раскази „Атакама“ од црногорскиот автор Никола Николиќ. Промоторка на книгата ќе биде писателката Румена Бужаровска, а ќе модерира Оливера Ќорвезироска – информираат од „Литература.мк“. На 22 мај, во 19 часот, во „Литература.мк“, „Сити мол“, ќе се одржи тематскиот интерактивен настан за обожаватели, „Враќањето на Шерлок Холмс“. На настанот, организиран во чест на денот на раѓањето на сер Артур Конан Дојл (22 мај 1859 – 7 јули 1930), автор на серијалот за славниот детектив Шерлок Холмс, ќе биде претставена едицијата „Шерлок Холмс“ во издание на „Арс ламина“, која содржи девет новопреведени наслови („Студија во скарлетна боја“, „Знакот на четворката“, „Баскервилскиот пес“, „Долина на стравот“, „Авантурите на Шерлок Холмс“, „Мемоарите на Шерлок Холмс“, „Враќањето на Шерлок Холмс“, „Пред да падне завесата“, „Архивата на Шерлок Холмс“), кои имаат нов дизајн на корици од илустраторката Александра Софрониевска, која ќе биде дел од настанот. Исто така, ќе биде претставен и серијалот „Шерлок Холмс за деца“ – со десет книги за генијалниот детектив, адаптирани за најмладите читатели. Популарниот битолски стендап-комичар Марјан Георгиевски, на 23 мај во 19 часот, во „Литература.мк“, „Дајмонд мол“, ќе ја изведе својата монодрама „Железно небо“, од која произлезе и неговата прва книга со ист назив, во издание на „Арс ламина“. Со театарската изведба тој ќе ја промовира книгата, со која дебитира во книжевниот свет. Во чест на Денот на сесловенските просветители – Св. Кирил и Методиј (24 мај, петок), во 21 часот, во „Литература.мк“, „Дајмонд мол“, ќе се одржи настанот „Џез на кирилица“, со еден од најнадежните македонски џез-состави „Мојра“. На истата локација, на 27 мај (понеделник), во 20 часот, ќе се одржи фанк-вечер, со проекција на документарец и настап на диџеј Џорџ Цветковски. На 29 мај, во 18 часот, ќе се одржат интерактивниот концерт и работилница за деца со „Фамилијата Металковци“. Станува збор за едукативен концерт на музичарите од групата лимени дувачки инструменти во оркестарот на Македонската филхармонија. Преку овој интерактивен проект музичарите ја запознаваат помладата публика со специфичноста и карактерноста на секој од инструментите што припаѓаат на оваа оркестарска група. На 30 мај, во 19 часот, во „Литература.мк“, во „Сити мол“, ќе се одржи изложба инспирирана од проектот „Порта Европа“. Ова е повеќе од само еднократен книжевен проект. Тоа е проект во чии рамки беа реализирани голем број активности, што резултираа со создавањето на книжевната едиција „Порта Европа“, сочинета од шест извонредни прозни остварувања од млади европски автори, добитници на Европската награда за книжевност, преведени на македонски јазик од едни од најдобрите преведувачи во Македонија. Следниот ден на 31 мај, во 21 часот, во „Литература.мк“, во „Дајмонд мол“, публиката ќе ужива во концертот на гитарскиот виртуоз Мухамед Ибрахими. Го нарекуваат скриен гитарски бисер, а за секој негов концерт секогаш се бара место повеќе. Неговите композиции се автентична мешавина на повеќе музички стилови, како блуз, рок или амбиентален, но длабоко вкоренети во ориенталната (суфи) традиција и балканскиот фолклор. – Следната недела ќе почне со изложба на илустрации од најубавите книги за деца, која ќе биде отворена на 3 јуни, во 19 часот, во „Литература.мк“, во „Ист гејт“, и ќе биде поставена сѐ до 16 јуни. Посетителите ќе имаат можност да ги погледнат илустрациите од најновите книги за деца во издание на „Арс ламина“: „Си беше еднаш“ (Наталија Лукомска), „Нови бајки од Македонија“ (Орце Нинески), „Рокчето“ (Анета Илиевска), „Девојче и мече“, „Девојчето и градот“, „Рекичето што сакаше да порасне“ (Ване Костуранов), „Бајки од Македонија“ (Катерина Николовска), „Мачката Мара шубара“ (Иванка Ниба), „Шила“ (Калиопи Трпчева) и други – дополнуваат од „Литература.мк“. Два дена подоцна, во 20 часот, во книжарницата во „Дајмонд мол“ ќе биде одиграна претставата „Пингвинот“, со Лео Поповиќ во носечката улога. Станува збор за интерактивна експериментална монодрама во која заедно со публиката ќе се потсетуваме на обичните мали моменти за кои вреди да се живее. Претставата е во продукција на театарот „Златен Елец“. Следниот ден (6 јуни), во 19 часот, во „Ист гејт мол“ е закажана промоција на серијалот сликовници од младата авторка Маја Мишевска, кои се илустрирани од познатиот илустратор Тхе Мичо. Промоторка на книгите „Мравката Тони“, „Бумбарот Боби“, „Гасеницата Кики“, „Бувот Оли“, „Делфинот Дуле“, „Слонот Кире“ и „Коњчето Искра“ ќе биде уредничката Бисера Бендевска. Овие книги нè учат за упорноста, другарството и дружељубивоста, за храброста, љубезноста и фантазијата на најубав можен начин – нежно и со многу љубов. Оваа недела ќе биде заокружена со концерт на една од најстарите блуз-групи во нашата држава, „Д вајлд банч“, кој ќе се одржи на 8 јуни, со почеток во 21 часот, во „Литература.мк“, „Дајмонд мол“. Во истиот простор продолжува програмата и следната недела. Во понеделник (10 јуни), во 20 часот, ќе се одржи соул-вечер со проекција на документарец и настап на диџеј Дарко Марковски. На 12 јуни, во 20 часот, ќе биде одиграна комедијата „Торонто експрес“. Претставата, со Александар Микиќ во главната улога, е работена по мотивите од книгата „Торонто експрес (Тибам штркот)“ на авторот Зоран Спасов-Ѕоф. Станува збор за „водич за идните печалбари и тазе имигранти“, или литерарен прирачник за заминување, но и за враќање од Канада. Ден подоцна, на 13 јуни, во 19 часот ќе се одржи поетско читање со Никола Маџиров и пријателите, на кое ќе биде претставена најновата збирка во издание на „Арс ламина“, која го содржи целокупното поетско творештво на еден од најпознатите и најпреведувани македонски поети во светот. Вечерта посветена на Маџиров, која ќе почне со видеопроекции од изведби на негови песни низ светот, го одбележува објавувањето на целокупното негово поетско творештво, но претставува и едно комплетно „враќање дома“ на неговиот успех расеан насекаде. На 14 јуни (петок), во „Литература.мк“, „Дајмонд мол“, сестраниот музичар и диригент Џијан Емин и групата „Шлиц“ (Schlitz) ќе ги видиме во една поинаква светлина со сосема нов, автентичен и уникатен проект преку изведба на мешавина од арт-рок и џез од мултимедијалниот проект „Диши љубов“, по текст на Тина Иванова и сценско-музичкиот перформанс „Улица“ создаден на текст од Славко Јаневски. „Диши љубов“ пее за љубовта, за Скопје, зборува за две суштински појави без кои човекот не би можел да опстои – воздухот и љубовта. Музиката и лириката ја поседуваат онаа скопска, носталгична звучна естетика и влече корени од музиката од осумдесеттите и особено од музиката од деведесеттите години на минатиот век создавана во САД и во Велика Британија....

Право на глас во Индија имаат 970 милиони граѓани, како да гласа половина планетa/ Фото: ЕПА На изборите, кои почнаа на 19 април, а ќе се затворат на 1 јуни, за главен фаворит се смета актуелниот премиер Нарендра Моди, а како проблематични прашања за негов триумф се сметаат етничката поделба Индуси-муслимани и економските разлики НАЈМНОГУБРОЈНАТА ЗЕМЈА ВО ЧЕТВРТА ФАЗА ОД МАМУТСКИТЕ ПАРЛАМЕНТАРНИ ИЗБОРИ Во повеќето држави во светот гласањето на парламентарните избори се одржува во еден ден и во неколку часа. Во Индија тоа е мамутска операција и поради пространството на земјата и поради многубројноста. Од 1,4 милијарда жители, право на глас имаат 970 милиони, како да гласа половина од планетата. Општите избори се одржуваат од 19 април до 1 јуни во седум фази, за да се изберат 543 члена на Лок Саба. Гласовите ќе се пребројат и резултатите ќе бидат објавени на 4 јуни. Ова се најголемите избори досега во историјата, надминувајќи ги претходните избори, и траат 44 дена, втори по општите избори во Индија од 1951-1952 година. Актуелниот премиер Нарендра Моди, кој го заврши вториот мандат, се кандидира за трет последователен мандат и тој, според анкетите, би требало да биде реаизбран. Главен конкурент на неговата Бхаратија Џаната партија (БЈП) е Индискиот национален конгрес, кој зад себе има коалиција од 12 опозициски партии. ПОВТОРНО СЕ ГЛАСАШЕ ВО КАШМИР Индија гласаше во понеделникот во четвртата фаза од седумнеделните општи избори, при што реториката на кампањата стана поостра поради економските разлики и верските поделби. „Апелирам до сите да гласаат за одлучувачка влада“, рече Амит Шах, моќниот помошник на Моди и министер за внатрешни работи, кога почна гласањето. Гласањето во понеделникот за 96 места во парламентот главно ги опфати јужните и источните држави Телангана, Андра Прадеш и Одиша, каде што БЈП не е толку силна како на северот и западот на земјата. Сринагар, главниот град на проблематичната долина Кашмир, исто така гласа за првпат по одлуката на Моди во 2019 година да ја отстрани полуавтономијата на регионот. БЈП не се оспорува таму, бидејќи аналитичарите рекоа дека исходот најверојатно ќе се спротивстави на наративот на Моди за мирен, поинтегриран Кашмир. – Гласав по повеќе од две децении… само за да добијам олеснување од она со што се соочуваме овде – рече Башир Ахмад Лала (67), жител на Сринагар. Полицијата воведе ограничувања за собири пред гласањето во милитаризираниот регион, додека опозициските партии рекоа дека нивните работници се уапсени, што полицијата го негираше, јавуваат индиски и светски агенции. Поранешниот главен министер на државата Џаму и Кашмир Фарук Абдула, претседател на партијата Национална конференција, рече дека Моди и Шах „дефинитивно ќе бидат поразени“ на национално ниво. Асадудин Оваиси, истакнат муслимански пратеник од јужниот град Хајдерабад, кој исто така гласаше во понеделникот, рече дека БЈП има помалку поддржувачи по неодамнешните „отровни“ коментари на Моди против малцинските муслимани. – Поединец не може да биде поголем од земјата. Значи, Моди не е земјата – додаде тој. Моди рече дека не се противи на муслиманите и дека неговата влада не дискриминира. ИНДУСИ ПРОТИВ МУСЛИМАНИ Аналитичарите поттикнаа сомневања дали БЈП и нејзините сојузници можат да победат убедливо како што предвидуваат анкетите и рекоа дека помалиот одзив го натера Моди да го промени начинот на неговата кампања по првата фаза. Премиерот го префрли фокусот од неговото економско досие на обвинување на Конгресот дека планира да ги прошири бенефициите за социјална помош на муслиманите на сметка на обесправените племенски групи и хинду касти. Минатиот месец тој рече дека Конгресот планира да го прераспредели богатството на мнозинството Индуси меѓу муслиманите, кои тој ги нарече „инфилтрирани“ што имаат „повеќе деца“. Околу 80 отсто од 1,4 милијарда луѓе во Индија се Индуси, но исто така има трето по големина муслиманско население во светот од околу 200 милиони луѓе. Анкетите покажуваат дека гласачите се најмногу загрижени за невработеноста и порастот на цените. – Ќе гласам за некој што е образован и може да ја развие нашата област – рече Прадипта Кумар Сети, жител на племенската област Корапут во Одиша. Конгресот се залага за подобра застапеност и програми за благосостојба за сиромашните и обесправените групи, наведувајќи дека нееднаквоста во богатството се влошила за време на 10-годишниот мандат на Моди, што владата го отфрли. – Не ве одвраќаат тактиките за пренасочување на говорите на омраза што го делат општеството – наведе претседателот на Конгресот Маликарјун Карге во пораката до гласачите. Опозициската алијанса Индија доби неочекуван удар пред гласањето во понеделникот, кога Врховниот суд му даде привремена кауција на главниот министер во Делхи Арвинд Кејривал, кој е приведен во случај на мито, дозволувајќи му да води кампања. Влијанието на топлото време врз одзивот исто така се следи бидејќи максималните температури во делови од земјата достигнаа 40 Целзиусови степени. Х.И. САД се заканија со санкции поради договор со Иран САД предупредија на потенцијални санкции за која било земја што размислува за деловни зделки со Иран, неколку часа откако Индија потпиша десетгодишен договор за управување со пристаниште со Техеран. Индија склучи договор за развој на стратегиски важното пристаниште Чабахар, блиску до границата на Иран со Пакистан, во 2016 година. Во понеделникот потпиша долгорочен договор со Иран за негово понатамошно развивање. Индискиот министер за поморство го нарече „историски момент во врските меѓу Индија и Иран“. Но, овој потег можеби нема да оди добро кај САД, кои воведоа повеќе од 600 санкции за ентитети поврзани со Иран во последните три години. Индија ги презеде операциите на пристаништето на крајот на 2018 година. Пристаништето отвори транзитна маршрута за индиски стоки и производи до Авганистан и Централна Азија, избегнувајќи ја копнената маршрута низ Пакистан, сосед со кој има напнати односи. Глобална економска сила Номиналното БДП на Индија треба да достигне 4 трилиони американски долари во 2024-2025 година. Со оглед на тоа што јапонската економија сега се проценува на 4,1 трилиони американски долари, како одраз на послабиот јен, Индија сега е многу блиску до тоа да стане четврта по големина економија во светот во однос на доларот во рок од една година. Номиналното БДП на Германија се проценува на 4,6 трилиони американски долари и расте релативно бавно. Значи, сега е разумно да се очекува Индија да ја замени Германија како трета по големина економија во светот до 2026-2027 година. Сите овие проекции се засноваат на претпоставката дека ниту еден неочекуван удар нема да влијае на пресметките, при што нивоата на прагови укажуваат дека сега ќе биде потребен многу голем удар за значително да се исфрли од таа патека....

Фото: Пиксабеј Во каква облека не треба да седите зад воланот Во некои европски земји би можеле да бидете казнети поради носење несоодветна облека додека возите. На пример, во Велика Британија ризикувате да бидете казнети со 100 фунти (116 евра) ако носите несоодветна облека што ве ограничува во правилното маневрирање. Доколку во таква облека направите сообраќаен прекршок и завршите на суд, казната може да биде до 5.000 фунти (5.800 евра) и забрана за возење, пишува „Кар мани“. Тоа е затоа што делот 97 од Законот за патен сообраќај на Обединетото Кралство вели дека „облеката и обувките што ги избирате додека возите не смеат да ве спречат да ги користите контролите на правилен начин“. Значи, постојат шест вообичаени парчиња облека што многумина ги носат додека возат, а кои всушност може да ве изложат на ризик да го прекршите законот и да добиете голема парична казна. 1. Долго здолниште или фустан Макси-фустаните и здолништа се актуелни, но кога станува збор за носење вакви облеки додека возите, може да се соочите со парична казна. Материјалот може да се заглави под педалите или да ви ја ограничи нивната употреба, што може да биде опасно. Од истата причина како погоре, ако фармерките ви се премногу широки, веројатно нема да бидат соодветни за возење, што значи дека може да добиете парична казна. 2. Апостолки/кломпи Илјадници возачи секоја година седат зад воланот со апостолки и кломпи, но колку се тие безбедни? Чевлите со тенок ѓон, со дебелина помала од 10 мм, се класифицирани како небезбедни за возење. Запомнете, апостолките се за на плажа, а не за возачкото седиште. 3. Високи потпетици Вашите обувки не треба да го ограничуваат движењето на глуждот. Аластер Грир, директор на „Кар мани“, вели: „Ако планирате да возите некаде каде што има кодекс за облекување, ви препорачуваме да понесете соодветни чевли за возење“. Според едно истражување, 40 отсто од жените признале дека возат со високи потпетици. Иако изгледаат елегантно, високите потпетици едноставно не се практични за педалите. 4. Папучи Ако вашите влечки се отворени, голема е веројатноста дека нема да бидат безбедни за возење бидејќи стапалата најверојатно ќе ви се лизгаат на педалите. Аластер додава: „Ако вашите чевли не обезбедуваат доволно притисок за да го спречат вашето стапало да се лизне од педалите, тогаш тие се класифицирани како небезбедни“. Носењето влечки надвор оддома во секој случај не е препорачливо, па најдобро е да ги чувате таму. 5. Големи чизми Иако на прв поглед би изгледале добро, сите обожаватели на чизмите „док мартинс“ или градежните работници со чизми со дебел ѓон треба да размислат за возење во нив. „Обувките за возење треба да бидат доволно тесни за да не можат случајно да допрат две педали одеднаш“, вели Аластер. 6. Очила за сонце Очилата за сонце би можеле да бидат премногу темни за безбедно возење. На вашиот периферен вид може да влијае носењето очила за сонце додека возите бидејќи рамките го блокираат вашиот вид. Совети Неколку совети што треба да ги запомните да останете безбедни: – Секогаш имајте при рака практичен пар чевли за да можете безбедно да возите. – Имајте резервна облека ако вашата моментална облека спаѓа во некоја од овие шест категории. – Користете го вашиот здрав разум: ако она што го носите ви го прави возењето непријатно, тоа веројатно е знак дека треба да се облечете во нешто попрактично....

Фото: Принтскрин Сослушувањето на Израел пред Меѓународниот суд на правдата (ИЦЈ) е закажано за денеска, еден ден откако заврши сослушувањето во Јужна Африка за барањето за дополнителни мерки поради израелските напади врз Газа и Рафа. Јужноафриканскиот амбасадор во Холандија, Вуси Мадонсела изјави дека Јужна Африка се вратила во Судот за да „направи сè што може за да се запре геноцидот“, кој, според него, речиси ја „избришал Газа од картата“ и „ја шокирал совеста на човештвото“. Тој додаде дека Израел, на кого ИЦЈ прво му нареди да спроведе мерки за спречување на геноцидни акти, „намерно ги прекршил обврзувачките наредби на Судот“ со ескалација на нападите врз Палестинците. – Сериозноста на нападот бара итни и брзи судски постапки за зачувување на правата на палестинскиот народ, обврска што Јужноафриканската Република ја сфаќа сериозно – наведе Мадонсела и во завршниот збор ги наведе трите привремени мерки што ЈАР ги бара од ИЦЈ како „исклучително итни“. Првиот е итен прекин на израелската воена операција во Газа, вклучително и Рафа, и повлекување од преминот Рафа. Вториот е Израел да ги ослободи претставниците на ОН и другите тела кои обезбедуваат хуманитарна помош за Газа и да обезбеди непречен пристап за мисиите за утврдување факти, истражителите со меѓународни мандати и новинари за документирање и зачувување на доказите на теренот. Третата привремена мерка е Израел да поднесе отворени извештаи до ИЦЈ за сите мерки за спроведување на одлуките во рок од седум дена од датумот на наредбата....

Тони Лазов На Отвореното првенство на Македонија во Скопје прваците ќе бидат познати утре, по деветтото коло ШАХ – ОТВОРЕНО ПРВЕНСТВО НА МАКЕДОНИЈА Шахистите на ШК Алкалоид имаа тежок ден во шестото коло од Отвореното првенство на Македонија во Скопје, но, сепак, успеаја да се справат со предизвиците и да останат во игра за титулата. На првата табла, ИМ Тони Лазов (рејтинг 2.358) ги имаше црните фигури во дуелот со водечкиот ИМ Емил Ристески (2.365), но оваа партија заврши со поделба на поенот, за разлика од другите четири дуели на следните неколку табли, во кои настапуваа оние што се на врвот на табелата. ИМ Филип Панчевски (2.432) со бели фигури го надигра Георги Петров (2.088) на втората табла, а најголемо изненадување направи ФМ Андреј Велјаноски (2.290) со победата над ИМ Никола Николовски (2.381). На овој начин неизвесноста во борбата за титулата останува, бидејќи сега на врвот се четворица шахисти што имаат по пет бода, Ристески, Панчевски, Велјаноски и Златков, а зад нив со по 4,5 бода се Лазов, Велески и Главинац. Во седмото коло ИМ Панчевски ги има црните фигури во дуелот на првата табла со ФМ Велјаноски, Златков со бели фигури игра со ИМ Ристески на втората табла, а ИМ Лазов на третата табла ќе игра со бели фигури со Главинац (1.993). Леа Ефтовска На турнирот кај шахистките исто така се играше шестото коло, но според Бергеровиот систем, а во него се случи и дуелот на двете шахистки што имаа највисок почетен рејтинг, Драгана Николовска (1.905) и ЖИМ Габриела Коскоска (1.993). Партијата заврши со реми по четири часа игра, при што Николовска имаше иницијатива по изедначувањето на отворањето, а Коскоска имаше неколку непрецизни потези во средишницата и беше во тешка ситуација. Сепак, се чини дека искуството пресуди на крајот, кога Коскоска, со жртвување фигура, создаде реми-ситуација, во која Николовска не можеше да го промовира пешакот во последниот ред. Леа Ефтовска (1.797) со нова победа над Кајла Бурнс (1.446) стигна до 5,5 поени, а Коскоска сега има пет и го дели второто место со Жежовска (1.868). За обележување од ова коло е и нерешениот резултат на Бонита Јакимова (1.523) од младинската школа на ШК Алкалоид, која со црни фигури остана непоразена во дуелот со поискусната Ајрадиноска (1.809). Во седмото коло ќе се игра и дерби-мечот за титулата, во кој ЖИМ Коскоска ќе ги има белите фигури против Ефтовска. Партиите од двете првенства почнуваат во 17.30 часот....

Фото: „Илинден“-Тирана Македонското друштво „Илинден“-Тирана упатува честитки до првата група студенти кои го завршија првиот циклус по македонски јазик на Факултетот за странски јазици во Тирана. -Драго ни е што со големиот интерес за македонистиката на Факултетот во Тирана се потврди исправноста на заложбите што нашето друштво заедно со Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при УКИМ и неговиот тогашен директор, проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска ги остваривме во периодот од декември 2022. до септември 2023 година. Со беспоштедната посветеност која тогаш ни ја врати вербата во македонска високообразовна институција и со сите чекори што во содејство со Семинарот тогаш се презедоа овозможија да дојде до овој миг кога повторно, на високообразовна институција во Тирана може да се изучува македонистиката. Сепак, изразуваме жалење што по промените на раководството на Семинарот, можностите што се обезбедија до септември 2023 година, македонскиот јазик да може да се изучува и во рамките на самите студии, а не само како дополнителен курс, не се искористија и што сега, македонистиката се изучува само преку курс. Нашите заложби беа и се во насока да се дочека денот кога во Тирана ќе има и Катедра за македонски јазик и книжевност, и затоа, и покрај случувањата, по промените, убедени сме дека ќе го дочекаме и тој ден, со нови перспективи за академската и меѓукултурна соработка меѓу Албанија и Македонија. Се надеваме дека дел од оние студенти што сега, благодарение на заложбите што со Семинарот ги остваривме до септември 2023 година, можат да учат на Лекторат по македонски јазик, се оние што во времето што е пред нас ќе застанат зад иницијативите за натамошен развој на македонистиката во Албанија – се вели во соопштението. „Илинден“-Тирана Од друштвото посакуваат македонскиот јазик да почне да се изучува и на Филолошкиот факултет при Универзитетот „Фан С. Ноли” во Корча. -Долго има најави дека тоа ќе се случи, и според последните информации станува збор за курс, а не за составен дел од основните студиски програми. Убедени сме дека ако се настапува со посветеност со каква што настапи нашето Друштво раководено од претседателот, Никола Ѓурѓај и со огормните заложби какви што направи Семинарот до септември 2023 година со тогашното раководство, бариерите би можеле да се тргнат и во Корча. За жал, ние и претходното раководство на Семинарот со кое ги отворивме вратите за македонистиката во Тирана не сме дел од актуелните процеси, и иако не се валоризира нашиот влог, Македонското друштво “Илинден“-Тирана постојано е тука за сите студенти што го избраа и со оние што во иднина ќе го изберат курсот по македонски јазик. Тука сме да ги поддржиме во нивната определба за афирмација на македонистиката и веруваме дека ќе успееме во целта – се вели во соопштението. Целото членство на друштвото и претедателот Ѓурѓај упатуваат срдечни честитки до сите студенти од Тирана што добија прв сертификат за изучување на македонскиот јазик на курсот на Лекторатот по македонски јазик на Факултетот за странски јазици во Тирана....

Фото: Маја Јаневска-Илиева Утре во раните утрински часови ќе се реализира авионска дезинсекција против лаври од комарци на подрачјето на градот Скопје, информира Центарот за управување со кризи (ЦУК) по известување од Град Скопје. Доколку временските услови не го дозволуваат вршењето на дезинсекцијата, таа ќе се изврши првиот нареден ден, кога ќе бидат поволни временските услови, во истиот термин. Од ЦУК апелираат до пчеларите навремено да преземат мерки за заштита на пчели во скопскиот регион....

Фото: Маја Јаневска-Илиева Утре во раните утрински часови ќе се реализира авионска дезинсекција против лаври од комарци на подрачјето на градот Скопје, информира Центарот за управување со кризи (ЦУК) по известување од Град Скопје. Доколку временските услови не го дозволуваат вршењето на дезинсекцијата, таа ќе се изврши првиот нареден ден, кога ќе бидат поволни временските услови, во истиот термин. Од ЦУК апелираат до пчеларите навремено да преземат мерки за заштита на пчели во скопскиот регион....

Фото: Маја Јаневска-Илиева Неочекуваната промена на временските услови и наглите варијации на температурата во текот на денот претставуваат вистински тест за нашиот физиолошки и имунолошки систем, бидејќи организмот се обидува да се приспособи на новите услови на надворешната средина. За време на оваа адаптација телото може да се соочи со нагли промени во здравствената состојба Три годишни времиња во еден ден Наутро судено, преку ден исклучително топло, навечер повторно ниски температури, а повремено дожд… Вакви нагли временски промени има веќе подолг временски период, по релативно топлата зима. Промени, според прогнозите, ќе има и во наредниот период, а тие не им пречат само на метереопатите. Драматичните менувања на временските услови создаваат физички и психолошки проблеми кај многумина, кои бараат помош, најчесто кај своите матични лекари. – Наглите временски промени негативно влијаат врз здравјето на пациентите, особено кај хронично болните. Се интензивираат болките кај оние со ревматолошки заболувања, па неопходен е и дополнителен третман со аналгетици. Доаѓаат пациенти со изнемоштеност, главоболки, повраќање, се следи пад на крвниот притисок, даваме супституциона рехидратациона терапија, течности и витамини. Кај хронично болните пациенти исто така се среќаваат и варијации во крвниот притисок, односно покачени вредности на крвен притисок и ординираме дополнителна антихипертензивна терапија – вели д-р Христина Стојчевска, матична лекарка. Неочекуваната промена на временските услови и наглите варијации на температурата во текот на денот претставуваат вистински тест за нашиот физиолошки и имунолошки систем, бидејќи организмот се обидува да се приспособи на новите услови на надворешната средина, објаснува д-р Емилија Христовска, специјалистка по медицина на труд во „Ре-медика“. – За време на оваа адаптација телото може да се соочи со нагли промени во здравствената состојба и влошување на основните хронични заболувања. Најчести промени со кои се соочуваме при нагли промени на временските услови се нагла појава на инфекции на респираторниот тракт, предизвикани од одредени бактерии и вируси, зачестена појава на настинки, појава на сезонски алергии, егзацербација на астма и хроничен бронхитис, зголемен ризик од инфекција на синусите, како и други респираторни заболувања – објаснува д-р Христовска. Болките во зглобовите и мускулите се многу честа појава со која се соочуваме при нагли промени на временските услови, а тоа, како што објаснува нашата соговорничка, се должи на наглите промени на атмосферскиот притисок или влажноста на воздухот. Намалениот воздушен притисок што го опкружува телото може да им овозможи на мускулите, тетивите и другите ткива околу зглобовите да се прошират. – Ова може да изврши притисок врз зглобовите и нервите и да предизвикува реакција – вели докторката. Таа објаснува дека ефектите врз кардиоваскуларниот систем се особено значајни. Поради наглите варијации на атмосферскиот притисок, температурата и влажноста на воздухот доаѓа до физиолошка адаптација на организмот. На неа лицата што се на редовна терапија за срцеви и кардиоваскуларни болести треба да се приспособат за краток временски период, а тоа може да резултира со нагло влошување на здравствената состојба и зголемен ризик од појава на срцев и мозочен удар. Фото: Маја Јаневска-Илиева – Можеме да кажеме дека луѓето што страдаат од мигрена и честа појава на главоболки најмногу ќе ги почувствуваат наглите промени на временските услови. Барометрискиот притисок или тежината на воздухот се намалува кога времето е влажно и се зголемува кога е суво. Кога барометрискиот притисок се менува, може да создаде притисок помеѓу синусите што резултира со хемиски дисбаланс, односно нерамнотежа во мозочните невротрансмитери, вклучувајќи и серотонин и да резултира со појава на главоболка или мигрена – вели докторката. Таа додава дека голем број студии направени за проучување на ефектите на временските услови врз ментално здравје на луѓето покажале дека при нагли промени на временските услови зголемена е зачестеноста на стресот, кој е поврзан со зголемена стапка на: анксиозни нарушувања, посттрауматско стресно нарушување (ПТСН), депресија и суицидни идеи. Докторите потсетуваат на потребата за здрава исхрана, соодветна физичка активност и редовен сон. Н.Б.З....

Георги Христов Оваа филантропска, универзална човечка потреба за почитување на слободната волја на поединецот е загарантирана со Повелбата на Обединетите нации, КЕПС и други светски организации. Ова му дава разум и право на секој слободоменски Македонец, без страв, очигледно и одлучно да се сплотува и да се бори за своите права. Ова е задолжително браќа Македонци. Нема друга алтернатива, Георги Христов 93 години од раѓањето на Георги Христов, алијас Јан Пирински, борец за македонските права и слободи во Република Бугарија Денеска, 17 мај, се одбележуваат 93 години од раѓањето на Георги Христов, познат и како Јан Пирински, поранешен главен и одговорен уредник на весникот „Народна волја“. Во македонската национална мисла останува запаметен како личност што своето целосно битисување го посвети на унапредување на човековите и малцинските права на припадниците на македонскиот народ во Република Бугарија. Потекнува од семејство со изразена македонска национална свест, неговиот брат Александар Христов е истакнат македонски национален деец, еден од основачите на весникот „Народна волја“ и прв главен уредник. Поради активностите за правата на македонскиот народ, како и поради пропагирањето македонска национална свест кај македонскиот народ во бугарското општество, Георги Христов бил проследуван од бугарските безбедносни служби. Поради неуморната борба за македонските човекови и малцинските права, Георги Христов се оформи како симбол за издржливоста на македонскиот национален дух во Република Бугарија. Почина на 11 ноември 2021 во Благоевград, а со неговата смрт, припадниците на македонскиот народ во бугарското општество изгубија лидер, кој трајно ќе остане во македонската национална меморија. Кој е Георги Христов? Роден е на 17 мај 1931 година, во селото Јаново, Сандански (порано Свети Врач), во пиринскиот крај на Македонија. Уште како ученик пишувал стихови, а неговите дела се објавувани во тогашниот весник „Пиринско дело“. Ја има објавено и стихозбирката „Попатен изгрев“. Во 1992 година, Георги Христов од својот брат Александар Христов ја презема улогата на главен и одговорен уредник на весникот „Народна волја“. Своите текстови ги потпишува со псевдонимот Јан Пирински, а за основната идеја на весникот „Народна волја“ велеше дека ја кажува вистината за Македонија, за македонската историја, како и дека весникот ги разобличува бугарските обиди за фалсификување на македонската историја. На 15 декември 1994 година, Георги Христов во весникот „Народна волја“ образложи дека „како Македонци морално сме должни да им зададеме дробен удар на сите кои страдаат од апсурдните амбиции на големата шовинистичка хегемонија! Но, тоа мора да се направи со моќта на вистината, знаењето и доказот!“ – Ова, пак, бара право на слободен печат, еднаквост на аргументација, факти и информации од релевантните страни. Нивното право на еднакво користење радио и телевизиски преноси. Ова ќе бара меѓусебно почитување во општеството на индивидуалната волја на личноста! – напиша Христов во весникот „Народна волја“. Христов исто така ги разоткриваше и оперативните дејства на бугарските служби и нивните методи за оневозможување на весникот „Народна волја“. Според него, на сите киосци од страна на бугарските служби им било наложено да ги примат сите примероци на „Народна волја“, меѓутоа да не ги изложуваат, а на купувачите да им посочат дека сите броеви на споменатиот весник се продадени. Еден од најобемните трудови што ги има потпишано со псевдонимот Јан Пирински е делото „Гневот на правдата“, во кое хронолошки се опишани повеќето настани што влијаеле на правата на припадниците на македонскиот народ во Република Бугарија, како и нивната борба за човековите права. За овој труд, Ристо Никовски (дипломат и поранешен амбасадор) вели дека е илустрација и доказ за малтретирањата на кои тие биле изложени. – Христов пишува за голготите низ кои врвеле тие, ама можеме да замислиме дека е тоа само мал дел од сите нивни премрежиња. Негова единствена цел беше да докаже дека вистината не може да се игнорира, дека Македонците се реалност, без оглед дали некој ги прифаќа како такви или не. Улогата што весникот „Народна волја“ ја игра во Бугарија е историска. Такви се и текстовите на Георги Христов, алијас Јан Пирински, кои, преку неговата книга, ќе станат културно наследство на сите Македонци, каде и да се тие. Христов е дел од темелите на македонизмот во Бугарија, кој сѐ повеќе се губи – нагласува поранешниот амбасадор Ристо Никовски. Георги Христов беше член на Светскиот македонски конгрес. На Осумнаесеттото генерално собрание на Светскиот македонски конгрес, одржано на 9 август 2008 година, на Георги Христов му е врачено највисокото светско семакедонско признание, почесната титула македонски сенатор. Од 2012 до 2021 година беше копретседател на ОМО „Илинден“ – Пирин, а во јуни 2021 беше избран за почесен претседател на споменатата македонска партијата. Што кажаа за него? – Еден од најобемните трудови што ги има напишано Георги Христов е делото „Гневот на правдата“, во кое хронолошки се опишани многу настани поврзани со борбата на Македонците во Бугарија за своите основни човекови права. Во 1992 година, Георги Христов од својот брат Александар Христов ја презема улогата на главен и одговорен уредник на весникот на Македонците во Бугарија – „Народна волја“. Своите текстови ги потпишува со псевдонимот Јан Пирински, во чест на пиринскиот цар Јане Сандански. Георги замина пред обележувањето на 30-годишнината како главен и одговорен уредник на „Народна волја“, весникот што тој го издаваше наспроти сите проблеми на кои наидуваше – конфискување, подметнувања од бугарските служби, смртни закани по телефон итн. Македонците во Бугарија изгубија голем борец и лидер, кој трајно ќе остане во македонската меморија и историја – ОМО „Илинден“ – Пирин – Весникот „Народна волја“, Георги го издаваше од 1992 година, а на бугарските националшовинисти им бодеше очи и како копретседател на ОМО „Илинден“ – Пирин. Иако тој никогаш не зборуваше за тоа, можеме само да замислиме со какви сѐ притисоци, закани и уцени се соочувал од властите на источниот сосед, кој е инаку член на ЕУ, ама во однос на Македонците се однесува како да е сѐ уште во 18 век. Имав привилегија лично да го познавам Георги и да го чувствувам како пријател. Секогаш се восхитував на неговиот оптимизам со кој ги премостуваше сите тешкотии и на трајната увереност дека ќе успее, што значеше дека ќе излезе и следниот број на весникот. Неуморен во секоја пригода, до последниот атом беше посветен на македонската кауза. Георги мораше да моли и проси за да го издаде секој нов број од својот и наш месечен весник бидејќи „Народна волја“. Им даваше поддршка на Македонците во Бугарија, оставени во немилост од сите, особено од матичната држава Македонија. Сепак, тој никогаш не ја критикуваше Македонија, што со прст не мрднуваше да му помогне во неговата и наша света мисија. Ги голташе нашите неразумности, а помош бараше и добиваше на други страни – Ристо Никовски, поранешен амбасадор и дипломат. Д.Ст. Број 1, Год.12 – Јануари-Февруари, 1991 година „Народна волја“ Првиот број на „Народна волја“ излезе на 1 октомври 1980 год. во Сиднеј, Австралија. Како негови основачи се јавуваат повеќемина македонски емигранти, претежно од пиринскиот крај на Македонија, а меѓу нив се Александар Христов, Крсто Енчев, Ангел Вретовски, Георги Чочков, Митре Мојсовски и други. Името „Народна волја“ е земено во спомен на истоимениот весник издаван во почетокот на 20 век од Јане Сандански и неговите приврзаници, познати како санданисти. За прв главен уредник на новата „Народна волја“ е избран Александар Христов (1929-2005). Поради неговото враќање во Лондон, заедно со него се сели и седиштето на редакцијата, па долги години потоа весникот излегува во Англија. Во 1989 година во Република Бугарија паѓа комунистичката власт, со што се создадени неопходните услови за понатамошна демократизација на бугарското општество. Кај припадниците на македонскиот народ во Република Бугарија се раѓа надеж за подобрување на нивната положба, па така доаѓа до решение весникот да се пресели во родниот крај на неговите основачи. Во април 1992 година во Благоевград излезе и првиот број во новото седиште, сега и со новата редакција, чиј главен уредник е Георги Христов, брат на Александар Христов. Иако е регистриран според важечките бугарски закони, во првите години на излегувањето во Благоевград весникот се соочува со голем број проблеми. Така, без некакво образложување, Бугарската пошта одбива да потпише договор за дистрибуција низ земјата, а бугарските служби за безбедност преземаат разновидни мерки за да го попречат излегувањето на весникот. Таквите мерки, меѓу другото, се изразени и преку притисоци кон членовите на редакцијата или распространувачите на весници што се осмелуваат да го продаваат весникот. Треба да се споменат и неколкуте акции на бугарските служби, чиј резултат е запленување одделни текстови, па и конфискување на целиот тираж на весникот „Народна волја“....

Грижата за вработените и постојаното унапредување на условите за работа, како клучни стратегиски цели на „Алкалоид“, се препознаени и афирмирани и од стручните здруженија од областа на безбедноста и здравјето при работа. По повод одбележувањето на Светскиот ден за безбедност и здравје при работа, 28 април, под мотото „БЗР од мали нозе – за идните генерации“, „Алкалоид“ доби две признанија, и тоа за најдобар правен субјект што реално и стручно придонел во сопствениот развој инвестирајќи/имплементирајќи добри практики во безбедни и здрави работни места за своите вработени и за правен субјект што најмногу инвестирал во безбедноста и здравјето на своите вработени. Во рамките на настанот, кој беше организиран под покровителство на стручните здруженија од областа на безбедноста и здравјето при работа (Здружението за заштита при работа на Општина Битола, здружението за безбедност при работа „28 Април“ – Скопје и здружението на инженери за заштита ТУТЕЛА – Скопје), свое обраќање имаше и членот на УО на „Алкалоид“, Ќире Ицев. – Добиените признанија се најдобар доказ за напорите што ги вложува „Алкалоид“ во градењето безбедна и здрава работна средина. Ова за нас претставува мотив повеќе и во иднина да продолжиме со напорна работа и со надминување на предизвиците преку континуирано унапредување на воспоставениот систем за безбедност и здравје при работа и преку примена на светски етаблираните практики, кои се со цел заштита на вработените – истакна Ицев. „Алкалоид“ како компанија во чиј фокус се луѓето пред сѐ останува посветена на процесот на континуирана надградба на безбедна и здрава работна средина за сите вработени, изведувачи и посетители. Системот за управување со безбедноста и здравјето при работа, како и примената на највисоките стандарди се вградени во изведувањето на секојдневните операции и активности. Континуираното вложување во унапредување, осовременување и во примена на етаблираните светски практики има цел превенција, намалување и отстранување на ризиците на секое работно место. Е.Р....

Податоците на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) го прикажуваат нивото на европскиот БДП по жител во 44 земји во тековни американски долари. Најбогатите нации во Европа, според БДП по жител, се Луксембург, Ирска и Швајцарија. Тие ја предводат листата на најбогати нации во Европа по БДП по жител, сите над 100.000 долари Бруто-домашниот производ (БДП) по жител во европските држави и за ЕУ во 2024 година Македонската економија драстично заостанува зад европската, особено зад развиените европски земји, за што конкретен показател е бруто-домашниот производ (БДП) по жител. Разликата меѓу нашиот раст на БДП по жител и европскиот е драстична и неспоредлива, па наместо да се намалува, односно да ѝ се приближуваме на Унијата, за македонските граѓани јазот станува сѐ подлабок, а разликите поголеми. Европа е дом на некои од најголемите и најсофистицирани економии во светот. Но како земјите од регионот се споредуваат едни со други на основа на продуктивност по жител? Податоците на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) го прикажуваат нивото на европскиот БДП по жител во 44 земји во тековни американски долари. Најбогатите нации во Европа, според БДП по жител, се Луксембург, Ирска и Швајцарија. Тие ја предводат листата на најбогати нации во Европа по БДП по жител, сите над 100.000 долари. Три нордиски земји (Норвешка, Исланд, Данска) исто така имаат високо место, помеѓу 70.000 – 90.000 долари. Другите нордиски земји, Шведска и Финска, се рангирани веднаш под нив помеѓу 55.000-60.000 долари. Во меѓувреме, најголемите европски економии во апсолутна вредност, Германија, Велика Британија и Франција, се рангирани поблиску до средината на првите 20, со БДП по жител околу 50.000 долари. На крајот од скалата, Источна Европа како целина има тенденција да има многу помал БДП по жител. Во таа група Украина е на последното место, со 5.660 долари. Над Украина на скалата се наоѓаат Косово со 6.390 долари, потоа Белорусија со 7.560 долари, па Македонија со 7.690 долари и Босна и Херцеговина со 8.420 долари. Додека, пак, Србија има поголем БДП по жител – 12.380 долари, како и Црна Гора – 12.650 долари. Бугарија е малку над нив и е на 33. место со 16.940 долари. Бројките покажуваат дека просекот во Европската Унија за БДП по жител е околу 44 илјади американски долари, додека кај нас речиси осум илјади американски долари по жител. Просекот на БДП по жител во ЕУ е речиси шест пати поголем од македонскиот. Од германскиот БДП по жител, нашиот е речиси седум пати понизок. Додека, пак, од Луксембург, најбогатата земја, нашиот БДП е 16 пати понизок. Според процените на домашни економски експерти, нереални се очекувањата да ги стигнеме европскиот стандард, раст и развој. Најпрво, поради тоа што споменатите категории кај нив се исклучително динамични, и тоа со постојан тренд на позитивен раст. Второ, според експертите, недостижни се и поради внатрешните домашни фактори, кои генерираат раст и развој. Во тој контекст, економските експерти инсистираат на рапидни економски реформи со кои ќе се одговори на ваквиот предизвик, и тоа со двоцифрена бројка на економски раст, бидејќи единствено така има некаква зголемена веројатност за повеќе од неколку десетлетија да го стигнеме европското економско ниво. Неколку едноставни калкулации за пластично отсликување на економските состојби и динамиката на растот Ако состојбата е како во моментов и растот на Македонија се движи околу 2 отсто, но и Европа продолжи да расте со 2 отсто, тогаш само би се продлабочувал јазот и ние никогаш не би го стигнале нивото на ЕУ! Според експертите, ние би го достигнале нивото на просечен БДП на ЕУ, како што е денес, можеби за шеесетина години, но за тоа време Европа ќе порасне многу повеќе и јазот ќе стане уште поголем. Европа ќе се оддалечува од нас! Така што, ако останеме на нашиот раст на БДП од 2 отсто, тогаш станува повеќе од јасно дека Европа само ќе се оддалечува од нас (затоа што раст од 2 отсто на 44.000, не е ист со нашиот раст од 2 отсто на речиси 8.000 евра), при што ние никогаш нема да можеме да го стигнеме нивото на ЕУ! Натаму, ајде да земеме друга калкулација, во која хипотетички Македонија ќе успее да оствари раст од 6 отсто (што досега ни бил највисокиот раст на БДП, во 2007 година), а (хипотетички повторно) Европа ќе стагнира и ќе остварува раст од 1 до 2 отсто. Во овој случај, можеби би ни биле потребни триесетина години за да се доближиме до животниот стандард на Европската Унија, но повторно доколку ЕУ стагнира и нема раст (што е далеку, дури предалеку од реално да биде – ЕУ 30 години економски да стои, односно да стагнира…), што значи дури и со нереални хипотетички претпоставки, повторно сме далеку речиси половина век од остварување на БДП што ќе го има ЕУ. Оптимистички согледувања за македонскиот БДП Според Ангел Димитров, претседател на Собранието на Организацијата на работодавци на Македонија, Македонија има сигурно многу поголем БДП по жител, ако се земе предвид големиот процент на сива економија. – Така, ако сивата економија изнесува околу 40 отсто, тоа значи дека реалниот БДП по жител би бил околу 12.800 американски долари по жител. Но, се разбира, дека ова е наш проблем и во иднина мораме навистина да се справиме со сивата економија – потенцира Димитров. Што се однесува на тоа како да постигнеме поголем раст на БДП, а со тоа и на животниот стандард на граѓаните, Димитров вели дека треба да бидеме свесни дека без коренити реформи во одредени области нема да имаме шанси за повисок економски раст! И тие реформи треба да ги сфатиме и спроведеме како неопходни (услов без кој не се може), за да ги спроведеме темелните економски реформи во државава. – Пред сѐ, треба да започнеме со реформи во образованието, кои можат да дадат резултат на подолг период. Ова значи кариерно насочување на младите, зголемување на квалитетот во сите степени на образованието и усогласување на уписната политика со потребите на стопанството. Не смееме и понатаму да образуваме кадри за туѓи држави, а нашето стопанство да има недостиг од кадар. Втората важна реформа е во државната администрација, таа наместо партизирана, обемна и немотивирана, мора да биде департизирана, добро обучена, мала и со повисоки плати. Третата реформа е во областа на правосудниот и обвинителскиот систем. Ни треба владеење на правото во сите области и низ целата држава – потенцира Димитров. Четвртата битна работа, додава тој, е стимулирање на претприемаштвото и подигање на угледот на бизнис-секторот на потребното ниво, затоа што единствено тој создава новосоздадена вредност, а неговиот углед во општеството е многу низок. И на крајот, потребни се добри услови за стопанисување за да се зголемат инвестициите, како на странските така и на домашните инвеститори. – Без инвестиции и развој нема зголемување на економската активност, извоз и зголемување на колачот од кој сите сакаат да земат. Притоа сакам да нагласам дека поради зголемениот јавен долг на државата во иднина ќе се намалуваат можностите за поголеми јавни инвестиции во инфраструктурата, кои го поттикнуваат економскиот развој. Затоа треба сите наши напори да ги насочиме кон стимулирање на инвестициите на приватниот сектор – укажува Димитров. Украина со најнизок БДП по жител За поширока споредба конкретно за Украина, ММФ пишува дека БДП по жител на Украина е сличен со оној на Иран (5.310 долари), Ел Салвадор (5.540 долари) и на Гватемала (5.680 долари). Според експертите, економијата на Украина историски не ги исполнила очекувањата. По падот на Берлинскиот ѕид, економијата се намалуваше пет години по ред. Нејзината транзиција кон западна либерализирана економска структура беше засенета од широко распространетата корупција, ограничениот даночен фонд и малкуте извори на приходи. Политички, нејзината трансформација од авторитарен режим во граѓанска демократија се покажа тешка, особено кога станува збор за градењето институции.По инвазијата на земјата во 2022 година, БДП на Украина се намали за 30 отсто во една година – најголемата загуба од независноста. Големата емиграција – во износ од шест милиони бегалци – исто така игра улога. И покрај овие предизвици, економскиот раст на земјата донекаде се стабилизираше додека борбите продолжуваат. Приказ на БДП на првите 20 земји во ЕУ по жител 1. Луксембург 131.380 долари 2. Ирска 106.060 долари 3. Швајцарија 105.670 долари 4. Норвешка 94.660 долари 5. Исланд 84.590 долари 6. Данска 68.900 долари 7. Холандија 63.750 долари 8. Сан Марино 59.410 долари 9. Австрија 59.230 долари 10. Шведска 58.530 долари 11. Белгија 55.540 долари 12. Финска 55.130 долари 13. Германија 54.290 долари 14. В. Британија 51.070 долари 15. Франција 47.360 долари 16. Андора 44.900 долари 17. Малта 41.740 долари 18. Италија 39.580 долари 19. Кипар 37.150 долари 20. Шпанија 34.050 долари Просек на ЕУ 44.200 долари...

Фондот за културно наследство Хедли ЈИЕ со задоволство објавува отворен повик за апликации, поканувајќи посветени организации од Југоисточна Европа да се вклучат во револуционерни проекти, фокусирани на зачувување и славење на културното наследство. Оваа иницијатива претставува критички напор за зголемување на одржливоста, инклузивноста и регионалната соработка во секторот културно наследство. Фондот за културно наследство Хедли ЈИЕ е посветен на поддршка на заштитата на културното наследство низ Југоисточна Европа. Иницијативата на Фондот e да се поттикне регионална соработка, да ја зголеми вклученоста на заедниците и да промовираат одржливи практики во секторот културно наследство. Фондот очекува апликации од невладини организации и јавни институции кои делуваат во областите на зачувувањето на наследството и културна свест. Подобни апликанти се музеите, библиотеките, архивите и невладините организации од Албанија, Босна и Херцеговина, Бугарија, Хрватска, Грција, Косово, Република Северна Македонија, Црна Гора, Романија, Србија и Словенија. Проектите кои се подобни за финансирање од Фондот за културно наследство Хедли ЈИЕ мора да демонстрираат иновативни пристапи кон зачувување на наследството, со значајно вклучување на заедницата. Фондот дава приоритет на иницијативи кои ги вклучуваат локалните заедници, промовираат регионална соработка и разбирање, водат кон долгорочни одржливи подобрувања во секторот културно наследство и се реализираат во соработка со други подобни институции за наследство од регионот. Фондот ќе поддржи проекти различни по обем, односно до 5.000 евра, достапни за мали проекти и до 10.000 евра за поголеми иницијативи. Вкупното достапно финансирање за овој повик изнесува 34.000 евра. Успешните проекти мора јасно да ги артикулираат целите на проектот, предизвиците, методите и очекуваните резултати. Покрај тоа, тие треба да обезбедат детален буџет и финансиско планирање а да започнат со имплементација во 2024 година. Организациите кои се заинтересирани за аплицирање треба да поднесат своите предлози преку официјалната веб-страница на Фондот за културно наследство Хедли ЈИЕ до 1 јуни 2024 година. Комплетни детали за процесот на апликација, критериуми за подобност и упатства за финансирање се достапни на https://headleyseefund.org Фондот за културно наследство Хедли ЈИЕ се администрира од Балканска музејска мрежа https://www.bmuseums.net. Фондот е финансиран од Headley Trust UK. За повеќе информации: Милена Милошевиќ Мициќ, координатор на фондот на [email protected] или +381631048346 или/и Аида Вежиќ, генерален секретар на Балканска музејска мрежа на [email protected] или +38761214229....

Фото: Маја Јаневска-Илиева ФУДБАЛ Официјалните лица за натпреварите на Европското првенство (ЕП) годинава се подготвени за акција по дводневната работилница во Франкфурт, на која присуствуваа 19-те избрани судии и нивните помошници, како и судиите за системот видеопомошник-судија (ВАР), на детален брифинг еден месец пред ЕП 2024, објави Европската фудбалска унија (УЕФА). Работилницата беше првиот собир на сите 89 официјални лица на ЕП 2024 и можност да се запознаат со нивниот базен камп во близината на Франкфурт, избран како погодна централна локација за патување до секој од десетте града за натпреварите. Групата, во која има и тим судии од Аргентина, благодарение на тековната соработка на УЕФА со Јужноамериканската фудбалска конфедерација (КОНМЕБОЛ), ќе помине повеќе од еден месец заедно додека се подготвува за 51 натпревар на ЕП 2024. За време на работилницата, една од клучните точки на агендата беше како судиите треба да управуваат со однесувањето на фудбалерите и на тренерите за време на натпреварите. Роберто Розети, директорот за судење при УЕФА, објави отворено писмо неделава, во кое детално ја опишува важноста на работата со репрезентациите за да се претстави позитивна слика и да се постави вистински пример за помладите играчи и гледачи. За да поттикне почит и фер игра, Европската фудбалска унија издаде нова насока за годинашното Европско првенство, според која судиите директно ќе разговараат со капитените за да ги објаснат клучните одлуки на теренот. Директивата ќе биде детално дискутирана со секоја од 24-те репрезентации учеснички во нивните базни кампови пред турнирот. Н.М....

Илустрација: „Нова Македонија“ Во согласност со принципите и начелата заверени под закрилата на ОН, Преспанската спогодба е невалиден и ништовен меѓународен договор. Тој е повеќе „лабораториски“ во функција на создавање нова вештачка нација. Тој не ги содржи принципите на рамноправност, тој е постигнат под политички притисок кон едната договорна страна – Македонија, и е усвоен на нелегален начин. Веќе овие аргументи што ги изнесуваат независни експерти по меѓународно право се доволен аргумент тој договор да се поништи, со што би се отворил пат во некоја скора иднина Грција и Македонија повторно да седнат и да преговараат за идните односи како – рамноправни држави! „Истакнувајќи дека принципите на слободна согласност и на добра волја и правилото договорите мора да се почитуваат (pacta sunt servanda) се универзално признаени; Имајќи ги предвид принципите на меѓународното право отелотворени во Повелбата на Обединетите нации, како што се принципите на еднакви права и самоопределување на народите, на суверена еднаквост и независност на сите држави, на немешање во внатрешните работи на државите, на забрана на закана или употреба на сила и универзално почитување и почитување на човековите права и основните слободи за сите…“ се првите точки на Виенската конвенција за договорно право донесена во 1969 година, која стапи во сила дури во 1980 г. Во согласност со овие принципи и начела преговарани и заверени под закрилата на ОН, Преспанската спогодба е невалиден и ништовен меѓународен договор. Тој е повеќе „лабораториски“ во функција на создавање нова вештачка нација. Тој не ги содржи принципите на рамноправност, тој е постигнат под политички притисок кон едната договорна страна – Македонија, и е усвоен на нелегален начин. Веќе овие аргументи што ги изнесуваат независни експерти по меѓународно право се доволен аргумент тој договор да се поништи, со што би се отворил пат во некоја скора иднина Грција и Македонија повторно да седнат и да преговараат за идните односи како рамноправни држави. Со нагласка дека искуството покажа дека Грција не ја почитуваше Привремената спогодба, не ја испочитува пресудата на Меѓународниот суд на правдата, а сега не ја почитува ниту Преспанската спогодба. Тоа го признаваат и власта и опозицијата во Грција. Виенската конвенција, како и Преспанската спогодба се јасни – доколку некоја од страните не ја почитува договорната рамка, која било од страните може да се повлече од договорот. Рокот што се дава за таков дипломатски и логичен потег е не помалку од 12 месеци. АТИНА ПРЕКУ МИЦОТАКИС ПОВТОРНО ГИ ВАДИ „НУКЛЕАРНИТЕ БОМБИ“ – ПРАВОТО НА ВЕТО! Пораката дека Грција нема да ги ратификува трите меморандуми за соработка сè додека не постои целосно усогласување со одредбите од Договорот од Преспа, но и ставот дека отстапувањето од договорот ќе донесе последици и на европскиот пат на Македонија и во билатералните односи ги изрази грчкиот премиер Кирјакос Мицотакис во интервјуто за телевизијата Скај, пренесе македонската агенција МИА. Атмосферата во Атина е речиси идентична како пред повеќе од 15 години кога Македонија чекаше прием во НАТО, но Грција тогаш се закани со употреба на нејзиното „нуклеарно оружје“, а тоа е користење на правото на вето. Не се колебаше да го употреби, а и сега министерот Мицотакис не се колеба да се закани дека ветото го има во арсеналот и ќе го употреби во интегративниот процес на Македонија во ЕУ. – Во однос на тоа што ќе правиме, со јасна изјава ја предупредив и новата влада на Скопје дека кое било отстапување од договорот, сигурно е дека ќе има сериозни последици во нашите односи со Северна Македонија, но и на патот на Северна Македонија кон Европа – истакна Мицотакис. Што е ова ако не директна закана? Тој потсети дека тој бил противник на договорот затоа што со него се гарантира употребата на придавката „македонски“, односно придавките македонска нација и македонски јазик, а не „северномакедонски“. Коментирајќи ја вчерашната одлука на опозициската СИРИЗА да ги достави во парламентот трите меморандуми, грчкиот премиер рече дека е пракса што „навистина ги достигнува границите на апсурдот“. Ми направи впечаток фактот што вчера СИРИЗА побрза да ги достави трите меморандуми во парламентот. Сега, кога го гледаме она за што се сомневавме веќе подолг период дека може да дојде следната влада и на некој начин да го оспори јадрото на договорот, што всушност е ерга омнес, односно едно име за сите. Сега да дојдеме ние да ги ратификуваме меморандумите и да го изгубиме секое преговарачко оружје што го имаме за Скопје – истакна грчкиот премиер. Посочи дека ги следеле политичките случувања во Македонија, гледале дека доаѓа нова влада, го читале тоа што било кажувано и, како што објасни, затоа избрале да не ги ратификуваат меморандумите. – Ние нема да ги ратификуваме меморандумите сè додека не сме апсолутно убедени дека другата страна е усогласена со сите одредби на Договорот од Преспа – порача Мицотакис. А МАКЕДОНИЈА НЕМА ЛИ СИЛНО ОРУЖЈЕ ЗА ДИПЛОМАТСКИ НАПАД?! И по овие заканувачки изјави на грчкиот премиер јасно е дека Владата во Атина нема намера да го спроведува договорот и само како алиби го користи тоа што македонски политичари го користат името Македонија. Но меѓународните конвенции велат дека договорите мора да се почитуваат од сите страни, а во овој случај Грција не го прави тоа, и тоа повеќе од пет години. Зошто за оваа состојба не реагирала Македонија по дипломатски пат? Зошто не реагирало МНР, како и Мисијата во Њујорк можеби еден ден ќе дознаеме. Народот на последните избори ја искажа недвосмислено својата волја и сега таа треба да се преточи во снажна дипломатска акција за одбрана на името Македонија, суверенитетот, па и меѓународниот углед, кој е потонат, за да не служиме за потсмев низ светот. Грција јасно ни кажува и нам и на светот дека нема целосно да го исполни договорот и покрај тоа што Македонија под водство на владата на СДСМ и ДУИ целиот процес на „севернизација“ непотребно го стави во петта брзина. Не треба многу да се мудрува за да се разбере дека Атина останала на своите позиции дека во ЕУ нема да дозволи влез ниту на придавките изведени од името, значи македонска нација, македонско писмо итн. Што треба повеќе од ова за да се испрати нота/известување/допис и храбро да се каже дека „договорот потона во Преспанско Езеро“? Христо Ивановски Меѓународен договор ќе биде поништен доколку постои корупција на претставникот на државата што склучува договор Постојат основи на сомневање и дека Преспанскиот договор е склучен на коруптивен начин? Виенската конвенција во членот 50 наведува: Корупција на претставник на држава Доколку изразувањето согласност на државата да биде обврзана со договор е набавено преку корупција на нејзиниот претставник директно или индиректно од друга држава што преговара, државата може да се повика на таквата корупција со тоа што ќе ја поништи нејзината согласност да биде обврзана со договорот. Ќе потврди ли полиграфот дали имало коруптивни поведенија? / Фото: „Фрипик“...

Фото: ЕПА ФУДБАЛ Клубовите од англиската фудбалска Премиер-лига ќе гласаат дали да го укинат системот видеопомошник-судија (ВАР) од следната сезона на нивниот годишен генерален состанок следниот месец, пишува „Би-би-си“. Вулверхемптон формално достави резолуција до Премиер-лигата што ќе донесе гласање кога 20-те клуба ќе се сретнат на состанокот. Клубот соопшти дека ВАР е воведен „со добра волја“, но довел до „голем број несакани негативни последици што го оштетуваат односот помеѓу гледачите и фудбалот“. ВАР беше воведен во 2019 година за да им помогне на официјалните лица на теренот во клучните одлуки за натпреварите, но имаше голем број контроверзни инциденти поврзани со технологијата сезонава, пишува „Би-би-си“. – Цената што ја плаќаме за мало зголемување на прецизноста е во спротивност со духот на нашата игра – пишува во соопштението на Вулверхемптон, пренесе „Би-би-си“. Премиер-лигата соопшти дека „ја признава загриженоста“ за ВАР, но „целосно ја поддржува“ технологијата и дека ќе продолжи да работи со судиското тело за да направи подобрувања, пишува „Би-би-си“. За секоја промена на правилата е потребно двотретинско мнозинство, 14 од 20-те клуба да гласаат „за“. Клубовите од Премиер-лигата веќе изгласаа полуавтоматска офсајд-технологија, која ќе биде воведена за сезоната 2024/2025. Во минатиот месец Шведска стана единствената елитна лига од врвните 30 на Европската фудбалска унија (УЕФА) што го отфрли ВАР. Н.М....

Фото: „Нова Македонија“ Ќе дадеме максимум и тоа е најважно за нас. Естонците и Чесите ги променија составите, но и ние сме подмладени, така што ќе играме барем за една победа. Овој турнир ќе биде на наш терен и се надевам дека со помош на струмичката публика ќе успееме да направиме добар резултат во двата натпревара. Многу ќе ни значи навивачите да ја наполнат салата и да бидат наш седми играч, вели селекторот Хари Наковски, пред дуелите со Естонија вечерва и со Чешка в недела ОДБОЈКА Македонската одбојкарска репрезентација денеска со мечот со Естонија во Струмица (од 20.15 часот, сала „Парк“) ги почнува натпреварите во новата сезона на Европската златна лига. Македонија во групната фаза ќе игра турнирски, прво во Струмица, а потоа во Беверен (Белгија) и во Осиек (Хрватска). Утре на програмата е дуелот Чешка – Естонија, а в недела и средбата Македонија – Чешка, двата од 20.15 часот. Билетите за средбите на Македонија чинат 100 денари, утре влезот е слободен, а преносите ќе се емитуваат на МТВ 1, информира Одбојкарската федерација на Македонија (ОФМ). По турнирот во Струмица, репрезентацијата на Македонија, предводена од новиот селектор Хари Наковски, ќе одигра уште четири натпревари, и тоа со Азербејџан и со Белгија во Беверен (на 25 и 26 мај), а потоа со Хрватска и со Шпанија во Осиек (на 31 мај и на 1 јуни). – Ќе дадеме максимум и тоа е најважно за нас. Естонците и Чесите ги променија составите, но и ние сме подмладени, така што ќе играме барем за една победа. Овој турнир ќе биде на наш терен и се надевам дека со помош на струмичката публика ќе успееме да направиме добар резултат во двата натпревара. Многу ќе ни значи навивачите да ја наполнат салата и да бидат наш седми играч – вели селекторот Хари Наковски. По осминафиналето на ланското Европско првенство (ЕП), македонската репрезентација има реновиран состав. Наковски од асистент на Јошко Миленкоски го презеде кормилото на селекцијата, техничарот Филип Деспотовски ја заврши кариерата, примачот Александар Љафтов побара одмор за Европската златна лига и ќе се приклучи на подготовките за квалификациите за пласман на Европското првенство во август, па шанса ќе добијат неколкумина помлади одбојкари, дебитанти се Михајло Мирасчиев од Штип УГД и Кристијан Илиев од Струмица 47&72, Давид Стојанов ќе му биде поддршка на Ѓорѓи Ѓорѓиев на позицијата техничар, а Стојан Илиев и Лука Костиќ ќе бидат во примачкиот двоец на теренот со Владо Милев, пишува ОФМ. Промени и соодветни подмладувања ќе има и кај селекциите на Естонија и на Чешка, со која Македонија се сретна и на ЕП 2023, во Скопје. – Според моите информации, противниците ќе имаат променет состав, но за мене ова е нова генерација и во македонската репрезентација. Затоа, ние треба да се обидеме да изградиме игра, да бидеме постојани, да изгледаме како на првата пријателска со Романија во Валчеа. Ако биде така, ќе имаме шанса пред домашната струмичка публика да се надеваме на победа или на две, но тоа не е императив – вели капитенот на Македонија, Никола Ѓоргиев, пренесе ОФМ. Европската златна лига е значајно натпреварување, но главната цел на македонската одбојкарска репрезентација летово ќе бидат двата квалификациски натпревара за пласман на ЕП 2026, во август, на гости кај Грузија и дома со Грција, пишува ОФМ. Македонија има три настапи во низа на континенталните шампионати, во 2019, 2021 и во 2023 година. Состав на македонската репрезентација: техничари: Ѓорѓи Ѓоргиев (Бурса, Турција), Давид Стојанов (Фужинар, Словенија). Коректори: Никола Ѓоргиев (АЦХ Љубљана, Словенија), Стојче Арсов (Работнички 71&22), Кристијан Илиев (Струмица 47&72). Примачи: Владо Милев (Струмица 47&72), Лука Костиќ (Рибница, Србија), Стојан Илиев (Анагенисис, Кипар), Тоше Ефремов (Весна Пробиштип), Ангел Бошков (Работнички 71&22). Средни блокери: Филип Маџунков (Хасроде, Белгија), Филип Савовски (Војводина, Србија), Филип Лепидовски (Таково, Србија), Михајло Мирасчиев (Штип УГД). Либера: Дарко Ангеловски (Работнички 71&22), Костадин Ричлиев (Штип УГД). Н.М. ЕВРОПСКА ЗЛАТНА ЛИГА ТУРНИР ВО СТРУМИЦА Македонија – Естонија 20.15 ч. Чешка – Естонија утре, 20.15 ч. Македонија – Чешка недела, 20.15 ч. ТУРНИР ВО БЕВЕРЕН Македонија – Азербејџан 25 мај, 17.30 ч. Белгија – Македонија 26 мај, 15 ч. ТУРНИР ВО ОСИЕК Македонија – Хрватска 31 мај, 19 ч. Шпанија – Македонија 1 јуни, 19 ч. КВАЛИФИКАЦИИ ЗА ЕП 2026 Грузија – Македонија 17-18 август Македонија – Грција 25 август...

Гоце Илковски Македонската ракометна репрезентација пред некој ден со 34:26 ја победи селекцијата на Фарски Острови, надоместувајќи негатива од седум гола, со што се пласира на Светското првенство во 2025 година. Македонските ракометари, предводени од селекторот Кире Лазаров, повторно се учесници на најголемото ракометно натпреварување, покажувајќи дека местото на оваа земја е секогаш меѓу најдобрите и дека во таа борба, секоја цел, колку во прв момент да изгледа недостижно, сепак е остварлива кога во остварувањето на целите се вложуваат сето срце, храброст, знаење и упорност. Токму сите овие атрибути на нашите ракометари се потребни и кај домашните политичари ако сакаат да ги придвижат процесите напред. На 8 мај народот кажа дека сака земјата да оди напред, кон нејзината јасно поставена цел, членство во Европската Унија. Ракометарите преку својот пример покажаа дека патот кон секоја цел е поплочен со постојана борба, борба да се избегнат сите пречки, опасности, да се следи стратегијата подготвена од страна на селекторот, за да може тимот да биде вистински тим, а не раштиман оркестар на поединци што бесцелно трчаат по теренот. Така е и со оваа наша држава, која во клучните моменти повеќе личеше на раштиман тим во кој секој си зема право да солира, занемарувајќи ги целосно интересите на сопствената држава и на својот народ. Затоа е важно сите да се угледаат на успесите на спортските селекции, оти истиот рецепт важи и за сите општествени процеси. Имено, ако државата настапеше како тим пред да се потпише фамозниот Договор за пријателство и соработка со Бугарија во 2017 година, тогаш сигурно немаше односите меѓу двете земји да бидат на најниското можно ниво, туку за отворените прашања ќе се разговараше врз рамноправна основа, без непотребна тензија и, што е уште поважно, без доведување на државата во подредена улога. Тимски требаше да се одбие и францускиот предлог и да се бара, нов, подобар, онака како што тоа претходно го направи Бугарија одбивајќи ги германскиот и португалскиот предлог. Истото тоа ќе важеше и за Преспанската спогодба, кога повторно поединци непотребно „солираа“ и одлучуваа за судбината и идентитетот на еден цел народ, свесно дозволувајќи да се отвори процес на идентитетски инженеринг, кој токму сега, последниве денови, буквално ни се удира од глава. Ако тогаш Македонија настапеше тимски, тогаш повеќе од сигурно ќе влезевме во НАТО и без промена на името, а во најлош случај без ерга омнес, односно никој немаше да ни попува како ќе се нарекуваме дома и ќе ни го забранува нашето најинтимно лично чувство. Да немаме никакви илузии, и порано имавме раштимани екипи, ама ниту една не потфрли кога стануваше збор за крајниот резултат во преговорите и со Бугарија и со Грција, бидејќи беа свесни дека со пораз, не само што ќе испаднеме од лигата туку ќе нѐ снема и од натпреварувањето. По неколку години апатија, зачмаеност и градење на постојано чувство на онеправданост, нацијата повторно се буди и бара враќање на достоинството и работа и храброст во остварувањето на поставените цели. Некој ќе каже сами не можеме, треба Европа да ни помогне. Па, на ракометарите, на кошаркарите, на фудбалерите и на сите други не им помогна Европа, туку со свои сили ги извојуваа победите. Можеби имаше понекој натурализиран поединец во тимот, но и тој е дел од селекцијата на Македонија, се бори за Македонија и сака таа да оди напред. Сега е клучно новата енергија да се распространи насекаде, во најситната пора од ова македонско општество, за одново да се роди вербата дека можеме да ги оствариме сите цели, но заедно и тимски. Времињата на поделби по партиска, етничка, верска или каква било друга поделба поминаа, се виде до каде нѐ доведоа таквите поделби. Затоа, исклучително е важно земјава да се посвети на исполнување на копенхашките критериуми, не заради Европа, туку заради сите нас. Тоа е нашата цел, тоа е нашата „негатива“ што треба да ја бркаме ако сакаме да се пласираме на големите натпреварувања. Принципот на владеење на правото мора да стане неприкосновен и без никакви отстапки, а тоа ќе повлече ефикасна борба со корупцијата и криминалот. Секој што се огрешил од законот, што правел криминали, да одговара во согласност со прекршоците што ги сторил, без оглед дали бил на власт или во опозиција. Толеранција во ова општество повеќе нема за никого. Тој процес нека си тече, а паралелно треба да почне и реформата на јавната администрација, граѓаните да добијат администрација што ќе одговара на нивните потреби, а не ликови од типот „нишај врата, земај плата“, кои никој не ги видел на работа, а веќе набиле соодветен „работен“ стаж. Веднаш треба да почнат и проектите за реформа на здравствениот и образовниот систем, за конечно граѓаните да добијат квалитетно здравство и образование и да почувствуваат дека може и тука пристојно да се живее. За инфраструктурата воопшто и не треба да зборуваме. Тимски пристап е потребен за изградба на нови енергетски капацитети, нова железница, нови и безбедни патни правци на кои нема луѓето да гинат, производство на домашна храна, зеленчук и овошје, оти имаме земја во која и камен да насадиш, повторно ќе роди. Посебно внимание треба да ѝ се посвети на економијата, да се овозможат мерки што ќе го стимулираат економскиот развој, што ќе отворат нови и подобро платени работни места, кои ќе ги премислат луѓето во намерата лебот да го бараат во странство бидејќи и тука убаво ќе заработуваат и, што е најважно, ќе бидат свои на своето. Има уште многу работи на кои луѓето што ја предводат државата треба да се посветат. Несогласувањата со Грција и со Бугарија прекуноќ ќе станат минорни и неважни и за Европа, бидејќи Брисел ќе сфати дека си има работа со држава што си ги потсредила работите дома, многу повеќе од некои актуелни членки на Унијата. Затоа, наместо да се троши енергија на непотребни расправи, да се посветиме на нашата цел, „пласман“ во ЕУ, со силна и убедлива победа да влеземе во тоа елитно друштво со кренати глави како победници. Впрочем, таков е и нашиот менталитет, победнички....

Квазиаргументите „за“ Преспанскиот договор се главно во опсегот дека „меѓународната заедница го очекува тоа и строго опоменува за тоа“, дека непочитувањето на спогодбата „ќе ги разлути соседите и повторно ќе ни стават вето за евроинтеграциите“ (кое воопшто и не е отстрането и по уставното спроведување на Преспанскиот договор), дека „Македонија ќе биде исфрлена од НАТО“ (иако истите луѓе нѐ уверуваа дека кога еднаш ќе се влезе во Алијансата, нема опција да се биде исклучен). Приврзаниците на (ништовниот) Преспански договор дури потсетуваат и на некакви предвидени „процедури“, во кои тврдат дека како обврска „новата претседателка на државата треба да собере двотретинско мнозинство во Собранието и да го раскине договорот, но да не си ’поигрува’ со негово игнорирање“(?!). Кој тоа сее магла за Преспанскиот договор? Актуализирањето на темата за Преспанскиот договор по инаугурацијата на претседателката Гордана Силјановска-Давкова (кој, и покрај новите вета и уцени на евроинтегративниот пат на Македонија, тлее како незатворена рана за Македонците) ги активира и поддржувачите на овој билатерален договор со „аргументи“ за потребата од придржување до обврските наведени во него, исклучиво за македонската страна. Квазиаргументи во комбинација со „аргументи на силата“ Квазиаргументите „за“ Преспанскиот договор се главно во опсегот дека „меѓународната заедница го очекува тоа и строго опоменува за тоа“, дека непочитувањето на спогодбата „ќе ги разлути соседите и повторно ќе ни стават вето за евроинтеграциите“ (кое воопшто и не е отстрането и по уставното спроведување на Преспанскиот договор), дека „Македонија ќе биде исфрлена од НАТО“ (иако истите луѓе нѐ уверуваа дека кога еднаш ќе се влезе во Алијансата, нема опција да се биде исклучен). Приврзаниците на (ништовниот) Преспански договор дури потсетуваат и на некакви предвидени „процедури“ во кои тврдат дека како обврска „новата претседателка на државата треба да собере двотретинско мнозинство во Собранието и да го раскине договорот, но да не си ’поигрува’ со негово игнорирање“(?!). Овие ставови се праќаат сѐ позасилено во јавноста преку социјалните мрежи, во одредени електронски и печатени медиуми, а и преку авторски колумни, во обид да се искомплицира и замагли едноставниот приод за иницирање на решавањето на наметнатите уцени и ултиматуми. Природата на т.н. конечна спогодба за решавање на разликите меѓу Грција и Македонија Преспанскиот договор од самиот почеток, како идеја за решавање еден апсурден спор што ги оспорува универзалните човекови права за (национално) самоопределување, како и принципот јус когенс на перемпторното (обичајно) право, кој едноставно не е подложен на дерогирање со никакви меѓународни договори, ниту со „доброволно откажување“ од нив под меѓународен притисок, е преседан (срам) на меѓународното право, кој никогаш не требало да се случи ниту со изговорот за „големата слика на реалполитиката и геополитиката“. Со оглед на прекршувањето на принципите на јус когенс во целата асиметрична содржина на Преспанскиот договор, каде што обврските се наметнати исклучиво на македонска страна, тој е ништовен уште од самиот почеток, од потпишувањето! Натаму, според природата и процедурата за негово усвојување и вградување во македонскиот устав, е нелегитимен, поради непочитување на резултатите од референдумот во Македонија за прифаќање на Преспанскиот договор, а особено по контроверзниот начин на неговото усвојување во Собранието, надвор од законитоста и владеењето на правото. И покрај апсурдното спроведување на одредбите од договорот од македонска страна (од менувањето на името на државата, преку менувањето на името на институциите, до брусењето на шахтите), тој се покажа и како тотално неефикасен за нашите евроинтеграции. Наместо да биде трајно решение за надминување на практиката на вето за Македонија во ЕУ, Преспанскиот договор се покажа како генератор и инспиратор за нови уцени и апсурдни барања од земјава во процесот на евроинтеграциите. Грчки политичкоправни итроштини Најновите реакции и изјави на грчките политичари ја потврдуваат таквата дерогативност на меѓународното право содржана во самото постоење на Преспанскиот договор. Откако еден пратеник го кинеше Преспанскиот договор во грчкиот парламент за да манифестира дека тој не е никаква обврска за Грција, грчкиот премиер Мицотакис и официјално потврди дека грчкиот парламент нема да ги ратификува трите меморандуми поврзани со овој билатерален договор, за неговата земја да не се обврзе на ниво спроведување. Но, сепак, Мицотакис и понатаму очекува Македонија да го спроведува договорот, зашто го ратификувала во својот парламент. Ваквите политички „итроштини“ од грчка страна целосно го делегитимираат Преспанскиот договор, потврдувајќи ги неговата ништовност и промашената политика на Македонија во овој нелегитимен проект, со надеж за забрзување на своите евроинтеграции. Сите постапки и активности од (не)спроведувањето на ништовниот Преспански договор, се доволен аргумент и даваат основа за негово раскинување и нема никаква потреба од шпекулативни замајувања на јавноста дека „треба да се активира Собранието во некакви заплети со барање и пребројување на некакво мнозинство за да се случи тоа “. Заплашувањата со блокирање и изолирање на Македонија од евроинтегративните процеси и меѓународните односи веќе неколкупати ги имаме „преживеано“! Грција знае(ше) дека Преспанскиот договор е ништовен Грчкиот парламент нема да ги ратификува трите меморандуми од договорот од Преспа сè додека не постои целосно усогласување со одредбите – е најновата „конечна изјава“ на грчкиот премиер Мицотакис, притоа предупредувајќи ја новата влада во Скопје дека секое отстапување од спроведувањето на договорот ќе има сериозни последици за билатералните односи, но и за патот на Македонија кон Европа. Трите меморандуми се однесуваат на процесот на пристапување на Македонија во ЕУ, економската соработка меѓу Грција и Македонија и надзорот над воздушниот простор. Мицотакис вели дека укажал на проблемите од договорот од Преспа, кој ги утврдува термините македонски и македонски јазик. – Предупредив во 2019 година дека ратификацијата на договорот, со кој не се согласувавме, нѐ обврзува да го спроведеме – рече Мицотакис. Тој го обвини Стефанос Каселакис за „усвојување на најлошите навики на неговиот претходник“ во ова прашање. – Ознаката „македонски“, за жал, е запишана во Договорот од Преспа и тоа беше нашето големо несогласување: Агресивната ознака „македонска етничка припадност“ и „македонски јазик“ – ги наведува Мицотакис своите „проблеми“ со Преспанскиот договор. Но меѓу редовите на аргументацијата за нератификување на меморандумите со кои би се потврдило прифаќањето од Грција на Преспанскиот договор се наѕира и свесноста на грчката страна дека овој договор е ништовен, а оттука и неприменлив, нефункционален и апсурден. Затоа и одбегнува да се обврзе на негово спроведување со ратификација на какви било акти поврзани со него, притоа да ја „заглави“ Македонија во обврски, зашто самата го ратификувала ништовниот договор. Експертите со кои се консултиравме велат дека очекуваат многу скоро и Владата на Грција да упати нота во која ќе ги извести Обединетите нации дека Преспанскиот договор за нив е неважечки....

Македонија нема море ама силно се разбранува. Брановите што при читањето на свечената изјава за највисоката функција во државата ги предизвика гордата Гордана, новата претседателка на горда Македонија, ја возбудија политичката сцена експресно и матно. Прескокнувајќи го зборот Северна од официјалното име Република Северна Македонија, го пушти првиот пробен балон за да опипа какви би биле реакциите околу името Македонија, каменот на сопнување во односите со соседите и со Европската Унија. И реакциите внатре во самата држава за да види појасно со кого ќе си има работа додека ја носи капитенската лента на македонскиот национален тим. Дебатата што се разви дали испуштањето на зборот Северна е направено случајно или намерно, свесно или несвесно, е толку беспредметна колку што се беспредметни и реакциите. Па, во целата изборна кампања Силјановска ниту еднаш не го употреби тој географски додаток што стана дел од официјалното, променето име. Ако се превртат весниците или телевизиските емисии од 2019 година, кога таа се бореше при првата кандидатура наспроти истиот Пендаровски, ќе се види дека тоа и не е нешто ново. И тогаш Силјановска го имаше истиот гард спрема Северна, изјавувајќи дека ќе размисли дали таа именка ќе ја вброи во својот вокабулар доколку седне во претседателската фотелја. Не треба човек да е некој стручњак за Уставот и уставните прашања, за да се меша во спротивставените мислења дали нејзината постапка значи прекршување на Уставот, суштински или формално. Во држава во која од владејачките структури постојано се повторува дека Уставот не е Библија, дискусијата околу постапката на Силјановска личи на човек што се загубил во шумата и не знае што бара. Сетете се само на изјавите на челниците на СДС и на ДУИ (и на други) околу барањето за промена на Уставот за впишување на Бугарите во него. Цели бајки се кажуваа дека е тоа само техника, техничка операција, дека Македонија не треба да се плаши од таа промена. Прашањето е зошто многумина, и надвор и дома, толку многу се уплашија од една, смислена, но никако злонамерна, техничко-лингвистичка експериментална формулација. Како потпалени со оган скокнаа разните политичари и аналитичари, како некој да им пикна раска во окото на американските и грчките лобисти или како да им брцна во нивните џебови. Во врска со почитување на Уставот ќе ви кажам искрено за неуспехот на една моја добронамерна постапка, која има некаква аналогија со употребата на уставните одредби. Шест-седум години пишувам и се обидувам да докажам дека македонскиот устав најмногу го прекршуваат политичарите и пратениците во Собранието. Имено, речиси сите тие ги употребуваат термините парламент, македонски парламент, македонски парламентарци и слично. Во Уставот никаде нема да се сретне зборот – ПАРЛАМЕНТ, затоа што Македонија не е парламентарна држава. Истиот збор го нема ниту во Деловникот на Собранието, ниту во Законот за влада. Македонскиот уставен термин не е парламент туку е Собрание. Од сето ова произлегува логичен заклучок: сите официјални лица, особено пратениците и членовите на Владата, го прекршуваат Уставот доколку не го употребуваат терминот Собрание. Тоа е едната страна. Другата е дека неофицијално, говорно, на улица, во кафеана, во неформални дискусии, може да зборуваат за парламент, за парламентарни состави и слично. Никој не го оспорува тоа право. Не треба да се оди далеку за да се направат споредби. Никогаш и од никого во хрватскиот Сабор нема да чуете друго именување освен официјалното, во Србија сите зборуваат за Скупштина, во Бугарија за Собрание. Би било национална срамота Германците својот Бундестаг да го ословуваат со парламент. Слично е и со употребата на зборот премиер, збор што го нема во ниту еден државен акт. Слично е и со примерот со спогодбата со Грција за името. Краткото име е „Конечна спогодба за решавање на разликите….“. Значи тоа е спогодба, не е договор како што најчесто се именува. Во уставните амандмани насекаде стои формулацијата „Конечната спогодба за…“ И сега, ако бараме влакно во јајцето, следува прашањето дали го прекршуваат Уставот сите оние што се повикуваат на договор, а не ја употребуваат уставната формулација. Како поткрепа треба да се додаде дека во медијацијата не постојат договори, не се одвива така тој процес. Секоја медијација завршува со спогодба меѓу страните, како што се случи меѓу Македонија и Грција со посредништво на медијаторот Метју Нимиц и како што гласи официјалниот документ усвоен и во македонското собрание, запишан во уставните амандмани. Дилемата е дали ќе бидеме легалисти или формалисти! Различните реакции по повод прескокнувањето на одредницата Северна отвораат низа други прашања поврзани со иднината на државата. Историските аргументи за Македонија што самите си ги доведуваме во прашање, меѓупартиските несогласувања, пасивноста на Социјалдемократскиот сојуз, офанзивната национална политика на Албанците во последните години не одат во прилог на јакнење на идентитетот на Македонците и на нивната домицилна држава. Може да се случи Македонија во новите околности да биде единствената држава во нова Европа што го имала и го изгубила својот идентитет. Поранешните републики по распадот на Титова Југославија својот идентитет го повратија или го дефинираа, вклучувајќи ги и Црногорците и Бошњаците во Босна, како нови национални ентитети. Само за и во Македонија тој е под сомнеж и ставен на тежок европски испит. Само Македонија е исклучок, светски пример за апсурдноста на светската политика. Свечената изјава на претседателката Силјановска не е причина да се создава домашна и меѓународна паника, да се зборува за загрозување на позицијата на државата на меѓународната сцена, за последици кон членството во ЕУ и да се даваат апокалиптични предвидувања. Има други многу посериозни прашања и проблеми што ја чекаат новоустоличената владетелка и врховна командантка. [email protected]...

Фото: Пиксабеј Француската полиција уби вооружен маж кој се обидел да запали синагога во градот Руан. – Националната полиција во Руан рано утринава неутрализираше вооружен поединец, кој очигледно сакаше да ја запали синагогата во градот – објави министерот за внатрешни работи Жералд Дарманин на Икс. Франција ја има најголемата еврејска заедница по Израел и САД, како и најголемата муслиманска заедница во Европа....

Фото: ЕПА Грчката Влада реагираше со исклучително брзи рефлекси, на само неколку часа по инаугурацијата на Гордана Силјановска, рече утрово министерот за надворешни работи на Грција, Јоргос Герапетритис, јави дописничката на МИА од Атина. -На само неколку часа по инаугурацијата новата претседателка на Северна Македонија се активираа претседателката на Европската комисија, претседателот на Европскиот совет, портпаролот на Европската унија, НАТО и многу земји и ова благодарение на грчката надворешна политика, која со брзи рефлекси успеа да го интернационализира прашањето и ќе продолжиме со тоа – рече Герапетритис. Шефот на грчката дипломатија во Парламентот одговараше на пратеничко прашање од партијата Победа поврзано со манастирот Хора во Турција, кој турските власти го претворија во џамија, но пратеникот на малата десничарско-националистичка партија ги покрена и останатите прашања од надворешната политика, меѓу кои и Договорот од Преспа. – Договорот од Преспа е договор што има огромни проблеми, но претставува меѓународно право кое мораме да го почитуваме бидејќи согласно Уставот е над секоја друга законска одредба – рече Герапетритис. Паралелно, министерот за надворешни работи на Грција категорично ги демантираше натписите во медиумите за негово учество во составувањето на Договорот од Преспа. – Не само што немав никакво учество, туку и немаше да можам да учествувам од едноставна причина што темелно не се согласувам со Договорот од Преспа, што претставува правен текст со огромни проблеми кои со текот на времето се покажуваат – истакна Герапетритис....

Проф. Звонимир Јанкулоски Зарем остана уште некој да им верува на социјалдемократите дека се државотворна партија, лага што ја мантраат сите години на независна Македонија. Државотворноста на СДС е само една од многуте лаги поврзани со оваа партија. Ниту во минатото, ниту во сегашноста или во иднината не било нешто реално, веројатно што се однесува до државотворноста на оваа партија. Освен свесно граден мит на политичка партија од комунизмот, која целото свое постоење го заснова на промовирање на една ваква голема лага во политиката. Зарем може да биде државотворна партија онаа што не веруваше во македонска држава, која до последен момент се колнеше во Тито и сонуваше за некоја нова Југославија, која го ограби сопствениот народ, ја смени демографската структура на државата во деведесеттите, ги славеше Охридскиот договор и бришењето на Македонците од преамбулата на Уставот, направи етнички територијален инженеринг на штета на македонските општини, се откажа од АСНОМ и Националноослободителната борба на македонскиот народ и го промени името на државата, а со тоа и нејзиниот идентитет, откажувајќи се од историјата, нејзината култура и јазик. И поразени до „балчак“ социјалдемократите не се откажуваат од својата мантра за државотворноста и денес. Патетични зборови од партија на одумирање, која сиве години не успеа да изгради препознатлив политички легитимитет, нудејќи ја државотворноста како лажен политички мит наместо рационална политика, која требаше да ги решава вистинските прашања на општеството што се менуваше. Премногу долго бевме заложници на една политика на лажна државотворност, која ја претворија во средство за тргување на оваа партија на нашиот меѓународен статус на пазарот за признавање на нашата посебност како држава на македонскиот народ. Митот за државотворноста на социјалдемократите е обична инструментална манипулација, без мотивациско образложена променливост на организациската структура на државата. Велат дека големите партии преживуваат периодични порази на избори, но не можат да го преживеат разочарувањето. А токму тоа се случува во последниве седум години, кога мантрата за државотворноста на социјалдемократите се претвори во негирање и распродавање на сѐ што е македонско. Искрено не верувам дека СДС ќе го преживее поразот по неодамнешните избори и полека се движи кон свое политичко маргинализирање, следено со колапсот на своите неуспешни политички елити. Кога митот за државотворноста е лажен, не ме изненадува што постојниот партиски систем на социјалдемократите се распаѓа пред нашите очи. Се прашувам: со кој образ, по сѐ, оваа партија тврди дека е државотворна продолжувајќи го лажниот наратив за еден мит како референтен дискурс и начин за убедување на електоратот од страна на рециклирана комунистичка структура за нивната посветеност во градење на државата? Митот полека се гаси како што се дезинтегрира и се гаси оваа партија. Искрено, нема да ми биде жал доколку ја снема од политичката сцена, зашто тоа е последното нешто што сиве години на независна Македонија остана да живее од комунизмот и поранешниот режим. Реликт на едно минато на кое не сакам да се сеќавам и кое донесе повеќе зло од добро. Зло, кое продолжи да живее во демократска Македонија со оваа партија. Можеби сум премногу субјективен и личен во ваквата констатација. Но нека се запрашаат социјалдемократите дали се толку влијателни како порано – во смисла на нивната способност да регрутираат и задржуваат членови, да ги натераат нивните гласачи да излезат на избори и да ја одржуваат лојалноста на гласачите од избори до избори? Последните избори покажаа дека оваа партија доживеа драстично намалено влијание на политиката во Македонија, како во однос на опаѓањето на членството, одзивот на гласачите и стабилноста на партискиот систем, со импликации за демократска одговорност, институционализација на политичката конкуренција и квалитет на самата демократија. Сѐ што направи беше арогантно потценување на народот од кого го црпи легитимитетот. Не може да го лажете народот со вашата државотворност кога со акциите што ги преземате полека ја умирате македонската држава, распродавајќи го идентитетот на нејзиниот народ. Последните избори го деконструираа митот за нивната државотворност и спречија секаква понатамошна негова злоупотреба во политиката. Премногу долго чекавме една голема политичка лага да умре, лага што со оваа партија го одржуваше комунизмот жив сиве години на независна Македонија. Социјалдемократскиот сојуз заедно со митот за неговата државотворност нема да ја преживее иднината. Заедно се на патот на историската маргинализација и исчезнување. А толку ја посакуваа историјата. Само за себе. Проф. Звонимир Јанкулоски...

Фото: Веб страна Сириза „СИРИЗА категорично го осудува новото провокативно прекршување на Договорот од Преспа од претседателот на ВМРО, господинот Христијан Мицкоски и го повикуваме конечно да се усогласи со меѓународното право“, соопштија вечерва од грчката опозициска партија, јави дописничката на МИА од Атина. Во соопштението за вчерашната изјава на лидерот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски, од СИРИЗА велат дека „сакаат да го потсетат на принципот на меѓународното право „pacta sunt servanda“ (договорите се обврзувачки и треба да се почитуваат), како и на предвидените санкции што произлегуваат од меѓународното право при континуираното прекршување на Договорот од Преспа“. Потсетуваат и дека Договорот е предуслов за членство на земјава во Европската Унија и паралелно упатуваат апел, но и критики до актуелната грчка Влада. -Ја повикуваме Владата на Мицотакис да ги преземе потребните активности како што е предвидено со Договорот од Преспа и веднаш да го интернационализира прашањето со што новото раководство на Северна Македонија ќе се соочи со своите одговорности пред меѓународната заедница во случај да продолжи да го прекршува Договорот – пишува во соопштението од СИРИЗА. Велат дека и Владата на Нова Демократија сноси одговорности поради „нејзината неодговорна надворешна политика“, бидејќи, како што посочуваат не направила ништо во одредени области како што се ратификација на меморандумите и свикување на Високиот совет за соработка, но и „не изврши притисок за да гарантира дека Северна Македонија ќе ги спроведе своите обврски за учебниците, трговските марки, пасошите и регистарските таблици“. -Единствено што направи во изминатите години беше да избегне каква било активна вмешаност со Договорот за да ја одржи внатрепартиската рамнотежа. Навистина е жално што Договорот што го постигнаа прогресивните сили во Грција и Северна Македонија, кој е споменик на соработка и разбирање за цела Југоисточна Европа, се доведува во сомнеж од двете сестрински партии во ЕПП, со цел да ги привлечат националистичките публики, тактика која со текот на времето ја хранеше омразата меѓу балканските народи – соопштуваат од СИРИЗА....

Фото: МИА / Архива Во Управниот суд за денеска се закажани седум јавни седници на кои треба да се разгледаат тужбите поднесени од коалицијата „Европски фронт“ предводен од ДУИ против решенијата на Државната изборна комисија за парламентарните избори што се одржаа на 8 мај. Првата седница е закажана во 10:30 часот, а последната во 22:30 часот. Седниците, како што стои на официјалната веб страница, треба да се одржат со временско растојание од два часа. Коалицијата „Европски фронт“ во изминатите денови на прес-конференции обвини за изборен инженеринг, односно дека преку ДИК се прави обид да им се одземат еден до два пратенички мандати. Вчера и премиерот на техничката Влада Талат Џафери ги повика сите институции да постапуваат согласно закон без партиски директиви од која било страна. – Како премиер на Владата на Република Северна Македонија и одговорен за успешноста на изборниот процес на претседателските и парламентарните избори имам добиено извештај од учесниците во изборниот процес за вознемирување во однос на обиди за изборен инжинеринг со вонинституционален меѓупартиски договор за гласање и надгласување во ДИК во врска со симптоматичните приговори поднесени од страна на учесниците на изборите – рече Џафери на прес-конференцијата во Владата. Според првичните официјални резултати за парламентарите избори што ги објави ДИК, коалицијата Твоја Македонија предводена од ВМРО-ДПМНЕ има освоено 58 пратенички мандати, по што следуваат коалицијата Европски фронт предводена од ДУИ со 19 пратенички мандати, коалицијата за европска иднина предводена од СДСМ – 18, Коалицијата Вреди – 13, а Движењето ЗНАМ за наша Македонија и Левица по шест пратенички мандати....

Фото: ЕПА Министрите за надворешни работи на 13 земји со писмо предупредија дека Израел не треба да почне голема воена офанзива во градот Рафа во Појасот Газа и бараат и поголема помош за палестинското население, објави денеска германскиот весник „Зидојче цајтунг“. Писмото на четири страници, од 15 мај, адресирано до израелскиот министер за надворешни работи го потпишаа сите земји од Г-7 освен САД. Во него министрите го истакнаа правото на Израел на самоодбрана и ги осудија терористичките напади на Хамас и другите исламистички групи на 7 октомври минатата година. Во писмото се повикува Владата на премиерот Бенјамин Нетанјаху да направи сè што е во нејзина моќ за да ја ублажи разорната и продлабочена хуманитарна криза во Појасот Газа. „Зидојче цајтунг“ посочува и дека шефовите на дипломатијата бараат Израел да ги отвори сите гранични премини кон палестинската енклава за испорака на помош, вклучително и преминот Рафа на границата со Египет. Писмото го потпишаа министрите за надворешни работи на земјите од Г-7 – Германија, Франција, Велика Британија, Италија, Јапонија и Канада, како и нивните колеги од Австралија, Данска, Финска, Холандија, Нов Зеланд, Јужна Кореја и Шведска....

Фото: МИА Работните групи на ВМРО-ДПМНЕ и коалицијата Вреди за коалицирање во новата влада вчера ја одржаа првата средба, а според лидерот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски имаат обезбедено 61 пратеник. Во меѓувреме, техничкиот премиер Талат Џафери на прес-конференција обвини дека имало договор за надгласување во Државната изборна комисија за прифаќање на одредени приговори и оти на тој начин се врши изборен инженеринг за менување на соодносот на силите во Собранието, порачувајќи дека се е во рацете на Управниот суд, каде треба да се одлучува по жалбите на ваквите решенија. Лидерот на ВМРО-ДПМНЕ и иден мандатар, Мицкоски, одговарајќи на новинарски прашања пред затворањето на Самитот Македонија 2025, рече дека покрај 58 пратеници на коалицијата, имаат консолидирано точно 61 пратеник и информира дека разговорите со Вреди се водат во вистинска насока. – Можам да кажам дека како „Твоја Македонија“ предводена од ВМРО-ДПМНЕ во Парламентот покрај 58 пратеници кои ги има автентично, очекуваме одлука на Управниот суд да видиме што ќе се случува со изборната единица 5 и 6, можам со задоволство да кажам дека имаме консолидирано точно 61 пратеник, но тоа нема да не повлече од разговорите со идните потенцијални коалициски партнери како што е коалицијата Вреди – изјави Мицкоски. Според него, асиметрични договори не се добри и изрази убедување дека многу брзо ќе биде објавен составот на новата влада и на коалицијата која ќе биде, како што рече, поддржана со повеќе од две третини од пратениците во Собранието. Работните групи на ВМРО-ДПМНЕ и Вреди вчера ја одржаа првата средба за разговори за коалицирање во новата влада, на која, како што информираа преку соопштение, било заклучено дека е потребно да се задржат програмските определби што добиле поддршка од граѓаните и да се запазат договорените принципи на делување, силно динамизирање на ЕУ интеграции, бескрупулозна борба против корупцијата и криминалот и економски реформи за повисок животен стандард. На работната средба, како што посочуваат ВМРО-ДПМНЕ преку соопштение, било договорено дека разговорите во позитивен дух ќе продолжат и во наредниот период. Според првичните официјални резултати за парламентарите избори што ги објави ДИК, Коалицијата Твоја Македонија предводена од ВМРО-ДПМНЕ освоено најмногу пратенички мандати, 58, по што следуваат Коалицијата Европски фронт предводена од ДУИ со 19 пратенички мандати, Коалицијата за европска иднина предводена од СДСМ, 18, Коалицијата Вреди, 13, а Движење ЗНАМ за наша Македонија и Левица по шест пратенички мандати. Премиерот на техничката Влада Талат Џафери, вчера на прес-конференција, рече дека смета дека имало договор за надгласување во Државната изборна комисија за прифаќање на одредени приговори за изборните резултати и прегласување, и оти на ваков начин се прави обид за изборен инжинеринг за менување на бројките во Собранието и изигрување на волјата на граѓаните. Изборниот процес кој беше оценет како кредибилен и демократски, сега е во рацете на Управниот суд, рече Џафери и повика сите институции да постапуваат согласно закон без партиски директиви од која било страна. -Како премиер на Владата на Република Северна Македонија и одговорен за успешноста на изборниот процес на претседателските и парламентарните избори имам добиено извештај од учесниците во изборниот процес за вознемирување во однос на обиди за изборен инжинеринг со вонинституционален меѓупартиски договор за гласање и надгласување во ДИК во врска со симптоматичните приговори поднесени од страна на учесниците на изборите – рече Џафери на прес-конференцијата во Владата. Според извештаите, додаде тој, овие претензии се изборен инженеринг и имаат за цел менување на соодносот на бројките во Собранието преку политички договор на маса. Во меѓувреме течат роковите за тужби до Управниот суд за изборните резултати по парламентарните избори по прифаќањето на приговорите од страна на ДИК што го отвори патот за прегласување на шест избирачки места во Петатта и на едно избирачко место во Шестата изборна единица. Управниот суд иформира дека по поднесени седум тужби од коалицијата „Европски фронт“ на парламентарните избори 2024 година против решенија на ДИК оформени се предмети и дека ги преземаат сите процесни дејствија согласно Изборниот Законик. -Со оглед на роковите за постапување и одлучување, Управниот суд итно ги презема сите процесни дејствија согласно Изборниот законик – се вели во соопштението од претседателот на Управен суд Бурим Сејдини. Управниот суд вчера одржа јавна седница по тужба на коалицијата Вреди по одлуката на ДИК за одбивање на нивниот приговор за избирачко место 0511, во Долна Бањица во Општина Гостивар на Парламентарните избори 2024 година. Постапката беше прекината, откако претставникот на Вреди изјави дека ја повлекува тужбата во целост. До Државната изборна комисија беа поднесени вкупно 27 приговори за парламентарните избори – девет од коалицијата Вреди, осум од ВМРО-ДПМНЕ, пет од СДСМ и четири од Левица. Прифатени беа седум и тоа шест во Петтата изборна единица и еден во Шестата изборна единица. Во Изборната единица 5 прифатени беа приговорите за избирачките места 1272 во Охрид, 1194 и 1202 во Крушево, 1844 во Струга, 1470 и 1470/1 во Долнени. Во Изборната единица 6 прифатен е еден приговор за избирачкото место 2101 во Желино. Против одлуката на ДИК може да се поднесе тужба до Управниот суд, во рок од 24 часа од приемот на решението. Управниот суд, пак, по жалбата е должен да донесе одлука во рок од 48 часа по нејзиниот прием....

Фото: МИА / Архива Управниот суд иформира дека по поднесени седум тужби од коалицијата Европски фронт на Парламентарните избори 2024 година против решенија на Државната изборна комисија (ДИК) оформени се предмети и ги презема сите процесни дејствија согласно Изборниот законик. -Со оглед на роковите за постапување и одлучување, Управниот суд итно ги презема сите процесни дејствија согласно Изборниот Законик – се вели во соопштението од Претседателот на Управен суд Бурим Сејдини. Управниот суд денеска одржа јавна седница по тужба на коалицијата Вреди по одлуката на ДИК за одбивање на нивниот приговор за избирачко место 0511, во Долна Бањица во Општина Гостивар на Парламентарните избори 2024 година. Управниот суд одлучи дека постапката се прекинува, откако претставникот на Коалицијата „Вреди“ изјави дека ја повлекува тужбата во целост. ДИК на 104 седница ги разгледа приговорите поднесени од политичките партии по одржувањето на парламентарните избори на 8 мај. Од вкупно 27 поднесени приговори – девет од коалицијата Вреди, осум од ВМРО-ДПМНЕ, пет од СДСМ и четири од Левица, прифатени беа седум и тоа шест во Петтата изборна единица и еден во Шестата изборна единица. Во Изборната единица 5 прифатени беа приговорите за избирачките места 1272 во Охрид, 1194 и 1202 во Крушево, 1844 во Струга, 1470 и 1470/1 во Долнени. Во Изборната единица 6 прифатен е еден приговор за избирачкото место 2101 во Желино. Против одлуката на ДИК може да се поднесе тужба до Управниот суд, во рок од 24 часа од приемот на решението. Управниот суд, пак, по жалбата е должен да донесе одлука во рок од 48 часа по нејзиниот прием. Според првичните официјални резултати за парламентарите избори што ги објави ДИК, Коалицијата Твоја Македонија предводена од ВМРО-ДПМНЕ има освоено 58 пратенички мандати, по што следуваат Коалицијата Европски фронт предводена од ДУИ со 19 пратенички мандати, Коалицијата за европска иднина предводена од СДСМ со 18, Коалицијата Вреди со 13, а Движење ЗНАМ за наша Македонија и Левица по шест пратенички мандати....

Фото: Пиксабеј Едно лице загина, а две се повредени во сообраќајна несреќа во близина на Варна, во која учествувал автомобил во кој се превезувал поранешниот бугарски премиер и копретседател на „Промените продолжуваат“, Кирил Петков. Поранешниот бугарски премиер, кој учествува во предизборна кампања, од директниот судар на две возила излегол неповреден, јави БТА. Петков патувал, заедно со три други лица, во автомобил на Службата за национална безбедност (НСО) соопштија од неговата партија. Сообраќајната несреќа се случила во 17.30 часот кај селото Аксаково, во близина на Варна. До несреќата дошло поради ненадејно излетување на еден од автомобилите, во кој патувале две повозрасни лица. Автомобилот во кој патувал Петков се движел по коловоз со првенство на минување, објаснуваат од НСО. Починатиот е возач на автомобилот што се судрил во возилото на Петков . Повредени се жената која го придружувала, како и возачот на НСО. Двете повредени лица се пренесени во болницата „Света Ана“ во Варна. Повредената 58-годишна жена има комбинирана траума и е во тешка состојба. – Се уште не можеме да кажеме дека нејзиниот живот е надвор од животна опасност, соопштија од болницата “Света Ана“. Мажот кој е примен во болница со поврдеи има 37 години, а неговата состојба е стабилна. Тој има повреди на главата и екстремитетите – известија од болницата „Света Ана“ во Варна. -Мое огромно сочувство до роднините на загинатиот возач – напиша Петков на Фејсбук по несреќата со автомобилот на НСО во кој патуваше за Варна. -Ќе ја прекинам предизборната кампања додека не бидам сигурен дека е завршено се што зависи од мене за да им помогнам на настраданите и на семејството- изјави тој....

Фото: МИА Коалицијата Вреди на почетокот на јавната седница пред Управниот суд ја повлече тужбата по одлуката на ДИК за одбивање на нивниот приговор за избирачко место 0511, во Долна Бањица во Општина Гостивар на Парламентарните избори 2024 година. Управниот суд одлучи дека постапката се прекинува. Претставникот на тужителот Коалицијата Вреди Бетим Амети, на почетокот на јавната седница информира дека тужбата ја повлекува во целост. Според наводите на тужителот, набљудувачот од Коалицијата „Вреди“ на ИМ 0511 во Општина Гостивар недостига оригинален записник од ова избирачко место и дека имало три потписи помалку од гласачки ливчиња во кутијата по што ДИК на јавна седница нецелосно и неточно ја утврдил фактичката состојбата и приговорот го одбил. ДИК во одговор на тужбата вели дека на јавна седница детално ја утврдил фактичката состојба и дека бројот на идентификувани гласачи е идентичен со бројот на гласови и предлага да се отфрли. До ДИК беа поднесени 27 приговори за гласањето на парламентарните избори, од кои прифатени беа седум, шест за избирачки места во петтата изборна единица и едно во шестата изборна единица....

Фото: Маја Јаневска-Илиева Достоинствена беше заклетвата на претседателката Гордана Силјановска Давкова, очекував честитка од јужниот сосед за убедливиот триумф, но за жал, добивме политички мускули, изјави денеска претседателот на ВМРО-ДПМНЕ и иден мандатар Христијан Мицкоски. Мицкоски повика на добрососедски и пријателски односи со Грција и апелира да нема веќе закани, опструкции и враќање назад во минатото, туку двете страни да гледаат кон иднината. Рече и дека наскоро очекува средба со грчкиот премиер со кој би разговарал за економијата, туризмот, образованието… Според Мицкоски, ако Грција смета дека земјава го прекршила Преспанскиот договор, постои Меѓународен суд за правда. Тој потсети и дека нашата држава во целост го има имплементирано Договорот, а кај јужниот сосед не се завршени ни основните три работи. -Ако некој очекува од ВМРО-ДПМНЕ да ги повтори грешките од минатото, бидете сигурни дека тоа нема да го направиме. Немаме намера на нивните политички мускули да одговориме со преименување на автопатите и аеродромите или да градиме споменици. Не очекувам односите меѓу двете држави да се темелат на политички мускули, очекувам да имаме одлични меѓусоседски односи, ценам дека ВМРО-ДПМНЕ и тамошната влада предводена од Нова Демократија имаат свој став поврзан со Преспанскиот договор, бидејќи ниту на едните, ниту на другите ни се допаѓа тој договор, истакна Мицкоски. За разлика од таму, нагласи, Преспанскиот договор тука е дел од македнските институции, од македонскиот Устав и законите. -Многу пати во минатото сме кажале дека тоа е реалност. Комуникацијата во македонските инститиуции останува согласно Уставот и законите, но мое основно човеково право е како ќе ја нарекувам мојата држава. И додека давам изјави или се обраќам, и јас, а очекувам тоа да биде начин на однесување и на Силјановска, да се користат термините Македонија и придавката „македонски“, бидејќи на тој начин, според нашето толкување на Преспанскиот договор, нема негово прекршување. Ја користам оваа прилика до нашите пријатели од Грција – да престанеме со закани, опструкции и враќање назад во минатото, да гледаме во иднината. Ова се документи кои се дел од правото. Ако тие мислат дека сме го прекршиле Преспанскиот договор, постои Меѓународен суд за правда, може да почнат процес па таму ќе ги вкрстиме и едните и другите аргументи. Не би сакал до тоа да дојде. Повикувам на добрососедски и пријателски односи – подвлече Мицкоски. Земјава само сака, дополни, да биде ратификуван Протоколот за економската соработка меѓу двете држави. -Ги повикуваме грчките компании да инвестираат во Македонија, а и македонските во Грција. Повикувам на добрососедски и пријателски односи и да си помагаме – рече Мицкоски....

Фото: ВМРО-ДПМНЕ Главен предизвик ќе бидат реформите во Судскиот совет и Советот на јавни обвинители. Наша цел е да ги распуштиме овие кои довербата во правниот систем ја сведоа на едноцифрена бројка проценти и наместо нив, самите судии и обвинители да си ги изберат своите претставници преку тајно гласање, рече претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски во обраќањето на Самитот Македонија 2025. Мицкоски потенцираше дека владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ нема намера ниту да поставува и предлага свои луѓе преку измени во законот, ниту има намера да се меша во овие две тела. – Исто така наша обврска ќе биде да обезбедиме независен буџет, врзан со проценти од централниот за да бидат целосно автономни, за да не бидат потоа политичарите изговор на некој од тие корумпирани поединци во судство и обвинителство дека тие им правеле притисок. Сами да се изберат и сами да функционираат, а ние ќе правиме оверсајт на таа работа преку собраниска комисија во која ќе има претставници и на власта и на опозицијата – истакна Мицкоски. Мицкоски нагласи дека целта е комплетна автономија во правниот систем. -Но, ако забележиме какво било влијание од поранешни политички елити или други точки на влијание, ќе има сериозна кривична одговорност. Немаме намера ниту милиметар да отстапиме – рече Мицкоски. Во однос на економијата, повтори дека главен приоритет ќе биде силен развој за просперитет на државата и граѓаните. -Приоритет на идната влада ќе бидат бизнисот и економскиот развој. Немаме поинаква цел, бидејќи поддршката што ја добивме од граѓаните не обврзува, но и не охрабрува се што зборувавме во кампањата и годините наназад, сега да го примениме на дело. Повеќе во овие три децении во Македонија се зборуваше за „fairytale“, се зборуваше за нешто кое што не зависеше само од нас. А, многу малку се зборуваше за нешто што зависи од нас. Целта на владата ќе биде да зборуваме за работите кои зависат од нас, да ја донесеме работата на идната влада пред сечиј дом на секој граѓанин. Нема да зборуваме за бајки и чуда, туку за реални работи, за реалноста што треба заеднички да ја градиме со нашите Македонци од светот – порача Мицкоски....

Фото: Маја Јаневска-Илиева Премиерот на техничката Влада Талат Џафери смета дека имало договор за надгласување во Државната изборна комисија за прифаќање на одредени приговори за изборните резултати и прегласување, и оти на ваков начин се прави обид за изборен инжинеринг за менување на бројките во Собранието и изигрување на волјата на граѓаните. Изборниот процес кој беше оценет како кредибилен и демократски, сега е во рацете на Управниот суд, рече Џафери и повика сите институции да постапуваат согласно закон без партиски директиви од која било страна. -Како премиер на Владата и одговорен за успешноста на изборниот процес на претседателските и парламентарните избори имам добиено извештај од учесниците во изборниот процес за вознемирување во однос на обиди за изборен инжинеринг со вонинституционален меѓупартиски договор за гласање и надгласување во ДИК во врска со симптоматичните приговори поднесени од страна на учесниците на изборите – рече Џафери на денешната прес-конференција во Владата. Според извештаите, додаде тој, овие претензии се изборен инженеринг и имаат за цел менување на соодносот на бројките во Собраието преку политички договор на маса. -Кредибилноста на изборите и на демократскиот процес прифатени и поздравени од сите партии и од меѓународната заедница сега е во рацете на Управниот суд и јас ги поканувам сите институции да постапат согласно закон, без партиски и политички директиви од која било страна и да го штитат кредибилитетот на изборниот процес до крај без да фрлат дамка на волјата на граѓаните изразена на изборите – истакна техничкиот премиер Џафери. Во меѓувреме течат роковите за тужби до Управниот суд за изборните резултати по парламентарните избори по прифаќањето на приговорите од страна на ДИК што го отвори патот за прегласување на шест избирачки места во петатта и на едно избирачко место во шестата изборна единица. Рокот на Управниот суд, во кој треба да одлучи дали се прифаќаат приговорите на ДИК за прегласување во седум избирачки места истeкува утре на полноќ....

Фото: ВМРО-ДПМНЕ/Архива Потребно е да се задржат програмските определби кои добија поддршка од граѓаните, било заклучено на работната средба помеѓу работните групи на ВМРО-ДПМНЕ и Коалицијата Вреди, што се одржуваше попладнево во седиштето на ВМРО-ДПМНЕ. Како што информираат од ВМРО-ДПМНЕ, при таквото раководење на идниот владин состав да се запазат договорените принципи на делување, силно динамизирање на ЕУ интеграции, бескрупулозна борба против корупцијата и криминалот и економски реформи за повисок животен стандард. На работната средба, како што посочуваат ВМРО-ДПМНЕ преку соопштение, било договорено дека разговорите во позитивен дух ќе продолжат и во наредниот период. Лидерот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски заедно со потпретседателите и првите луѓе од партиите од Коалицијата Вреди Изет Меџити, Африм Гаши и Арбен Таравари имаа средба во саботата во седиштето на коалицијата Вреди кога и официјално почнаа разговорите за формирање влада. Според првичните официјални резултати за парламентарите избори што ги објави ДИК, Коалицијата Твоја Македонија предводена од ВМРО-ДПМНЕ освоено најмногу пратенички мандати, 58, по што следуваат Коалицијата Европски фронт предводена од ДУИ со 19 пратенички мандати, Коалицијата за европска иднина предводена од СДСМ, 18, Коалицијата Вреди, 13, а Движење ЗНАМ за наша Македонија и Левица по шест пратенички мандати....

Фото: Принтскрин/Јутуб Словачката влада денеска одлучи да не воведе вонредна состојба по атентатот на премиерот Роберт Фицо, туку само да ја зајакне безбедноста на службениците и ранливите категории, вклучително и новинарите, изјави во Братислава вицепремиерот и министер за одбрана Роберт Калинак, јави Хина. -Не сакам да навлегувам во граѓанските слободи и права. Сакам да одиме по патот на смирување на општеството. Ако безбедносната ситуација се влоши, секогаш можеме да го направиме тоа – изјави Калинак по состанокот на Советот за безбедност на Словачка и седницата на Владата. Политичките партии во Словачка одлучија да го прифатат апелот на избраниот претседател на земјата, Петер Пелегрини, да се откажат од кампањата пред јунските избори за Европскиот парламент или да ја намалат што е можно повеќе. Веднаш по вчерашниот атентат на премиерот Фицо, опозицијата ги откажа големите протести поради напорите на власта да воведе промени во судството и јавните медиумски услуги по моделот на Унгарија и до неодамна Полска, за кои двете земји беа во спор со Европската унија, која оцени дека овие реформи го загрозуваат владеењето на правото и слободата на медиумите. Повеќето партии ја отфрлија можноста за коментирање на веста за атентатот на нивните веб-страници или на социјалните мрежи, а полицијата ги замоли словачките медиуми да го сторат истото. Калинак и министерот за внатрешни работи, Матус Шутај Ешток, особено апелираа до медиумите да бидат воздржани и да ги проверуваат информациите пред да ги објават. Калинак за британската телевизија Би-би-си изјави дека се шират непроверени или полувистинити и невистинити вести за Фицо, меѓу другото, дека тој е против помошта за Украина, додека Шутај Ешток истакна дека Фицо е само против давање оружје на Украина. Словачкиот министер за одбрана предупреди дека словачката и украинската влада неодамна се состанаа за заеднички да проценат каква помош му е потребна на Киев. Калињак ги оспори тврдењата дека напаѓачот на премиерот, 71-годишниот Јурај Цинтула, кој некогаш бил пацифист, се состанувал со илегалната паравоена организација „Словачки бранители“, која е проруска и е блиска со руската моторџиска група „Ноќни волци“. Тој изјави дека Цинтула само еднаш дошол да им ја рецитира својата пацифистичка песна на екстремистите за да ги повика да престанат да користат оружје и додаде дека се разделил со словачките бранители. Матус Шутај Ешток ги отфрли критиките кои се повеќе се слушаат за вчерашната акција на обезбедувањето на премиерот Фицо во местото Хандлова, каде што не го забележале атентаторот со пиштол во непосредна близина и му дозволиле да испука пет куршуми, наместо да го оневозможите по првиот. Инаку, здравствената состојба на словачкиот премиер Роберт Фицо се уште е сериозна и рано е да се каже дали ќе закрепне, изјави денеска Калинак. -За жал, сè уште не можам да кажам дека победуваме во напорите да го спасиме животот на Фицо, ниту дека прогнозите се позитивни бидејќи последиците од повредите предизвикани од четирите прострелни рани се такви што одговорот на телото на нив ќе продолжи да биде многу тежок- рече министерот Калинак. Миријам Лапуникова, директорка на Универзитетската болница „Рузвелт“ во Банска Бистрица, каде што се лекува Фицо, изјави дека на 59-годишниот премиер му била извршена петчасовна операција во која учествувале два медицински тима за санирање на повеќе прострелни рани. -Во овој момент успеавме да ја стабилизираме неговата состојба, но сепак е многу сериозна. Тој ќе биде задржан на интензивна нега- изјави таа....

Фото: ВМРО-ДПМНЕ Покрај 58 пратеници на коалицијата, имаме консолидирано точно 61 пратеник, изјави денеска лидерот на ВМРО-ДПМНЕ и иден мандатар Христијан Мицкоски. Одговарајќи на новинарски прашања пред затворењето на Самитот Македонија 2025, Мицкоски информира дека разговорите со „Вреди“ се водат во вистинска насока. – Успешно консолидираме 61 пратеник, не можам да кажам детали – изјави Мицкоски....

Фото: ВМРО-ДПМНЕ Заврши состанокот на работните групи на ВМРО-ДПМНЕ и Коалицијата Вреди за преговори за формирање коалиција за нова влада што се одржуваше попладнево во седиштете на ВМРО-ДПМНЕ. Неофицијално од учесниците, состанокот беше оценет позитивно и најавено е заедничко соопштение за произлезените заклучоци. Пред почетокот на состанокот куса изјава за медиумите даде Азир Алиу од Алијансата за Албанците на Арбен Таравари, кој кажа дека ќе се разговара за методологијата и динамиката на работа на овие групи. Одговарајќи на новинарски прашања Алиу речи дека најверојатно од наредниот состанок на работните групи ќе почнат поконкретните разговори вклучувајќи ги и кадровските решенија. За тоа дали се точни информациите дека бројот на пратеници на коалицијата Вреди би се зголемил, Алиу рече дека тоа сега засега се шпекулации. Алиу на состанокот на работните групи во седиштето на ВМРО-ДПМНЕ дојде заедно со другите членови на работната група од оваа коалиција. Според информациите на ВМРО-ДПМНЕ, членови на работната група од нивна страна се потпретседателите на партијата Владо Мисајловски, Александар Николовски, Тимчо Муцунски и Гордана Димитровска Кочовска. Лидерот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски заедно со потпретседателите и првите луѓе од партиите од коалицијата Вреди Изет Меџити, Африм Гаши и Арбен Таравари имаа средба во саботата во седиштето на коалицијата Вреди кога и официјално почнаа разговорите за формирање влада. Според првичните официјални резултати за парламентарите избори што ги објави ДИК, Коалицијата Твоја Македонија предводена од ВМРО-ДПМНЕ освоено најмногу пратенички мандати, 58, по што следуваат Коалицијата Европски фронт предводена од ДУИ со 19 пратенички мандати, Коалицијата за европска иднина предводена од СДСМ, 18, Коалицијата ВЛЕН, 13, а Движење ЗНАМ за наша Македонија и Левица по шест пратенички мандати....

Фото: Пиксабеј Извршителот на обидот за атентат врз словачкиот премиер Роберт Фицо дејствувал сам, изјави министерот за внатрешни работи, Матус Шутај Ешток. Според него, напаѓачот учествувал во протестите против владеењето на Фицо. Есток потврди дека обидот за атентат бил политички мотивиран....

фото: Пекселс Лидерите на земјите од Западен Балкан на Самитот за планот за раст на Западен Балкан што се одржува во Котор денеска изразија очекување дека ќе бидат дел од поголем пазар и ја истакнаа својата посветеност на реформите и процесот на европска интеграција. Премиерот на Црна Гора, Милојко Спајиќ на отворањето на третиот регионален самит за Планот за раст за Западен Балкан рече дека очекуваат големи работи. Самитот ги собира сите лидери од Западен Балкан и дополнително ќе го операционализира Планот за раст за Западен Балкан. – Планот за раст претставува шанса и сигнал дека регионот ќе биде дел од поголем пазар. Често велам дека Црна Гора е пазар од половина милион луѓе, но како дел од заедничкиот пазар е пазар од 500 милиони луѓе – изјави Спајиќ. Планот за раст на Западен Балкан, кој Европската комисија го усвои во ноември и ЕУ пред две недели, предвидува финансиска поддршка од шест милијарди евра, од кои две милијарди се грантови, а четири милијарди се поволни заеми што ги дава ЕУ. Услов за добивање средства е спроведување на реформите, пред сѐ во делот на почитување на демократските механизми, владеењето на правото и основните права. Планот го опфаќа периодот од 2024 до 2027 година и предвидува секоја влада на шесторката од Западен Балкан да добива одредена сума пари на секои шест месеци, во зависност од реформите што ги има спроведено во тој период. Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, изјави дека учесниците на состанокот биле воодушевени од Планот за раст. – Верувам дека досега имавме добри дискусии и се договоривме за повеќето работи… Имаме неколку работи за кои треба да се грижиме и ќе го направиме тоа – рече тој. Вучиќ рече дека тоа е нешто што ќе донесе добри резултати во регионот. Косовскиот премиер Албин Курти ја потврди посветеноста на реформите што му ги постави Европската унија, велејќи дека е важно да се спроведат за да се спроведе Планот за раст. – Барам Србија да го процесуира Милан Радојичиќ и неговата паравоена структура, за да се реши случајот со терористичкиот напад во Бањска, кога загинаа четири лица – вели Курти во врска со разврската на таа ситуација. Курти се осврна на војната во Украина и посочи дека војната во Украина е клучна закана за Европската унија и безбедноста. Албанскиот премиер Еди Рама го изрази својот ентузијазам и му се заблагодари на еврокомесарот Оливер Вархеи и на Комисијата за нивната посветеност и рече дека не треба да чекаме да се спроведат сите реформи за ЕУ ​​да ги отвори вратите за земјите од Западен Балкан. – Напредокот што го постигнавме од последната средба во Скопје говори сам по себе. Подготвивме индивидуални планови за реформи, и многу повеќе напредок. Подготвени сме. Време е нашиот регион да стане дел од дигиталниот монетарен пазар. Интеграцијата на нашиот регион во ЕУ е сигурна, верувам, бидејќи ја покажавме нашата посветеност на тој пат – истакна Рама. Тој рече дека не е потребно да се чека да се спроведат сите реформи за ЕУ ​​да ги отвори вратите за земјите од Западен Балкан, туку, вели, неопходно е тој регион да биде дел од Унијата пред да се спроведат сите реформи за да се види како тоа се спроведува во пракса и со цел земјите полесно да се привлечат на пазарот на кој припаѓаат. – Земјите кои преговараат со Европската унија треба да бидат дел од политичкиот простор на ЕУ за полесно да се разбере за што се работи и како реформите се спроведуваат во пракса – тврди Рама. Претседавачот на Советот на министри на БиХ, Борјана Кришто, рече дека на 30 април официјално и испратиле на Европската комисија список на реформи со чекори за спроведување на Планот за раст. – Активно работевме на усогласување со претставниците на ЕК и делегацијата на ЕУ во БиХ. Од 113 реформи кои беа првичниот предлог на ЕУ, усогласивме 110 реформи – посочи таа и додаде дека успешно ги исполниле сите поставените рокови, рече Кришто и додаде дека европскиот пат е главната надворешнополитичка цел за која има консензус во Босна и Херцеговина. – Се надевам дека сите заедно ќе успееме и ќе ги постигнеме нашите заеднички цели – заклучи таа. Помошникот државен секретар на САД за европски и евроазиски прашања, Џејмс О’Брајан рече дека целта на Планот за раст е да се создаде единствен пазар на циркулација на пари, што во практична смисла значи дека земјите ќе имаат помали трошоци. секој пат кога испраќаат пари во банка што, додаде, е од голема корист за граѓаните и стопанството. Како резултат на Планот за раст ќе има повеќе работни места и полесно движење на пазарот....

Фото: Илустрација/ Пекселс Јавното обвинителство издало наредба за обдукција на починатиот притвореник во казнено поправната установа Затвор Куманово (К‘шање), соопштија денеска од ЈОРСМ. Притвореникот, осомничен за двојното убиство и убиство во обид за членови на поширокото семејство од кумановското село Габреш бил пронајден мртов во притворско одделение во К‘шање во понеделникот на 13 мај годинава. Според првични информации, станува збор за самоубиство. Од МВР само го потврдија случајот. – При проверка на бројната состојба на притворените лица, командирот го пронашол безживотното тело на притвореникот. Веднаш е известен судот, полицијата, јавното обвинителство – информираа од Затвор Куманово. Од ЈОРСМ денеска соопштија дека е дадена наредба за обдукција, со цел да се утврдат причините за смртта и ќе се чекаат резултатите од обдукцискиот наод. Шеесет и седумгодишниот Д.Ѓ. чекаше судење, бидејќи обвинителството го сомничеше за двојно убиство и убиство во обид. Полицијата на 21 февруари, годинава го приведе Д.Ѓ. кој пукаше во сестра си и нејзините два сина со пиштол кој го поседувал со дозвола по семејна расправија. Шеесет и тригодишната Д. Р и триесет и осумгодишниот Т. Р починаа по пукањето, а триесет и шестгодишниот Ж. Р се здоби со прострелни рани. Ден подоцна, обвинителството определи притвор за Д. Ѓ кој го чекаше судењето....

Фото: Маја Јаневска-Илиева Поранешниот вицепремиер за евроинтеграции и амбасадор и поранешен амбасадор во САД, Васко Наумовски денеска во изјава за медиумите истакна дека новата додавка на името на државата треба да се употребува во документите во рок од пет години од отворањето на соодветното поглавје. По денешната панел-дискусија и промоција на публикацијата „Со надеж за најдобро, подготвени за најлошо: Дали Република Северна Македонија е ранлива на економски притисок од Народна Република Кина?”, Наумовски посочи дека некои аспекти на имплементацијата на Преспанскиот договор се направени предвреме и избрзано штом, како што рече, земјава ги нема отворено преговорите за членство со ЕУ и нема отворено ниту едно поглавје. – Имено, доколку детално се анализираат одредбите, ќе видиме дека претходната Влада на СДСМ отиде и предалеку со имплементацијата на Преспанскиот договор во внатрешната употреба и документите кои се однесуваат исклучиво за внатрешна употреба, односно некои одредби кои што требаше да бидат имплементирани постепено согласно отворањето на поглавјата за приговорите со Европската унија беа имплементирани избрзано. Доколку ја направиме анализата, ќе видиме дека самиот договор предвидува постепено имплементирање на додавката во документите согласно отворањето на поглавјата, односно новата додавка треба да се употребува во документите во рок од пет години од отворањето на соодветното поглавје. Ние ги немаме отворено преговорите за членство со Европската унија и немаме отворено ниту едно поглавје, што значи дека некои аспекти на имплементацијата се направени предвреме и избрзано – рече Наумовски. Според поранешниот вицепремиер Наумовски, избегнувањето на претседателката Гордана Силјановска Давкова да го каже целосното уставно име на државата во нејзината свечена изјава не претставува никакво прекршување на Преспанскиот договор. – Она што професорката Силјановска Давкова го направи, според мене, не претставува никакво прекршување на Преспанскиот договор, туку ние сме доведени во ситуација да го толкуваме Преспанскиот договор од гледна точка на Грција. Она што било претходно направено, таа избрзана и предвремена имплементација, според мене, било погрешно. Можеби е добро да се направи детална анализа што всушност треба да значи внатрешната употреба на Преспанскиот договор и како таа да се употребува понатаму. За очекување беше дека нашите соседи нема да го игнорираат овој потег, меѓутоа сметам дека ние би требало малку подлабоко да гледаме на ова прашање, односно да видиме дали во суштина некои одредби од т.н Преспански договор се прекршени или не, и што всушност значи неговата примена во документите што се однесуваат исклучиво за внатрешна употреба – рече Наумовски, потенцирајќи дека ставот на Силјановска Давкова по ова прашање бил јавно деклариран уште во нејзината предизборна кампања и таа останала доследна на она што го ветувала на граѓаните....

фото: Влада Важноста од продолжување на европскиот пат на земјава во пресрет на формирањето на новата влада, како и заокружувањето на неопходните чекори за продолжување на европската агенда, било во фокусот на разговорите меѓу техничкиот премиер Талат Џафери со специјалниот пратеник за Западен Балкан на Франција, Рене Троказ. Како што соопшти владината прес-служба, Џафери и Троказ се сретнале на маргините на лидерскиот состанок за Планот за раст, кој се одржува во Котор, Црна Гора. На средбата се разговарало за важноста од продолжување на европскиот пат на Македонија во пресрет на формирањето нова влада. Троказ ја истакнал натамошната француска поддршка на европската интеграција на Македонија во ЕУ, и повикал на почитување на меѓународно преземените договори од сите политички чинители. Џафери, пак, изразил надеж дека земјата ќе ги заокружи неопходните чекори за продолжување на европската агенда. Во таа насока, стои во владиното соопштение, ја споделил загриженоста од непочитувањето на уставното име од страна на новоизбраната претседателка на државата и повика на почитување на Меморандумот потпишан пред изборите од страна на политичките партии во поглед на предусловите за нашето интегрирање во Европската Унија. Нагласил дека, за него не е приоритет кој ќе ја сочинува новата Влада, туку исполнувањето на европската агенда....

фото: М.Т. Синоќа во центарот на Скопје, поточно во Националната галерија Даутпашин амам, на прагот на Старата чаршија, се случи чудото на уметноста. Стотици луѓе брзаа да влезат низ малата врата, на задниот дел на галеријата, како во некој свет храм, за внатре пред нив да се отвори големиот, имагинативен свет на сликите на ликовниот уметник Миро Масин (60), кои ги создава цели 40 години. фото: М.Т. Некој, од страна, ќе помислеше што ли делат тука, гледајќи пред себе редица луѓе, кои трпеливо чекаа да влезат во галеријата. И да, имаше подарок внатре, чувство на среќа, дека ете и Скопје заличи на светските метрополи, каде луѓето чекаат трпеливо за „трошка“ уметност. Овој креативен, магичен момент на давање и примање нѐ врати во креативните 1970-ти и 1980-ти години, кога целиот свет пулсираше во тактот на уметноста од сите видови: ликовна, музичка, филмска, театарска…. А ако некој сака да одгатне која е тајната на привлечноста на ликовното творештво на Миро Масин, тоа е самиот тој. фото: М.Т. Миро е олицетворение на она што го создава, со сета страст, со своите дилеми, подеми и падови, изненадувања, понекогаш убави, понекогаш не, што ги носи животот. На својата лична вага Масин секогаш ѝ додавал малку повеќе на уметноста, можеби свесно одбирајќи да одземе малку од сѐ друго, од својата приватност, здравје, сигурност….. Во својот дом – атеље – галерија – тој го создава пасионирано својот свет на птици, риби, луѓе, мајмуни, на експресија, реализам, на надреализам, низ кој и самиот сакал да талка во своите почетоци, на себеприсутност во секој потег на четката. И самата негова појава е автентична, како и она што го создава, па можеби затоа луѓето уште повеќе му веруваат. Но и Миро им верува, ги сака луѓето, го сака животот, со сѐ што носи. И иако делува дека она што го прави катаден е многу лесно, тој трпеливо бара и бара нови предизвици, нови нијанси во потегот на четката со која ја раскажува својата приказна. Секако има тука и прашања без одговор, но и покрај сѐ, целта е јасна, да се остави трага зад себе. Сите што синоќа беа на отворањето на неговата ретроспективна изложба, со интересен наслов: „Подобро на гранка одошто заглавен во лифт“, шетајќи низ сите катчиња на галеријата, го следеа неговото ликовно писмо, и како тоа еволуирало низ годините. Направена е селекција од 150 дела, најмногу слики, потоа цртежи, графики, објекти од сите периоди. фото: М.Т. Дита Старова-Ќерими, директорката на Националната галерија, на отворањето рече дека „оваа изложба не е само прослава на уметноста, туку почит кон креативноста, страста, доследноста и визијата на уметникот,чии дела оставиле неизбришлива трага на македонската ликовна сцена“. И секој што го почувствува барем за миг овој допир на уметноста, сигурно си помисли дека понекогаш во животот треба да се чекори наспроти ветрот!...

Фото: Твитер Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави денеска дека воената ситуација во североисточниот регион Харков е „исклучително тешка“, но сепак „под контрола“. Изјавата тој ја даде по состанокот со неговите воени началници во близина на линијата на фронтот. – Ситуацијата во регионот Харков е генерално под контрола, а нашите војници му нанесуваат значителни загуби на окупаторот. Сепак, ситуацијата во областа останува исклучително тешка – рече тој во објавата на Телеграм, откако ги слушна извештаите од неговите команданти во Харков, регионален главен град на 30 километри од руската граница....