СКОПЈЕ – По неколку месеци чекање 250 милиони евра од унагрскиот кредит се достапни за бизнис секторот откако на денешната седница на Влада ги одбори договорите за средства за фирмите. Следниот чекор е кај Развојната банка која ќе ги потпише договорите со останатите банки и да може да почне пласманот на средствата кај компаниите кои ќе аплицираат. Во процесот на распределба на средствата за бизнисот ќе учествуваат 13 банки. Максималниот износ кој може да го добие една компанија е 10 милиони евра а условите се веќе утврдени, каматна стапка од 1,95 проценти и рок на отплата од 15 години со три години грејс период. Според министерката за финансии, Гордана Димитриеска-Кочоска, трошоците за компаниите ќе бидат нула денари, постапката ќе биде транспарентна со исти критериуми за сите компании а ризикот за одобрување на средствата останува кај банките кои сами ќе пресечат кои проекти ќе ги финансираат. „Трошоците за одобрување се нула денари. Со денешните одлуки од страна на Владата влегуваме во последната фаза од операционализација на средствата од унгарскиот заем наменети за компаниите. Акцент имаат производните компании, но ако ги погледнете анализите на Народната банка, ќе видите дека генерално пласманите што ги прават банките годишно не се нешто многу поголеми од овој износ и затоа ние на крајот се одлучивме да се отвориме кон сите компании во насока на тоа секој да има пристап. Секако производните капацитети ќе имаат приоритет и по информациите што ги имам со едни од најголемите банки во државата, тие веќе имаат постоечки и одобрени пласмани за кои само чекаат потпишување на соодветната документација“, рече Димитриеска-Кочоска. Иако првично парите беа наменети за отворање на нови погони, изградба на нови објекти, машини за производство и техничка опрема, Владата неколку пати ја прошируваше и дополнуваше листата па сега со парите од унгарскиот заем ќе може да се градат и трговски центри, фотоволтаични централи и погони за производство на струја од обновливи извори. Премиерот Мицкоски тврди дека нема да има трговија со интереси со оглед на фактот дека многу поранешни па и сегашни функционери се блиски или поседуваат компании кои се бават токму со овој тип на бизнис – обновливи извори. „ Претпоставувам зборувате за минатото кога на владини седници добиваа концесии за нивни блиски роднини, премиери потпишуваа концесии за добивање енергетски согласности за објекти кои произведуваа електрична енергија од обновливи извори. Претпоставувам зборувате за онаа кампања на сега опозициската СДСМ за „хидро Мицко“ која заврши со судска пресуда во која СДСМ беше обвинета за клевета и пласирање во јавност невистинити информации за што е треба да се извини. Верувајте во оваа Влада додека јас ја водам тргување на влијание нема да има и бидете спокојни“, рече Мицкоски. Средства од унгарскиот кредит нема да бидат достапни за компании кои се бават со обложување, казината како и компании кои произведуваат алкохол, со исклучок на оние кои се бават со производство на пиво и вино....

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера потпиша серија извршни наредби кои се однесуваат на програми за инклузивност во војската, враќање на илјадници војници кои беа исфрлени поради одбивање вакцини против ковид-19 за време на пандемијата и за трансродови војници. Претходно во понеделникот, Пит Хегсет, кој обезбеди доволно гласови за да стане секретар за одбрана, се осврна на имињата на конфедерациски генерали кои некогаш биле користени за две клучни бази за време на неговите коментари за новинарите додека влегуваше во Пентагон на неговиот прв цел ден на работа. Плановите на Трамп се силно критикувани од адвокатите, кои велат дека неговите постапки би биле незаконски. „Претседателот Трамп јасно стави до знаење дека клучен приоритет за неговата администрација е да ги избрка трансродовите луѓе и целосно надвор од јавниот живот“, рече Џошуа Блок од Американскиот сојуз за граѓански права. За време на неговиот прв мандат, Трамп најави дека ќе им забрани на трансродовите војници да служат во војска. Тој не ја спроведе целосно забраната, а неговата администрација го замрзна нивното регрутирање, дозволувајќи им на службениот персонал да остане. Бајден ја поништи одлуката кога ја презеде функцијата во 2021 година. Војската има околу 1,3 милиони активен персонал, покажуваат податоците на Одделот за одбрана. Додека застапниците за правата на трансродовите велат дека има дури 15.000 трансродови членови, официјалните лица велат дека бројот е понизок. Кога Трамп ја објави својата прва забрана во 2017 година, тој рече дека војската треба да се фокусира на „решавачка и огромна победа“ без да биде оптоварена со „огромните медицински трошоци и нарушување“ на трансродовиот персонал....

Низа реакции од политички партии и здруженија стигнаа денеска, ден по присуството и настапот на претседателот на Република Српска, Милорад Додик, на свечената светосавска Академија, вчеравечер во Скопје. Пораките што од Македонскиот народен театар ги испорача човекот кој со години е на американската „црна листа“ поради коруптивни и активности за дестабилизација на регионот и личност која отворено ги поддржува политиките на официјален Кремљ, вознемири дел од политичките актери во земјава. Критиките се зошто и како Додик воопшто добил покана за настанот на кој, меѓу другото, присуствуваа и премиерот и лидерот на опозицијата. Како е можно човек изолиран од демократскиот свет, кој шири поделби и омраза, да биде официјално пречекан од влада која тврди дека ги претставува евроатлантските вредности и меѓуетничкиот мир“ Дијана Тоска, ДУИ „Со чин кој ги надминува сите граници на моралот и политичката логика, во зградата која треба да го симболизира Охридскиот договор и меѓуетничката хармонија, беше пречекан и почестен Милорад Додик – продолжената рака на Владимир Путин, човекот кој работи за поделба на Босна и Херцеговина и човекот кој го величи нечовечниот масакр во Сребреница. Како е можно човек изолиран од демократскиот свет, кој шири поделби и омраза, да биде официјално пречекан од влада која тврди дека ги претставува евроатлантските вредности и меѓуетничкиот мир“, велат од опозициската ДУИ, изјави Дијана Тоска од ДУИ. Реагираат и од Бошњачкиот демократски сојуз прашувајќи како вицепремиерот и министер за односи меѓу заедниците, Иван Стоиљковиќ, го удостоил Додик во неговиот кабинет. „Ова е огромен удар за угледот на нашата земја во меѓународната заедница со што се поставува прашањето дали оваа Влада воопшто негува европски вредности во контекст на почитување на човековите права и слободи и цивилизациски вредности утврдени со меѓународните акти, врз основа кои се осудени одредени лица, а со чија глорификација и говор на омраза Додиќ направи и се уште ја одржува својата политичка кариера!“, велат од Бошњачкиот сојуз. Премиерот на Северна Македонија Мицкоски, денеска реагираше дека не очекувал Додик да го злоупотреби настанот. „Во делот на договорот за анти-НАТО, категорично го отфрлам и не се сложувам. Не очекував дека тој ќе го злоупотреби настанот.“, изјави премиерот Христијан Мицкоски. А што точно Додик синоќа кажа во Скопје - познати анти-НАТО, анти-американски и анти-ЕУ пораки. Српскиот народ, на кој иако се обидуваат да му стават етикети од минатата граѓанска војна во Босна и Херцеговина, не ги извалка рацете. Лажат кога зборуваат за геноцид или за било што друго. Милорад Додик, претседател на Република Српска „Нашата историја секогаш била на страната на победниците, чесни победи низ историјата. Српскиот народ, на кој иако се обидуваат да му стават етикети од минатата граѓанска војна во Босна и Херцеговина, не ги извалка рацете. Лажат кога зборуваат за геноцид или за било што друго. За жал, се случи војна во која умираа сите, а лажеа кога говореа дека ние убивме 300 000 припадници на друг народ. На база на лаги кои тогаш ги пласираа Бајден и неговата администрација, тие направија конфликт со нас во Република Српска и не сакаат ниту денес да не пуштат да живееме на слобода.“, истакна претседателот на Република Српска Милорад Додик. Не недостасуваа ниту пораки на поддршка за Путин искажани од Скопје, главниот град на земја-членка на НАТО. „Владимир Путин и раководството направија се што е можно за да ги одбранат националните и државните интереси и тоа во вистински момент и време, притоа, за жал со настрадани во конфликтот, но Русија не смееше да дозволи НАТО да се постави на позицја од каде може Москва да се загрози. Ние го почитуваме изборот на Македонија и политичките насоки по кои се движи, но, ние Србите, по бомбардирањето од страна на НАТО, не можеме да бидеме членки на НАТО, ниту Србија, ниту Република Српска тоа го сакаат. Ние сме на европскиот пат, но гледаме дека таа Европа најмногу се посрамоти со Македонија која направи многу отстапки, а за возврат доби малку од Европа и мораме еден ден да застанеме и да размислиме дали овој пат треба да продолжи, бидејќи што ни дава Европа?, истакна претседателот на Република Српска Милорад Додик. На настанот беа и двајца министри во владата на Србија – за одбрана Братислав Гашиќ и за култура Никола Селаковиќ чиј премиер, Милош Вучевиќ, денеска поднесе оставка по неколкунеделните масовни протести во земјата кои се резултат на незадоволството од владеењето на СНС на Александар Вучиќ. „Господине Гашиќ, дозволете ми во името на Србите во Македонија да пренесам целосна и толку огромна поддршка до претседателот Вучиќ, да продолжи со политиката на мир, стабилност и развој на регионот, а на некој начин мирот и стабилноста на Србија е предуслов за економскиот развој на Србија, а како таков економски развој, тој е погоден и за сите земји во регионот и таа политика мора да продолжи и понатаму.“, истакна Иван Стоиљковиќ, вицепремиер и министер за односи меѓу заедниците. Во МНТ беше и српскиот патријарх Порфириј, претседателот на црногорскиот парламент Мандиќ, но и рускиот амбасадор во Скопје, Сергеј Баздникин, чија земја веќе три години води воена агресија против Украина....

Владата на Хамас во појасот Газа соопшти дека повеќе од 300.000 луѓе раселени поради војната меѓу Израел и Хамас се вратиле во понеделникот во северниот дел на Газа, откако Израел ги отвори контролните пунктови и им дозволи на луѓето да се вратат во областа. Палестинците, главно пешки, се враќаа назад за да видат дали нивните домови сè уште постојат откако беа принудени да ги напуштат во раните фази на војната. Но, голем дел од регионот е срушен за време на израелските бомбардирања насочени кон милитантите на Хамас и зградите заробени од Хамас. Околу милион луѓе добија наредба да излезат од северниот дел на Газа кога израелската офанзива започна во октомври 2023 година. Војската досега го спречуваше нивното враќање. Враќањето на Палестинците во градот Газа доаѓа во раните фази на шестнеделниот прекин на огнот меѓу Израел и Хамас што резултираше со ослободување на седум заложници држени во Газа, ослободување на 300 палестински затвореници кои ги држеше Израел и испраќање на хуманитарна помош во Газа. Израелските власти вчера соопштија дека Хамас дал информации за останатите заложници што треба да бидат ослободени во првата фаза од прекинот на огнот, вклучително и дека осуммина од оние што се` уште се држат се мртви. Следната рунда ослободување заложници треба да се одржи подоцна оваа недела. Американскиот претседател Доналд Трамп во текот на викендов рече дека сака Јордан и Египет да примат повеќе раселени Палестинци како дел од напорите за „исчистување“ на Газа. Но, двете земји го отфрлија предлогот, велејќи дека единствениот пат напред е создавање на палестинска држава заедно со Израел. САД долго време ја поддржуваат палестинската државност, но израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху се откажа од идејата. Војната во Газа започна со нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври 2023 година во кој загинаа 1.200 луѓе и беа земени 250 заложници. Во израелската контраофанзива во Газа загинаа најмалку 47.300 луѓе, повеќето жени и деца, според здравствените власти. Израелската војска соопшти дека бројот на загинати вклучува 17.000 милитанти. Се верува дека Хамас држи околу 60 заложници и останки на околу 30 други. Некои информации во текстот се од Асошиетед прес, Франс прес и Ројтерс...

Напади со руски беспилотни летала во текот на ноќта погодиле повеќе украински региони и повредиле најмалку шест лица, соопштија официјални лица денес. Во областа Одеса во јужна Украина, гувернерот Олег Кипер изјави дека руските сили нападнале во текот на ноќта со беспилотни летала и проектили, при што биле повредени најмалку четири лица. Остатоците од дроновите уништени од украинската противвоздушна одбрана оштетиле четири станбени згради и пет куќи, како и еден магацин за жито, изјави Кипер на Телеграм. Гувернерот на Харков Олег Синиехубов, на Телеграм изјави дека при паѓање на остатоци од беспилотни летала повредени биле најмалку две лица, и биле уништени неколку домови и оштетени најмалку пет други. Официјални лица во Чернихив изјавија дека нападите со руски беспилотни летала оштетиле куќи и помошни згради, но не повредиле никого. Гувернерот на Миколаив Виталиј Ким, рече дека противвоздушната одбрана уништила два дрона над неговиот регион, додека официјалните лица во Суми известија дека војската соборила четири беспилотни летала. Руското министерство за одбрана денес соопшти дека соборило пет украински беспилотни летала над регионот Смоленск. Гувернерот на Смоленск Василиј Анохин, на Телеграм изјави дека нема извештаи за штети или жртви. Гувернерот на Брајанск Александар Богомаз, рече дека руската противвоздушна одбрана соборила едно украинско беспилотно летало над неговиот регион, а нема информации за штета. Одредени информации во текстот се од Ројтерс...

Авион на колумбиските воздухопловни сили се очекува да слета во земјата рано денес со 110 Колумбијци депортирани од САД. Летот од Сан Диего, заедно со друг од Хјустон назад во Колумбија, следи по спорот во неделата кога колумбискиот претседател Густаво Петро одби да дозволи американските воени авиони да ги вратат депортираните Колумбијци дома. Петро рече дека таквиот третман е без почит. Неговото одбивање го поттикна американскиот претседател Доналд Трамп да се закани дека ќе воведе царини, за кои Петро рече дека ќе возврати, пред двете земји да објават дека постигнале договор за смирување на ситуацијата. Петро рече дека летовите на колумбиските воздухопловни сили ќе им овозможат на мигрантите да патуваат дома „без да бидат врзани со лисици“. „Оваа одредба: достоинство за депортираните, ќе се применува за сите земји што ни испраќаат депортирани“, рече Петро. Трамп брзо почна да врши депортации, едно од неговите предизборни ветувања, откако ја презеде функцијата минатата недела. Тој вчера рече дека ако земјите не ги прифатат мигрантите брзо, „тие ќе платат многу висока економска цена и ние веднаш ќе воведеме огромни царини“. Додека Колумбија се воздржуваше од воените летови на САД, Гватемала прифати неколку летови на американските воздухопловни сили со мигранти од Гватемала депортирани од САД во последните денови. Последниот лет беше вчера, при што 64 Гватемалци се вратија дома. Потпретседателката на Гватемала Карин Херера изјави дека ја следи грижата и состојбата на мигрантите кои пристигнуваат од САД. „Мигрантите од Гватемала се луѓе со права и достоинство. Нашата посветеност е да гарантираме дека нивното пристигнување во земјата, во нивната земја, е во најдобри услови“, рече Херера. Летовите за депортација на САД не се нови, а американската служба за имиграција и царина спроведува стотици летови секоја година. Но, употребата на воени летови е нова, а агенцијата претходно користеше комерцијални и чартер летови за да ги депортира луѓето кои се илегално во САД. Некои информации во текстот се од Асошиетед прес, агенцијата Франс прес и Ројтерс...

Кинески истражувачи со седиште во кинескиот град Хангжоу, неодамна објавија нова верзија на кинески четбот наречен „ДипСик Р1“ кој се спротивставува на можностите на најнапредните производи во САД, но наводно тоа го прави со помалку компјутерски ресурси и за многу пониска цена. Моделот речиси се совпаѓа со перформансите на апликации изградени од американски фирми како „ОпенАИ“, „Гугл“ и „Мета“, но тоа го прави користејќи само околу 2.000 компјутерски чипови од постарата генерација произведени од лидерот во индустријата со седиште во САД „Енвидија“, додека чини само околу 6 милиони долари за обука. Очигледниот напредок во кинеските способности за вештачка интелигенција доаѓа по долгогодишни напори на американската влада да го ограничи пристапот на Кина до напредните полуспроводници и опремата што се користи за нивно производство. Во текот на изминатите две години, за време на претседателот Џо Бајден, САД воведоа повеќекратни мерки за контрола на извозот со специфична цел да го задушат напредокот на Кина во развојот на вештачката интелигенција. Се чини дека „ДипСик“ воведе иновации на својот пат до одреден успех, развивајќи нови и поефикасни алгоритми кои им овозможуваат на чиповите во системот поефективно да комуницираат едни со други, а со тоа да ги подобрат перформансите. Дел од она што програмерите на „ДипСик Р1“ го направија за да ги подобрат неговите перформанси е видливо за набљудувачите надвор од компанијата, бидејќи моделот е со отворен код, што значи дека алгоритмите што ги користи за одговарање на прашања се јавни. Информацијата за можностите на „ДипСик“ предизвика широка распродажба на акции на американските пазари во понеделникот, како што инвеститорите почнаа да се прашуваат дали добро објавените планови на американските компании да инвестираат стотици милијарди долари во центри за податоци за вештачка интелигенција и друга инфраструктура би ја зачувале нивната доминација на теренот. Вредноста на акциите на на „Мајкрософт“ падна за 3,7%, на „Енвидија“ падна за 15%, а на производителот на чипови „Броудком“ за 16,43%. Сепак, не сите експерти за вештачка интелигенција веруваат дека реакцијата на пазарот по објавувањето на „ДипСик Р1“ е оправдана. Мел Морис, извршен директор на „Корпра.аи“ со седиште во Велика Британија, изјави за Гласот на Америка дека иако „ДипСик“ е импресивно парче технологија, тој верува дека реакцијата на пазарот е прекумерна и дека се потребни повеќе информации за прецизно да се процени влијанието што „ДипСик“ го има на пазарот за вештачка интелигенција. „Секогаш има претерана реакција на работите, а ја има и денес, па ајде само да се повлечеме и да го анализираме она што го гледаме овде“, рече Морис. „Прво, немаме вистинско разбирање за точно колкави се цената или времето вклучени во изградбата на овој производ. Едноставно не знаеме. … Тие тврдат дека е значително поевтино и поефикасно, но ние немаме доказ за тоа“. Морис рече дека иако перформансите на „ДипСик“ може да се споредат со оние на производите на „ОпенАИ“„сè уште не сум видел нешто што ме убедува дека тие всушност го направиле квантниот чекор во трошоците за работа со овие видови модели“....

Стелт фрегата составена од борбена подморница и ракетен разурнувач неодамна беа воведени во поморската флота на Индија. Тоа се меѓу десетиците воени бродови што земјата планира да ги додаде на морнарицата во следната деценија. „Околу 40 воени бродови најверојатно ќе бидат пуштени во употреба во следните неколку години. Тоа е значителен скок. Дури и квалитативно, бродовите што ги пушти во употреба индиската морнарица се многу високо-технолошки опремени“, вели Алок Бансал, директор на Фондацијата Индија. Индискиот министер за одбрана Раџнат Синг рече дека зајакнувањето на морнарицата е главен приоритет бидејќи регионот се повеќе е дел од меѓународното ривалство за манифестирање на моќ. Аналитичарите велат дека Њу Делхи ја гради својата поморска моќ поради загриженоста дека инфраструктурните проекти што Кина ги изгради во соседството на Индија ја доближуваат ривалската азиска нација поблиску до нејзините брегови во Индискиот Океан. „Кинеската морнарица има многу добри односи со Мјанмар. Има пристап до пристаништето во Шри Ланка наречено Хамбантота, што му овозможува и многу блиски врски со пристаништето Гвадар во Пакистан во Арапското Море. Така, целата „Индија е, во извесна смисла, е опкружена од Кина“. Затоа се обидува да се спротивстави на ова задушување со проширување на својата морнарица“, вели Рахул Беди, Аналитичар за одбранбени прашања. Предизвикот не е лесен - кинеската морнарица е најголема во светот по бројот на бродови. „Кинезите експоненцијално ја проширија својата морнарица и продолжуваат да го прават тоа. Тие имаат најмалку четири пати, четири и пол пати поголем број на подводни и површински бродови и фрегати од индиската морнарица и тоа е голем извор на загриженост за Индија“, додава Беди. Фокусот на Индија со години е фокусиран на изградбата на својата армија поради децениските гранични спорови на земјата со Кина и Пакистан на Хималаите. Но, со оглед на тоа што 90 отсто од индиската трговија, вклучително и виталните енергетски резерви, секојдневно минуваат низ Индискиот Океан, овој воден пат стана приоритет за политичките и воените лидери во земјата. „Индиското снабдување со храна е целосно зависно од Индискиот Океан. Значи, Индискиот Океан е апсолутно важен и за тоа, Индија треба да има слобода на навигација. Нашите бродови треба да може слободно да транзитираат низ Индискиот Океан, без да бидат попречени од некоја голема сила што би можела да биде непријателска за интересите на Индија“, вели Алок Бансал, директор на Фондацијата Индија. Поморската експанзија на Индија е исто така поттикната од нејзините амбиции да се смета за глобална сила. На инаугурацијата на бродовите, индискиот премиер Нарендра Моди рече дека земјата ќе го поддржи безбедниот и просперитетен Индо-пацифички регион. „Индија денес е глобално призната, особено на глобалниот југ како доверлив и одговорен партнер“, рече Моди. За да ја зајакне поморската безбедност, Индија, исто така, ја подобрува соработката со другите морнарици. Овој месец учествуваше во воена вежба со Франција и девет земји меѓу Индискиот и Тихиот океан....

Неговите коментари ја вознемирија Данска, која е сопственик на арктичкиот остров. Како што известува Хенри Риџвел, Копенхаген признал дека не инвестирал во безбедноста на Гренланд - во услови на растечки закани од Русија и Кина. Арктичката команда на Данска ја надгледува безбедноста на Гренланд од главниот град Нук, мала воена станица одговорна за огромна територија од околу 2,1 милиони квадратни километри. Главниот град на Гренланд, Нук, е на работ на замрзната дивина. Но, бурните облаци од геополитички тензии се собираат над овој далечен остров. САД гледаат на Гренланд како стратешки витален. „Најкраткиот пат за руските ракети кон САД е преку Северниот Пол, преку Гренланд“, вели Марк Јакобсен од Кралскиот колеџ за одбрана на Данска. Претседателот Трамп сака да ја преземе контролата врз Гренланд од Данска – обвинувајќи го Копенхаген дека не успеал да го обезбеди островот. „Имате руски бродови насекаде. Имате кинески бродови насекаде, воени бродови. И тие [Данска] не можат да го обезбедат“, рече Трамп. Воените капацитети на Данска на Гренланд се состојат од четири застарени поморски патролни бродови, авион за набљудување и патроли со санки, според Ројтерс. Копенхаген планира да инвестира во нови беспилотни летала, бродови и персонал, како и во надградба на воздухопловната база за ракување со борбени авиони Ф-35. Но, министрите признаваат дека имало пропусти. „Долги години занемаривме да инвестираме во нашите бродови, во авионите што ќе помогнат да се надгледува нашето Кралство, и тоа е она што сега се обидуваме да го направиме“, вели Троелс Лунд Пулсен, министер за одбрана на Данска. Армијата на САД е присутна на Гренланд уште од Втората светска војна. Нејзината вселенска база Питуфик е домаќин на околу 200 лица заедно со системи за предупредување за ракети, одбрана и вселенски надзор. „И големото прашање е дали САД сакаат да го зајакнат тоа присуство, можеби за да можат да вршат други видови воени операции во таа област“, вели Јон Рабек Клеменсен од Кралскиот колеџ за одбрана на Данска. Данската влада се обидува да го допре зборот „контрола“ што го користи Трамп - што е многу двосмислен термин. Што значи контрола? Дали тоа значи поседување парче територија? Или тоа значи дека има одредена количина на воена опрема на таа територија? Русија, во меѓувреме, инвестираше многу во своето видливо армиско присуство на Арктикот. Нејзината воздухопловна база Нагурскоје е домаќин на стратешки бомбардери, ракетни и системи за надзор со нуклеарни можности. Руски нуклеарни подморници патролираат по арктичките мориња - додека растечката флота на кршачи на мраз на нуклеарен погон ја проектира моќта на Кремљ. Кина и Русија спроведоа заеднички воени вежби на Арктикот. „Дефинитивно постои закана, особено од руските воени капацитети во тој регион. И земјите од НАТО во моментов се движат кон зголемување на нивниот капацитет“, додава Рабек Клеменсен. Пред инаугурацијата на Трамп, американската амбасада во Данска соопшти дека нема планови за проширување на американското воено присуство на Гренланд. Тоа би можело да се смени со новиот претседател на САД. Данска – и Гренланд – се подготвуваат за политички бури што претстојат....

Пред ординацијата на матичната лекарка од Охрид, Виолета Мицкоска, деновиве се чека во редици за преглед. Најголемиот дел од пациентите се со симптоми на сезонски грип. Погодени се сите, но најмногу децата, како и пациентите во поодминати години. Неделно на државно ниво се пријавуваат и повеќе од 1.000 пациенти. Според Институтот за јавно здравје во текот на третата недела од 2025 година, се пријавени за 34,1 отсто повеќе граѓани во споредба со претходната недела. Embed share Заедно со сезонскиот грип има и случаи со ковид-19 Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:04:38 0:00 Direct link 240p | 12,0MB 360p | 17,6MB 480p | 26,8MB 720p | 70,1MB 1080p | 88,9MB Но, дали дел од пациентите се со симптоми на Ковид-19, лекарите не можат точно да утврдат, бидејќи велат симптомите по кој е карактеристичен грипот се слични или исти со оние на ковид-19. „Некои се многу слични, со главоболки, болки во грло, затнат нос, упорни кашлици, малаксаност, болки по телото немање апетит. И секој вирус ги има тие симптоми. Не е она Ковид што беше некогаш. Има нековид болни, кои се докажани со тест дека се негативни, а се со потешка клиничка слика“, вели Виолета Мицкоска, матична лекарка во Охрид. Мицкоска вели дека има и такви пациенти, кои доаѓаат со потешки компликации. „Има доста на долните респираторни патишта, компликации во смисла на бронхитис и пневмонија. Обично кај деца до 3 години и кај повозрасни, кои имаат други коморбидитети, а не е исклучена можноста и кај здрави пациенти“, додава Мицкоска. И оние кои се болни имаат лесна клиничка слика, а дел од нив не се тестираат или самите се тестираат Јованка Струлакова Коровешоска, епидемиолог Иако вирусот ковид-19 вирусот е се’ уште присутен, не прави проблеми од размери, какви што беа за време на пандемијата. Тоа го покажуваат официјалните бројки на Институтот за јавно здравје. Од почетокот на 2025 година, регистрирани се 13 заболени лица, додека во декември 2024, се бележи намалување за 50 отсто, во споредба со месец ноември. Досега се земени 707 материјали, за тестирање, со цел утврдување на присуство на Ковид 19 вирусот. Но епидемиолозите сметаат дека малиот број на ковид пациенти се должи и на малиот интерес кај граѓаните за тестирање. „И оние кои се болни, тие се со многу лесна клиничка слика, дел од нив не се тестираат или сами дома се тестираат, не се пријавуваат кај матичниот лекар и немаме точна евиденција. Мал е интересот многу, сметаат дека имаат имунитет, затоа што дел од нив прележале, дел примиле вакцина, и затоа сметаат дека и да заболат ќе поминат со полесна клиничка слика“, посочува Јованка Струлакова Коровешоска, епидемиолог во Институтот за јавно здравје во Охрид. Епидемиолозите сметаат дека малиот број на ковид пациенти се должи и на малиот интерес кај граѓаните за тестирање Струлакова Коровешоска очекува во наредниот период да има зголемен број на пациенти со ковид инфекции. „Покрај другите респираторни инфекции кои циркулираат, се очекува зголемување и на бројот на пациенти со ковид инфекција. Минатата година овој период имавме на почетокот на второто полугодие и завршувањето на празниците, заради тие блиски контакти имавме и зголемен број на заболени со ковид инфекција“, објаснува таа. Од Институтот за јавно здравје велат дека ниската стапка на трансмисија на SARS-CoV-2, намаленото известување и малиот број на примероци за тестирање имаат влијание врз способноста за прецизно да се процени епидемиолошката ситуација. Лицата на возраст од 60 години се со најголем ризик од тешка болест, велат од таму: „Продолжува препораката за вакцинацијата на лицата со висок ризик од тешки форми на болест и лош исход, како што се повозрасните лица“. Неодамна Светската здравствена организација објави, дека пет години после појавата на Ковид пандемијата, стапката на смртност од овој вирус опаѓа. Ако во јуни 2021 година, на четири хоспитализирани пациенти имало еден починат, тој број сега е еден на 25. Според СЗО, намалениот процент на тестирање, се одразува негативно врз следењето на ширењето и евентуалните промени на вирусот....

Новиот секретар за одбрана на САД Пит Хегсет, вети дека ќе дојдат повеќе промени во војската на земјата, пред да влезе во Пентагон денес. Хегсет, одликуван ветеран и поранешен водител на „Фокс њуз“, беше пречекан пред Пентагон од генералот Чарлс Браун, претседател на Здружениот генералштаб, откако пристигна на својот прв цел работен ден. Хегсет рече дека служењето како секретар за одбрана е животна привилегија, велејќи им на новинарите дека Одделот за одбрана ќе работи со побрзо темпо. „Законските наредби на претседателот на САД ќе бидат извршени во Одделот за одбрана брзо и без оправдување“, рече Хегсет. „Ќе ги повикаме луѓето на одговорност“. Хегсет ја доби потврдата од Сенатот доцна во петокот со 51-50 гласови, при што потпретседателот Џеј-Ди Венс го реши гласањето. Тој положи заклетва во саботата и во неделата разговараше со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во она што Пентагон го опиша како „воведен повик“. Хегсет рече дека претседателот Доналд Трамп се очекува денес да потпише дополнителни извршни наредби кои ќе влијаат на војската, вклучително и наредби со кои се бара американска верзија на израелскиот ракетен одбранбен систем, отстранување на сите иницијативи за различност, правичност и инклузивност во Пентагон и враќање на војниците принудени да ја напуштат војската откако одбија да ја добијат вакцината против ковид-19. Хегсет, исто така, рече дека Пентагон ќе се погрижи Трамп да ги има сите ресурси потребни за обезбедување на јужната граница на САД. „Се` што е потребно на границата ќе биде обезбедено“, рече секретарот за одбрана. „Ова е промена. Тоа не е начинот на кој се работеше во минатото“. „Одделот за одбрана ќе ја поддржи одбраната на територијалниот интегритет на САД, јужната граница, со вклучување на резервисти, Национална гарда и активна должност во согласност со Уставот и законите на нашата земја и директивите на врховниот командант“, додаде тој. Запрашан за судбината на Авганистанците кои работеа заедно со САД пред повлекувањето на САД во август 2021 година, Хегсет рече: „Ќе се погрижиме да има одговорност за она што се случи во Авганистан и да стоиме на страната на нашите сојузници“....

Централната агенција за разузнавање (ЦИА) објави извештај спроведен за време администрација на претходниот претседател на САД, чии заклучоци сугерираат дека вирусот што ја предизвика пандемијата на ковид-19 „поверојатно доаѓа од лабораторија“. Според Асошиејтед прес, тогашната проценка на ЦИА за причините за пандемијата „покажува со прст кон Кина“, иако во исто време забележува дека не е сосема сигурна во таквите заклучоци. „ЦИА продолжува да верува дека можните сценарија за појава на пандемијата „ковид-19“ се поврзани со истражување и природно потекло“, се вели во новиот извештај. Новоименуваниот шеф на ЦИА Џон Ратклиф, коментираше дека извештајот од времето на администрацијата на Џо Бајден „ја потврдува теоријата за истекување на лабораторија“. Тој рече дека објавувањето на извештајот „означува чекор кон транспарентност за американскиот народ“, рече Ратклиф во интервју за „Фокс њуз“ на 26 јануари. Во своето прво интервју по неговата потврда, Ратклиф ја нагласи „важноста од враќање на довербата во американските институции“ и додаде: „Имав можност на мојот прв ден да објавам извештај направен за време на администрацијата на Бајден... и ЦИА оцени дека најверојатната причина за оваа пандемија, која предизвика толку многу уништувања низ светот, е инцидент кој вклучува лабораторија во Вухан“. Тој вети дека ќе продолжи да ја истражува оваа верзија. Предметниот извештај беше декласифициран и објавен на 25 јануари по наредба на претседателот Доналд Трамп. Претставници на разузнавањето им рекоа на новинарите на АП дека проблемот „можеби никогаш нема да биде решен поради недостаток на соработка од кинеските власти“. Претходно, американските законодавци побараа повеќе информации од американските разузнавачки агенции за потеклото на вирусот, што доведе до карантини, економски превирања и милиони смртни случаи. Сенаторот Том Котон, претседател на Комитетот за разузнавање на Сенатот, изјави за „Фокс њуз“ дека сега е важно „да се натера Кина да плати за ослободување на оваа чума во светот“. Кинеските власти ги отфрлија шпекулациите за лабораториското потекло на ковид како бескорисни и политички мотивирани, потсетува АП. Извор: Украинска редакција на Глас на Америка...

Руски напади со беспилотни летала оштетија инфраструктурни локации во западна, централна и источна Украина денес. Воздухопловните сили на Украина соопштија дека собориле 57 од вкупно 108 беспилотни летала што руските сили ги лансирале во текот на ноќта. Официјални лица велат дека нападите со беспилотни летала погодиле „критична инфраструктура“. Гувернерот на Днепропетровск Серхиј Лисак, исто така, на Телеграм рече дека руското гранатирање во понеделникот повредило најмалку пет лица во градот Никопол. Руското министерство за одбрана соопшти дека нејзината противвоздушна одбрана соборила 32 украински беспилотни летала. Гувернерот на Белгород Вјачеслав Гладков, на Телеграм изјави дека во напад со украинско беспилотно летало била оштетена куќа, но немало повредени. Портпаролот на Кремљ денес изјави дека Русија не добила никакви сигнали за потенцијална средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп. Коментарот дојде неколку дена откако Путин рече дека тој и Трамп треба да разговараат за војната во Украина, како и за цените на енергијата. Некои информации во текстот се од агенцијата Франс - прес и Ројтерс...

Десетици илјади Палестинци чекаа, блокирани на патот, да се вратат во своите домови во северниот дел на Газа во неделата, изразувајќи фрустрација откако Израел го обвини Хамас за прекршување на договорот за прекин на огнот и одби да ги отвори премините. Еден ден по втората размена на израелски заложници држени во Газа за палестински затвореници во израелските затвори, задржувањето ги истакна ризиците на примирјето меѓу милитантната група и Израел, долгогодишни противници во серијата војни во Газа. Во централните области на Газа, колони луѓе чекаа покрај главните патишта што водат кон север, некои во возила, а некои пеш, велат очевидци. „Море луѓе чека сигнал да се вратат во градот Газа и на север, на луѓето им е преку глава и сакаат да си одат дома“, рече Тамер Ал-Бураи, раселено лице од градот Газа. „Ова е договорот што беше потпишан, нели“? „Многу од тие луѓе не знаат дали нивните куќи се` уште постојат дома. Но, тие сакаат да си одат без разлика, сакаат да ги постават шаторите покрај урнатините на нивните куќи, сакаат да се чувствуваат како дома“, изјави тој за Ројтерс преку апликација за разговор. Во неделата, очевидци рекоа дека многу луѓе спиеле во текот на ноќта на главната сообраќајница што се протега од север кон југ и на крајбрежниот пат што води север, чекајќи да поминат покрај израелските воени позиции. Според договорот склучен со египетските и катарските посредници и поддржан од САД, Израел требаше да им дозволи на Палестинците раселени од домовите на северот да се вратат во своите домови. Но, Израел рече дека неуспехот на Хамас да го предаде списокот со детали кои од заложниците планирани за ослободување се живи значи дека бил прекршен договорот. Како резултат на тоа, контролните пунктови во централниот дел на појасот Газа нема да бидат отворени за да се дозволат премини во северниот дел на појасот Газа, се вели во соопштението. Хамас издаде соопштение во кое го обвини Израел за застој и го смета за одговорен за одложувањето. Во саботата, американскиот претседател Доналд Трамп ѝ наложи на американската војска да пушти бомби што неговиот претходник Џо Бајден наредил да не се доставуваат до Израел поради загриженоста за нивното влијание врз цивилното население во Газа. Тој, исто така, ги повика Египет и Јордан да примат повеќе Палестинци од Газа или привремено или трајно, велејќи дека „треба само да ја расчистиме целата работа“. Официјален претставник на Хамас, палестинската милитантна група која раководи со Газа, реагираше со сомнеж за изјавите, повторувајќи ги долгогодишните палестински стравови дека трајно ќе бидат протерани од нивните домови. Палестинците „нема да прифатат никакви понуди или решенија, дури и ако [таквите понуди] се чини дека имаат добри намери под превезот на реконструкција, како што е најавено во предлозите на американскиот претседател Трамп“, рече Басем Наим, член на политичкото биро на Хамас. Израелската војска упати предупредувања до Палестинците да не се приближуваат до нејзините позиции во Газа и рече дека војниците испукале предупредувачки истрели во неколку наврати, но рече дека „засега не сме свесни за каква било штета предизвикана на осомничените како резултат на пукањето“....

Министерството за здравство и надлежните институции најавуваат брзо надминување на проблемот со недостигот на биолошка терапија на Клиниката за онкологија поради што пациентите веќе десетина дена не ги примаат потребните лекови. Министерот за здравство очекува веќе во наредните денови да се добие биолошоката терапија, една од клучните во третманот на пациенти со карцином. Embed share Северна Македонија: Недостаток од терапија на онкологија - Кој е одговорен? Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:32 0:00 „Се надевам дека оваа недела Клиниката за онкологија ќе биде снабдена со биолошка терапија. Ние досега сме имале дури повеќе биолошка терапија отколку минатите години, меѓутоа побарувањата од пациентите се многу поголеми, затоа веќе имаме протоколи и конзилиум од доктори, бидејќи навистина е луксузна и не треба да се даде баш секаде, туку каде што е индицирано и таму каде што лекарскиот конзилиум ќе одлучи дека треба да се даде биолошка терапија. Уште еднаш да повторам – лекови има, не дека недостигаат сите лекови, и во текот на оваа недела повторно ќе има биолошка терапија на Онкологија.“, изјави Арбен Таравари, министер за здравство на Северна Македонија. За да се избегнат ваквите ситуации, Таравари најави реорганизација на Клиниката за онкологија за, како што рече, да се децентрализира третирањето пациенти со карцином. Првиот човек на Фондот за здравство кој неодамна изјави дека недостатокот се должи на тоа што немало добра пресметка за тоа колку и кои лекови се потребни и дека веледрогеријата увозник уценувала со набавките, денеска објасни како мисли да го надмине проблемот. „Токму сега доаѓам од состанок со директорот на Клиниката. Еден дел ќе бидат решени со донации кои ќе се реализираат во текот на неделата бидејќи лековите се присутни и ги има во резерва во Македонија, дел ќе бидат со анекси на договорите и тоа го расчистуваме денеска и утре со јавните набавки. Така што, мислам дека критичните лекови ќе бидат многу брзо достапни.“, смета Сашо Клековски, директор на Фондот за здравство. ВМРО-ДПМНЕ која повеќе од половина година е на власт, вината за состојбата ја гледа во претходните влади и во актуелниот лидер на опозицијата кој во минатото беше министер за здравство. „Јавното обвинителство не треба да молчи и треба да постапи во случајот со Онкологија. Не смее цела држава да биде заложник на мафијата на смртта. Додека пациентите на Онкологија чекаат терапија, мафијата на смртта поддржана од Венко Филипче трие раце за профит. Со години мафијата на смртта предводена од веледрогеријата Д-р Пановски книжи енормни заработки и ги уценува Фондот за здравствено осигурување и Министерството за здравство.“, оцени Бране Петрушевски од ВМРО-ДПМНЕ. Филипче вели дека власта само сака да прикрие скандал и сопствената неспособност. Тој денеска покажа копии од редовните извештаи за работата на Клиниката, од периодото кога бил министер, кои тој рече дека ги доставил до јавното обвинителство. „Ова што сега се случува, ова што го кажуваат официјалните лица – дека има механизам и дека сака да го избегне тој механизам и со тоа дозволува да нема терпаија е невиден скандал. Луѓе умираат како мачиња зашто не сакаат да земаат лекови, теба да си преземат одговорност. Во мое време лекови имаше секогаш, за сите, во секое време. Лекови нема сега.“, вели Венко Филипче, претседател на СДСМ. Пред година и половина беше форимрана анкетна собраниска комисија која тогаш утврдуваше дали има одговорност во наводите за злоупотреба на лекови на истата клиника за онкологија за што јавното обвинителство отвори и предистражна постапка....

Американскиот претседател Доналд Трамп во саботата изјави дека е во разговори со повеќе луѓе за купување на ТикТок и најверојатно ќе има одлука за иднината на популарната апликација во следните 30 дена. „Разговарав со многу луѓе за ТикТок и има голем интерес за ТикТок“, им рече Трамп на новинарите за време на летот за Флорида. Претходно, истиот ден, Ројтерс објави дека две лица кои знаеле за дискусиите велат оти администрацијата на Трамп работи на план за спас на ТикТок. Според договорот за кој преговара Белата куќа, сопственикот на ТикТок, со седиште во Кина, ќе го задржи уделот во компанијата, но собирањето податоци и ажурирањата на софтверот ќе бидат надгледувани од американската компанија Оракл, која веќе ја обезбедува основата на веб-инфраструктурата на ТикТок, вели еден од изворите за Ројтерс. Сепак, во своите коментари за новинарите на летот, Трамп рече дека не разговарал со Оракл за купување на апликацијата. Запрашан дали склучува договор со Оракл и другите инвеститори за да го спаси ТикТок, Трамп рече: „Не, не со Оракл. Многу луѓе зборуваат со мене, многу суштински луѓе, за да го купам и јас ќе ја донесам таа одлука веројатно во следните 30 дена. Конгресот даде 90 дена ако можеме да го спасиме ТикТок, мислам дека тоа би било добро“. Изворите рекоа дека условите за секој потенцијален договор со Оракл веројатно ќе се променат. Еден извор рече дека целосниот опсег на дискусиите сè уште не е поставен и може да ги вклучи операциите на САД, како и другите региони. Националното јавно радио во саботата ги објави разговорите за договорот за глобалните операции на ТикТок, цитирајќи две лица запознаени со преговорите. Оракл немаше коментар веднаш....

Белата куќа доцна вчера објави дека САД се повлекуваат од серијата одмазднички мерки против Колумбија, велејќи дека двете земји постигнале договор за американските летови кои ги враќаат колумбиските мигранти дома. Во соопштението на Белата куќа се вели дека двете земји се согласиле Колумбија да ги прифати нејзините мигранти без ограничувања, вклучително и да бидат вратени со американски воени авиони. Колумбискиот претседател Густаво Петро претходно одби два американски воени авиони и рече дека ќе ги прифати мигрантите само кога САД ќе се однесуваат со нив достоинствено, вклучително и да користи цивилни авиони за депортирање. Белата куќа, исто така, соопшти дека ќе ги држи новите царини и санкции против Колумбија непотпишани „освен ако Колумбија не го почитува овој договор“. Визните санкции на Стејт департментот против неколку колумбиски функционери, како и засилените царински инспекции, ќе останат во сила додека првиот авион со колумбиски мигранти не слета во Колумбија, соопшти Белата куќа. Министерството за надворешни работи на Колумбија доцна вчера соопшти дека го надминало ќор-сокакот со САД и оти министерот за надворешни работи и колумбискиот амбасадор во САД патуваат во Вашингтон на состаноци на високо ниво за да го следат договорот. Колумбија рече дека ќе ги пречека своите луѓе дома и ќе им гарантира пристојни услови како граѓани кои имаат права....

Претстојат лоши времиња за Обединетите нации, откако САД најавија дека се повлекуваат од меѓународните обврски, вклучително и членството во Светската здравствена организација. „Тоа беше 18 отсто од буџетот во 2023 година. И, како што реков, САД се најголемиот поединечен донатор“, вели Тарик Јашаревиќ, портпарол на СЗО. Embed share САД ги кратат трошоците за меѓународните организации и договори, неизвесни времиња и за ОН Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:42 0:00 Direct link 240p | 9,9MB 360p | 15,0MB 480p | 24,4MB 720p | 58,2MB 1080p | 77,1MB Од неговиот прв ден на функцијата, претседателот Доналд Трамп потпиша различни извршни наредби, вклучително и онаа за повлекување на САД од Парискиот договор на ОН, меѓународен договор за климата. САД нема да ги саботираат нашите сопствени индустрии, додека Кина загадува и поминува неказнето Доналд Трамп, претседател на САД „САД нема да ги саботираат нашите сопствени индустрии, додека Кина загадува и поминува неказнето“, истакна Трамп. САД се најголемиот светски производител на фосилни горива кои предизвикуваат глобално затоплување. Но, тие се, исто така, и најголемиот финансиски придонесувач на ОН. На сослушувањето за потврда во Сенатот, кандидатката на Трамп за амбасадорка на ОН, Елис Стефаник, рече дека агенцијата за деца на УНИЦЕФ и Светската програма за храна се ефективни агенции на ОН. Но, сепак, ќе се скратат финансирањето на другите, вклучително и агенцијата која им помага на палестинските бегалци. „Нашите даночни пари не треба да бидат користени во поддржување ентитети кои се спротивни на американските интереси, антисемитски или вклучени во измама, корупција или тероризам“, истакна Стефаник. Кога Трамп го намали финансирањето на многу агенции на ОН во 2017 година за време на неговиот прв мандат, земјите од Европската унија финансиски се засилија. Но, сега тие се фокусирани на трошоците за одбраната за да и помогнат на Украина да возврати против руската инвазија, делумно поради скептицизмот на Трамп кон помошта за Киев. Повлекување на САД од СЗО беше една од првите извршни одредби на Трамп после инаугурацијата за претседател, 20 јануари, Вашингтон, 2025 „Сега кога новата администрација во САД ја презеде функцијата, за Европејците, за нашите две земји Франција и Германија, е поважно од кога било да ја одиграат својата целосна улога во консолидирањето на обединета, силна и суверена Европа“, рече францускиот претседател Емануел Макрон. Во меѓувреме, Кина веројатно нема да го прошири своето финансирање на ОН. „Кинеските функционери се исто така реални дека нивната земја се соочува со некои економски спротивставени правци и дека немаат многу резервни пари за фрлање. Значи, се плашам дека не постои очигледен алтернативен финансиер на кој ОН треба да се обратат“, вели Ричард Гоуан од Меѓународната кризна група. Ова е втор пат Трамп да ги повлече САД од Парискиот договор од 2015 година, која има за цел да го задржи глобалното затоплување под 2 Целзиусови степени со намалување на емисиите на јаглерод што ја затоплуваат планетата. Наследникот на Трамп во 2021 година, претседателот Џо Бајден, ги натера САД повторно да се приклучат на договорот од Париз од неговиот прв ден на функцијата. Аналитичарите, пак, велат дека промената на позициите на САД може да ги натерааат другите земји да ги сфатат своите обврски за климата помалку сериозно. „Ако имаме помало намалување на емисиите во Кина или помало намалување на емисиите во другите земји во светот, тие земји, со тоа што не ги намалуваат емисиите делумно што се одразува на примерот на САД, ќе создадат штети што ќе влијаат на американската економија. Штетите се глобални“, посочува Шејла Олмстед од Универзитетот „Корнел“. Климатските активисти протестираа против одлуката на Трамп. Откако повлекувањето ќе стапи на сила следната година, САД им се придружуваат на Иран, Либија и Јемен како единствени земји на ОН кои не се дел од климатскиот договор....

Новинарите на глобално ниво се изложени на зголемен ризик од апсење, а Кина, Израел и Мјанмар се прогласени за најголеми земји кои притворуваат лица од медиумите, според најновите податоци на Комитетот за заштита на новинарите. На глобално ниво, 361 новинар беа приведени поради својата работа, заклучно со први декември 2024-та. Но, Комитетот вели дека податоците се само детаљ од бројките на уапсени во последните 12 месеци. „Поголем број од нив на некој начин поминале низ казнениот правен систем во текот на годината. И тоа е намерно. Таа зголемена криминализација што ја гледаме врз новинарите е намерна тактика на владите да ги замолчат новинарите“, вели Џоди Гинсберг од Комитетот за заштита на новинарите. Неколку земји, вклучувајќи ги Белорусија, Русија, Виетнам, Иран и Еритреја имаат голем број на затворени новинари. Во Израел, бројот на задржани во притвор е повеќе од двојно зголемен. Комитетот за заштита на новинарите вели дека тоа е модел на цензура. „Тоа вклучува убиство на новинари, притворање на новинари, замолчување, таргетирање на медиумски објекти, повлекување на владиното финансирање од израелските весници, како Хаарец“, вели Гинсберг. Израел не одговори на барањето за коментар. Но, претходно негираше дека новинарите се мета. Кина и понатаму е најлошиот лидер за замолчување на новинари, со повеќе од 50-тина, зад решетки. Меѓу нив е ѝ про-демократскиот издавач Џими Лаи, кој е во притвор, и му се суди во Хонг Конг. Лаи се соочува со обвиненија за национална безбедност во случај кој нашироко се смета за политички мотивиран. Неговиот меѓународен правен тим вели дека случајот покажува како се злоупотребуваат законите против новинарите. „Тоа што рутински сега го гледаме е дека властите, наместо да користат традиционални правни механизми како што е криминалната клевета, на пример, или дури и законите за борба против тероризмот, тие исто така се обидуваат да користат други закони кои го дискредитираат новинарот“, посочува Кафин Галагер, адвокатка за заштита на човековите права. Кина го бранеше своето досие за слобода на печатот во имаил до Гласот на Америка. И, Хонг Конг постојано негира дека случајот на Лаи е политички мотивиран. Во Русија, американските новинари Алсу Курмашева и Еван Гершкович беа ослободени од затвор. Но, земјата сè уште е рангирана како петти најлош згаснувач на слободата на говорот, со 30 новинари зад решетки. Во бројките што се затворени на глобално ниво се вклучени новинари и соработници од Гласот на Америка и неговите сестрински медиуми. Тие се притворени во Мјанмар, Белорусија, Русија, Виетнам и Азербејџан, од кои сите овие земји се рангирани меѓу првите 10 најлоши земји за сузбивање на слободата на новинарите....

Тројца израелски заложници ослободени по 471 ден заробеништво во Газа биле однесени директно во израелска болница. Младите жени изгледаа дека се во релативно добра состојба, барем надворешно. Но, израелскиот медицински персонал е подготвен за ослободените заложници - и сите оние кои се уште се држат во заробеништво - да се вратат дома со физички и емоционални рани. Embed share Психолози: Закрепнувањето на ослободените заложници ќе биде долг пат Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:26 0:00 Direct link 240p | 6,7MB 360p | 10,4MB 480p | 18,4MB 720p | 36,3MB 1080p | 56,9MB Сите телесни системи најверојатно се засегнати по месеци поминати во подземни тунели со ограничен воздух, светлина и храна, велат израелските медицински експерти. Очекуваме многу болести, физички и психички, всушност кај секој од нив Д-р Амир Блуменфелд, специјалист за траума „По толку долго време, 15 месеци, ние очекуваме многу болести, физички и психички, всушност кај секој од нив. Не е важно кој бил порано и во каква здравствената состојба било лицето”, објаснува Д-р Амир Блуменфелд, специјалист за траума. Психолозите за рехабилитација како Ејнат Јехене велат дека ќе има и емотивни лузни. „Kогнитивни симптоми, дезориентација, емоционална раздразливост, емоционално повлекување, дезориентација во време и место, тешкотии да се поврзете со другите, тешкотии да покажете емоции”, вели Јехене. И психолозите и семејствата на ослободените заложници сè уште учат како да се справат со траумата што ја претрпеле. „Научивме нов начин да гушкаме некого и тоа е така што му даваме простор. Значи, тоа е првото нешто: дајте им простор и оставете ги тие да водат; вратете им ја контролата врз нивните животи, нивниот наратив”, посочува Инбар Голдстајн, роднина на ослободените заложници. SEE ALSO: Хамас ја ослободи Наама Леви, Израелката со македонско потекло Други роднини на вратените заложници велат дека никогаш нема да го заборават нивното искуство, но се надеваат дека ќе научат да се справуваат со тоа. Сопругата и трите мали деца на Авичаи Бродуч беа киднапирани на 7 октомври од населвата Кфар Аза и ослободени по договорот од ноември 2023 година. „За жал, тоа е дел од нашите животи и дел од мојот живот и дел од животот на моето семејство. Но, секој ден му благодарам на Бога за она што го имам. Доживеав чудо“, раскажува Авичаи Бродуч, сопруг и татко на ослободени заложници. Некои од семејствата на преостанатите заложници сè уште не знаат дали нивните роднини се живи или мртви или дали некогаш ќе бидат вратени. Велат и тие чекаат чудо....

Наама Леви, 20-годишната Израелка со далечно македонско потекло, денеска (25 јануари) беше ослободена од заложништво на Хамас. Таа е една од четирите заложнички, припаднички на Израелската армија, кои беа ослободени во мировниот процес за размена на затвореници меѓу Израел и Хамас. Тие беа киднапирани за време на терористичкиот напад на Хамас на 7 октомври 2023 година. Embed share Хамас ја ослободи Наама Леви, Израелката со македонско потекло Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:00:33 0:00 Direct link 240p | 1,6MB 360p | 2,7MB 480p | 5,3MB 720p | 9,0MB 1080p | 15,4MB Наама Леви, како и другите заложнички, биле пренесени со хеликоптер на израелската армија, при што први со нив се сретнале нивните најблиски роднини. На видеото што го објави израелската армија, Леви на табла, на англиски и на хебрејски јазик напиша: „Конечно дома“. Како што објавивме во неколку наврати претходно, македонската врска на Леви е нејзината чукун баба, Грасиа Бивас. Таа била родена во Македонија во 1893 година, во семејство на Хаим и Сара Бивас. Бабата, како девојче, околу 1900та година, заминала во Израел каде што низ годините основала семејство. Девојката Наама Леви е една од нејзините потомци. Наама Леви, (во бели тренерки(, повторно ги сретна своите родители после 15 месеци во заложништво кај Хамас Претставници од еврејската заедница од Северна Македонија, како и претставници од роднините на Леви, бараа помош и од македонските власти за нејзино ослободување базирано на нејзиното македонско потекло. Денешното ослободување на израелските заложнички е дел од кревкиот мировен договор меѓу Израел и Хамас. За возврат Израел денеска ослободил 200 палестински затвореници. Четирите израелски заложнички, припаднички на израелската армија, пред нивното ослободување од страна на Хамас, во Газа, на 25 јануари Кои се ослободените? Четирите припаднички на израелската армија што денеска беа ослободени од залошништво, покрај Наама Леви, која веќе наполни 20 години се и Карина Ариев (20), Даниела Гилбоа (20) и Лири Албаг (19). Тие биле киднапирани од базата Нахал Оз во близина на границата со Газа, каде палестинските милитанти, при упадот убиле повеќе од 60 војници. SEE ALSO: Хамас киднапирал и девојка со корени од Македонија, семејството бара нејзино спасување Од истата база била киднапирана и петта жена војник, Агам Бергер (20). Таа, како што објави Асошиејтед прес, сè уште е во заложништво. Меѓу ослободените 200 палестински затвореници, пак, се Мохамад Одех (52) и Ваел Касим (54), обвинети за извршување напади на Хамас против Израелците, вклучително и бомбашки напад во кафетерија на Хебрејскиот универзитет во Ерусалим во 2002 година, во кој загинаа девет лица, меѓу кои и петмина американски државјани. Во војната загинале над 47.000 Палестинци, според локалните здравствени власти, кои не кажуваат колку од тие жртви биле милитанти. Булдожер расчистува урнатини во северните делови на Газа, 25 јануари, 2025 Што е следно во прекинот на огнот Дваесет и шест други заложници треба да бидат ослободени во шестнеделната прва фаза на примирјето, заедно со уште стотици палестински затвореници. Следната размена се очекува да се реализира следната сабота. Во нападот на Хамас врз Израел 7 октомври загинаа околу 1.200 луѓе, главно израелски цивили, а околу 250 други беа однесени како заложници. Над 100 беа ослободени во еднонеделното примирје еден месец после нападот. Израел верува дека најмалку една третина од над 90-те заробеници се мртви. Во војната загинаа над 47.000 Палестинци, според локалните здравствени власти, кои не кажуваат колку од нив биле милитанти, но велат дека жените и децата сочинуваат повеќе од половина од загинатите. Делови во овој извештај се преземени од Асошиејтед прес...

Депонијата на Пуенте Хилс во Калифорнија некогаш била една од најголемите во државата, собирајќи повеќе од 150 милиони тони ѓубре од округот Лос Анџелес во текот на 56 години. Раководителката на округот Лос Анџелес, Хилда Солис, пораснала во оваа област. Таа вели дека депонијата била непријатна за заедницата со доминантно латиноамериканско население. Embed share Од депонија, во парк: Мега-еколошки проект на југот од Калифорнија Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:58 0:00 Direct link 240p | 8,5MB 360p | 14,8MB 480p | 29,1MB 720p | 45,8MB 1080p | 83,3MB „Татко ми нè возеше овде, дури и на автопатот во непосредна близина. Што беше не ни беше јасно, но смрдеше. Имаше многу токсичен мирис на ова место, а јас го прашував татко ми што е тоа. Тој ми кажуваше дека е ѓубре“, вели Солис. Депонијата била затворена во 2013 година. Кога Солис се вратила во Калифорнија, откако беше секретарка за труд на претседателот Барак Обама, таа работела да ја направи оваа област парк за заедниците кои живееле до депонијата со децении. Сега е време заедницата да разбере дека ова е добар начин да се претвори нешто негативно во нешто подобро Хилда Солис, раководителката на округот Лос Анџелес „Никој не сака да живее околу места кои имаат загадувачи или можат да имаат штетни влијанија, како метанот и слично. Сега е време заедницата да разбере дека ова е добар начин да се претвори нешто со толку негативно влијание во нешто подобро“, вели Солис. Плановите за парковите вклучуваат отворен простор со патеки за трчање, игралишта за кучиња, излетнички места, курсеви за велосипеди, градини и живописен Скајвок. Архитектката Меган Хорн вели дека сето тоа што ја покрива депонија носи уникатни предизвици. „Ова секогаш ќе биде депонија, но можеме да направиме многу за да го обновиме. Има околу четири метри земја на врвот каде може да засадиме. Тоа е всушност дел од некои од безбедносните системи за контрола на животната средина“, вели Меган Хорн, архитектка. Тие еколошки контроли, исто така, вклучуваат мрежи од цевки за метанот што го испушта депонијата. Директорката на „Паркови и рекреација“ на округот Лос Анџелес, Норма Идит Гарсија-Гонзалес, живее во областа. „Тој метан се претвора во енергија што се исфрла во мрежата, а ние имаме тимови од инженери. Ќе бидеме партнери и ќе продолжиме да го следиме и да го ко-менаџираме овој парк за да ја осигураме неговата безбедност“, објаснува Идит. Програмерите на Пуенте Хилс се надеваат дека ќе ги повторат успесите на Ботаничката градина во Палос Вердес развиена во 1960-тите. Таа е една од првите ботанички градини во светот што претходно била депонија. Целта е регионалниот парк Пуенте Хилс да се отвори навреме за Летните олимписки игри 2028 во Лос Анџелес....

Меѓу првите потези на претседателот Доналд Трамп по заклетвата во понеделникот беше потпишувањето на извршна наредба со која на кинескиот сопственик на апликацијата за социјални медиуми TikTok му се дава 75-дневно продолжување за да најде купувач од САД или во спротивно да биде забранет во земјата. „Ми се допаѓа TikTok, порано не мислев така, но потоа отидов на TikTok и освоив 36% од младите", изјави Трамп. Embed share Ќе преживее ли „ТикТок“ во САД? Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:22 0:00 Direct link 240p | 9,0MB 360p | 13,3MB 480p | 20,2MB 720p | 49,2MB 1080p | 63,4MB Овој потег беше последниот пресврт во врска со платформата со седиште во Пекинг, ByteDance, и нејзините околу 170 милиони американски корисници. Веб-страницата накратко беше исклучена во текот на викендот, откако Врховниот суд на САД ја потврди легислативата со која се бара американската филијала на TikTok да стане американска компанија или да биде забранета во земјата поради загриженост за националната безбедност. Но, тоа се промени откако Трамп почна да сигнализира поддршка за продолжување. Извршниот директор на TikTok, Шоу Чу, кој беше гостин на инаугурацијата на Трамп, му се заблагодари во петокот преку видео објава. Би можел да понудам склучување договор каде што САД ќе добијат 50% од TikTok, и помалку или повеќе ќе имаме надзор Доналд Трамп, претседател на САД „Благодарни сме и задоволни што ја имаме поддршката од претседател кој навистина ја разбира нашата платформа. Оној кој го користел TikTok за да ги изрази своите мисли и перспективи", рече Чу. Но, некои правни експерти велат дека продолжувањето на Трамп можеби нема да ги заштити компаниите како Oracle кои продолжуваат да бидат домаќини на TikTok, бидејќи законот донесен од Конгресот сè уште е во сила. „Сосема е можно, и мислам дека акционерите на Oracle и некои претприемнички адвокати размислуваат за ова во моментов, Oracle во последните 48 часа се изложи на потенцијална одговорност од стотици милијарди долари и Трамп не може да стори ништо тоа да го промени", смета Алан Розенстаин од Универзитетот на Минесота. Постапката на Трамп е во контраст со неговиот прв мандат, кога тој се обиде да го забрани TikTok поради наводите дека услугата може да ги сподели податоците на американските корисници со кинеската влада. Како одговор на прашањата на новинарите во понеделникот, Трамп предложи ново решение: Полу-сопственост од страна на американската влада. „Би можел да понудам склучување договор каде што САД ќе добијат 50% од TikTok, и помалку или повеќе ќе имаме надзор, тоа зависи од нив", истакна Трамп. Иако Конгресот првично му даде на TikTok 270 дена да најде купувач од САД, нема јавни индикации за продажба во тек. „Фактот што тие не го дозволија ова, мислам дека тоа е знак дека кинеската влада има вистински национални безбедносни интереси да ја одржува апликацијата таква каква што е, што навистина треба да не загрижува и навистина го нагласува првичниот поттик за Конгресот да го усвои овој предлог-закон во прво место", вели Адам Ковачевич, директор на Комората за прогрес. Часовникот на TikTok е ресетиран уште 75 дена, но и покрај поддршката на Трамп, иднината на компанијата останува неизвесна....

Ешвил - Американскиот претседател Доналд Трамп, кој е во посета на Северна Каролина и Калифорнија, области уништени од неодамнешните урагани и шумски пожари, изјави дека ќе потпише извршна наредба со која фундаментално ќе се преструктуира или укине Федералната агенција за вонредни состојби (ФЕМА). Трамп за иднината на ФЕМА: https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/113884450290161632 „Се испостави дека Агенцијата била катастрофа. Мислам дека ќе препорачаме да се распушти. Премногу е бирократска и бавна.“, рече Трамп. Американскиот претседател објасни кој ентитет би можел да го замени, но посочи дека сака државите да преземат одговор при природни и други видови катастрофи. Трамп во обиколка на Северна Каролина https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/113884268951413821 „Гувернерот може да реагира доста брзо. Без разлика дали станува збор за демократски или републикански гувернер, потребна ви е помош од државата за закрепнувањето, за да не се губи време на чекање ФЕМА да одговори. Па дури и кога ќе пристигнат, не се запознаени со областа и проблемите. „Тие никогаш не биле во областа и бараат од вас да работите според правила за кои никогаш не сте слушнале“, рече претседателот Трамп. Тој посочи дека ситуацијата во Северна Каролина и Калифорнија е показател дека таквиот пристап не функционира. „Помошта ќе оди преку нас, во Вашингтон. „Значи, наместо да поминувате низ ФЕМА, поминете преку нас“, заклучи Трамп. Федералната агенција за управување со вонредни состојби (ФЕМА) е агенција на Одделот за домашна безбедност, основана во 1979 година за време на администрацијата на поранешниот претседател Џими Картер. Таа е одговорна за координирање на одговорите при природни и други видови катастрофи во Соединетите Држави кои ги преоптоваруваат ресурсите на локалните и државните власти. Некои од конзервативните поддржувачи на Трамп предложија намалување на сумата што Агенцијата ја дава како компензација на државите за справување со поплави, урагани, торнада и други катастрофи....

За само еден месец, македонската полиција, разби уште една терористичка ќелија, составена од четири лица, кои се подготвувале за напади на одредени цивилни цели и јавни објекти во државата. Акцијата во која биле извршени претреси на неколку локации во Скопје и Гостивар, била спроведена координирано со повеќе надлежни државни институции, меѓу кои и надлежен јавен обвинител од Обвинителството за гонење на организиран криминал и корупција. „При претресите пронајдени и одземени се повеќе предмети меѓу кои автоматска пушка, пиштол, пропаганден материјал, телефонски апарати, компјутерска опрема и други предмети кои ќе бидат предмет на понатамошни форензички вештачења. Лишени од слобода се четири лица, за кои од страна на Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал до надлежниот обвинител е поднесена кривична пријава за кривично дело „терористичка организација“, предвидено и казниво по член 394а“, изјави портпаролот на МВР, Гоце Андреевски. Embed share МВР разби терористичка ќелија која планирала терористички напади во Северна Македонија Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:01:43 0:00 Direct link 240p | 4,5MB 360p | 7,1MB 480p | 13,1MB 720p | 27,1MB 1080p | 39,0MB Според МВР за првопријавениот постојат основи на сомневања дека создал терористичка ќелија во која што со активно учество делувале останатите три лица. „Намерата на членовите на терористичката ќелија била извршување на терористички акт на цивилни или така наречени меки цели односно јавни објекти на територија на Република Северна Македонија со намера да се создаде чувство на несигурност или страв кај граѓаните“, вели Гоце Андреевски, портпарол на МВР. Ќелијата делувала од позиција на идеолошка матрица на познатата терористичка организација ИСИС. „За остварување на намерата првопријавениот формирал повеќе групи на социјалната мрежа Телеграм, во кои што споделувал претходно набавен и преведен пропаганден материјал на ИСИС и регрутирал нови членови, се обидел да набави огнено оружје, а набавил и упатства за изработка на импровизирани експлозивни направи кои што потоа ќе ги искористат за извршување на терористички напади“, додаде Андреевски. Останатите членови според полицијата, биле дел од Телеграм групите, каде што се споделувале преведени материјали кои претходно биле преземени од официјални медиуми користени од терористичка организација ИСИС. Универзитетскиот професор по безбедност на Универзитетот „Св. Климент Охридски“ од Битола, Ице Илијевски, за Гласот на Америка на македонски вели дека за поздравување е брзата реакција на Министерството за внатрешни работи и другите органи за спроведување на законот кои ги открија терористичките ќелии пред да извршат некој терористички напад. Но, смета дека сето ова зборува за безбедносните предизвици со кои се соочува државата. „Откривањето на две терористички групи во краток временски период укажува на сериозни безбедносни предизвици поврзани со тероризмот во Република Северна Македонија. Причините за постоењето и активноста на вакви групи може да се должат на повеќе фактори, но во конкретните случаи е поврзано со екстремизам и радикализација. Онлајн радикализацијата, односно пропагандата на интернет или други мрежи, придонесува одредени поединци или групи лесно да се радикализираат и да станат дел од некоја терористичка организација или да се поистоветуваат со истите“, изјави Ице Илијевски, професор по безбедност на Универзитетот „Св. Климент Охрдиски“ од Битола. Превенцијата и сузбивањето на тероризмот бараат холистички пристап, вели Илијевски. „Каде покрај безбедносните аспекти ќе се работи и на подигнување на свеста кај граѓаните, особено кај младите, за ризиците од радикализација и регрутација, ќе се преземаат мерки за откривање и отстранување на екстремистички содржини на интернет или други платформи, ќе се опфатат социо-економските причини за радикализацијата како и јакнење на капацитетите на институциите“, додава Илијевски. Националниот координатор за спречување на насилен екстремизам и борба против тероризам, неодамна за Гласот на Америка, предупреди дека иако Северна Македонија има ниско ниво на загрозеност од можни терористички акти, никогаш до крај не може да се тврди дека такво нешто не може да се случи. Уверува дека земјава презема најорганизирани мерки за спречување на насилен екстремизам и тероризам. „Дали повторно ќе има такви случаи? Сигурно дека ќе има. Рефлексиите од Сирија, војната во Газа, војната во Украина, сето тоа се рефлектира вкупно и може да има соодветно влијание, но овој процес ќе трае и никој, никогаш не може да гарантира дека не може да се појави радикализам, екстремизам итн“, рече Павле Трајанов, национален координатор за спречување на насилен екстремизам и борба против тероризам. За членовите на терористичката група, судот веќе одреди 30-дневен притвор. Инаку, проценките се дека 143 лица, обидувајќи се да се приклучат на терористичките групи, заминале на боиштата во Сирија и Ирак, од кои 10 се жени. Дел од нив се вратени и издржуваа соодветни казни затвор во државата....

„Многу сум задоволен. Исклучително сум задоволен. Посетата беше многу корисна.“, изјави премиерот Мицкоски. Така премиерот го оценува неговиот неколкудневен престој во САД, чија главна цел, според владините најави, беше да присуствува на претседателската инаугурација на Доналд Трамп. Христијан Мицкоски кој вчера беше во Њујорк, а денеска веќе се појави на увид на градежни активности во Петровец, вели дека неговата посета на Америка била историска зашто земјава влегла во, како што рече, оптиката на новата администрација во Вашингтон. Embed share Мицкоски за средбите во Америка Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:19 0:00 Сигурен сум дека Македонија влезе во оптиката на луѓето кои имаат најгласен звук во периметарот на претседателот Трамп. Убеден сум дека по ова Македонија е дел од оптиката на новата администрација. Христијан Мицкоски, премиер „Имавме средби кои беа видливи и објавени во јавноста, но и средби со луѓе кои во наредниот период ќе имаат високи улоги во периметарот на претседателот Трамп. Секој оној кој ќе се бори и избори за внимание на оптиката на администрацијата на Трамп ќе влезе во таа оптика. Ние сакаме да се избориме и затоа бевме таму. Да се претставие кои сме и што сме, затоа отидовме, нема втора шанса за прв впечаток. Направивме историски средби и историска посета. Сигурен сум дека Македонија влезе во оптиката на луѓето кои имаат најгласен звук во периметарот на претседателот Трамп. Убеден сум дека по ова Македонија е дел од оптиката на новата администрација.“, изјави македонскиот премиер. Тоа што за Мицкоски се историски средби, опозицијата го нарече „скапо платена ПР-фарса без никаков бенефит за државата“. „Тоа е политиката што ја избрала опозицијата – бев изолираниот Мицко, па слугата на овој, на оној, што се не изнаслушав во изминатите години од истите луѓе и истите структури. Она што е важно е дека посетата е направена само во интерес на граѓаните. Измислувани се какви се не хотели каде сум спил. Тоа е само дефокус на периферна тема, ниту сум спиел таму, ниту... Спиев во хотел со 3+ ѕвезди, а хотелот кој го прикажуваа е хотел во кој Крис Павловски организираше средба за дигитализација на Македонија. “, оцени Мицкоски. СДСМ уште пред неколку дена соопшти дека патувањето на премиерот во САД не донело ништо ниту за граѓаните, ниту за државата. „Владата го продаваше ова патување како `историски успех`, но вистината е сосема поинаква: премиерот немал ниту официјална покана за инаугурацијата на претседателот Трамп ниту бил дел од неа. Наместо тоа, тој присуствувал на партиски митинг организиран од Републиканската партија, од каде инаугурацијата ја следел на монитор“, реагираа социјалдемократите. Премиерот објави фотографии од средби, но не со високи претставници на новата американска администрација, туку со бизнисмени или новинари. Тој не беше присутен во Ротондата на Капитол Хил каде се одржа чинот на втората инаугурација на Доналд Трамп. Мицкоски, настанот го следеше, како и што самиот објави од ложа во спортска сала во Вашингтон....

СКОПЈЕ – Иако Владата не достави мислење до Уставниот суд околу т.н. „солидарен данок“ премиерот Христијан Мицкоски денес соопшти дека Владата ќе ја почитува одлуката која ќе биде донесена без разлика на исходот односно без разлика дали ќе треба да се враќаат пари од државната каса или не. Доколку Уставен суд донесе таква одлука со ребаланс на Буџетот ќе се обезбедат речиси 50 милиони евра кои евентуално ќе треба да се вратат на компаниите а истовремено премиерот Мицкоски го отвори и прашањето дали потоа и ќе се бараат камати на овие средства. „Ако донесат таква одлука што да правиме. Ќе ги вратиме тие пари. Ќе скратиме од нешто друго, ќе направиме ребаланс. Тие пари мораме да ги вратиме. Одлуките на Уставен суд се конечни и не може да се коментираат. Но исто така ќе ја разгледаме можноста за кривична одговорност на тие што донесоа одлука на овој начин да се води економијата бидејќи де факто луѓето се оштетени. Може утре и камати да ни бараат ако донесе таква одлука Уставен суд“, изјави Христијан Мицкоски, претседател на Влада Мислењето на Владата кое го побара Уставниот суд требаше да биде доставено до почетокот на неделава но не е задолжително и постапката по овој предмет во уставен продолжува. Бизнис секторот неделава повтори дека останува цврсто на ставот дека „солидарниот данок“ треба да се поништи а парите да се вратат кај фирмите. Пред уставните судии има три опции за одлучување. Првата е да се укине, што би значело во иднина овој закон да не може да се применува ниту да се донесе идентичен закон. Втората опција е законот да се поништи и само во овој случај државата ќе треба да ги врати парите од данокот додека третата е да се запре постапката но таа во судската пракса се применува многу ретко. Разгледувајќи ги поднесените иницијативи ставот на повеќето уставни судии е дека има елементи на нарушување на уставноста, бидејќи со данокот се повредува владеењето на правото, компаниите се доведуваат во нерамноправен однос, тој е ретроактивен и лошо е толкувана директивата на ЕУ на која се повикува овој закон. Законот за солидарен данок се донесе во сепрември во 2023 година. Се оданочија околу 150 фирми. Тие платија дополнителен данок на државата и се собраа околу 50 милиони евра. Седницата на која ќе се расправа за уставноста на законот треба да се одржи на почетокот на февруари....

Американските законодавци потврдија втор клучен член на тимот за национална безбедност на претседателот Доналд Трамп во четвртокот, гласајќи 74-25 за да го назначат Џон Ратклиф за 25-ти директор на највисоката шпионска агенција на земјата. Ратклиф, кој беше директор на националната разузнавачка служба на крајот од првиот мандат на Трамп, положи заклетва околу два часа подоцна, што му ја администрираше потпретседателот Џеј Ди Ванс. Ванс го нарече Ратклиф „голем патриот“ и рече дека е личност која има доверба од претседателот. Ратклиф сега ќе ја води разузнавачката операција која Трамп и републиканците ја критикуваа за неуспех да соберат информации за критични случувања во места како што се Украина, Авганистан и Блискиот исток, како и за користење на информациите што ги имаше за да ги брани политиките на претходната администрација. Ретклиф за време на неговото сослушување за потврдување минатата недела посочи дека ќе има значителни промени, велејќи дека шпионската агенција ќе биде поагресивна и во собирањето човечко разузнавање и во спротивставувањето на противниците на САД. „Ќе собираме разузнавачки информации, особено човечка интелигенција, во секој агол на светот, без разлика колку е темно или тешко“, им рече тој на законодавците тогаш. „Ќе спроведеме тајни акции по насоки на претседателот, одејќи на места каде никој друг не може да оди и прави работи што никој друг не може да ги направи“, рече Ретклиф. „До храбрите офицери на ЦИА кои слушаат ширум светот, ако сето ова звучи како она за што сте се пријавиле, тогаш приврзете се и подгответе се да направите разлика“, додаде Ретклиф. „Ако не е така, тогаш е време да се најде нова линија на работа“, рече тој. Гласањето за потврда дојде три дена откако Трамп ја положи заклетвата на функцијата и по молбата од највисокиот републиканец и демократ во Комитетот за разузнавање на Сенатот за брзо гласање за номинацијата на Ретклиф да ја води ЦИА. „Нашиот свет е премногу опасен за какво било доцнење да има лидер потврден од Сенатот задолжен за ЦИА“, рекоа сенаторите Том Котон и Марк Ворнер во изјава во понеделникот, откако нивниот комитет го унапреди Ретклиф со 14-3 разлика. Притисок од Тун Лидерот на Сенатот, Џон Тун, републиканец, исто така, во вторникот ја поттикна својата партија да постапи брзо по номинацијата на Ратклиф. „Под администрацијата на Бајден, разузнавачката заедница направи некои значајни пропусти,“ рече Тун. „Господин Ратклиф носи соодветно искуство и соодветен пристап за ЦИА,“ додаде тој. Котон, претседател на Сенатскиот комитет за разузнавање, исто така го пофали Ратклиф како личност која е способна да ја врати ЦИА на вистинскиот пат. „Нацијата има потреба од силна, способна и агресивна ЦИА,“ му рече тој на Ратклиф на неговото слушање за потврда минатата недела. „Верувам дека мажите и жените кои ќе ги водите сакаат да служат во токму таква агенција. Тие се приклучија на ЦИА, на крајот на краиштата, не во црковен хор или на терапија“, рече Котон. Но, гласањето за потврда беше одложено по критики од некои водечки демократи. „Сакам да се запише дека силно се противам на оваа номинација“, рече демократот Рон Вајден во вторникот. „Во 2020 година, се спротивставив на неговата потврда за директор на националната разузнавачка служба бидејќи верувам дека неговата партизанска пристрасност и подготвеноста да се согласува со она што би му угодило на Доналд Трамп, биле основните причини,“ рече тој. „За жал, неговите дејства како глава на националната разузнавачка служба само ги потврдија моите загрижености“, рече Вајден. Лидерот на демократите во Сенатот, Чак Шумер, ги повтори тие противења пред гласањето во четвртокот. „Ќе гласам со почит, не затоа што имаме политички разлики, што секако постојат, туку затоа што сериозно сум загрижен дека господин Ратклиф нема да може да им се спротивстави на луѓе како Доналд Трамп и Тулси Габард, кои се познати по фалсификување разузнавачки податоци“ рече тој. „Можеби нема агенција која е попонижена од ЦИА, која мора да биде базирана на факти. Понекогаш, овие факти ќе доведат до непријатни заклучоци за неговите надредени и претседателот“, додаде тој. „Во таквите случаи, вистината, а не фикција, не идеологија, мора да победи и имам сомнежи дека господин Ратклиф ќе може да остане цврст“, рече Шумер. Закажано сослушување на Габард Тулси Габард, ветеранка од Националната гарда на САД и поранешна демократска законодавка, е изборот на Трамп за следна директор на Националната разузнавачка служба. Нејзиното сослушување за потврда е закажано за следната недела, кога ќе биде прашана за обвинувањата и од демократите и од некои републиканци дека повторувала руска дезинформација и за нејзината средба во 2017 година со поранешниот сириски претседател Башар ал-Асад, кој е обвинет за воени злосторства. Противниците на Ратклиф го обвинуваат дека го игнорира Конгресот и задржал информации во врска со убиството на новинарот на Вашингтон Пост, Џамал Хашоги во 2018 година – убиство за кое американските разузнавачки служби заклучија дека било наредено од саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман. Тие исто така го критикувале Ратклиф, во неговата улога како директор на Националната разузнавачка служба, за објавувањето на руското разузнавачко оценување во септември 2020 година, кое изгледаше како да го поддржува тврдењето на Трамп за злонамерни активности од страна на неговата противничка на претседателските избори во САД во 2016 година, демократката Хилари Клинтон. Но, таа одлука и другите одлуки на Ратклиф да се спротивстави на претходните разузнавачки проценки на САД дека Русија се обидувала да му помогне на Трамп да ја добие изборната победа во 2016 година, е дел од тоа што го направи популарен кај претседателот. И настојувањето на Ратклиф за поагресивна ЦИА, според некои аналитичари, нашло одек кај и републиканците и демократите. „Имаше критики низ сослушувањето дека ЦИА се омекнала во собирањето човечки разузнавачки информации, во кражбата на тајни од странски противници“, изјави Тајлер Макбриен, уредник на „Lawfare“ за Гласот на Америка. „Многу критики за тоа како ЦИА не успеала да предвиди во последните четири години големи геополитички настани, вклучувајќи го падот на режимот на Асад и дури и терористичкиот напад во Њу Орлеанс“, изјави Макбриен. „Ратклиф навистина е фокусиран на тој аспект на човечка разузнавачка работа и исто така на реориентација кон она што го смета за најголема закана за националната безбедност, а тоа е Кина“, рече Макбриен. Обврска за непристрасност Ратклиф им вети на законодавците дека под негово лидерство ЦИА ќе доставува информации без политичка пристрасност и дека нема да води чистка на вработените врз основа на нивните политички ставови или на нивната перцепирана лојалност кон Трамп. Тој исто така вети дека ќе ја оживее истрагата на ЦИА за причините на Хавана Синдромот — името што му е дадено на серијата мозочни повреди и други сериозни здравствени проблеми што ги зафатија стотици американски дипломати и разузнавачки официјалници. И ја изрази поддршката за одржување на контроверзните надзорни овластувања на САД согласно Член 702 од Законот за надзор на странски разузнавачки активности (ФИСА), нарекувајќи го тоа незаменлив инструмент. Кетрин Џипсон и Ким Луис придонесоа за овој извештај....

Претседателот Доналд Трамп ќе отпатува во западна Северна Каролина, опустошена од ураган и во Лос Анџелес, погоден од пожари, користејќи ја првата посета од неговото второ претседателствување за да ги разгледа областите каде што политиката ги затемнила реакциите на смртоносни катастрофи. Републиканскиот претседател ја критикуваше администрацијата на поранешниот претседател Џо Бајден за нејзиниот одговор во Северна Каролина, а исто така им се потсмеваше на лидерите на Калифорнија за политиките за вода за кои лажно тврдеше дека ги влошиле неодамнешните пожари. Трамп исто така ја разгледува можноста за реформирање на Федералната агенција за управување со вонредни ситуации. Некои од неговите конзервативни сојузници предложија да се намали износот што агенцијата им надоместува на државите за справување со поплави, урагани, торнада и други несреќи. Извор: Асошиетед прес...

Највисокиот суд во Италија во четвртокот ја потврди пресудата за клевета на Американката Аманда Нокс во случај поврзан со сензационалното убиство на нејзината британска цимерка, Мередит Керчер, во 2007 година. Нокс беше осудена за клеветење на нејзиниот поранешен шеф, конголезискиот сопственик на бар Патрик Лумумба, со лажни обвиненија дека тој е убиецот на Керчер. Керчер, 21-годишна студентка, беше пронајдена убиена со нож во 2007 година во апартманот во Перуџа што го делела со Нокс. За време на испитувањето, Нокс, која имала 20 години во тоа време, потпишала две изјави подготвени од полицијата во врска со нејзиното обвинение против Лумумба. Подоцна, Нокс напишала рачна белешка во која го поставила прашањето за своето лажно обвинение. Минатата година, апелациониот суд во Фиренца и изрече тригодишна казна за погрешно обвинување на Лумумба. Нокс, кој сега има 37 години, веќе одлежала речиси четири години за време на истрагата и првичното судење за убиство и првата жалба. Таа беше осудена двапати пред највисокиот суд во Италија конечно да ја ослободи од кривичното дело во 2015 година. Таа повеќе не е под ризик за затворска казна. Нокс поднесе жалба на пресудата за клевета врз основа на пресудата на Европскиот суд за човекови права во која се вели дека нејзините права биле повредени поради тоа што полицијата не обезбедила адвокат и соодветен преведувач за време на долгата ноќ на испрашување, само неколку дена по убиството на Керчер. Со жалбата, Нокс имаше за цел да го расчисти нејзиното име пред Касациониот суд во Рим во последниот преостанат правен случај против неа по речиси две децении долга правна сага. Но, во четвртокот, судијката Моника Бони ја потврди пресудата за клевета. Нокс, која не присуствуваше во судот, изјави дека е невина во објава на „X“. „Тоа е надреален ден“, рече Нокс. „Само што повторно бев прогласена за виновна за злосторство што не го направив“, додаде таа. Адвокатот на Нокс, Карло Дала Ведова, рече дека е изненаден од пресудата. „Не можеме да веруваме. Целосно неправедна одлука за Аманда и неочекувана во нашите очи“, рече тој. „Неверојатни сме“, додаде Дала Ведова. Но, Лумумба рече дека е задоволен од пресудата. „Аманда згреши. Оваа пресуда треба да ја придружува до крајот на животот“, изјави тој за Асошиетед прес. Руди Гуеде, по потекло од Брегот на Слоновата Коска, на крајот беше прогласен за виновен и осуден на 16 години затвор за убиството на Керчер. Тој беше ослободен во 2021 година, откако отслужи поголем дел од казната. Тој негираше дека ја убил Керчер. Долгата правна сага на Нокс беше сочна храна за таблоидите ширум светот и создаде книги, филмови и документарни филмови. Самата Нокс моментално продуцира мини-серија на „Хулу“ за нејзиното погрешно убедување и борба да го исчисти нејзиното име. Продуцент на серијата е и социјалната активистка Моника Левински. Некои информации во овој извештај дојдоа од Ројтерс и Асошиетед прес...

Официјални лица во Украина велат дека Русија лансирала серија дронови во ноќен напад во петокот, при што загинаа најмалку два цивила, неколку други беа повредени, а комерцијални и станбени згради беа оштетени. Министерството за внатрешни работи соопшти дека две жртви биле убиени од остатоци од дронови во централниот регион на Киев. Соопштија дека повеќекатна станбена зграда и комерцијални згради се дел од инфраструктурата која претрпе штета за време на нападот. Меѓутоа, Министерството за одбрана на Русија изјави дека воздушните одбрани пресретнале и уништиле околу 120 дронови во повеќе од десетина региони, вклучувајќи ја Москва, во ноќниот напад во петокот, лансирани од Украина. Нема пријавени жртви. Претседателот на САД, Доналд Трамп, во четвртокот изјави дека наскоро ќе разговара со рускиот претседател Владимир Путин за да се обиде да го притисне рускиот лидер да ја заврши скоро тригодишната војна против соседна Украина. „Милиони млади животи се губат. Таа војна е ужасна,“ рече Трамп преку видео врска од Вашингтон, на состанокот со глобалните бизнис лидери на Светскиот економски форум во Давос, Швајцарија. Тој рече дека „Украина е подготвена да направи договор“, иако не се најавени преговори за мир. „Ова е војна која не требаше да започне“, рече Трамп. Трамп, три дена по почетокот на неговиот втор мандат во Белата куќа, изјави дека ќе побара од Саудиска Арабија и ОПЕК да ги намалат глобалните цени на нафтата, кои сега изнесуваат околу 77 долари по барел, за да се ограничи приходите од нафта на Русија, кои таа ги користи за финансирање на војната. „Ако цената падне,“ рече Трамп, „војната во Украина веднаш ќе заврши“. „Толку е важно да се заврши ова,“ додаде тој. „Време е да се заврши“, рече Трамп. Неговите нови забелешки за војната дојдоа еден ден по неговото опишување на конфликтот како „апсурдна војна“ и по тоа што му напиша на Путин на социјалните медиуми дека ако не дејствува за да ја заврши, САД ќе воведат нови тарифи, даноци и санкции на руските извозни производи во Западот. Но, Кремљ не беше под влијание од заканата на Трамп, изјавувајќи во четвртокот дека не гледа никакви посебни нови елементи во политиката на САД кон Русија. „Тој ги сака овие методи, барем ги сакаше во текот на неговиот прв мандат,“ изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, за новинарите. Песков изјави дека Русија останува подготвена за „взаемно почитување дијалог“ со САД, додека Трамп започнува четиригодишен мандат во Белата куќа. Некои информации во овој извештај се преземени од Асошиетед прес, агенцијата Франс Прес и Ројтерс....

Претставничката Елис Стефаник, избор на претседателот Доналд Трамп да ги претставува САД во Обединетите нации, се заложи за одговорност. „ОН не ја исполнија основачката мисија и ние мора да бараме подобро. // Ја споделувам визијата на претседателот Трамп за реформа на ОН од силна Америка Прво, мир преку сила - и враќање на оваа основачка мисија за промовирање на мир и безбедност низ целиот свет“, истакна Стефаник. Стефаник беше избрана во Конгресот во 2014 година на 30-годишна возраст и стана четврти по ранг член на Домот. Републиканските сенатори велат дека стабилната рака и силниот интелект на Стефаник ја прават одличен избор за да се залага за Соединетите Држави во Обединетите нации. „Кога многумина од нас гледаат во Обединетите нации, ова тело кое треба да ги унапредува вредностите на мирот и слободата и човечкото достоинство, не гледаме како тие американски вредности се одразуваат. Гледаме неконтролиран антисемитизам против единствената еврејска држава во светот, која се соочува со напади од сите страни. Гледаме угнетување и агресивни автократи прославени и издигнати на лидерски позиции“, посочи сенаторката Шели Мур Капито. Стефаник им рече на сенаторите дека времето во Конгресот ќе ѝ помогне во нејзиниот пристап како амбасадор. „САД се најголемиот придонесувач во ООН. Нашите даночни долари не треба да бидат користени за поддржување ентитети кои се спротивни на американските интереси, антисемитски или вклучени во измама, корупција или тероризам. Мораме да инвестираме во програми за зајакнување на нашата национална безбедност и да дадеме резултати за да ја зголемиме ефикасноста на програмите на ОН", истакна Стефаник. Сенаторот Џим Риш - главниот републиканец во Комитетот за надворешни односи на Сенатот - се согласи. „Верувам дека е разумно да се преиспита секоја агенција на ОН за да се утврди дали она што тие го прават е директно од корист за Америка и да се повикаат на одговорност додека одговорот не биде убедливо да", рече Риш. Портпаролот на ОН, Фархан Хак, искажа поинакво мислење. „САД должат 1,5 милијарда долари на редовниот буџет на ОН - 1,5 милијарда. А потоа, помеѓу редовниот буџет, буџетот за мировни сили и трибуналите, вкупниот износ што им го должат на сите три е 2,8 милијарди долари“, истакна Хак. Еден аналитичар за Гласот на Америка кажа дека може да биде тешко за САД да ја сменат 80-годишната организација. „Во некои пониски инстанци, ние сме најголемиот донатор на Обединетите нации. Значи, постои можност да се искористи тоа. Но, досега, ние бевме во можност да го искористиме тоа на мали начини за институционални промени“, смета Џон Фортиер од Американскиот ентерпрајз институт. Демократите се загрижени за минатите постапки на Стефаник. „Вие гласавте за дефинансирање на Обединетите нации и нивните специјализирани агенции. Секако, би се согласил дека Обединетите нации се несовршено тело, но ОН се и мултипликатор на парите од американските даночни обврзници. Отстранувањето на САД е нешто што го сакаат нашите противници, особено Русија и Кина", посочи сенаторката Џин Шахин. Доколку биде потврдена, Стефаник ќе биде 32-та личност што ќе ја предводи мисијата на САД во Обединетите нации....

Американски имиграциски агенти спроведоа рација во работен објект во Њуарк, Њу Џерси, во четвртокот, при што беа приведени недокументирани мигранти, како и американски државјани. Градоначалникот на Њуарк, Рас Барака, изјави дека рацијата вклучувала приведување на воен ветеран и прекршување на правата на луѓето. Рацијата во најгусто населеното место во Њу Џерси, кое порано беше фалено од Барака за своите „светилишни“ политики за заштита на мигрантите, доаѓа по ветувањето на претседателот Доналд Трамп да депортира милиони мигранти кои се во САД нелегално. Трамп издаде низ мерки на извршни наредби по неговото стапување на функција во понеделникот, кои имаат за цел да го заострат контролата врз нелегалната имиграција. Тој презеде чекори да казни функционери кои се спротивставуваат на спроведувањето на неговите широки мерки. При рацијата на бизнис објектот во Њуарк, надвор од Њујорк, агенти на Службата за имиграција и царина не успеале да покажат налог за претрес, додека задржувале „недокументирани жители, како и државјани“, изјави Барака во соопштение. „Еден од приведените е воен ветеран на САД кој го претрпе срамот да му биде оспорена легитимноста на неговата воена документација“, изјави Барака. Во соопштение, портпаролот на Службата за имиграција и царина изјави дека агентите „можат да наидат на американски државјани додека вршат надзорно работење и можат да побараат идентификација за да го утврдат идентитетот на поединецот, како што беше случај при целената операција за спроведување на законот во работниот објект денеска во Њуарк“. Портпаролот додаде дека Службата за имиграција и царина го истражува инцидентот. Барака изјави дека рацијата ги нарушила правата на граѓаните според Уставот на САД. „Њуарк нема да седи мирно додека луѓето се незаконски тероризирани“, рече тој. Ниту Барака, ниту Службата за имиграција и царина не го идентификуваа бизнисот што бил подложен на рација по име. Портпаролката на Белата куќа, Каролин Левит, на „X“ изјави дека администрацијата на Трамп привела 538 лица во четвртокот, опишувајќи ги сите како „криминални нелегални имигранти“. Таа рече дека меѓу нив имало членови на венецуелска затворска банда и луѓе осудени за сексуални злосторства. Левит не даде дополнителни детали. Низа истражувања од академици и тинк-тенк организации покажуваат дека имигрантите не прават злосторства на повисок процент од родените Американци. Други истражувања покажуваат дека имигрантите во САД кои се нелегални исто така не прават злосторства на повисок процент. Свети градови Барака, градоначалник на Њуарк, е еден од првите локални функционери во САД кои издадоа соопштение за конкретна рација по започнувањето на кампањата на Трамп против имиграцијата. Во 2017 година, тој потпиша извршна наредба која го потврди статусот на Њуарк како „светилиште“, и беше гласен противник на имиграциските политики на Трамп за време на првиот мандат на претседателот. Од проценетите 11 милиони имигранти во САД кои се нелегални или со привремен статус во 2022 година, околу 44% живееле во држави со закони за „светилишта“ кои ограничуваат соработка со федералните имиграциски власти. Оваа бројка не ги вклучува оние во градовите и округите со статус на светилиште на места без државен закон, како што е Ново Мексико. Американските медиуми известија дека федералните органи за спроведување на законот и агенти на Службата за имиграција и царина привеле скоро 500 недокументирани мигранти кои биле барани за нерасчистени криминални дела во градовите-светилишта, вклучувајќи некои од Њујорк и Њу Џерси. Извештаите ги цитираат функционери на Службата за имиграција и царина кои рекоа дека приведувањата се случиле во вторникот и средата. Извор: Ројтерс...

Јеменските Хути ги ослободија членовите на екипажот на бродот „Галакси Лидер“, транспортер на возила, кој беше запленет во ноември 2023 година, на почетокот на нивните напади врз поморскиот транспорт во Коридорот на Црвеното Море, поради војната Израел-Хамас. Овој потег на Хутите, кои имаат поддршка од Иран, е најновиот напор за деескалација на нивните напади по постигнувањето на примирјето во Газа. Сепак, потегот дојде во момент кога американскиот претседател Доналд Трамп започна процес за повторно да го вклучи терористичкиот статус што го додели на групата на крајот од неговиот прв мандат, кој беше поништен од претседателот Џо Бајден, што потенцијално може да доведе до нови тензии со Хутите. Хутите изјавија дека ги ослободиле морнарите по посредување на Оман, султанат на источниот раб на Арапскиот Полуостров, кој долго време беше посредник помеѓу Хутите и другите земји. Авион на кралското воздухопловство на Оман летал за Јемен претходно во средата и повторно полетал околу еден час по објавата на Хутите со екипажот, кој се насмевнал додека тргнале во слобода во Мускат. Хутите исто така изјавија дека Хамас посебно побарал ослободување на екипажот од 25 луѓе, кој вклучува морнари од Филипини, Бугарија, Романија, Украина и Мексико. „Овој чекор е во поддршка на договорот за примирје во Газа“, изјавија Хутите во соопштение објавено преку контролираната од нив новинаска агенција САБА. Во Филипини, претседателот Фердинанд Маркос Џуниор го потврди ослободувањето на 17 филипински членови на екипажот, опишувајќи го моментот како „крајна радост“. Филипинците се вратија во својата матична земја во четвртокот, каде беа пречекани од нивните семејства и државни официјални лица. Министерството за надворешни работи на Бугарија потврди дека биле ослободени двајца Бугари, идентификувани од официјални лица како капетанот на бродот, Љубомир Чанев и помошник капетанот, Данаил Веселинов. Владин авион беше на пат за Оман за да ги врати Бугарите дома, изјави од министерството. Ханс Грундберг, специјален пратеник на Обединетите нации за Јемен, го нарече ослободувањето на екипажот „срдечна вест што става крај на произволното притворање и одвојување што тие и нивните семејства го трпеа повеќе од една година“. „Ова е чекор во вистинската насока и го повикувам Ансар Алах да ги продолжи овие позитивни чекори на сите фронтови, вклучително и ставање крај на сите поморски напади“, додаде тој, користејќи друго име за Хутите. Врската на Весел со израелски милијардер Хутите изјавија дека го киднапирале „Галакси Лидер“ поради неговата поврзаност со Израел. Нападот ја започна офанзивата на бунтовниците кои ги таргетираат бродовите во меѓународните води во Црвеното Море, Персискиот Залив и Баб ел-Мандеб теснецот кој ги поврзува. Претставник на сопствениците на „Галакси Лидер“ не даде коментар во средата. Бродот со знаме на Бахамите е поврзан со израелскиот милијардер, Авраам „Рами“ Унгар, кој е познат како еден од најбогатите луѓе во Израел. Нападот на Хутите на „Галакси Лидер“ вклучуваше рација од хеликоптер. Пропагандни снимки од раидот постојано се емитуваат од Хутите, кои дури снимија и музички видео на бродот во еден момент. Во понеделникот, Хутите сигнализираа дека сега ќе ги ограничат своите напади во Црвеното Море само на бродови поврзани со Израел, откако започна примирје во појасот Газа, но предупредија дека пошироки напади може да продолжат ако е потребно. Сепак, тоа веројатно нема да биде доволно за да ги охрабри глобалните компании да се вратат на оваа рута која е клучна за товарните и енергетските испораки меѓу Азија и Европа. Нивните напади го намалија сообраќајот низ регионот за половина, што длабоко влијаеше на приходите за Египет, кој го управува Суецкиот канал кој ги поврзува Црвеното Море и Средоземното Море. Ослободувањето на екипажот на бродот сега може да било напор за добивање на наклонетост од САД, иако бродот сè уште останува закотвен во јеменското пристаниште Ходејда. „Овој гест на Хутите може да биде наменет како мерка на добра волја кон новата администрација на Трамп“, изјави експертот за Јемен, Мохамед ал-Баша, од ризичната консултантска фирма „Баша рипорт“. Сепак, Трамп потпиша наредба која го поттикнува државниот секретар Марко Рубио да ја врати ознаката за странска терористичка организација на Хутите. Рубио одвоено разговараше со саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман и со министерот за надворешни работи на Обединетите Арапски Емирати, кои ја предводат коалицијата која се бори против Хутите од 2015 година. „Под претседателот Трамп, сега е политика на САД да соработуваат со своите регионални партнери за да ги елиминираат капацитетите и операциите на Хутите, да ги лишат од ресурси и така да ги ставиме крај на нивните напади врз американскиот персонал и цивили, американските партнери и поморскиот транспорт во Црвеното Море“, изјави Белата куќа. Бајден ја отстрани оваа ознака на почетокот од неговиот мандат, повикувајќи се на хуманитарната закана која санкциите ги поставуваат врз обичните Јеменци и поддржувајќи фактичкото примирје кое сè уште преовладува во јеменската војна. Нападите на Хутите беа насочени кон над 100 комерцијални бродови Хутите ги таргетирале повеќе од 100 трговски бродови со ракети и дронови од почетокот на војната Израел-Хамас во појасот Газа во октомври 2023 година, по изненадниот напад на Хамас врз Израел во кој загинаа 1.200 луѓе и беа земени 250 заложници. Воената офанзива на Израел убила повеќе од 46.000 Палестинци, според локалните здравствени власти кои не ги разликуваат цивилите од борците, но велат дека жените и децата чини повеќе од половина од жртвите. Хутите потопиле два брода во нивната офанзица, при што загинале и четворица морнари. Други ракети и дронови биле или пресретнати од различни коалиции предводени од САД и Европа во Црвеното Море, или не успеале да ги погоди целите, кои вклучувале и западни воени бродови. Бунтовниците тврдеа дека само ги таргетираат бродовите поврзани со Израел, САД или Велика Британија. Сепак, многу од нападнатите бродови имале мала или никаква поврзаност, вклучувајќи и некои кои биле наменети за Иран. Темпото на нападите на Хутите се забавило во последните недели, особено кога станува збор за бродовите на море. Тоа може делумно да биде резултат на офанзивата на американски воздушни удари. Само САД и нивните партнери извеле повеќе од 260 удари врз Хутите, според Меѓународниот институт за стратегиски студии. Извор: Асошиетед прес...

Пожарникарите во Јужна Калифорнија продолжуваат да се соочуваат со повеќе пожари среде силни ветрови и суша. Пожарот Хјуес во планините северозападно од Лос Анџелес, близу езерото Кастаик, избувнал во средата, што довело до тоа властите да издадат наредби за евакуација на повеќе од 50.000 луѓе. Издадени се здравствени совети за чад и прашина која се носи со ветерот и пепелта за подрачјата во близина на пожарот Хјуес. „Чадот и пепелта можат да им наштетат на сите, дури и на оние кои се здрави“, изјави д-р Мунту Дејвис, здравствен офицер на округот Лос Анџелес. Пожарот Лагуна во округот Вентура резултираше со наредби за евакуација за Универзитетот на Калифорнија, Каналските Острови и Универзитетскиот Глен, но наредбите на предупредувања беа намалени во четвртокот попладне. Наредбата за евакуација за пожарот Сепулведа близу автопатот Интерстејт 405 беше укината по средата откако пожарникарите го запреа ширењето на пожарот откако изгоре помалку од еденкилометар. Американскиот центар за предвидување на бури во четвртокот изјави дека „многу силните“ ветрови Санта Ана ќе продолжат да дуваат во Јужна Калифорнија, со пориви кои може да достигнат до 105 километри на час во некои планински области. Ветровите, во комбинација со многу ниска влажност на воздухот и суви услови од претходно, го натераа центарот да издаде известување за критичен ризик од пожари за четврток и елаборирана прогноза за ризик од пожари за петок. Хеликоптер испушта вода врз пожар што гори долж автопатот Интерстејт 405, на 23 јануари 2025, во Лос Анџелес. Пожарникарите добија помош при гасењето на пожарот Хјуес со ноќни воздушни гаснења од хеликоптери. Пожарот, северозападно од Лос Анџелес, се прошири и изгоре повеќе од 41 километри квадратни во близина на рекреативната област Езеро Кастаик. Пожарот беше околу 14 проценти изгаснат рано во четвртокот, додека метеоролозите предупредуваа на уште еден ден со суви и ветровити услови кои би можеле да ја отежнат контролата на пожарите. Постој шанса за некое олеснување во наредните денови. Националната метеоролошка служба изјави дека се очекува дожд во регионот, кој ќе започне во сабота. Метеоролозите очекуваат до еден сантиметар дожд во поголемиот дел од Лос Анџелес, додека локализираните грмежни бури би можеле да донесат уште повеќе дожд на ограничени локации. Потенцијалот за овие бури предизвика загриженост за можно лизгање на земјиштето, со отпадни материјали кои ќе се спуштаат од ридските области кои биле опожарени од неколкунеделните пожари. Покрај пожарот Хјуес, екипите сè уште се борат со пожарот Палисадес на западната страна на Лос Анџелес и пожарот Итон во подножјето на северот на градот. Пожарот Палисадес, кој има површина од 95 квадратни километри, е околу 70 проценти изгаснат, додека пожарот Итон, кој има површина од 56 квадратни километри, е околу 95 изгаснат, според информации од властите. Пожарите кои избувнаа во Јужна Калифорнија на 7 јануари убиле најмалку 28 луѓе и уништиле околу 16.000 згради. Се очекува дека бројот на жртви ќе расте како што итните служби ја пребаруваат пепелта. Гувернерот на Калифорнија, Гавин Њусом, во четвртокот најави дека ќе биде достапна помош за хипотекарни кредити за сопствениците на имоти оштетени или уништени во пожарите. Близу 300 банки со државна лиценца, кредитни унии и хипотекарни даватели и сервисиери се обврзаа на 90-дневен период на одложување на плаќањата на хипотекарни кредити. „Работиме тесно со канцеларијата на гувернерот Њусом за да осигуриме дека жителите на Јужна Калифорнија ќе можат да се фокусираат на обновата на нивните животи без дополнителен финансиски товар“, изјави Скот Симпсон, претседател и извршен директор на Калифорниската и Неваданската асоцијација на кредитни унии. Одложувањето, како што рече Њусом, „помага да се обезбеди време и олеснување за преживеаните да се справат со нивните итни потреби, наместо да се грижат за плаќање на хипотекарните сметки“. Други мерки за помош ќе бидат достапни, изјавија од канцеларијата на гувернерот, но не дадоа дополнителни детали. Претседателот на САД, Доналд Трамп, кој беше критичен за одговорот на пожарите, се очекува да патува за Лос Анџелес в петок. Некои информации за овој извештај се обезбедени од Асошиетед прес....

Американското катче во Скопје e едно од 400-те колку што постојат во светот. Ова е место каде што посетителите преку книги и списанија можат да научат за Соединетите Американски Држави, да учествуваат на настани и активности поврзани со САД, и, се разбира, да го изучуваат англискиот јазик и да се запознаат со можностите за образовна размена во САД. Embed share Американското катче во Скопје полни 20 години Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:05:14 0:00 Direct link 240p | 14,3MB 360p | 22,3MB 480p | 35,4MB 720p | 73,8MB 1080p | 105,6MB Го посетивме Американското катче во Скопје во време кога се подготвува за одбележување на 20 години од постоењето. „Американското катче е еден вид на ресурсен центар за сите млади кои што се заинтересирани да се доближат до американската култура, до американскиот образовен систем или едноставно кои што сакаат да го вежбаат својот англиски (јазик) преку различни видови програми или читање, бидејќи ние исто така имаме голема библиотека со различни видови на книги на англиски јазик, така што служиме како еден вид на прозорец кон светот на Америка и англискиот јазик“, вели Моника Спанческа, координаторка на Американското катче во Скопје. Моника Спанческа, координаторка на Американското катче во Скопје Овде дошле над 12 илјади посетители, не информираше координаторката, која е горда на просторот што е претворен во „енергична и динамична заедница“ со голем број заинтересирани за нивните програми. Публиката, вели таа, првенствено е составена од млади луѓе, како и од претставници од граѓански организации, воспитувачи и наставници од Скопје и пошироко. „Американското катче оперира на шест принципи кои што треба да им помогнат на младите да се усовршат себе си како личности. Еден од најглавните принципи е изучувањето на англискиот јазик и на американската култура“, додава Спанческа. Освен библиотеката со книги на англиски, катчето нуди и многу други бесплатни ресурси за изучување на англискиот јазик, од областа на науката и технологијата. Овде редовно се организираат настани и активности кои помагаат во личниот и професионалниот развој на учесниците. Работењето во мултикултурна средина посебно се истакнува како искуство што придонесува кон изградбата на вештини за позитивно учество во општеството. „Во Американското катче во Скопје имаме речиси 2.000 членови од различни генерации и различни категории на луѓе. Членството е бесплатно. Луѓето можат во било кое време да дојдат да си земат книга, да си изнајмат книга. Имаме доста голем опсег на книги кога станува збор за странска литература. Воглавно имаме и од најмодерните книги кои ги следат младите, нормално од социјалните мрежи, оние „TikTok books“ како што ги нарекуваат, имаме и класична литература, fiction, non-fiction, бидејќи сме и ТОЕФЛ центар имаме и книги за оние кои сакаат да полагаат ТОЕФЛ, може да си земат и ТОЕФЛ книги, така да имаме еден голем опсег на книги за секого“, изјави Борјан Бојчев, специјалист за активности и програма. Борјан Бојчев, специјалист за активности и програма Американските катчиња не постојат во вакуум. Тие најдобро ја исполнуваат својата мисија кога работат во партнерство. Секторот за односи со јавноста во Амбасадата на САД во Скопје соработува со локални институции кои се во улога на домаќини како што се библиотеки, културни центри и универзитети. „Американската амбасада ни е огромна потпора за секаква активност, особено кога станува збор за соработка со американски дипломати. Настаните кои ги правиме со американската амбасада се секогаш популарни кај младите особено кога знаеме дека ќе имаме претставник од амбасада и секогаш таа публика се зголемува и мислам дека и тоа е многу важно бидејќи на еден начин и ние ја шириме нашата публика, а и американската амбасада продолжува со својата работа односно да се надополни на оние заеднички работи да се прошири американската култура во Македонија“, вели Бојчев. За тоа каков белег остава работата на американските катчиња на животот на оние кои посегнале и уживале во нивните услуги, разговаравме со Рита Бехадини, поранешна вработена и членка во Американското катче. Рита Бехадини, членка на Американското катче „Јас порано кога бев студентка во Тетово - но сепак и таму има Американско катче - мислам дека тоа ми беше најважниот ресурс од каде што јас можев да земам не само книги, туку и да имам пристап и да можам да разговарам со луѓе со кои не можам во секојдневието да разговарам со нив за различни теми“, рече Рита Бехадини, членка на Американското катче во Скопје. Американското катче во Скопје официјално е отворено во јануари 2005 година како партнерство помеѓу Секторот за односи со јавност на Амбасадата на САД во Скопје, Градската библиотека “Браќа Миладиновци” во Скопје и Министерството за култура на Република Северна Македонија. Ова во Скопје е сместено во кампусот на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“. За оние кои се подалеку од главниот град, вакви катчиња има и во Битола, Тетово, Струга и Штип, па дури и едно мобилно PopUp катче што ги опслужува другите краишта....

Гренланд е зафатен среде арктичката зима. Сепак, вниманието на светот е кон овој далечен остров. Синот на американскиот претседател Доналд Трамп Јуниор, неодамна отиде во главниот град Нук - офанзива што траеше само неколку часа. Говорејќи од Овалната канцеларија неколку часа по неговата инаугурација, претседателот Трамп го повтори своето тврдење дека САД треба да ја преземат контролата врз Гренланд од Данска. „Мојот син и претставници отидоа таму пред две недели. Ние им се допаѓаме. Значи, ќе видиме што ќе се случи. Но, Гренланд е неопходен. Не за нас. Тоа е неопходно за меѓународната безбедност“, рече Трамп од Овалната соба во Белата куќа. Гренланд е дел од Данска. Но, населението на островот од 57.000 ужива висок степен на автономија. Владата на Гренланд има едноставна порака за светот. „Ние не сме на продажба“, истакнува Нааја Натанилсен, министерка во владата на Гренланд. Трамп одби да отфрли економска или воена опција за да ја преземе контролата врз Гренланд. Неговите коментари ги вознемирија европските сојузници. Но, Гренланд гледа простор за разбирање со Вашингтон. „Ако читате меѓу редови јас слушам две пораки од САД: Едната е дека треба да се погледне аспектот на националната безбедност и ние сосема се согласуваме со пораката на САД во тој поглед. Ние се обидуваме да се залагаме и за тоа веќе неколку години. А другата перспектива е, а другата порака што ја слушам е, сакаме да се вклучиме повеќе во гренландскиот минерален сектор. И тоа навистина е лесен успех“, додава Натанилсен. Гренланд треба да одржи избори најдоцна до април. Владата сака истовремен референдум за целосна независност од Данска. По вековна данска контрола, политичките ветришта на промени во Гренланд стануваат се посилни, вели локалната новинарка Арнак Нилсен. „Сега станува збор за многу повеќе од комплицираните односи меѓу Данска и Гренланд. Одеднаш е тука Трамп Јуниор и сето тоа експлодира. Мал број луѓе овде се навистина среќни што Трамп Јуниор дојде на Гренланд. Мал број луѓе, пак, навистина не се среќни што доаѓа овде“, вели Нилсен. Чувства засилени од социјалните мрежи. И Јутјуб инфлуенсери дојдоа на Гренланд, делејќи американски долари и бејзбол капи. Не сите го поздравуваат ова. Гренланѓаните изгледаат поделени околу интервенцијата на Трамп. „Мислам дека сме во ужасна ситуација. Нашите политичари се справуваат со ова тотално погрешно. Тие се заведени од нешто многу поголемо отколку што можат да поднесат“, вели Пер Кемниц, жител на Нук. „Во моментов, Гренланд го има вниманието на целиот свет. Тоа е навистина добро и време е Гренланд да добие поголемо внимание“, додава Ака Гронволд, жител на Нук. Се чини дека тоа внимание ќе продолжи. Вниманието на светот сега е вперено кон Гренланд. Но, како што се интензивира дебатата за иднината на островот, неговите жители велат дека само тие треба да одлучуваат за нивната иднина....

Поразителни бројки има за обемот на имунизација кај деца во македонското општество, велат домашните лекари. Иако во 2000 година, Северна Македонија добива признание од Светската здравствена организација, бидејки опфатот на вакцинација за одредени вакцини бил поголем од 95 отсто, тој процент сега е помал, вели Катерина Ставриќ, педијатар во Детската клиника во Скопје. Ковид пандемијата вели таа, влијаела на ваквиот негативен тренд. Embed share Родители се „консултираат“ од социјалните мрежи: Имунизацијата кај децата во значителен пад Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:04:01 0:00 Direct link 240p | 11,4MB 360p | 17,7MB 480p | 28,3MB 720p | 64,6MB 1080p | 94,1MB „После Ковид, 2022, 2023 година имаме скоро за сите вакцини под 90%, освен за Хепатит вакцината, која се прима во породилиште, и БСЖ, сите други вакцини се под 90 отсто, што е опасност да ни се појават болести. И го гледаме тоа. Пертусисот го имаме, со морбилите сме на граница, да може многу лесно, со овој опфат да ни се случи епидемија, како што имавме 2018 година“, вели Ставриќ. После Ковид-19, во 2022, 2023 година имаме скоро за сите вакцини под 90% Катерина Ставриќ, педијатар во Детската клиника во Скопје Најниско е нивото на вакцинација за ХПВ вакцината, со околу 50 отсто, како и за првата доза на вакцината против морбили. За разлика пак од останатите региони во државата, ситуацијата е нешто подобра во охридско-струшкот регион. „Особено за шествалентната вакцина, имунизација против детска парализа, хепатит Б, дифтерија и голема кашлица, процентот е над 97 отсто за 2024 година, додека примовакцина за Хепатит Б и против туберкулоза што се дава во првиот месец е 100 отсто“, вели Јованка Струлакова Коровешоска, епидемиолог во Центарот за јавно здравје во Охрид. Освен Ковид пандемијата, лекарите посочуваат и други причини за нискиот процент на имунизација. „Повеќе фактори се. Довербата, родителите кои сè повеќе и повеќе се двоумат и имаат прашања. Често пати одговори на тие прашања бараат на социјалните мрежи. Тука добиваат дезинформации, се консултираат со други родители и повторно добиваат дезинформации“, вели педијатарката Ставриќ. Дезинформации и „консултации“ од социјалните мрежи се честа причина за двоумења кај родителите да ги носат децата на вакцинација, велат лекарите Во охридскиот регион најмал е процентот на вакцинација со МРП-вакцина, односно против морбили, рубела и паротитис. „Ваквиот мал опфат е првата година на 12 месеци. Тоа е се уште оној непотребен страв на родителите, што ја поврзуваат оваа вакцина со аутизам. Никаде нема научен доказа на поврзаност на оваа вакцина со аутизмот. Најнизок процент на опфатот со вакцинација е со ХПВ“, вели докторката Струлакова Коровешоска. Затоа е неопходна е едукација на родителите, но и на здравствениот кадар, посочува Ставриќ, според која должност е на сите здравствени работници,да ја промовираат имунизацијата и да разговараат со родителите. „На родителите им треба разговор и ние да не ги дезинформираме со погрешни информации. Треба да ги имаме точните информации, ако не знаеме, треба да го препратиме родителот во вакциналните пунктови, таму каде колегите со тоа се занимаваат“, додава педијатарката Ставриќ. За да се зголеми опфатот на имунизација, добро е да се размислува и за позасилена теренска вакцинација во училиштата и селските средини предлагаат лекарите....

Вашингтон - Претставничкиот дом на САД го усвои првиот предлог-закон на новиот американски претседател Доналд Трамп, со кој се бара апсење на илегални имигранти обвинети за кражби и насилни злосторства. За овој предлог гласаа голем број демократи, заедно со републиканците. Тој беше усвоен со 263 гласа „за“ и 156 „против“. Нацрт-законот, кој ќе биде проследен до Трамп на потпис и дури тогаш ќе стапи на сила, го носи името на Лејкен Рајли, девојка од Џорџија, која минатата година беше убиена од илегален имигрант од Венецуела. Тој беше осуден на доживотен затвор. Ова се очекува да биде првиот од неколкуте чекори што републиканците планираат да ги преземат за зајакнување на границата и забавување на протокот на имигранти во САД. Претставничкиот дом го усвои законот со помош на 46 демократи кои гласаа со 217 републиканци. Сенатот претходно го усвои овој предлог-закон, исто така со поддршка на 12 демократи. Законот бара апсење на имигранти осомничени за кражба или други прекршоци - дури и ако тие не се обвинети за кривично дело. Трамп ја направи имиграцијата центар на неговата кампања, а републиканците ја поддржаа неговата темелна агенда за имигрантите. Демократите, кои го поддржаа предлог-законот, велат дека го направиле тоа затоа што и граѓаните што ги претставуваат се загрижени за имиграцијата. „Американците сакаат да направиме нешто за границата и мислам дека ќе бидеме под голем притисок ако кажеме дека не треба да депортираме криминалци“, рече умерениот демократ Том Суоци, кој гласаше за законот. Демократската конгресменка Илхан Омар, рече дека е „срцепарателно“ што толку многу демократи го поддржаа нацрт-законот....

Претседателот Доналд Трамп го номинираше конзервативниот активист и писател Л. Брент Бозел III за шеф на Американската агенција за глобални медиуми, која надгледува пет меѓународни медиумски субјекти финансирани од американската влада, вклучувајќи го и Гласот на Америка. „Како основач и претседател на Центарот за истражување на медиумите веќе 38 години, малкумина го разбираат пејзажот на глобалните медиуми во печатена, телевизија и онлајн подобро од Брент“, објави Трамп во средата вечерта на својата платформа за социјалните медиуми Вистина. Покрај Гласот на Америка, USAGM ги надгледува и радиодифузните мрежи на Блискиот Исток, Радио Слободна Европа/Радио Либерти, Радио Слободна Азија и Канцеларијата за радиодифузија на Куба. Заедно, обезбедуваат вести и информации на повеќе од 420 милиони луѓе ширум светот неделно....

„Главната расправа заврши, можете да си одите, слободни сте“, изјави судијата Илија Трпков. Заврши судскиот процес против поранешните високи државни и полициски фунционери Трајко Велјановски, Спиро Ристески, Миле Јанакиески и Владимир Атанасовски обвинети дека се организатори на упадот во Собранието на 27 април 2017 година. „Барањето за примена на амнестија поднесена од обвинтетите Трајко Велјановски, Спиро Ристески, Миле Јанакиески и Владимир Атанасовски се уважува. Се запира кривичната постапка поведена со обвинителниот акт на Основното јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција од 31.05.2019 година за кривичното дело Терористичко загрозување на уставниот поредок и безбедност од член 313 од Кривичниот закон.“, изјави судијата Илија Трпков. Со оваа одлука се прекинува судската постапка против четворицата откако јавното обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција во декември лани го известил Судот дека се согласува Законот за амнестија од 2018 година да важи и за предметот против Велјановски, Ристески, Јанакиески и Атанасовски. Судијата Илија Трпков претходно решаваше дека амнестијата од 2018 не ги опфаќа и овие обвинети, но по позитивното мислење на обвинителството за гонење организиран криминал, следеше денешната одлука. Embed share Амнестија за организаторите на 27-ми април, 2017-та Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:17 0:00 „Некој ќе каже дека случајот со организаторите на настаните во Собранието паднал, па сега треба да се ревидира и другиот предмет за веќе осудените за упадот во Собранието. Но, тоа не е така. Напротив, предметот ниту паднал, ниту пак се докажа дека настаните во Собранието не се организирани, туку се побара милост од државата за овие настани. Лично, мислев дека обвинетите ќе одат докрај за да докажат дека немаат вина, но тоа е нивно право и никој не смее да им се меша.“, изјави изјави судијата Илија Трпков. По шест години донесена е вистинска одлука, вели одбраната на амнестираната „четворка“. „Од изведените докази се покажа дека овие лиcа немаат никаква инволвираност за делата од 27 април. Тие дела се страшни против државата и го повикуваме Јавниот обвинител вистински да истражи кои се организаторите.“, оцени адвокатот Јордан Апостолски. „По овој предмет, по донос на делот од лицата кои ги застапувам, не можеше и не смееше да биде поведено обвинение, ниту да стапи на сила и да трае сите овие години.“, истакна адвокатот Еленко Миланов. Трајко Велјановски, Спиро Ристески, Миле Јанакиески и Владимир Атанасовски беа обвинети дека се организатори на насилниот упад на топпа во Собранието и тепањето на тогашните опозициски пратеници, настан познат како „крвавиот четврток“. На крајот на 2018 дел од обвинетите за настаните од 27 април беа амнестирани. Денеска, шест години подоцна истото се случи и за организаторите на упадот во Собранието....

Вашингтон - Минатиот декември, грузискиот Парламент го избра Михаил Кавелашвили, близок соработник на основачот на владејачката партија Грузиски сон - Бидзина Иванишвили, за нов претседател на земјата. Тој ја замени Саломе Зурабишвили, која победи на претседателската функција во 2018 година на народното гласање. Зурабишвили беше петтиот претседател на земјата. Опозициските партии и Саломе Зурабишвили тврдат дека парламентарните избори во земјата во октомври 2024 година, на кои Грузискиот сон официјално победи со 54,09 отсто од гласовите, биле наместени, и затоа не биле легитимни ниту победата на Грузискиот сон, ниту поставувањето на Кавелашвили наместо Зурабишвили, како претседател. Опозициските партии одбија да влезат во Парламентот и да соработуваат со членовите на Грузискиот сон и бараат нови избори. Саломе Зурабишвили беше во Вашингтон за да присуствува на инаугурацијата на претседателот Доналд Трамп на покана на конгресменот Џо Вилсон, републиканец од Јужна Каролина. Додека беше во главниот град на САД, таа даде ексклузивно интервју со Гласот на Америка. Во продолжение, дел од интервјуто за грузиската редакција на Гласот на Америка: Глас на Америка: Знаеме дека присуствувавте на инаугурацијата на 47-от претседател на Соединетите Држави, но имавте шанса да се сретнете и со членовите на Кабинетот на претседателот Трамп. Која беше вашата главна порака на тие средби? Мојата кратка порака беше дека Грузија се наоѓа во многу клучна пресвртница денес, во регион кој е многу важен за Соединетите Држави. Саломе Зурабишвили, петтиот претседател на Грузија. Саломе Зурабишвили: Па, тоа беа повеќе средби пред инаугурацијата и пред потврдувањето на новите членови на Кабинетот. Ги запознав за време на различни приеми и на инаугуративиот бал. Значи, тоа не беше место за формален состанок или за пренесување формални пораки. Многу е важно да се воспостави контакт. Мојата кратка порака беше дека Грузија се наоѓа во многу клучна пресвртница денес, во регион кој е многу важен за Соединетите Држави и за интересите на Соединетите Држави, и затоа треба да има итно внимание за она што се случува во Грузија, во Кавказ, во Црното Море, од новата администрација на САД. Гласот на Америка: Често велите дека на Грузија и требаат САД, но на САД, и треба Грузија. Зошто Грузија треба да биде важна за Соединетите Држави, и каква улога би можела да има Грузија во Јужен Кавказ и поширокиот регион? Саломе Зурабишвили: Пред сè, затоа што Русите го знаат тоа повеќе од кој било друг: Тие секогаш историски велеа дека кој го контролира Тбилиси - го контролира Кавказот. А тоа е уште поважно денес, во време кога овој регион станува многу важен за контрола на Црното Море. Пристаништата на Црното Море се многу важни. И не е случајно што Русија ја започна војната против Украина, исто така, за контрола на тој дел од брегот на Црното Море, почнувајќи од Крим во 2014 година. И не е случајно што хибридната војна Русија ја започна со изборите во Грузија, исто така со изборите во Романија и да ги намести изборите, на многу поинаков начин, во Молдавија – така што тие, три земји, ако се погледне на картата, се земји на Црното Море. Значи, стратегијата на Русија е многу јасна. Гласот на Америка: Различни експерти со кои разговараме велат дека Грузија нема да биде главен приоритет на администрацијата на Трамп. Како планирате да ѝ го привлечете вниманието на Белата куќа за Грузија? Саломе Зурабишвили: Веројатно никогаш нема да бидеме главен приоритет, а се надевам дека нема да биде, затоа што тоа значи криза на поинакво ниво, што не го сакаме. Не сакаме нестабилност. Но, мислам дека тоа што се случува во Грузија е доста важно за стратешки интереси на Црното Море, пристаништето Анаклијам, или нови комуникациски врски со Кина....

Пред да биде на функцијата 48 часа, претседателот Доналд Трамп испрати јасен сигнал дека за да ја надмине Кина, неговата администрација ќе продолжи со агресивна агенда кога станува збор за туркање на Соединетите држави напред кон развојот на вештачката интелигенција и инфраструктурата. На неговиот прв ден на функцијата, Трамп ја укина извршната наредба потпишана во 2023 година од поранешниот претседател Џо Бајден, со која се обидуваше да постави некои заштитни огради околу развојот на сè помоќни генеративни алатки за вештачка интелигенција и да создаде друга заштита за приватноста, граѓанските права и националната безбедност. Следниот ден, Трамп се состана со водачите на неколку водечки технолошки фирми, вклучувајќи го и Сем Алтман, извршен директор на Open AI; Лари Елисон, претседател на Oracle; и Масајоши Сон, извршен директор на SoftBank, да објават инвестиција од 500 милијарди долари од приватниот сектор во инфраструктурата за вештачка интелигенција позната како Stargate....

Претседателот Доналд Трамп им порача на светските бизнис лидери во четвртокот во Давос да ги произведуваат своите производи во Америка или ќе се соочат со царини. Ова е прво големо обраќање на Трамп до светските лидери откако тој повторно ја презеде претседателската функција во понеделникот. Порака од Трамп до светските лидери: https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/113878735259604426 Трамп уште од неговата инаугурација рече дека Вашингтон би можел да воведе големи царини за главните трговски партнери Канада, Мексико и Кина уште од 1 февруари. Тој, исто така, потпиша низа декрети, вклучително и повлекување на Соединетите Држави од Парискиот договор за климата и Светската здравствена организација. „Дојдете и произведувајте ги вашите производи во Америка и ние ќе ви дадеме некои од најниските даноци од која било земја“, нагласи новиот претседател на САД. Меѓутоа, ако не ги произведувате вашите производи во Америка, тогаш многу едноставно ќе мора да плаќате тарифи“, рече Трамп за време виртуелен говор на Светскиот економски форум во Давос. Во својот говор тој нагласи и дека верува оти пониските цени на нафтата ќе помогнат веднаш да се стави крај на војната во Украина. „Исто така, ќе побарам од Саудиска Арабија и ОПЕК да ја намалат цената на нафтата. Ако цената се намали, руско-украинската војна веднаш ќе заврши. Во моментов цената е доволно висока за војната да продолжи“, рече американскиот претседател. Тој исто така рече дека сака што поскоро да се сретне со рускиот претседател Владимир Путин за да обезбеди крај на војната. За време на кампањата, тој постојано најавуваше дека ќе има договор меѓу Украина и Русија за завршување на војната уште на првиот ден од неговиот мандат, ако не и порано. Сепак, неговите советници сега велат дека тоа може да потрае со месеци. „Навистина посакувам наскоро да се сретнам со претседателот Путин за да ја прекинеме оваа војна. И тоа нема никаква врска со економијата или ништо друго, станува збор за изгубени милиони животи... тоа е крвопролевање. И, навистина треба да го запреме ова војна“, рече Трамп. Тој додаде дека се надева оти американските напори за обезбедување мир сега се во тек, но не даде дополнителни детали. Тој го коментираше и прашањето за Кина, наведувајќи дека сака „многу добри односи“ со таа земја, но нагласи и дека Америка сака само „праведност“. За време на првиот мандат на Трамп, Вашингтон и Пекинг водеа тарифна војна, при што американскиот лидер уште еднаш и се закани на Кина со царини. Трамп во својот говор исто така сигнализираше дека ќе изврши притисок за намалување на каматните стапки. Тој, исто така, зборуваше за внатрешните прашања во Америка - како што е ревидирање на политиката за промена на половите - и повтори дека „официјалната политика на САД е дека има само два пола, машки и женски“. Тој, исто така, го критикуваше „машкото учество во женскиот спорт“ и додаде дека операциите за промена на полот „ќе се случуваат многу ретко“....

Вашингтон - Пентагон ќе започне со распоредување до 1.500 активен воен персонал во наредните денови за да помогне во обезбедувањето на границата на САД со Мексико, соопштија американските власти, почнувајќи да ги спроведува плановите од извршните наредби за имиграција потпишани од претседателот Доналд Трамп веднаш по преземањето на функцијата. Во средата Трамп потпиша извршна наредба со која се суспендира влезот на мигрантите на границата меѓу САД и Мексико. Вршителот на должноста секретар за одбрана Роберт Селасиес потпишa наредби за распоредување војници, иако сè уште не е познато кои единици ќе одат на граница. Вкупниот број на војници исто така може да се промени. Официјалните лица се осврнаа за плановите под услов да останат анонимни. На границата веќе има околу 2.500 припадници на Национална гарда и резервни сили, но нема активни трупи. Дополнителните војници се очекува да им помагаат на граничарите во логистиката, транспортот и изградбата на бариери. Тие извршуваа слични должности во минатото, кога беа испратени на границата од Трамп во неговиот прв мандат и од поранешниот претседател Џо Бајден....

Пожарникарите и жителите во јужна Калифорнија се подготвуваат во среда за можноста за поголема активност на шумските пожари поттикнати од суви и силни ветрови, додека изгледите за малку дожд во прогнозата донесе потенцијал за одредено ослободување од заканата од пожарот, но исто така и од опасностите од лизгање земјиште. Националната метеоролошка служба соопшти дека опасните услови за пожар ќе опстојуваат во областа на Лос Анџелес до четврток или петок. Синоптичарите рекоа дека има 60% до 80% шанси за дожд во регионот почнувајќи од сабота, а вкупните врнежи во повеќето области не надминуваат 8 милиметри. Можноста за грмотевици што ќе донесат локално пообилни врнежи ги зголеми стравувањата од лизгање на кал со отпад што тече по ридските области кои беа изгорени од двенеделните шумски пожари. Градоначалничката на Лос Анџелес, Карен Бас, рече дека извршната наредба што таа ја потпишала во вторникот е дизајнирана да го спречи протокот на токсични отпадоци од пожарите во регионот и да ги заштити плажите и океаните во областа. „Ова е за да се спречи дополнителна штета на областите веќе опустошени од пожар и исто така да се заштити нашиот слив, плажите и океанот од токсични истекувања“, рече градоначалничката. Градските работници ќе ги отстрануваат токсичните материјали и ќе постават бариери за да го насочат протокот на отпадот во канализациониот систем. Во пожарите загинаа најмалку 27 луѓе и уништија илјадници згради. Некои информации за овој извештај се од Асошиетед прес....

Трамп со Путин на Самит во Хелсинки за време на првиот мандат на американскиот претседател — ВАШИНГТОН - Претседателот Доналд Трамп изјави во вторникот вечерта дека најверојатно ќе воведе санкции против Русија доколку нејзиниот претседател Владимир Путин одбие да преговара за крај на војната во Украина. Трамп не даде детали за можни дополнителни санкции. Трамп со порака до Русија: https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/113872782548137314 Соединетите Држави веќе строго ја санкционираа Русија за нејзината инвазија на Украина во февруари 2022 година. Трамп рече дека неговата администрација исто така размислува да испрати оружје во Украина, додавајќи дека верува оти Европската унија треба да стори повеќе за да ја поддржи Украина. „Разговараме со [украинскиот претседател Володимир] Зеленски; ќе разговараме со претседателот Путин многу наскоро“, рече Трамп. Трамп рече дека извршил притисок врз кинескиот претседател Шји Џинпинг да интервенира за да ја запре војната во Украина: „Не направи многу за тоа. „Разговаравме за тоа“, изјави Трамп....

Кабинетот на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во средата соопшти дека Израел ќе го задржи под контрола преминот Рафа меѓу Појасот Газа и Египет во текот на првата фаза од договорот за прекин на огнот меѓу Израел и Хамас. Во соопштението од канцеларијата се демантираат информациите дека палестинските власти, кои управуваат со дел од Западниот Брег, ќе го контролираат преминот Рафа. Набљудувачите на Европската унија ќе го надгледуваат преминот, при што израелските трупи ја опкружуваат областа, а Израел е задолжен за одобрување на премин на луѓе и стоки преку преминот. Израел ја контролира областа од мај 2024 година, како дел од неговата офанзива која имаше цел да ја разбие милитантната група Хамас во Газа....

Краткотрајното исклучување на ТикТок во САД отвори поширока дебата во другите земји во врска со пристапот до популарните платформи за социјални медиуми од страна на децата. ТикТок привремено згасна во неделата во САД, откако стапи на сила новиот закон за забрана. Законот бара матичната компанија на ТикТок во кинеска сопственост ByteDance да ја продаде работата на апликацијата во САД поради загриженоста за националната безбедност поради нејзините врски со Пекинг. По неговата инаугурација во понеделникот, претседателот Доналд Трамп потпиша извршна наредба за запирање на забраната на 75 дена, давајќи му дополнително време на ByteDance да најде купувач. Одлуката им дава олеснување на 170 милиони американски корисници на апликацијата, многу од нив млади возрасни. Повеќе од 60% од тинејџерите во САД на возраст од 13 до 17 години користат TikTok, при што повеќето од нив пристапуваат на платформата секој ден, според податоците од Истражувачкиот центар Пју, (( https://www.pewresearch.org/short-reads/2024/12/20/8-facts-about-americans-and-tiktok/#:~:text=A%20third%20of%20U.S.%20adults ,од%20оние%2065%20и%20 САД не се единствената земја која сака да ги регулира социјалните медиуми и другите платформи како што се онлајн игрите. Иако причините зад ограничувањата се различни, се поголем број земји веќе ја регулираат технологијата или предлагаат закони за ограничување на нејзината употреба. Во Австралија, забраната за социјалните мрежи од висок профил за млади помлади од 16 години ќе стапи на сила на крајот на годината, со која ќе им се забрани да креираат профили на ТикТок, Фејстбук, Инстаграм, Икс и Снапчет. Владата рече дека забраната е неопходна мерка за заштита на децата. „Социјалните медиуми им нанесуваат штета на нашите деца“, изјави австралискиот премиер Ентони Албанес за новинарите минатиот ноември. Веб-страниците како Јутјуб на кои не им е потребен профил за прегледување на содржината најверојатно ќе бидат исклучени од забраната. Австралиската влада рече дека товарот ќе биде на компаниите за социјални медиуми да „преземат разумни чекори“ за да ги спречат децата под 16 години да создаваат сметки на нивните платформи. Компаниите кои нема да ги почитуваат би можеле да се соочат со казни од над 30 милиони долари. Деталите за тоа како законот ќе се спроведува остануваат оскудни, а технологиите за проверка на возраста во моментов се тестираат. „Социјалните медиуми служат како спас за оние млади кои немаат поддршка. Тие можат да најдат заедници за поддршка на социјалните медиуми“, изјави за Гласот на Америка Лиза Гивен, професорка по информатички науки на Универзитетот RMIT во Мелбурн. Забраната на Австралија ќе биде внимателно следена, особено од земјите во Азија кои размислуваат за сопствени ограничувања за младите корисници. Министерот за комуникации на Индонезија рече дека земјата од Југоисточна Азија планира минимална возраст за користење на социјалните мрежи и разговараше за плановите минатата недела со претседателот Прабово Субианто. https://www.voanews.com/a/indonesia-to-push-social-media-protections-ahead-of-age-limit-law/7937439.html Во соседен Сингапур, тинејџерите под 18 години ќе бидат преместени на порестриктивни тинејџерски сметки на Инстаграм почнувајќи од 21 јануари. Градот-држава, исто така, издаде упатства во училиштата за ограничување на времето поминато на децата пред екранот. Почнувајќи од 31 март, продавниците за апликации во Сингапур ќе ги блокираат децата под 12 години да преземаат апликации, вклучително и ТикТок и Инстаграм....

„Немам дополнителни информации.“, одговори Панче Тошковски на прашањето дали МВР и одстанатите институции имаат сознанија каде се наоѓа бегалецот Артан Груби, кој повеќе од еден месец е недостапен за надлежните. Министерот за внатрешни работи имаше повеќе да каже во делот на постапката за утврдување одговорност за исчезнувањето на екс-вицепремиерот Груби, но сепак, се уште е нејасно дали станува збор за организирано бегство или не. Embed share МВР за бегството на Груби Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:09 0:00 Direct link 240p | 7,7MB 360p | 11,3MB 480p | 16,9MB 720p | 47,8MB 1080p | 50,6MB „Уште од првиот ден на бегството на Груби беа преземени дејства од страна на Одделот за внатрешна контрола во рамки на МВР, беше отворена внатрешна истрага и сето тоа што е обезбедено како доказен материјал по наредба на јавен обвинител е собрано и по наредба на обвинител е доставено, од апсект на тоа дали станува збор за организирано бегство, група или станува збор само за пропуст на предметниот полициски службеник.“, изјави Панче Тошковски, министер за внатрешни работи на Северна Македонија. Засега, МВР има утврдено дека има одговорност кај полицаецот на граничниот премин кој го пропуштил Груби иако тој бил ставен на т.н „стоп-листа“. „Од досега собраните докази кои ги имаме за да може да интервенираме во утврдена фактичка состојба во делот на службеникот - сме поднеле кривична пријава и се преземени чекори во насока на суспензија и во насоко на констатирање на негова вина, кривична одговорност согласно доказите кои се неспорни. Неспорно е дека полицискиот службеник не погледнува во мониторот и му дозволува да излезе. Тоа е неспорен факт и тука имаме кривична пријава. Во делот на тоа дали сето тоа било организирано, дали имало други вмешани итн, се води соодветна постпка од страна на Јавното обвинителство.“, изјави Тошковски. По Груби уште од декември е распишана меѓународна потерница за предметот за финансиски малверзации во „Државна лотарија“, откако тој претходно, легално, преку граничен премин заминал за Косово. Само неколку дена пред неговото бегство, Груби се најде на американската црна листа, но поради вмеашност во корупција за предмети поврзани со Сашо Мијалков, тема која се уште е дел од дневно-партиските обвинувања меѓу власта и опозицијата. „Артан Груби се најде и на црната листа на САД, каде имаат информации за криминал на Груби, а Оливер Спасовски кој беше МВР во Македонија немаше информации. Повеќе од јасно е дека СДС му го чуваше грбот на Груби, кој им беше гарант дека владата нема да падне. СДС и сега со Филипче го чува Груби, иако е не јасно кои се мотивите. Врската на СДС со Груби уште е цврста и тие немаат намера да се откажат од него.“, истакна Бране Петрушевски од ВМРО-ДПМНЕ. Од Груби се огради и неговата партија ДУИ која соопшти дека тој веќе не е нивни член. Социјалдемократите, кои седум години беа во владата во коалиција со ДУИ, го поздравија ставањето на Груби на американската „црна листа“ и повикаа на истраги без компромис. Постапките течат, но засега, во отсуство на бегалецот Груби....

Сириските бунтовници кои го соборија претседателот Башар ал Асад ја имаа поддршката на Турција. Иран го поддржуваше режимот на Асад. Победата на бунтовниците е најновата победа за Анкара во нејзината конкуренција со Техеран за регионална моќ, велат аналитичарите. „Турција самата го ослабе Иран во Ирак, Сирија и Јужен Кавказ. Така, Турција го надмина Иран во сите три региони. Турција нема проблем со понатамошно ослабување на Иран“, смета Озѓур Унлухисарџикли од Германскиот Маршалов фонд. Набљудувачите често ги карактеризираат односите меѓу Иран и Турција како рамнотежа меѓу конкуренцијата и соработката. Но, аналитичарите велат дека соработката му отстапува место на сè пожестокото ривалство, бидејќи Анкара се обидува да ја прошири моќта во областите за кои Иран смета дека се во сферата на влијание и кои често се заштитени од ирански полномошници. „Од почетокот на арапските востанија, Иран почна да ја доживува Турција како непријател. Значи, иранските полномошници ги оспоруваат и националните интереси на Турција. Иран, исто така, беше друга земја која ја овозможи активноста на Курдистанската работничка партија и Курдската паравојска во Ирак и Сирија”, посочува Билгехан Алаѓоз од Универзитетот во Мармара. Курдистанската работничка партија или ПКК со седиште во Турција, со децении се бори за поголеми права на курдското малцинство. Турција ја обвини курдската паравојска во Сирија, позната како ЈПГ, дека има врски со ПКК. Аналитичарите сугерираат дека Техеран би можел да возврати против Анкара со поддршка на курдските милитантни групи преку нивните паравојски во регионот поддржани од Иран. Набљудувачите велат дека Турција и Израел имаат заедничка кауза во задржувањето на Иран. „Израел и Турција имаат заеднички интерес да го запрат овој експанзионизам на Иран. И, всушност, видовте дека Израел и Турција не соработуваа директно, туку индиректно. Израел го ослабе Хезболах во Либан, а Турција го поддржа бунтовничкото движење и така падна Асад. Тоа се две објаснувања”, вели Галија Линденштраус од Институтот за национални безбедносни студии. Со оглед на тоа што претседателот Реџеп Тајип Ердоган сака да ги обнови односите со Соединетите Држави и новоизбраниот претседател на САД Доналд Трамп кој вети дека ќе заземе построг став против Иран, аналитичарите гледаат можност за соработка. „Ако господинот Трамп има за цел да воспостави нови решенија и методологија со Иран, тогаш на САД им е потребна турска помош и соработка. Ако ја погледнете големата слика, тогаш Турција и САД мора да се здружат”, посочува Месут Џашин, советник на турскиот претседател. Набљудувачите истакнуваат дека Иран и Турција успешно го управувале своето ривалство со векови, избегнувајќи директна конфронтација. Но, со тоа што бунтовниците поддржани од Турција го соборија сојузникот на Техеран, Асад, во Сирија, овие вештини за контрола на ривалството веројатно ќе бидат ставени на тест....

Повеќе од 64.000 смртни случаи во појасот Газа предизвикани од насилство. Една нова студија во медицинското списание „Лансет“ вели дека Министерството за здравство управувано од Хамас пријавил помал број на загинати за повеќе од 40 проценти помеѓу 7 октомври 2023 година и 30 јуни 2024 година. Коавторката на извештајот Зина Џамалудин вели: „Во реалноста, бројот на смртни случаи може да биде поголем ако го вклучиме и прашањето за недостапност до здравствена заштита, срцеви удари и некои од тие аспекти - заразни болести, мајчинска грижа, бремени жени кои не можат да добијат пристап до соодветно породување и така натаму“, вели Џамалудин. Педесет и девет проценти од загинатите се жени, деца и постари луѓе, според рецензираниот извештај на Лансет - приближно во согласност со другите проценки. Не е идентификуван бројот на борците на Хамас меѓу загинатите. Во соопштението, израелската амбасада во Лондон изјави за Гласот на Америка, цитирам „не може да се верува на секоја информација што потекнува од Газа, ниту може да ја игнорирате историјата на Лансет за неоснована критика против Израел“. Гласот на Америка не може да ги потврди бројките бидејќи Израел не дозволува новинари да влезат во Газа. Истражувачите вкрстуваа три различни извори или списоци: Министерството за здравство во Газа, онлајнанкета за пријавени смртни случаи и некролози на социјалните мрежи, вели Џамалудин. „Важно е во списокот да немаме дуплирање, така што не сакаме истото лице да биде наведено повеќепати. Правиме многу чистење. Но, тогаш ги поврзуваме сите три списоци заедно“, објаснува Џамалудин. Истата техника се користи за проценка на смртните случаи во други конфликти, додава таа. „Се користеше во Судан и Јемен. Истата е користена и во Косово, а дел од овие докази се користени и во Меѓународниот суд на правдата“, вели Џамалудин. Израел ја започна својата војна против Хамас во Газа по прекуграничниот напад на милитантната група на 7 октомври 2023 година, во кој загинаа повеќе од 1.200 луѓе, главно цивили. САД, Обединетото Кралство, Европската Унија и други, го прогласија Хамас за терористичка организација....

Кина известува дека инфекциите со човечки метапневмовирус сличен на грип како (ХМПВ) - се намалени во северниот дел на земјата. Во последните недели, извештаите за зголемени случаи на вирус во земјата каде што започна Ковид-19 предизвикаа загриженост за уште една потенцијална пандемија. „Меѓународните научници ја повикуваат Кина да објави информации за патогенот и да спроведе генетско истражување за да потврди дека не е нов вирус. Дури и ако е стар вирус, сепак може да биде појава на нова варијанта“, вели докторката Хо Меи Шанг од Институтот за биомедицинска наука. Овој вирус (ХМПВ) постои барем од 2001 година. „Тоа е многу чест вирус што го гледаме секоја година. Повеќето деца на возраст од пет години веќе прележале. Тоа е вирус кој ќе предизвика симптоми како насолзени очи, кашлица, кивање, затнување на дишните патишта“, вели докторот Томас Дужински од Институтот за јавно здравје, при Универзитетот во Индијана. Додека (ХМПВ) може да предизвика сериозни болести кај деца под пет години и кај постари возрасни лица со други здравствени проблеми, тоа е обично е блага болест за повеќето луѓе. „Тоа не е ни приближно толку сериозно како грипот или Ковид. ХМПВ е тука долго време, и има заразени милиони луѓе, кои веќе имаат имунитет. Не се работи за сосема нов вирус што може да предизвика катастрофални проблеми“, објаснува докторот Пол Аурвартер од Факултетот за медицина при Универзитетот “Џонс Хопкинс“. Кинеските здравствени власти велат дека бројот на пациенти кои бараат медицинска помош е помал во споредба со истиот период, лани. Аурвартер вели дека Кинезите можеби се поподложни на ХМПВ бидејќи Кина воведе построги карантини во времето на Ковид, отколку, на пример, Соединетите држави, за време на пандемијата. „Тие останаа дома, не одеа на работа, носеа маски. Вообичаените циклуси на стекнување инфекција, на пример, за време на респираторната сезона на зимата, луѓето не се заразуваа, имунитетот не им беше зајакнат, но затоа има поголема популација која може да биде поотпорна“, вели Аурвартер. Не постои вистински третман или вакцина за човечкиот метапневмовирус. Лекарите велат дека сите пациенти кои имаат проблеми со дишењето треба да побараат лекарска помош....

Изборот на Доналд Трамп за претседател на САД носи големи очекувања кај власта и опозицијата во С.Македонија. Претседателката на државата Гордана Сиљановска Давкова, очекува продлабочување на партнерството и пријателството меѓу двата народи. „Под вашето почитувано претседателство, ние цврсто веруваме дека врските меѓу македонскиот и американскиот народ ќе бидат силно зајакнати, создавајќи подлабоки дипломатски, економски и културни врски кои ќе ја поттикнат регионалната стабилност и зацврстување на нашите заеднички вредности и интереси“, напиша Сиљановска. Во честитката на Сиљановска Давкова до Трамп на социјалната мрежа X, уште се вели, дека ги подржува неговите напори за ставање крај на конфликтите во светот. Реакции од македонските политичари по инаугурацијата на Доналд Трамп „Ви ги упатувам моите најтопли честитки за вашиот историски избор за 47-ми претседател на Соединетите Американски Држави. Огромната поддршка од американскиот народ ја одразува нивната доверба во вашето лидерство и визија, доверувајќи ги своите надежи на вашето раководство за раст и просперитет на нацијата. Претседателството ќе започне златна ера на напредок, единство и успех, каде што оптимизмот ги поттикнува иновациите, ја зајакнува економијата и ги зајакнува вредностите кои ги прават Соединетите Американски Држави глобален светилник. Ние сме длабоко инспирирани од вашата решителна посветеност за поттикнување на глобалниот мир и сме целосно посветени на поддршката на вашите одлучувачки напори за ставање крај на конфликтите и промовирање трајно разбирање преку границите“, додава Сиљановска. И, лидерот на СДСМ, Венко Филипче очекува продолабочувње на врските меѓу двете држави. „Убеден сум дека под негово водство, стратешкото партнерство меѓу САД и Северна Македонија ќе продолжи и ќе се продлабочи. Северна Македонија и Соединетите Американски Држави имаатдолгогодишни врски на пријателство и соработка, и верувам дека тие ќе се развијат уште повеќе, кон наш взаемен напредок и благосостојба“, вели Филипче. И, претседателот на Демократската унија за интеграција, Али Ахмети, упати честитки до претседателот Трамп за преземањето на функцијата претседател на САД, како што напиша, на најмоќната демократска земја во светот. Овална соба на Белата куќа во Вашингтон „Несомнено, САД се наш најважен сојузник и столб на глобалниот мир, демократија и стабилност.Целта на нашата политика беше и останува да ги продлабочиме односите со овој незаменлив сојузник, кој постојано ја докажува својата посветеност за промовирање на слободата и правдата.Претседателот Трамп и за време на неговиот претходен мандат покажа решителност и силно лидерство во меѓународната политика, посветувајќи се на воспоставување мир и просперитет во светот. Силно верувам дека Соединетите Американски Држави, под водство на претседателот Трамп, ќе продолжат да бидат пример за трајните вредности на демократијата и силен поддржувач на единството и развојот наспроти предизвиците што претстојат“, напиша Ахмети. Претседателот на Собранието, Африм Гаши, напиша дека САД, не само што претставуваат одлучувачки фактор во глобалните политики, туку и непоколеблив сојузник на Северна Македонија. Тој заедно со претставници на коалицијата „Вреди“ е во Вашингтон. „Заедно со претседателот на Алтернатива, Зеќирија Ибрахими, и заменик пртседателот на Владата, Изет Меџити, тука сме за да ја докажеме сериозната посветеност во зајакнувањето на ова сојузништво. Со нетрпение чекаме да ја продлабочиме соработката во остварувањето на нашите заеднички заложби за зајакнување на мирот, безбедноста и демократијата. Честитки до претедателот Трамп, неговата администрација и американскиот народ“, напиша Гаши. Македонскиот премиер Христијан Мицкоски, ја проследи инаугурацијата на новиот претседател на САД, Доналд Трамп. Тој учествувал и на свеченоста "Гласови на слободата“ организирана од компаниите ,,Трамп Медиа" и Рамбл, која се одржа по инаугурацијата каде имал средби со блиски соработници на Трамп. „Нашите аргументи и позиции се јасни и нашето стратешко партнерство со САД и администрацијата на претседателот Трамп се силни. Се бориме дома за повисоки плати, пензии, нова инфраструктура, подобро здравство, поконкурентно образование, брзорастечка економија, но се бориме и во Брисел, Берлин, Париз, Лондон, Вашингтон, нашиот глас е се посилен“, рече Мицкоски. Честитки упати и минитерот за надворешни работи, Тимчо Муцунски. „Честитки за изборот на Доналд Трамп за претседател на Соединетите Американски Држави. Пред нас е период на цврсто партнерство, зајакнати политички и економски односи, како и заеднички напори за градење мир и просперитет во светот“, рече Тимчо Муцунски, минитер за надворешни работи....

Претседателот Доналд Трамп денес изјави дека неговиот руски колега Владимир Путин ќе си направи „подобро за него“ ако ја заврши војната во Украина, додавајќи дека Путин „не се чувствува премногу добро“ и дека Русија изгубила милион војници. „Треба да разговарам со претседателот Путин, треба да го сфатиме тоа“, им рече Трамп на новинарите во Овалната канцеларија по потпишувањето на извршните наредби. „Русија е поголема [од Украина], тие имаат повеќе војници за губење, но чудно е да се води таква земја. Тој рече и дека сака наскоро да се сретне со рускиот претседател, но датумот на оваа средба се` уште не е одреден“. „Повеќето луѓе мислеа дека војната ќе заврши за една недела“, рече Трамп за војната на Русија против Украина, која трае речиси три години. „Мислам дека би било подобро за него [Путин] да ја заврши оваа војна“. Трамп рече дека украинскиот претседател Володимир Зеленски сака да постигне договор за прекин на конфликтот, а Владимир Путин ја „уништува Русија“ со тоа што не склучува договор за завршување на војната со Украина. „Зеленски сака да склучи договор. Не знам дали Путин го сака ова. Мора да се договори. Мислам дека ја уништува Русија без да склучи договор“, рече Трамп. Одговарајќи на прашање за можноста за укинување на санкциите против Русија, Трамп истакна дека претпочита давачки отколку санкции. Во меѓувреме, Владимир Путин денес му честиташе на Доналд Трамп за неговиот избор за втор мандат. Путин изрази подготвеност да разговара за важни глобални прашања. Тие вклучуваат тековната војна во Украина и прашања поврзани со нуклеарното оружје. Извор: Руска редакција на Глас на Америка...

„Денеска правиме голем и стратешики чекор кон градење побезбедна дигитална Македонија која е подготвена да се соочи со предизвиците на дигиталната ера. Заедно ќе се погрижиме граѓаните да бидат побезбедни, а државата покнкурентна“, изјави Стефан Андоновски, министер за дигитална трансформација. Embed share Нова кибернетска стратегија на Северна Македонија Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:03 0:00 Ова образложение на министерот за дигитална трансформација следи откако владата ја усвои Националната стратегија за сајбер безбедност 2025–2028. Станува збор за документ кој има за цел да резултира со зајакнување на отпорноста и безбедноста на земјава чиј систем, до пред една година, беше честа мета на сајбер-напади, од компјутерски упади до закани за поставени бомби во институции и училишта. Оваа стратегија обезбедува патоказ за затворање на постоечките празнини, заштита на критичната инфраструктура и поттикнување на дигитално опкружување каде што бизнисите можат да иновираат, граѓаните можат да напредуваат и институциите можат безбедно да работат. Андоновски, министер за дигитална трансформација „Oваа стратегија претставува пресвртница во процесот на дигитална трансформација на државата. Како што видовме од сите досегашни сајбер напади врз критични сектори, заканите со бомби и координираните кампањи за дезинформација - ризикот и опасностите се тука. Тие закани ја нарушуваат довербата на јавноста, ги поткопуваат нашите институции и претставуваат значителен ризик за националната безбедност. Преземањето активности не е една од алтернативите, туку е единствен пристап што не дозволува одложување. Оваа стратегија обезбедува патоказ за затворање на постоечките празнини, заштита на критичната инфраструктура и поттикнување на дигитално опкружување каде што бизнисите можат да иновираат, граѓаните можат да напредуваат и институциите можат безбедно да работат.“, изјави Стефан Андоновски, министер за дигитална трансформација. Стратегијата опфаќа пет стратешки цели – силни национални капацитети за сајбер-безбедност, отпорност на суштински објекти, општество отпорно на сајбер-напади, намалување на влијанието на потенцијалните инциденти и национална и меѓународна соработка. За постигнување на овие цели стратегијата предвидува критични мерки кои, меѓу другото, опфаќаат формирање Национален совет за сајбер безбедност, создавање централизиран систем за одговор на инциденти, проширување на програмите за едукација и обука за сајбер безбедност.......

Хамас вели дека ќе ослободи уште една група заложници в сабота, како што примирјето со Израел се одржува веќе трет ден и хуманитарните агенции на Обединетите нации (ОН) пренесоа помош во Газа за да им помогнат на палестинските цивили. Претставник на Хамас денес изјави за агенцијата Франс прес дека следната група заложници ќе бидат четири Израелки, кои ќе бидат ослободени во замена за голем број палестински затвореници кои ги држи Израел. Преостануваат повеќе од пет недели до почетокот на втората фаза, а остануваат прашањата за тоа колку брзо и успешно Израел и Хамас ќе преговараат за условите од следната фаза. Американскиот претседател Доналд Трамп, кој ја презеде функцијата вчера, откако официјални лица од неговиот тим и администрацијата на поранешниот претседател Џо Бајден притиснаа да се постигне прекин на огнот пред промената на власта, изрази некои сомнежи за примирјето. „Не сум сигурен“, им рече Трамп на новинарите во понеделникот. „Тоа не е наша војна. Тоа е нивна војна“. Трамп рече дека неговата администрација „можеби“ ќе помогне во напорите за обнова во Газа. Петнаесет месеци војна го опустоши појасот Газа, уништувајќи многу од домовите во кои Палестинците кои избегаа во потрага по безбедност се надеваа дека ќе се вратат со прекин на борбите. Прекинот на огнот досега вклучуваше враќање на тројца заложници кои беа држени во Газа, како и на 90 палестински затвореници кои ги држеше Израел. Канцеларијата на Обединетите нации (ОН) за координација на хуманитарни прашања, соопшти дека 915 камиони со помош влегле во Газа во понеделникот. Тековниот конфликт започна на 7 октомври 2023 година, кога Хамас, терористичка група означена од САД, го нападна Израел, убивајќи 1.200 луѓе и зеде 250 заложници. Во израелската контраофанзива во Газа загинаа повеќе од 47.000, од кои повеќето жени и деца, според Министерството за здравство во Газа. Некои информации во текстот се од Асошиетед прес, Ројтерс и Франс-прес...

Сенатот го одобри Марк Рубио за државен секретар на САД на денот на инаугурацијата на американскиот претседател Доналд Трамп. Претставниците на двете партии го поддржаа со 99 гласа, а ниту еден сенатор не гласаше против. Ова е прва потврда во Сенатот на функционер од Кабинетот на Трамп и доаѓа само неколку часа откако Трамп даде заклетва како претседател. 53-годишниот републикански сенатор од Флорида е првиот со латионамериканско потекло кој ќе служи како највисок дипломат во земјата. Во минатото, сенаторот роден во Флорида се залагаше за активна надворешна политика кон геополитичките непријатели на САД, вклучувајќи ги Кина, Иран и Куба. Во текот на изминатите неколку години, тој омекна некои од своите позиции за повеќе да ги одразува ставовите на Трамп. Трамп ги обвини поранешните претседатели дека ги „влечат САД во скапи и бескорисни војни“ и инсистираше на помалку интервенционистичка надворешна политика. За време на сослушувањето за потврда, Рубио предупреди дека САД мора да го сменат пристапот за да избегнат поголема зависност од Кина. Рубио за време на сослушувањето за потврда на Комитетот за надворешни односи на Сенатот на 15 јануари, рече дека политиката на американската влада треба да биде ставање крај на војната во Украина. За да се постигне договор за прекин на борбените дејства, според Рубио, потребни се отстапки и од Москва и од Киев, кои веројатно ќе мора да се откажат од целта за враќање на териториите заземени од Москва. Рубио рече дека има други можности, не само воени да се влијае врз Москва. „Имаме значителен број санкции против Руската Федерација, а нивниот број продолжува да расте, а тоа го прават и другите земји, и ова треба да биде дел од овој разговор за да се постигне мирно решение“, рече Рубио за време на сослушувањето во Конгресот. За време на сослушувањата, тој, исто така, нагласи дека Украина мора да биде способна за самоодбрана и по завршувањето на војната што ја започна Русија. Извор: Украинска редакција на Гласот на Америка...

СКОПЈЕ – Граѓаните имаат зголемени трошоци за да ги набават основните и неопходни продукти како храна, пијалаци и средства за хигиена и покрај „новогодишната акција“ и намалувањето на цените на над илјада продукти, соопштија од Сојузот на Синдикати на Македонија (ССМ). Синдикатот пресмета дека за јануари минимумот за едно четиричлено семејство да го преживее месецот е 63.252 денари односно а тоа е за 391 денар поскапо од декември минатата година и покрај тоа што сите 63 продукти од синдикалната минимална кошничка беа опфатени со новогодишната акција и беа на попуст. Минималната плата во моментов изнесува 22.500 денари и тоа значи дека доколку четиричленото семејство има примања од две минимални плати, ќе им недостасуваат над 18 илјади денари за да врзат крај со крај во текот не месецот. За да се преживее еден месец од јануари минатата година заклучно со денес се потреби 6.089 денари повеќе колку што изнесува разликата во синдикалните кошнички за само една година. Десет проценти поскапи се и трошоците за живот во делот на храна и пијалаци кои за една година скокнале за 2.191 денар. Синдикатот апелира до Владата да преземе чекори, во иднина да не соопштува за евентуално активирање на мерки и најави дека ќе ги објави профитите на големите трговци кај кои ја лоцира вината за високите цени на производите. „ Можеби се потребни и други мерки од Владата, без најава да креира кошнички без да ги информира, консултира и прашува трговците и можеби и ние како ССМ ќе преземеме поригорозни чекори“, изјави Трендафилов. Од ССМ се на став дека инфлацијата е далеку повисока од 3,5 проценти и дека бројките се доказ дека платите, покрај минималната, мора да се зголемат. „Платите мора да се зголемат за најмалку 20 проценти имајќи предвид дека цените во маркетите трговците, на грбот на граѓаните и работниците, ги зголемуваат за најмалку 20 проценти. Сметаме дека нашето барање за растот на платите и на минималната плата е издржано од анализите кои ги презентиравме“, вели Трендафилов. Државниот завод за статистика денес излезе со податок дека просечната плата во ноември изнесувала 41.999 денари и е за 135 денари пониска од октомврискиот просек....

Само неколку часа откако даде заклетва, американскиот претседател Доналд Трамп помилува околу 1.500 луѓе кои учествуваа во нападот на Конгресот на САД на 6 јануари 2021 година, кога поддржувачите на Трамп се обидоа да ги поништат резултатите од изборите во 2020 година. Многу од нив беа задржани во Централниот притвор во југоисточен Вашингтон. И покрај студот, нивните приврзаници се собраа пред зградата, со нетрпение очекувајќи и надевајќи се, како што рекоа за Гласот на Америка, дека ќе бидат ослободени брзо. До објавувањето, тоа ослободување сè уште не се случи. Полициското присуство надвор од затворот беше значително во текот на ноќта. Така беше и медиумското присуство. И покрај тоа што приврзаниците во еден момент накратко се упатија кон влезот на затворот, а полицијата ги блокираше, тие сепак за Гласот на Америка изјавија дека собирот бил радосен и патриотски. Додека вееше американско знаме, Бен Полок изјави за Гласот на Америка дека две од неговите деца - Оливија и Џонатан - биле затворени за учество во нападот. Тој рече дека и тој самиот бил присутен тој ден, но дека не влегол во зградата на Конгресот. Тој плачеше додека зборуваше за 6 јануари - не затоа што се каел за тој ден, туку затоа што оние кои биле затворени за учество во нападот биле неправедно гонети. „Четири години ми е скршено срцето. Плачев, плачев и плачев поради овие семејства“, рече Полок. Полок и другите кои разговараа за Гласот на Америка рекоа дека се чувствуваат како извршната наредба на Трамп да значи дека конечно добиваат оправдување за 6 јануари. За нив, помилувањето на Трамп го потврди нивното верување дека изборите во 2020 година биле наместени, изјавија тие за Гласот на Америка. Тоа, исто така, претставува исполнување на ветувањето што Трамп го дал за време на неговата кампања за аболиција на оние кои учествувале во нападот, велат тие. Бројни извештаи и истраги покажаа дека изборите во 2020 година не се украдени. Изборните претставници потврдија дека изборите биле безбедни, а Трамп и неговите сојузници не успеале да дадат никакви докази за да ги потврдат наводите за измама. И покрај доказите дека изборите не се украдени, неколку луѓе надвор од затворот изјавија за Гласот на Америка дека помилувањето на Трамп го зајакнало нивното верување дека навистина било така. „Изборите беа украдени. Сите го гледаме. Целиот свет го виде тоа“, изјави за Гласот на Америка Стефани Лиу од Њујорк. Лиу, која беше присутна во Капитол на 6 јануари, рече дека доаѓа во затворот секој месец во последните две и пол години за да ги посети затворените бунтовници од 6 јануари. „Политички затвореници не треба да постојат во оваа земја“, рече Лиу, кој по потекло е од Кина. Одлуката на Трамп да ги помилува оние кои учествуваа во нападот наиде на брза осуда од демократските законодавци како сенаторот Крис Марфи. Со помилувањето на бунтовниците, „Трамп ја трансформираше американската демократија“, рече Марфи во објавата на Икс. „Политичкото насилство сега е прифатено“. Лидерот на демократите во Сенатот Чак Шумер, исто така, рече дека оние кои го нападнале Конгресот не требало да бидат помилувани. „Трамп воведува златна доба за луѓето кои го кршат законот и се обидуваат да ја соборат владата“, рече Шумер во изјавата....

Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша серија извршни наредби по преземањето на функцијата вчера, вклучително и да се повлече од меѓународните здравствени и климатски тела и суспензијата на американската странска помош. Во неговиот прв мандат, Трамп водеше надворешна политика „Америка на прво место“, а наредбата што ја потпиша вчера му наложува на новиот државен секретар Марко Рубио да ги фокусира напорите на Стејт департментот на таа мисија. „Од овој ден натаму, надворешната политика на САД ќе ги застапува основните американски интереси и секогаш ги става Америка и американските граѓани на прво место“, се вели во наредбата. Трамп им нареди на САД да се повлечат од Парискиот климатски договор од 2015 година, повторување на потегот што тој го направи и во неговиот прв мандат. Трамп рече дека САД имаат успешен досие за „унапредување на економските и еколошките цели“ кои треба да бидат модел за другите земји. Скоро 200 земји го потпишаа договорот за ограничување на глобалното затоплување при што секоја земја обезбедува свој план за ограничување на емисиите на стакленички гасови кои придонесуваат за климатските промени. Во друго повторување од неговиот прв пат на функцијата, Трамп им нареди на САД да се повлечат од Светската здравствена организација (СЗО) поради поплаки дека агенцијата лошо управувала со пандемијата на ковид-19 и дека добива премногу средства од САД. СЗО во соопштението денес рече дека „жали“ за најавата на Трамп и дека со нетрпение очекува конструктивни разговори за одржување на партнерство со САД „за доброто на здравјето и благосостојбата на милиони луѓе ширум светот“. „Повеќе од седум децении, СЗО и САД спасија безброј животи и ги заштитија Американците и сите луѓе од здравствени закани“, соопшти СЗО. „Заедно ставивме крај на малите сипаници и заедно ја доведовме детската парализа на работ на искоренување. Американските институции придонесоа и имаат корист од членството во СЗО“. Нарекувајќи дека странската помош на САД „не е усогласена со американските интереси“, Трамп издаде наредба да се паузира помошта на 90 дена и програмите да бидат подложени на преглед. Финансирањето за многу програми веќе е присвоено од Конгресот, па не е јасно како првично ќе влијае наредбата. Некои информации во текстот се од Асошиетед прес и Ројтерс...

Рејчел Далет се преселила од САД во Израел за да игра професионален женски фудбал. Неодамна дипломирала на Универзитетот во Висконсин, но вели дека се чувствувала несигурно кога минувала низ кампусот на нејзиниот универзитет кој бил про-палестински, по започнувањето на војната помеѓу Израел и Хамас во 2023 година. Таа дури била нападната со тежок предмет кој некој го фрлил кон неа кога на рамениците обвила израелско знаме. „Војната ја продлабочи мојата поврзаност со израелскиот народ, со еврејската татковина и ме натера да сакам да бидам со повеќе луѓе како мене. Потекнувам од мала заедница на Евреи во Милвоки, Висконсин и тука мнозинството луѓе се Евреи. Самото тоа што секојдневно сум опкружена со тоа е нешто посебно”, вели Далет. Далет вели дека нејзиното семејство е гордо на нејзините достигнувања во Израел, но се грижи за нејзината безбедност. „Од перспектива на моите родители изгледа страшно и тие се грижат за мојата безбедност, но јас никогаш не сум се чувствувала побезбедно. Израелците го живеат своето секојдневие и тие многу го ценат животот", вели таа. Министерот за имиграција на Израел, Офир Софер, вели дека 33.000 имигранти дошле во Израел во текот на изминатата година и покрај војната и ракетните напади на голем дел од Израел. Имигрантите од Северна Америка добиваат поддршка од Нефеш Б'Нефеш, организација која ја олеснува еврејската имиграција. Претставниците на организацијата велат дека има зголемување од 60 проценти на апликациите за имиграција во текот на изминатата година, иако не се сигурни колку од нив ќе се преселат во земјата. „Кога се случи војната, постоеше неверојатна емоционална поврзаност што луѓето ја имаа. Прво беше шокот и стравот од процесирањето на тоа што се случи. Но, како реакција, некои луѓе навистина видоа дека нивната врска се зајакнува и ја видоа својата улога во Израел“, вели Марк Розенберг од „Нефеш Б'Нефеш“. Нападот на Хамас на 7 октомври 2023 година имаше личен ефект на Питер Сугарман, британски бизнисмен со приватен капитал. Тој и неговата сопруга тој ден биле во посета на Израел со нивниот син и внуци и морале со часови да се засолнат во подрумот на хотелот. Точно една година подоцна, на 7 октомври 2024 година, тој и неговата сопруга станаа нови имигранти. „Мојата жена и јас по тоа се почувствувавме дека дошло време да вложиме заеднички напор да стигнеме во Израел во рок од една година од тој датум. Сметавме дека најдобриот начин да ја поддржиме еврејската заедница беше да се вклучиме уште повеќе, а тоа значеше да дојдеме во Израел”, вели Питер Сугарман, нов имигрант во Израел. Во исто време кога имигрантите доаѓаат во Израел, многу Израелци ја напуштаат земјата. Централниот завод за статистика откри дека повеќе од 82.000 Израелци се преселиле во странство во 2024 година, во споредба со околу 35.000 во претходните години. Многумина ги наведоа тековната војна и политичката нестабилност во Израел како причини за напуштање на земјата. Во меѓувреме, многумина од новите имигранти велат дека учат да живеат со честите ракетни напади и се надеваат дека ќе придонесат за мирен Израел во иднина....

После само неколку часа од инаугурацијата, Доналд Трамп, како 47-ми претседател на САД, потпиша низа изврши одредби со кои новата администрација дава нови насоки во речиси сите пори на американското општество, почнувајќи од енергија, имиграција, па до криминални помилувања, федерална ефикасност, родови слободи. Во продолжение некои од клучните извршни одредби потпишани на првиот ден од враќањето на Трамп на функцијата: Помилувања Трамп помилува околу 1.500 луѓе кои упаднаа во Американскиот конгрес на 6 јануари 2021 година. Се работи за лица кои ја нападнаа полицијата, во обид да влезат во Конгресот и да ги спречат законодавците да го потврдат неговиот изборен пораз во 2020 година. „Се надеваме дека ќе излезат вечерва, искрено. Го очекуваме тоа“, рече Трамп после поптишувањето на одредбата. Со одредбата се скратуваат казните и на 14 членови на десничарските организации „Горди момци“ и „Чувари за заветот“, од кои некои беа осудени и за бунтовнички заговор. Документот, исто така, го упатува американскиот државен обвинител да се откаже од нерешените случаи поврзани со немирите. Доналд Трамп, во овалната соба во Белата куќа, ги потпишува првите извршни одредби, неколку часа после инаугурацијата на 20 јануари, 2025 Вонредба состојба против илегалната имиграција На САД им недостасува способност да апсорбираат голем број мигранти Извршна одредба Трамп потпиша наредби за прогласување на Национална вонредна состојба на границата меѓу САД и Мексико, а со цел да се спречи илегалната имиграција. Воедно криминалните картели ги означи како терористички организации. Одредбата ги таргетира и државјанствата на децата родени во САД, чии родители влегле илегално во земјата. Одредбата значи и ревизија на безбедноста за да се види дали патниците од одредени нации треба да бидат предмет на забрана за патување. „На САД им недостасува способност да апсорбираат голем број мигранти“, се вели во наредбата. Поништување на 78 извршни одредби од Бајден Трамп укина 78 извршни дејствија на претходната администрација. „Ќе отповикам речиси 80 деструктивни и радикални извршни дејствија на претходната администрација“, рече Трамп. Трамп, исто така, рече дека ќе потпише наредба со која ќе се наложи секоја агенција да ги зачува сите записи кои се однесуваат на „политичките прогони“ под администрацијата на Бајден. Една од одредбите опфаќа и забрана за нови владини вработувања, како и наредба за укинување на работењето од далечина во владините агенции. Фото: Зградата на Стејт департментот, на 7 декември 2024 Замрзнување на владините вработувања, враќање на работните места Трамп потпиша наредби за замрзнување на вработувањата во федералните агенции и владини служби. Потпиша и одредба со која го укинува работењето од далечина и се бара од федералните работници веднаш да се вратат на работа со полно работно време. Трамп рече дека привременото замрзнување на вработувањата е за да се осигура дека се вработуваат само компетентни луѓе кои се верни на американската јавност. Потегот ќе принуди голем број владини службеници да ја загубат можноста за работа од далечина, трендот што започна во раните фази на пандемијата COVID-19. Со една од одредбите, владините служби ќе признаваат само два пола, машки и женски. Фото: Знаме Виножито, симбол за LGBTQ+ заедницата, Њујорк, 2017 година Ограничувања во трансродова различност и инклузија Трамп, исто така, ги укина извршните наредби кои промовираа трансродова различност, правичност и инклузија (DEI) и ги промовираа правата за ЛГБТКју+ (LGBTQ+) лицата и расните малцинства. Меѓу 78-те укинати извршни дејствија се и мерките кои даваа поддршка на расната еднаквост и борба против дискриминацијата на хомосексуалците и на трансродовите лица. Според една од одредбите федералната влада ќе признава само два непроменливи пола: машки и женски. И тие треба да се дефинираат врз основа на тоа дали луѓето се родени со јајце клетки или сперматозоиди, наместо според структурата на нивните хромозоми. Според наредбата, федералните затвори и засолништа за мигранти и жртви на силување ќе бидат поделени според полот, како што е дефинирано во одредбата. Трамп смета дека претходната администрација го осиромашила американскиот граѓанин. Фото: Обраќање на Доналд Трамп за време на инаугурацијата, додека претходниот претседател, Џо Бајден го слуша неговиот говор, на 20 јануари во Вашингтон. Инфлација Трамп им нареди на сите извршни оддели и агенции да достават итни олеснувања за цените во САД и да го зголемат просперитетот на американскиот работник. Мерките вклучуваат намалување на регулативите и климатските политики кои ги зголемуваа трошоците и пропишуваат активности за намалување на трошоците за домување и проширување на понудата за домување. „Во текот на изминатите четири години, деструктивните политики на администрацијата на Бајден му нанесоа историска инфлациска криза на американскиот народ“, се вели во наредбата. Повлекување од Парискиот климатски договор Интересите на САД и на американскиот народ на прво место Текст од извршна одредба Трамп, исто така, потпиша повлекување од Парискиот климатски договор. Одредбата вклучува и писмо до Обединетите нации со кое се објаснува повлекувањето. „Политиката на мојата администрација е да ги стави интересите на САД и американскиот народ на прво место“, се вели во наредбата. Трамп го укина меморандумот на Бајден од 2023 година, со кој беше забрането дупчење нафта на околу 16 милиони хектари на Арктикот. Новиот американски претседател нагласи дека владата треба да го охрабри истражувањето и производството на енергија на територијата на САД. Со одредба го елиминира и обврзувачкото производство на електрични возила. Според американскиот претседател, СЗО погрешно се справила со пандемијата на Ковид19. Фото: Доналд Трамп потпишува извршни одредби во Белата куќа на 20 јануари, 2025 Повлекување од Светската здравствена организација Со една од потпишаните одредби, Трамп ги повлече Соединетите држави од Светската здравствена организација. Во објаснувањето Трамп истакна дека глобалната здравствена агенција погрешно се справила со пандемијата COVID-19 и со други меѓународни здравствени кризи. Планот означува пресврт во глобалната здравствена политика на САД и го изолира Вашингтон од меѓународните напори за борба против пандемии. Илон Маск ќе биде лидер на советодавната група DOGE, чија задача е да изработи план за ефикасност на владините служби. Фото: Илон Маск на инаугурацијата на Доналд Трамп во Вашингтон, на 20 јануари, 2025 година Ефикасност на владините служби - група DOGE Трамп потпиша извршна одредба за создавање советодавна група наречена Оддел за владина ефикасност (DOGE), чија цел е да изврши значителни намалувања во владините трошоци. Групата ја води извршниот директор на „Тесла“, Илон Маск, кој најави грандиозни цели како затворање на цели федерални агенции и намалување на три четвртини од работните места во владините агенции. Оваа одредба веднаш поттикна и бројни тужби од засегнати страни, а со кои се оспоруваат нејзините цели. Таргетирање на „Длабоката држава“ Претседателот потпиша документ со кој се става крај на своевиден прогон на владата против политичките противници. Наредбата го упатува државниот обвинител да ги испита активностите на федералната влада во последните четири години, вклучително и во Министерството за правда, Комисијата за хартии од вредност и Федералната трговска комисија за време на претходната администрација. Слобода на говорот Федералната влада ги прекрши уставно заштитените права за слобода на говорот Соопштение од Белата куќа Трамп потпиша извршна наредба за која рече дека има за цел „да ја врати слободата на говорот и да стави крај на федералната цензура“. „Под превезот на борба против 'погрешни информации', 'дезинформации', и 'штетни информации', Федералната влада ги прекрши уставно заштитените права за слобода на говорот на американските граѓани“, соопшти Белата куќа. Трамп и неговите републикански сојузници ја обвинија администрацијата на поранешниот претседател Бајден дека охрабрува сузбивање на слободата на говор на онлајн платформите. Со новите одредби од Доналд Трамп се отвора пат за дупчење за нафта и гас на Алјаска, а кое беше ограничено со одредбите од администрацијата на Џо Бајден. Фото: Нафтовод на Алјаска. Вонредна енергетска состојба - дупчење за нафта и гас Трамп прогласи Вонредна енергетска состојба на национално ниво, ветувајќи дека ќе ги пополни националните резерви на нафта, како и дека ќе извезува американска енергија низ целиот свет. Тој претстави сеопфатен план за максимизирање на производството на нафта и гас во САД. Трамп рече дека очекува наредбите да помогнат да се намалат цените за енергијата и да се подобри националната безбедност на САД. Тој, исто така, потпиша наредби насочени кон промовирање на дупчењето за нафта и гас во Алјаска. Забрана за „ТикТок“ Трамп потпиша наредба за одложување на забраната за 75 дена на популарната апликација за кратки видеа TikTok, која требаше да биде затворена на 19 јануари. Како што истакна Трамп, ќе се даде можност апликацијата да добие американско сопствеништво. Дел од информациите во овој извештај се преземени од Ројтерс...

Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган го поздрави враќањето на Доналд Трамп во Белата куќа, кој Ердоган го гледа како човек со кој може да соработува. „Двајцата лидери на овие дипломатски односи им пристапуваат од трансакциска гледна точка. Г-дин Ердоган мисли дека, како и тој, г-дин Трамп исто така е прагматична фигура и дека овојпат може да го следи своето ветување дека целосно ќе се повлече од Сирија“, вели Ајдин Селчен, аналитичар за надворешна политика. Трамп, во својот прв мандат, повика на повлекување на американските сили распоредени во Сирија за поддршка на ЈПГ, курдска милиција која се бори против милитантите на Исламската држава. Анкара гледа на ЈПГ како на терористичка група. Сепак, аналитичарите предупредуваат дека со соборувањето на режимот на Асад во Сирија и неизвесноста околу новото сириско раководство на Хајат Тахрир ал-Шам го прави малку веројатно дека ќе има повлекување на САД во скоро време. „Да не се оживее ИСИС повторно или, или новото раководство кое претставува закана за САД, за кое администрацијата на Трамп би била заинтересирана да ги заштитат ЈПГ и Курдите и нивниот сојуз со Курдите. Потпретседателот Џеј-Ди Венс, веќе укажа на закани од ИСИС“, вели Сезин Онеј од организацијата „Политички пат“. Заедничката загриженост на Анкара со Вашингтон за регионалното влијание на Иран, исто така, им дава можност на Ердоган и Трамп да работат заедно. „Администрацијата на Трамп доаѓа со желба да ги стабилизира односите со Турција и веројатно ќе гледаме се повеќе и повеќе лични односи кои недостасуваа за време на администрацијата на Бајден. Претседателот Ердоган и претседателот Трамп ќе се сложуваат. Но, тоа не значи дека Турција ќе ги добие сите нејзини политички барања“, вели Асли Ајдинтасбас од Институцијата „Брукингс“. Ердоган се надева дека администрацијата на Трамп ќе го натера Конгресот на САД да го укине ембаргото за продажба на борбени авиони Ф-35. Анкара, исто така, може да игра олеснувачка улога во секој обид на Трамп да стави крај на руската војна во Украина со оглед на блиските врски на Ердоган со двете земји. „Ако Трамп се залага за прекин на огнот во Украина меѓу Русија и Украина, во овој случај, напротив, Турција може да биде од голема помош како потенцијален посредник. Така, Турција може да биде многу корисна за политиката на САД. Сега, се разбира, има стапици. Значи, она што се случува во Сирија може да биде тест за односите САД-Турција, многу брзо“, посочува Озгур Унлухисарчикли од Германскиот Маршалов фонд. Во својот прв мандат, Трамп се закани дека ќе ја уништи турската економија поради заканите на Ердоган дека ќе ги нападне курдските сили поддржани од САД во Сирија, што предизвика пад на турската валута. Аналитичарите велат дека моменталната слабост на турската економија ќе биде причина Ердоган овој пат да постапи повнимателно....

Западните земји замрзнаа околу 300 милијарди американски долари руски државен имот по целосната инвазија на Москва на Украина во 2022 година. Најголемиот дел од средствата се чуваат во Европа. Велика Британија има вредност од околу 22 милијарди долари. Британските пратеници неодамна гласаа за необврзувачки предлог парите да му се дадат на Киев. Неколку пратеници ја наведоа неизвесноста околу идната воена помош за Украина во времето на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп. „Знаеме дека тој се чувствува поинаку за Украина. Поинаку се чувствува за безбедноста на Европа, а поинаку за Русија. Значи, ако сакаме да го смениме бројот на Украина, особено во услови на повлекување или потенцијално намалување на поддршката од САД, треба да одиме подалеку и побрзо, и треба да ги заплениме овие 300 милијарди долари замрзнати средства и да ги испратиме во Украина“, вели Мајк Мартин, пратеник на либералдемократите. „Сигурно сега е шансата оваа влада на Обединетото Кралство да го преземе лидерството во расправата да ги користиме овие средства против идните репарации што треба да се платат за да се поправи она што се случи толку ужасно во Украина“, посочува Иан Данкан Смит, конзервативен пратеник. Секое намалување на помошта од САД за Киев може да ја принуди Европа да донесе одлука за замрзнатите средства, вели Александар Колиандр од Центарот за анализа на европската политика. „Би се плашеле да ја оставиме Украина на воената машина на Путин. И искрено, се сомневам дека ако дојде до тоа, одлуката би била овие пари да ѝ се дадат на Украина“, посочува Колиандр. Украина би можела да вети дека ќе ги искористи парите за купување американско оружје за да ја обезбеди поддршката на Трамп, додава Колиандр. „Тоа убаво се вклопува во идејата за Америка на прво место. Тоа ѝ помага на Украина да го добие оружјето. Тоа му помага на Трамп да постигне неколку победи дома“, вели Колиандр. Но, тој вели дека Европската централна банка и некои национални влади изразиле резервираност за запленувањето на имотот. „Тие се плашат дека ако ги запленат руските средства или практично ги национализираат и ѝ ги дадат на Украина, тогаш тоа би ја попречило довербата во еврото како резервна валута - а странските земји ќе се плашат од инвестирање на нивните суверени средства во европски акции, обврзници и валута“, анализира Колиандр. Москва вели дека секоja заплена на нејзиниот имот би било нелегално и вети дека ќе возврати. Но, аналитичарите велат дека повеќето западни фирми веќе ги отпишале своите средства во Русија....

Каква агенда ќе има Трамп во вториот мандат? Линкови за пристапност Премини на главната содржина Премини до страната за навигација Пребарувај Link has been copied to clipboard Дома Рубрики САД Македонија Свет Економија Политика Здравје Наука Уметност и забава Интервјуа Фотогалерии Документарци Архивирана програма Newsflash - Архива Вести од САД во минута - Архива Избори во САД 2020 - Архива За нас Learning English Накусо... Јазици Search Search Претходно Следно Breaking News Медиумска архива Епизоди ВИДЕО ИНФО Каква агенда ќе има Трамп во вториот мандат? 21 јануари, 2025 Милена Ѓорѓиевска Embed Каква агенда ќе има Трамп во вториот мандат? Embed The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:38 0:00 Direct link 240p | 9,1MB 360p | 13,7MB 480p | 23,9MB 720p | 55,1MB 1080p | 73,9MB Доналд Трамп денес даде заклетва како 47. претседател на САД. Тој најави дека златната доба за Америка почнува веднаш. Каква агенда ќе има претседателот во вториот мандат? Милена Ѓорѓиевска јавува од Конгресот. Споделете Погледнете ги коментарите Facebook Forum Поврзано Актуелно Трамп потпиша низа одредби: Повлекување од СЗО, помилувања за упадот во Конгресот, трансродови ограничувања, стоп за илегалната имиграција Актуелно Трамп нареди повлекување на САД од СЗО и Парискиот климатски договор Актуелно Поддржувачите на Трамп го слават помилувањето на луѓето што упаднаа во Конгресот на 6 јануари Епизоди јануари 22, 2025 Соборувањето на Асад, Турција го смета за победа во ривалството со Иран јануари 22, 2025 Британско истражување: Бројот на загинати во Газа е многу поголем од официјалните извештаи јануари 22, 2025 Кина тврди, се намалува бројот на заразени со раширениот вирус сличен на грип јануари 21, 2025 Нова кибернетска стратегија на Северна Македонија јануари 21, 2025 Војната во Газа поттикна многу Израелци да се вратат во еврејската држава јануари 21, 2025 Ердоган гледа можности за соработка со Трамп Сите епизоди ТВ програма Радио програма Накусо... ИНФО За нас Контакт Услови за користење Приватност Достапност BBG Direct Глас на Америка Актуелно Newsflash (TV) - Архива Вести од САД во минута - Архива Избори во САД 2020 - Архива Став на владата на САД Глас на Америка © 2025 VOA, Inc. Сите права задржани. XS SM MD LG...

„Златното доба на Америка започнува токму сега“, изјави Трамп во своето получасовно инаугуративно обраќање. „Од овој момент, падот на Америка заврши. Ќе го водиме до нови височини на победа и успех. Нема сон што не можеме да го оствариме“, изјави тој. „Се враќам на претседателството уверен и оптимист дека сме на почетокот на возбудливата нова ера на национален успех. Плимата на промени ја зафаќа земјата“, им рече Трамп на околу 600 луѓе во Ротонда на Капитолот на САД и милиони што гледаа на телевизија низ целата земја. „Мојата порака до Американците денес е дека е време уште еднаш да дејствуваме со храброст, енергија и виталност на најголемата цивилизација во историјата“, рече тој. Трамп (78) беше 45-тиот претседател на земјата и само втор по Гровер Кливленд во 1890-тите кој отслужи втор последователен мандат. Со инаугурацијата на Трамп, претседателот Џо Бајден ја напушта функцијата по само четиригодишен мандат во Белата куќа. Во своето обраќање, Трамп вети дека брзо ќе ги исполни предизборните ветувања во 2024 година, наведувајќи го фактот дека ги зафати сите седум политичко бојно поле во поразот на неговиот демократски предизвикувач, поранешната потпретседателка Камала Харис. Трамп рече дека „ќе прогласи национална вонредна состојба“, ќе ја затвори југозападната граница на САД со Мексико за да го запре протокот на илјадници мигранти кои сакаат да влезат во САД, при што многу од нив сакаат да избегаат од сиромаштијата, криминалот и невработеноста во земјите од Централна Америка и на други места. . Трамп рече дека ќе ја спроведе политиката „престој во Мексико“ за мигрантите кои бараат азил во САД и ќе стави крај на политиката на фаќање други мигранти во САД. Тој рече дека ќе ги прогласи мексиканските нарко-картели за „странски терористи“, иако не кажа ништо за тоа како ќе се справи со нив. На домашен фронт, тој рече дека ќе прогласи „национална енергетска вонредна состојба“, иако производството е веќе на рекордно високо ниво. Трамп рече дека ќе стави крај на политиката на Бајден за промовирање на производството и продажбата на електрични возила, а исто така ќе ги промени трговските политики на САД, воведувајќи нови тарифи за клучните трговски партнери, давачки кои се очекува да ги вклучат оние наметнати на Канада, Мексико и Кина. „Американскиот сон наскоро ќе напредува како никогаш досега“, рече тој....

Кога Доналд Трамп ќе положи заклетва како 47-ми претседател на нацијата, ќе имa мноштво активности зад сцената во Белата куќа. Во текот на околу шест часа, личните работи на претседателот во заминување Џо Бајден и семејството ќе бидат изнесени од зградата, додека приватната резиденција ќе биде претворена во дом на новиот претседател. Во моментот кога Џо Бајден ќе ја ја напушти Овалната канцеларија за последен пат - најверојатно на Денот на инаугурацијата - персоналот на Белата куќа почнува со преуредување на познатата просторија според вкусот на идниот претседател. Embed share Новиот „лик“ на Белата куќа Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:21 0:00 „Како сакаат Овалната канцеларија да биде опремена. Каков килим? Какви завеси, какво биро, итн, бидејќи тоа е првото нешто што треба да се подготви“, вели Анџела Рид, раководителка за преселба во Белата куќа. Фотографиите покажуваат дека Бајден го сменил тепихот и некои столчиња во 2017 година откако ја презеде од Доналд Трамп – кој му претходеше и ќе го наследи. Но, изгледа дека гарнитурата за седење и завесите останале исти. Семејството на претседателот живее на вториот и третиот кат во Белата куќа. Пред денот на преселувањето, идниот претседател и првата дама избираат каков мебел и уметнички предмети сакаат од колекцијата на Белата куќа. До пристигнувањето на новиот претседател дома на Денот на инаугурацијата, мебелот е на место, а личните семејни фотографии се на ѕидовите. Кога се вселуваат новиот претседател и првата дама, тие го имаат омилениот шампон во бањата, четка и паста за заби и облеката им е во плакарите, вели Кејт Андерсен Бровер, авторка на „Резиденција“ Сето тоа се случува за помалку од шест часа со околу сто вработени во Белата куќа. Не се тоа професионални работници за преселба. Персоналот во резиденцијата го прави тоа, заради што сите треба да се појават на работа иако не се луѓе обучени за тоа. Од безбедносни причини не се ангажираат професионалци. Многумина од резиденцијата на Белата куќа работеа за Доналд Трамп за време на неговиот прв мандат од јануари 2017 до јануари 2021 година. На персоналот навистина им се допадна Доналд Трамп, бидејќи тој е навикнат да има луѓе околу него да му служат. // знаете, тој одеше наоколу давајќи бакшиш на персоналот во готовина, делеше банкноти од 20 и 50 долари и тие го ценат тоа. Тие не се политички. Тие само гледаат како претседателот се однесува со нив. Претседателот Барак Обама ја ангажираше Анџела Рид да го води домаќинството во Белата куќа во 2011 година и раководеше со исселувањето на Обама кога Трамп влегуваше во 2017. Има и мали проблеми, како на пример користењето на само еден лифт. Лифтот не беше целосно искористен. Така, јас ја презедов обврската еден час од тоа време, практично да управувам со лифтот. Исто така имавме случај душек за една специфична просторија, да не е со потребната големина. Но, главниот предизвик е секогаш временското ограничување. Имаат само околу шест часа да се подготви сè за да го пречекаат новото претседателско семество што ќе има дом во Белата куќа....

„Ова е многу добра шанса нашата делегација на чело со премиерот Мицкоски да побара недвосмислена и директна американска поддршка на претстојните активности на полето на нашата евроинтеграција“, вели професорот по уставно право и политички науки, Јове Кекеновски. „Присуството на македонскиот премиер Христијан Мицкоски на инаугурацијата на 47-миот претседател на САД, Доналд Трамп, која е главна тема и на меѓународната политичка сцена е исклучително добра вест за нашата држава и успех за македонската дипломатија, уште повеќе, што за првпат премиер на владата на Македонија е поканет да присуствува на овој настан во Вашингтон“,вели Антонио Милошоски, поранешен министер за надворешни работи. Според него, ова македонската држава треба да го искористи во насока на продолабочување на односите со САД. „Склученото стратешко партнерство од 2008-ма година, во комбинација со личните познанства меѓу премиерот Мицкоски и неколку членови на владата со дел од блиските соработници на претседателот Трамп, претставува солидна основа за продлабочување на македонско-американските односи, особено во областа на економијата, безбедноста, енергетиката и подобро усогласување на дипломатските активности во области од заеднички интерес“, изјави Антонио Милошоски, поранешен министер за надворешни работи. Милошоски додава дека „во овој динамичен свет кој многу брзо се менува, добро е што преку премиерот, Македонија е присутна во Вашингтон и го зајакнува партнерство и довербата со САД, земјата која има најголем потенцијал во обликувањето на меѓународната политика“. Професорот по уставно право и политички науки, Јове Кекеновски, вели дека одењето на македонската делегенција на инагурацијата на американскиот претседател Доналд Трамп е ретка и убава можност земјава уште еднаш да ја потврди почитта и доследната и искрена поддршка и соработката со американските власти како пред така и во периодот по стапување на должност напретседател на Доналд Трамп. Проф. д-р Јове Кекеновски, универзитетски професор. „Иако со оглед на бројните манифестации кои ќе се одржуваат овие два дена можно е да дојде само до протоколарна и куртоазна средба со Трамп, сепак тука се многуте контакти и состаноци кои ќе ги има нашата делегација со идните негови најблиски соработници на кои ќе можат директно да разговараат за се што е од меѓусебен и поширок интерес. Ова е многу добра шанса нашата делегација на чело со премиерот Мицкоски да побара недвосмислена и директна американска поддршка на претстојните активности на полето на нашата евроинтеграција“, вели Јове Кекеновски, универзитски професор по уставно право и политички науки на Универзитетот „Св. Климент Охридски“ во Битола. Кекеновски додава дека е умесно, но и корисно да се побара поддршка од САД во однос на ЕУ. „Поточно за нивно лобирање кај земјите членки на ЕУ за одложување на нашите уставни измени и добивање на посигурна гаранција дека нема да имаме други пречки и илузорни барања од Бугарија, но и од евентуално другите соседи. Секако дека ова е поради фактот дека влијанието на САД и Трамп врз ЕУ во иднина ќе биде сосема подиректно, повлијателно и попочитувано за разлика од влијанието на САД во времето на Бајден. Убаво е да замоли Доналд Трамп или неговите највискои функционери да споменанат пред властите на ЕУ дека билатералните спорови не треба да бидат пречка за нашата евроинтеграција исто онака како што не влијаеа кога Хрватска стануваше членка на ЕУ. Исто така, а тоа го најави премиерот сметам дека оставрените контакти ќe бидат и во насока на привлекување странски инвестиции во нашата држава“, рече Кекеновски. Според Кекеновски, самата покана како и присутвото на инагурацијата е очигледен доказ дека легитимно и легално избраната македонска власт ја има максималната поддршка од американските власти во борбата за справување и решавање на проблемите кои се наталожени со години наназад посебно со криминалот и корупцијата на највиско ниво. Инаку како што веќе соопштија од Владата, претседателот, Христијан Мицкоски во САД ќе биде придружуван од министерот за надворешна политика и надворешна трговија Тимчо Муцунски, заменик-претседателот на Владата и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, и заменик-министерката за европски прашања Викторија Трајков во Вашингтон и оти ќе присуствуваат на инагурациската церемонија на новиот американски претседател Доналд Трамп. „Делегацијата предводена од македонскиот премиер Мицкоски ќе присуствува и на свеченоста насловена како „Гласови на слободата“ која ќе се одржи по инаугурацијата организирана од компаниите „Трамп медиа“ и „Рамбл“. Очекувањата се дека за време на престојот премиерот Мицкоски ќе оддржи повеќе билатерални средби, контакти и средби со повеќе луѓе од новата администрација на американскиот претседател“, соопштија од Владата на Република Северна Македонија. Исто така премиерот Мицкоски ќе има средба и со бизнисмени со македонско потекло каде ќе стане збор за економска соработка и можни домашни инвестиции. „Имав средба со Ричард Гренел, поранешниот шеф на Националната разузнавачка служба, а сега во новата администрација нов претседателски пратеник за специјални мисии и политика. Разговаравме за актуелните случувања, за предизвиците со кои се соочуваме како држава и нашето остварување на стратешките интереси врзани со членството во Европската Унија. Воедно побарав поголемо ангажирање од нашите стратешки партнери на тој план, како и искористување на потенцијалите на економски план“, информираше премиерот Христијан Мицкоски....

Републиканецот Доналд Трамп повторно ќе го преземa американското претседателство, повикувајќи на „револуција на здравиот разум“ за време на неговото инаугуративно обраќање, а потоа да започне со потпишување низа извршни наредби за преобликување на американскиот политички пејзаж по негов вкус. „Се враќам на претседателството уверен и оптимист дека сме на почетокот на возбудливата нова ера на национален успех. Плима на промени ја зафаќа земјата“, се очекува да каже Трамп, според забелешките што неговите соработници ги споделија со Волстрит журнал. „Мојата порака до Американците денес е дека е време уште еднаш да дејствуваме со храброст, енергија и виталност на најголемата цивилизација во историјата“. На студен ден во Вашингтон, Трамп, придружуван од неговата сопруга Меланија, новоизбраниот потпретседател Џеј-Ди Венс и нивните семејства, го започна својот втор инаугуративен ден осум години по првиот, присуствувајќи на традиционалната служба за идните претседатели во епископската црква Св. Јован спроти паркот од Белата куќа. Новоизбраниот претседател Доналд Трамп гестикулира додека оди со сопругата Меланија по црковната служба во епископската црква Свети Јован спроти Белата куќа во Вашингтон, 20 јануари 2025 година, на денот на инаугурацијата на Доналд Трамп. Потоа, семејството Трамп се упати кон Белата куќа на прединаугуративен чај со претседателот во заминување Џо Бајден и првата дама Џил Бајден, пред да се упатат кон Капитолот на САД на церемонијата на полагање заклетва на Трамп во ротондата на зградата, каде што околу 600 луѓе ќе ја гледаат земјата 45-от претседател станува и негов 47-ми. Тоа ќе биде само втор пат американски претседател да отслужи втор последователен мандат по Гровер Кливленд во 1890-тите. Трамп, на 78 години, ќе биде најстариот човек кој некогаш бил инаугуриран како претседател, засенувајќи го Бајден кој беше пет месеци помлад кога положи заклетва пред четири години. Венс (40) ќе положи заклетва како 50-ти потпретседател и трет најмлад во историјата. Трамп ќе стане првиот престапник кој служел како претседател на САД, откако минатата година беше осуден по 34 кривични пријави поврзани со фалсификување деловни досиеја за да скрие 130.000 долари замолчување на порно ѕвездата Сторми Даниелс, иако судијата одби да го казни на кој било начин. Обвиненијата дека Трамп, републиканец, се обидел незаконски да ја поништи неговата изборна загуба во 2020 година од Бајден, беа отфрлени кога тој ја победи својата демократска противкандидатка, потпретседателката Камала Харис, на изборите во 2024 година поради долготрајната политика на Одделот за правда против гонење на актуелните претседатели. Претседателските инаугурации на САД, симбол на нормите на демократската земја за мирна транзиција на претседателската власт, традиционално се одржуваат на скалите на Капитолот со поглед на огромното Национално шеталиште, со толпа од 250.000 или повеќе луѓе кои го гледаат настанот кој се одржува на секои четири години. Но, со експлозијата на ниски температури на Арктикот што го погоди Вашингтон - пред неколку дена Трамп ја премести церемонијата во Ротондата на Капитолот - истото место каде што 2.000 негови приврзаници се побунија во 2021 година за да се обидат да го спречат Конгресот да потврди дека Бајден го победил на изборите во 2020 година. Неколку американски милијардери - Џеф Безос од Амазон, Марк Зукерберг од Мета и сопственикот на Тесла и Икс, Илон Маск - се очекува да бидат меѓу оние што ќе ја следат инаугурацијата, како и извршниот директор на ТикТок, Шоу Зи Чу. Извршниот директор на Спејс Икс и „Екс“, Илон Маск, пристигнува на инаугурацијата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп во Ротонда на американскиот Капитол на 20 јануари 2025 година. Се очекува да се појават и странски државници, вклучувајќи ги кинескиот потпретседател Хан Женг, италијанската премиерка Џорџија Мелони, претседателот на Аргентина Хавиер Милеи и претседателот на Еквадор Даниел Нобоа. Премиерката на Италија Џорџија Мелони пристигнува на церемонијата на инаугурација пред Доналд Трамп да положи заклетва како 47-ми американски претседател во американската Ротонда на Капитолот во Вашингтон, на 20 јануари 2025 година. Поранешните претседатели на САД, Бил Клинтон, Џорџ Буш и Барак Обама планираат да присуствуваат на церемонијата, за разлика од Трамп кој ја прескокна заклетвата на Бајден пред четири години и до ден денес продолжува лажно да тврди дека бил измамен за реизбор на изборите во 2020 година. нерегуларности при гласањето. Поранешниот претседател Џорџ В. Буш, од лево, неговата сопруга Лора Буш и поранешниот претседател Барак Обама пристигнуваат пред 60-таtа претседателска инаугурација во Ротондата на Капитолот на САД во Вашингтон, 20 јануари 2025 година. По церемонијата на полагање заклетва, Трамп речиси веднаш би можел да започне со преобликување на политиката на САД, или да ги поништи наредбите на Бајден и да ги спроведе своите. Тој долго време вети опсежна депортација на дури 11 милиони мигранти без документи кои живеат во САД и ново строго затворање на границата долж мексиканската влезна точка во југозападниот дел на САД. „Кога сонцето ќе зајде утре, инвазијата на нашата земја ќе биде запрена“, им рече тој на поддржувачите во неделата (19.01.2025 година). Трамп, исто така, вети дека ќе помилува многу од повеќе од 1.500 негови поддржувачи кои дивееја низ Капитолот на 6 јануари 2021 година, иако тој не го откри опсегот на неговата очекувана наредба. Тој ги окарактеризира уапсените како „патриоти“ кои биле погрешно гонети. Трамп, исто така, вети дека брзо ќе воведе строги нови царини за канадскиот, мексиканскиот и кинескиот извоз во САД и други промени во политиката. За време на митингот во Вашингтон пред инаугурацијата, тој им рече на поддржувачите во неделата дека „ќе дејствува со историска брзина и сила и ќе ја поправи секоја криза со која се соочува нашата земја“. „Утре напладне се затвора завесата на четирите долги години американско опаѓање и започнуваме сосема нов ден на американска сила и просперитет“, рече Трамп. Традиционалната инаугуративна парада долж авенијата Пенсилванија од Капитол Хил до Белата куќа е откажана поради временските услови, со бендови, единици за марширање, тимови за вежбање и слично што сега парадираат покрај Трамп, неговата сопруга и други официјални лица во неговата нова администрација во арената „Капитол уан“ со 20.000 седишта. Сè уште се планираат раскошни црни вратоврски топки за во понеделник навечер....