Сојузот на синдикатите на Македонија организира протест по повод Меѓународниот ден на трудот 1 мај. Претседателот на ССМ Слободан Трендафилов во отворено писмо до јавноста посочува дека работничкото движење во Македонија е исправено пред сериозен предизвик поради, како што наведува, односот на креаторите на политиките кои покажаа дека водат грижа исклучиво за себе и за своите интереси, а не водат грижа за работниците, работничките права и работничките интереси. – Денеска, работниците во Македонија се соочуваат со се поголем притисок за нивната егзистенција поради високите трошоци за живот и ниските плати. Синдикатите покажаа дека можат напорно да работат во интерес на нивните членови и во интерес на работниците. Синдикатите покажаа дека секој сам може да постигне резултат, но имаме можност сплотени да покажеме одлучност во работничката борба, онака како што вашите и нашите членови очекуваат и онака како што работниците очекуваат од нас, наведува тој во писмото повикувајќи го членството на протест. Трендафилов посочува дека на 1 мај работниците имаат можност и шанса да покажат дека се незадоволни и дека сите тие кои претендираат да ја водат државата треба да го слушнат гласот на работниците. -Имаме можност да го покажеме нашето, работничкото незадоволство и заедно да излеземе на голем работнички протест на 1 Мај, особено поради можноста, пораките, нашите и работничките барања да ги упатиме на неколку денови пред парламентарните избори до сите тие кои претендираат да ја водат Државата. Како Претседател на Сојузот на синдикатите на Македонија ве замолувам да покажеме одлучност во борбата, борбата која е заедничка, за подобро утре и за подобри работнички права, наведува Трендафилов. На протестот очекува на ССМ да му се придружат и членови на други синдикати и граѓани. На Меѓународниот ден на трудот – 1 Мај, протестот ќе започне во 11 часот од пред Работничкиот дом до Собрание – Стопанска комора – Влада....

Фондот за иновации и технолошки развој денеска го објави јавниот повик „Ко-финансирани грантови за комерцијализација на иновации”, преку кој се обезбедени 8 милиони евра за поддршка на проекти за комерцијализација на иновативноста кај македонските компании. Повикот е наменет за компании кои сакаат да развијат иновативен производ, услуга или процес, сами или во соработка со друго претпријатие и/или установа која врши високообразовна, односно научноистражувачка дејност. Финансиската поддршка е достапна за домашните претпријатија кои имаат проекти со јасна комерцијална цел и кои се во фаза на прототип, па се до преткомерцијална фаза. Доколку предлог проектот се поднесува од страна на конзорциум, во тој случај предлог проектот го поднесува водечкиот апликант, а членови на конзорциумот можат да бидат претпријатија, високообразовни и научно-истражувачки установи од земјата и странство. Вкупниот награден фонд на повикот изнесува 8 милиони евра, а Фондот обезбедува финансиска поддршка во износ од 20 милиони денари, односно финансирање до 70% или до 60% од вкупниот буџет на проектот, во зависност од бројот на вработени и годишниот приохд остварен во последните две години. Времетраењето на проектите може да биде до 24 месеци. Дополнително, со овој инструмент ги поттикнуваме компаниите да бараат дополнителни извори на финансирање, па така доколку за времетрањето на проектот а се до одобрување на завршниот извештај од страна на Фондот, корисникот достави доказ за привлечен инвеститот кој вложил износ кој изнесува најмалку 50% од износот на финансиска поддршка доделена од страна на Фондот на корисникот, во тој случај корисникот ќе биде ослободен од обврската за плаќање на ројалти. Активности кои ќе бидат одобрени за финансирање во рамките на повикот се за: истражување и развој, тестирање, активности поврзани со заштита на интелектуалната сопственост, дизајн, развој на пилот линии, активности поврзани со обезбедување квалитет и активности за маркетинг и продажба. Како главни критериуми според кои ќе се оценуваат предлог проектите се: степен на иновативност, квалитет на проектот, капацитет на проектниот тим, потенцијал на пазарот и влијание на проектот. Поцесот на евалуација на предлог проектите ќе се одвива во две фази: фаза на претселекција која се спроведува од страна на три домашни стручни лица по проект, две стручни лица од областите што соодветствуваат со критериуммите за евалуација и едно лице од областа што соодветсвува на предлог проектот. Во втората фаза, односно фазата на селекција се спроведува од страна на Комитетот за одобрување на инвестиции, кои ја носат и финалната одлука за финансирање на проектите. Рокот за аплицирање на јавниот повик „Кофинансирани грантови за комерцијализација на иновации” е до 04 Јуни 2024 година, до 14:00 часот. Повеќе информации за повикот се достапни на следниот линк: https://fitr.mk/%d0%ba%d0%be%d0%bc%d0%b5%d1%80%d1%86%d0%b8%d1%98%d0%b0%d0%bb%d0%b8%d0%b7%d0%b0%d1%86%d0%b8%d1%98%d0%b0-%d0%bd%d0%b0-%d0%b8%d0%bd%d0%be%d0%b2%d0%b0%d1%86%d0%b8%d0%b8/...

Консалтинг за стратешки развој во рамките на Проектот на УСАИД за јакнење на деловниот екосистем додели сертификати за грантови на 4 организации – Фондација за менаџмент и индустриско истражување, Сојуз на стопански комори на Македонија, Комора на Република Северна Македонија за приватно обезбедување и Занаетчиска комора- Скопје – кои ќе работат на економско јакнење на жените во бизнисот. Oвие организации ќе спроведуваат активности насочени кон подобрување на постоечки и/или развивање на нови услуги за своите бизнис членки, промоција на економското јакнење на жените и економска рамноправност, како и помош за надминување на последиците од економската криза. Покрај церемонијата за доделување на грантови, беа одржани и две панел дискусии каде беа претставени проектите на организациите- добитнички на грантови поддршка и очекуваните резултати, како и панел дискусија на тема предизвици и можности на жените во традиционално „машки“ професии. Клучните заклучоци од панел дискусиите се следните: Голем дел од предизвиците со кои се соочуваат жените во бизнисот се поврзани со родовите стереотипи и предрасуди, дел од кои водат и до родова поделба на професиите. Нема „машки“ и „женски“ професии, а жените не треба да се насочуваат само кон ниско платени работни места; Жените треба да имаат пристап до информации, контакти, финансии, пазари како и менторство и специјализирани обуки за да направедуваат на лидерски позиции. Зголемувањето на родовата еднаквост на работното место придонесува за поразвиени и поконкурентни микро, мали и средни претпријатија; Потребни се конкретни мерки, акции и политики за родова еднаквост со цел да се овозможи инклузивна работна средина и да се поддржи развојот на женскиот потенцијал во приватниот сектор. Активноста за јакнење на деловниот екосистем кој се спроведува во периодот меѓу 2022-2026 има цел да придонесе кон подобрувањето на продуктивноста, растот и конкурентноста на микро, малите и средните претпријатија и нивното прилагодување на кризните економски состојби преку подобрени услуги на деловните здруженија во Северна Македонија. Повеќе информации за проектот ќе најдете на: https://bit.ly/3PLPM6S...

Од добивката што НЛБ банка ја оствари во 2023 година, за дивиденда се предвидени 36,6 милиони евра. Акционерите на една од најдобрите банки во Македонија ќе ја поделат таа сума врз основа на утврдените 2.636 денари или 42,86 евра по акција. Бројките се во бруто износ, а засега се само во форма на предлог, за кој ќе се гласа на акционерското собрание на 29 мај. Со исплатата ќе се стартува на 25 јуни. Според дивидендниот календар, последен ден на тргување со право на дивиденда е 10 јуни. Средствата од дивидендата ќе ги добијат акционерите чии имиња на 12 јуни ќе бидат во акционерската книга. НЛБ банка има издадено 854.061 обична акција. Инаку, од добивката пари се двојат и за други намени – за задржана добивка за инвестициски вложувања 3,75 милиони евра и за општ резервен фонд – 11,93 милиони евра....

Шенг Лаијун, заменик-директор на Националното биро за статистика, на прес-конференцијата за економските перформанси на Кина во првиот квартал Бруто-домашниот производ (БДП) на Кина порасна за 5,3 отсто на годишно ниво во првиот квартал од 2024 година, покажаа податоците на Националното биро за статистика (НБС). БДП на земјата достигна 29,63 трилиони јуани (околу 4,17 трилиони американски долари) во овој период, покажаа податоците на НБС. На квартална основа, економијата во првите три месеци порасна за 1,6 отсто. – Висококвалитетниот развој на Кина постигна нови достигнувања во првиот квартал. Националната економија го задржа замавот на закрепнување и добро започна – рече Шенг Лаијун, заменик-директор на НБС, на прес-конференција. Шенг Лаијун притоа ги потецираше позитивните фактори во периодот, како што се зголемената побарувачка за производство, стабилното вработување, цените и растечката пазарна доверба. – Овие позитивни фактори, кои го поттикнуваат економското закрепнување, се акумулираат и зајакнуваат, поставувајќи добра основа за раст во целата година – рече Шенг. Заменик-директорот го припиша оптимистичкиот замав во првиот квартал на имплементацијата на поддржувачките владини политики и засилените напори за макроконтрола. БДП на Кина порасна за 5,2 отсто на годишно ниво минатата година и земјата го испланира својот целогодишен економски раст на околу 5 отсто за 2024 година....

Државниот завод за статистика денеска објави дека просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен, во февруари 2024 година, изнесува 58.967 денари. Просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во февруари годинава изнесувала 39.276 и во однос на февруари минатата година е повисока за 16,5 отсто. Зголемувањето се должи, пред сѐ, на зголемувањето на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во секторите: јавна управа и одбрана; задолжително социјално осигурување (24.9 проценти), административни и помошни услужни дејности (22,5 проценти) и уметност, забава и рекреација (20,4 проценти). Намалување на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во однос на претходниот месец, е забележано во секторите: транспорт и складирање (10,1 процент), рударство и вадење на камен (7,2 проценти) и земјоделство, шумарство и рибарство (6,3 проценти)....

Комисијата за осигурување од автомобилска одговорност в понеделник на седница треба да го разгледа Извештајот од Националното биро за осигурување за оправданоста и исправноста на донесените одлуки за зголемување на цената на полисата за задолжителното авто осигурување од страна на осигурителните компании и да преземе соодветни чекори во насока на заштита на крајните потрошувачи. Комисијата за автомобилска одговорност која е именувана од страна на Владата согласно Законот за задолжително осигурување во сообраќајот ја сочинуваат членови од Министерството за финансии (МФ), Националното биро за осигурување (НБО) и Агенцијата за супервизија на осигурувањето (АСО). Таа е надлежна за утврдување на Тарифата на премии за осигурување на сопствениците на моторни возила од одговорност за штети предизвикани на трети лица. Комисијата ја утврдува премијата за осигурување која ја плаќа договорувачот на осигурувањето-осигуреникот, a која се состои од техничка премија, која ја утврдува Владата на предлог на Комисијата и дел на премија за вршење на дејноста на осигурување (режиски трошоци) што ги утврдуваат осигурителните друштва самостојно со посебна одлука на Друштвото за осигурување. Од Министерството за финансии нагласуваат дека техничката премија останува непроменета, а со донесените одлуки од страна на осигурителните друштва е извршена корекција на цената во делот на премија за вршење на дејноста на осигурување (режиски трошоци). Министерството за финансии претходно вчера заради донесените одлуки од страна на осигурителните компании за зголемување на висината на бруто-премијата за осигурување од автомобилска одговорност ја свика Комисијата за осигурување од автомобилска одговорност која одржа седница на која ги разгледа сите аспекти од носењето на овие одлуки и заклучи в понеделник на нова седница да донесе одлука. Врз основа на добиеното известување од страна на АСО, која е регулатор на осигурителниот сектор, Министерството вчера се обрати и до Комисијата за заштита на конкуренцијата, со цел да се испита дали се прекршени правилата на фер и конкурентно однесување согласно oдредбите од Законот за заштита на конкуренцијата. Токму АСО го информира Министерството дека мнозинството друштва за осигурување донеле одлуки и доставиле известување до нив за зголемување на висината на бруто-премијата за осигурување од автомобилска одговорност на 23 април 2024 година со примена од 25 април 2024 година, а со интервенција во делот на премијата за вршење на дејноста осигурување (режиските трошоци) кои осигурителните друштва самостојно ја утврдуваат. Од АСО, пренесува МИА, сметаат дека зголемувањето на цената на полисите за задолжително автомобилско осигурување е неоправдан чекор на осигурителните компании. -По добиените известувања од осигурителните компании дека ќе ја зголемат цената направени се актуарски пресметки за проверка. По извршените актуарски пресметки утврдено е дека зголемувањето на цената, со дадените образложенија, не е оправдано – велат од АСО. Затоа, додаваат, во рамите на своите надлежности доставиле предлог до Министерството за финансии да иницира изготвување и донесување нова тарифа на премии за задолжително осигурување од автомобилска одговорност и со тоа да го ограничи износот на режискиот додаток што ќе овозможи намалување на цената на полисите за задолжително осигурување од автомобилска одговорност. Од НБО, пак, велат дека актуелните пазарни услови предизвикаа неопходност од промена на цената на полисата за задолжителното авто осигурување и додаваат дека процентот на пораст секоја осигурителна компанија сама го дефинира, зависно од деловната политика и направената анализа. Оттаму објаснуваат дека се работи за европски компании кои одлуките ги носат врз основа на сериозни повеќегодишни анализи, кои покажуваат дека бизнисот за осигурување на автоодговорност е неодржлив со сегашните цени. -Порастот на цената е предизвикан од континуираниот раст на цените на реосигурувањето, автомобилите, порастот на цената на резервните делови, порастот на платите и постојаната голема инфлациона тенденција. Општиот пораст на цените од 2008 до 2023 година изнесува 61,56 отсто. Истовремено цената за осигурување од автомобилснка одговорност не е променета веќе 15 години и е единствената категорија во нашата земја која не претрпела зголемување на цена- посочуваат од НБО и додаваат дека имаме најниска цена во регионот на осигурување од автоодговорност. Нагласуваат дека досегашната цена на задолжителното авто осигурување била непазарна, прениска, меѓу најниските во регионот, непроменета уште од 2008 година и дека ја доведува во прашање исплатливоста на работењето на осигурителните компании. -Без поскапувањето овој бизнис е неодржлив и ќе биде полека напуштен од страна на осигурителните компании. Финансиските институции имаат обврска да работат по строго дефинирани одржливи параметри, со цел зајакнување на стабилноста на финансискиот систем. Како потсетување, во 2008 година цената на автомобилската одговорност беше намалена за 30 отсто, но, денес условите за работење се променети и неодржливо е за Осигурителните компании да работат со цени на ова ниво – прецизираат од НБО. Зголемувањето на цената за задолжителна осигурителна полиса од страна на осигурителните компании вчера на својот Фејсбук профил го коментираше и вицепремиерот за економски прашања Фатмир Битиќи. -Згрозен сум од зголемувањето на сумата за задолжителна осигурителна полиса од страна на осигурителните компании. Ова може да се толкува и како директен атак, или политичко мешање на компаниите за осигурување, бидејќи тарифникот со тие зголемувања два пати е доставен до Владата и два пати не е одобрен на владина седница. Ова е манипулативен начин со кој надвор од предвидената процедура осигурителните компании изнаоѓаат начин да ја зголемат цената на авто осигурувањето на грбот на граѓаните – напиша Битиќи. Тој ги повика Министерството за финансии и Комисијата за заштитата на конкуренција да постапат по овој случај. -Го повикувам ресорното Министерство за финансии и Комисијата за заштита на конкуренција да постапат и да покренат постапка за олигополско здружување и осигурителните компании да го повлечат зголемувањето на цените, а на граѓаните кои веќе платиле повисоки цени очекувам да им се компензираат средствата – порача Битиќи на Фејсбук. Со донесените одлуки за зголемување на цената на полисата за задолжителното авто осигурување од страна на осигурителните компании за 15,44 отсто поскапува полисата што ја плаќаат граѓаните при регистрација на нивните возила со моќност од над 44 киловати. Поскапувањето е од 840 па до скоро 1.600 денари во зависност од моќноста на возилото....

Народната банка, на денот на монетарната самостојност, 26 април, традиционално ја додели Годишната награда за млади истражувачи за најдобар труд од областа на макроекономијата и банкарството. Овогодишниот добитник на првата награда е младиот истражувач Никита Ристовски за неговиот труд „Економски раст поттикнат од интеграцијата: Случајот на интеграцијата на Северна Македонија во Европската Унија“. Годинава, беше доделена и втора награда за трудот „Монетарната политика и каналите на цените на средствата во контекст на регионализацијата на берзите во земјите на поранешна Југославија“ на Стефан Таневски. При доделувањето на наградите, младите истражувачи остварија средба со гувернерката на Народната банка, како и со Одборот за оценување трудови, којшто го сочинуваат вицегувернерката Ана Митреска, претседател и членовите Билјана Давидовска-Стојанова, директорка и Гани Рамадани, заменик-директор во Дирекцијата за монетарна политика и истражување. На средбата со младите истражувачи беше искажана поддршка за нивниот придонес кон научноистражувачката работа. Беше истакнато дека основната цел на Народната банка за организирање на Конкурсот за Годишната награда, веќе осумнаесет години, е да се афирмираат младите истражувачи и да се даде придонес кон развојот на истражувачката дејност во земјава во областа на макроекономијата и банкарството. Во согласност со досегашната практика, наградените трудови ќе бидат презентирани на некоја од следните сесиите на Клубот на истражувачите на Народната банка, којшто служи како центар за развој на истражувачката мисла и мрежа за поврзување на истражувачите од ова поле на интерес. Пригодното одбележување на монетарната самостојност преку чинот на доделување на Годишната награда ги отсликува залагањата на Народната банка за постојано јакнење на научноистражувачката мисла во прилог на макроекономската стабилност, раст и развој. Инаку, Народната банка одбележа 32 години од монетарното осамостојување, односно од осамостојувањето како централна банка и од воведувањето на националната валута – денарот. За овие 32 години, напорите на централната банка беа насочени кон обезбедување макроекономска и финансиска стабилност, како фундаменти за економскиот раст и развој, работејќи особено на јакнењето на сопствените капацитети, односно на напредокот на човечките ресурси. Залагањата и резултатите на Народната банка во изминатите години се признаени од сите релевантни меѓународни организации, а таа е согледана како современа професионална институција, со висок кредибилитет....

Преземајќи значаен чекор за целите за пристапување кон Европската унија, Северна Македонија и Албанија вчера заедно ја започнаа Програмата за прекугранична соработка ИПА 3 во Корча. Како што информираат од Министерството за локална самоуправа, Програмата финансирана од ЕУ со буџет од 13,79 милиони евра, ја потенцира ангажираноста на двете земји да се усогласат со стандардите на ЕУ за одржлив развој и регионална интеграција до 2027 година. Дополнително на промоцијата, на настанот бил најавен и предстојниот повик за предлози во рамките на програмата ИПА 3, поканувајќи ги заинтересирани страни да учествуваат во оваа Програма. -Оваа иницијатива не само што се фокусира на клучни области како што се еколошката одржливост и социо-економскиот развој, туку исто така претставува клучен чекор кон нашата конечна цел за интеграција во ЕУ. Токму денеска најавуваме дека новиот повик за предлози ќе биде отворен многу наскоро, обезбедувајќи можности за конкретни и клучни проекти, изјавил Алтин Зечо, директор за конвергенција и кохезија со ЕУ, Државна агенција за стратешко планирање и координација на помош (САСПАК). Зечо дополнително истакнал дека членство во ЕУ бара зголемена соработка помеѓу нашите две земји, каде координирањето на заеднички политики и меѓусебната поддршка за постигнување на нашите цели и приоритети кон интеграција во ЕУ останува важен процес. Вулнет Арифи, шеф на одделот за ЕУ и координатор за СБС при Министерство за локална самоуправа на Република Северна Македонија, ја истакнал улогата на Програмата во забрзувањето на аспирациите за членство во ЕУ. -Со изградба на основите поставени од ИПА 2, оваа Програма не само што ја проширува соработката меѓу земјите, туку и повеќе ги усогласува нашите регионални политики со стандардите на ЕУ, отворајќи го патот за нашето очекувано пристапување. Претстојниот повик за предлози дополнително ќе ги активира нашите заедници да се ангажираат длабоко со нашиот процес на интеграција во ЕУ, рекол Арифи. Брисеида Ѓоза од Антена канцеларијата Северна Македонија – Албанија го истакнала целосниот пристап на програмата. -ИПА 3 е детално креирана за да ги зголеми нашите регионални капацитети за исполнување на критериумите на ЕУ, фокусирајќи се на климатска отпорност, одржлив туризам и зачувување на културното наследство. Ги охрабруваме заинтересираните страни да се подготват за претстојниот повик, кој ветува дека ќе ги зајакне нашите заеднички напори, истакнала Ѓоза. Од Министерството за локална самоуправа посочуваат дека ова стратешко вложување од ЕУ преку Програмата ИПА 3 е доказ за постојаните напори на Северна Македонија и Албанија за влез во ЕУ, испраќајќи директна порака за нивното патување кон европската интеграција....

Во изминатите 32 години, Народната банка се соочи со голем број предизвици, на кои успешно им одговори, додека денарот беше и ќе остане да биде „сидрото на стабилноста на нашата економија, стои во објавата на Народната банка. На денешен ден, 26 април 1992 година, беше воведен денарот како национална валута и беше воспоставена институционална рамка на монетарниот систем, односно Народната банка започна да функционира како самостојна централна банка. „Овој датум е значаен во нашата историја, бидејќи со монетарната самостојност се заокружи целовитоста на процесот на формирањето на нашата држава! Во изминатите 32 години, Народната банка се соочи со голем број предизвици, на кои успешно им одговори, додека денарот беше и ќе остане да биде „сидрото на стабилноста на нашата економија“, стои во објавата на Народната банка на Фејсбук....

Група министри од Европа, Јужна Америка и Африка повикаа на повисоки даноци за најбогатите граѓани во светот, предупредувајќи дека даночните обврски треба да бидат сразмерни на потрошувачката моќ. „Во моментов има околу 3.000 милијардери во светот. Данокот би можел да се одреди како минимален данок од два отсто на имотот на супербогатите“, напиша министерката за развој Свења Шулце во напис во германскиот весник „Шпигел“, пренесува Хина. Написот е потпишан од шпанскиот министер за економија Карлос Куерпо, шпанскиот министер за финансии Марија Хесус Монтеро, јужноафриканскиот министер за финансии Енох Годонгвана и бразилскиот министер за економија Фернандо Хадад, а објавен е во британски Гардијан и Шпански Ел Паис. „Не би го платиле милијардерите кои веќе плаќаат соодветен износ на данок на доход. Сепак, сите што ќе успеат да го избегнат данокот на доход би морале да дадат поголем придонес за општото добро“, додаваат министрите. Даночните системи мора да бидат во согласност со принципот на правичност, велат тие. „За да се постигне ова, придонесот на секој поединец мора да биде во согласност со неговата или нејзината способност за плаќање. Поради валидни даночни поволности, најбогатите успеваат да ги намалат даноците на своите приходи на најниско можно ниво“, предупредуваат министрите. На глобално ниво, милијардерите плаќаат даноци на доход со стапка од само 0,5 проценти. Министрите новата даночна ера ја нарекуваат чекор на патот кон поправедно општество. „(Данокот) истовремено би генерирал многу потребни приходи за владите да инвестираат во јавни услуги како што се здравството, животната средина и инфраструктурата“, напишаа тие. „Тоа би било од корист за сите, вклучително и оние кои се на врвот на пирамидата на приходите. Се проценува дека таков данок годишно би можел да генерира дополнителни 250 милијарди долари приход на глобално ниво“...

Македонија во последниов период е сведок на покачување на цените. Просто човек не знае кој производ ќе изненади со нова цена. И еве сега стапи во сила одлуката за поскапување на полисите за задолжително автомобилско осигурување. Едноставно, вчера Национално биро за осигурување ги извести осигурителните компании дека треба да наплатнуваат по цената зголемена за 15 отсто. Дали ова мораше да се случи? Оправдана ли е волку многу зголемената цена? Денеска против ова реагира Агенцијата за супервизија на осигурување. –По добиените известувања од осигурителните компании дека ќе ја зголемат цената направени се актуарски пресметки за проверка. По извршените актуарски пресметки утврдено е дека зголемувањето на цената, со дадените образложенија, не е оправдано, се наведува во соопштението од АСО. Поради тоа, како што се нагласува во соопштението, Агенцијата за супервизија на осигурување доставила предлог до Министерството за финансии, во рамки на неговите законски надлежности, да иницира изготвување и донесување нова тарифа на премии за задолжително осигурување од автомобилска одговорност. –И со тоа да го ограничи износот на режискиот додаток што ќе овозможи намалување на цената на полисите за задолжително осигурување од автомобилска одговорност, наведуваат од АСО. Инаку, од вчера граѓаните плаќаат поскапа регистрација на возилата при што новите повисоки цени се однесуваат за коли со моќност над 44 киловати (КВ) и за товарните возила. Премијата за осигурување за колите со моќност до 44 киловати останува иста. Наместо досегашните 5.453 денари за полиса за осигурување за 44 до 55 киловатно возило, сега треба да се издвојат 6.292 денари или 893 денари повеќе. 6.166 чинеше досега полиса за автоодговорност за восила од 55 до 66 киловати. Со промените на цените сега тоа ќе ги чини граѓаните 7.115 денари. 8.233 денари сега ќе се пллаќа за полиса за автоодговорност за возило кое е од 66 до 84 киловати, ставка која досега изнесуваше 7.134 денари. За возило од 84 до 110 киловати новата цена на полисите е 9 820, а досега чинеше 8.510 денари. 15,4 отсто е и зголемувањето на цените на полисите за возила над 110 киловати, односно наместо 10.294 колку што се плаќаше досега, ќе се плаќа 11 878 денари. Исто така, ќе се променат и доплатоците за полисата за автоодговорност, односно 30 проценти за такси возилата, и доплатоците за рент а кар возила, за оние возила кои имаат повеќе од пет седишта, товарни возила, како и доплаток за осигуреникот кој се пресметува според возраста на имателот на полисата. Сето ова треба да се преразгледа. Возењето автомобил е потреба. Како тргнале – ќе го претворат во луксуз....

Советот на Народната банка, на редовната седница одржана на 25 април 2024 година, го усвои Годишниот извештај на Народната банка за 2023 година, во кој се наведува дека мерките и политиките на Народната банка спроведени минатата година, овозможија успешно одржување на стабилноста на девизниот курс и справување со инфлацијата, којашто од највисокото ниво од 19,8% во октомври 2022 година, се сведе на 3,6% на крајот на 2023 година, без притоа позначително да се загрози реалната економија и финансиската стабилност. Всушност финансиската стабилност и дополнително зајакна и покрај последователните кризи во изминатиов период. Во 2023 година Народната банка продолжи со постепено зголемување на основната каматна стапка до нивото од 6,3%, а истовремено направи и промени во макропрудентната политика, како и кај инструментот на задолжителна резерва, кои дополнително го поттикнаа штедењето во домашната валута, односно доведоа до поголема „денаризација“. Начинот на водењето на монетарната политика од страна на Народната банка, одржувањето на финансиската стабилност, како и довербата на граѓаните и на институциите во нашата централна банка беа позитивно оценети од страна на повеќе релевантни меѓународни и европски институции како што се Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), Европската комисија, Европската централна банка (ЕЦБ), како и Светската банка. Дел од активностите на Народната банка во 2023 година беа насочени во области кои носат погодности за граѓаните како корисници на банкарските услуги. Со стапувањето на сила на Законот за платежни услуги и платни системи, се поттикнува влез на нови даватели на платежни услуги, што ќе придонесе за поширока понуда на поевтини платежни услуги за граѓаните и компаниите, а се уредуваат и повеќе решенија за подобра заштита на потрошувачите, преку поставување насоки и ограничувања за надоместоците за платежните услуги, основната сметка со платежни функции, како и поголема транспарентност. Народната банка воспостави и нова алатка која овозможува споредба на надоместоците помеѓу давателите на платежните услуги, а исто така за прв пат донесе и Циркулар којшто ги опфаќа добрите практики за заштита на правата и интересите на потрошувачите при користењето финансиски услуги од банкарскиот сектор. Исто така, Народната банка започна со таргетирани контроли на давателите на платежни услуги во насока на заштита на корисниците на финансиските услуги. Минатата година се засилуваше и колективната свест кон спроведување одржливи економски политики насочени кон екологијата. За таа цел, Народната банка го усвои првиот Среднорочен план на активностите на Народната банка во доменот на управувањето со климатските промени за периодот 2023 ‒ 2025 година, со што се постави сеопфатна рамка за управувањето со ризиците од климатските промени, којашто предвидува повеќе активности во областа на регулативата и супервизијата за климатските ризици, вклучително и стрес-тестирања на домашните банки поврзани со климатските промени. Како дел од активностите од Планот, Народната банка донесе и Насоки за управување со ризиците поврзани со климатските промени, коишто деловните банки ќе ги земат предвид при формулирањето и спроведувањето на својата деловна стратегија и во процесот на управување со ризиците. Во 2023 година беше донесена и Финтек-стратегијата за финансиските регулатори, во која се содржат препораки за координиран пристап на регулаторите, со цел да се трасира патот за ползување на придобивките од развојот на иновациите на финансиите, коишто се повеќекратни. Народната банка активно работеше на остварувањето на Програмата за работа за 2023 година којашто придонесува за исполнување на стратегиските цели и јакнење на институционалните капацитети предвидени со Стратегискиот план за периодот 2022 ‒ 2024 година, а воедно и за исполнување на предвидената визија да биде препознаена како независна, одговорна, професионална, иновативна и транспарентна институција којашто ужива висока доверба и кредибилитет во јавноста. Во однос на статистиката, Народната банка продолжи со објавување на нови сетови на податоци со кои ги продолжи напорите за следење на меѓународните и европски статистички барања и го исполни последниот показател во рамките на највисокиот статистички стандард за дисеминација на податоци СДДС плус. Ова, во основа значи зголемување на транспарентноста на Народната банка што е видливо и преку збогатувањето на веб-страницата со повеќе податоци, алатки за пристап до информации и преку дополнувањето со други начини на комуникација со јавноста. На истата седница беше усвоен и Извештајот за ризиците во банкарскиот сектор во 2023 година. Во него се наведува дека и покрај повеќето шокови кредитното портфолио на банките е со солиден квалитет, а учеството на нефункционалните во вкупните кредити од 2,8% е на ниво на историскиот минимум. Адекватноста на капиталот на банките во 2023 година достигна нивоа коишто се највисоки во изминатите 17 години и на крајот од годината изнесува 18,1%, што е суштински за задржувањето на стабилноста при соочувањето со евентуалните ризици. Народната банка во неколку наврати во текот на 2023 година го зголеми нивото на противцикличниот капитален заштитен слој што треба да го одржуваат банките, со што се очекува натамошно јакнење на отпорноста на банкарскиот систем. Во насока на понатамошно јакнење на отпоноста на банкарскиот сектор и јакнење на макропрудентната политика, минатата година беа подготвени и донесени новиот Законот за финансиска стабилност и Законот за решавање банки. Носител на депозитниот раст во 2023 година чиј годишен раст достигна 9,2% беа депозитите од домаќинствата, иако и депозитите од претпријатијата го забрзаа растот. Преку инструментот за задолжителна резерва Народната банка придонесе за раст на склоноста на депонентите за чување на своите средства во денарските депозити, чиј годишен раст е неколкукратно повисок во споредба со зголемувањето на девизните депозити, при што кај домаќинствата растот на депозитите во денари изнесува 11,8% наспроти 4,4% во странска валута, додека кај корпоративниот сектор 15,8% наспроти 8,2%. Дополнително, позитивни придвижувања има и во однос на рочноста на депозитите, при што долгорочните депозити, по подолг период на намалување, во 2023 година забележаа раст со стапка од 25,7%, највисока во последните десетина години. Показателите за изложеноста на ризици на банкарскиот сектор се стабилни и дополнително се подобрени, а стрес-тестовите упатуваат на добар капацитет за апсорбирање на можните шокови. Сепак, окружувањето и натаму е неизвесно во услови на геополитички превирања и потребно е натамошно внимателно следење на ризиците и претпазливост во водењето на политиките....

Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој го објави првиот јавен повик во рамките на ИПАРД III програмата! Оваа иницијатива нуди финансиска поддршка за инвестиции во основни средства за преработка и пласман на земјоделски и рибни производи. Со 75% финансирање од ИПАРД програмата на ЕУ и 25% од националниот буџет, оваа можност е насочена да поттикне раст и иновации во агри секторот. Вкупна финансиска поддршка е: 14.013.333 € или 863.781.846 денари! Краен рок: 28 мај 2024 година Не пропуштајте! Посетете [www.ipardpa.gov.mk] за да дознаете повеќе и да го поднесете вашето барање денес! Плус, за сите заинтересирани да учествуваат на овој јавен повик Можете да го креирате свој БЕСПЛАТЕН земјоделски бизнис план користејќи ја нашата онлајн алатка на [www.evropskimladzemjodelec.mk]. Брзо, лесно и дизајнирано да ви помогне да ја искористите оваа можност максимално! #ИПАРД #Земјоделство #рибарство #АгриМакедонија #АгриПретприемачи...

Економијата на САД забави во првиот квартал, одразувајќи го забавувањето на личната потрошувачка, извозот и државните трошоци, покажаа првите проценки на Министерството за трговија во четвртокот. Во периодот од јануари до март американскиот бруто домашен производ (БДП) е зголемен за три отсто во однос на истиот период лани, пресмета Министерството. Во четвртиот квартал минатата година тој порасна за 3,1 отсто. Тримесечната споредба покажува раст на активноста од 0,4 отсто на почетокот на годината, што е за половина послаб од крајот на 2023 година. Годишната стапка на раст, која покажува колку БДП би пораснал пред една година доколку растеше со иста квартална стапка во секој квартал како и во последните три месеци, во првиот квартал годинава изнесуваше 1,6 отсто. Во четвртиот квартал од 2023 година тој беше повеќе од двојно поголем и изнесуваше 3,4 отсто. Личната потрошувачка, клучен столб на најголемата светска економија, се зголеми во првиот квартал за 2,4 отсто во споредба со истиот период лани од 2,7 отсто раст на крајот на 2023 година. Државните трошоци се зголемени за 3,7 отсто, што е значително поблаго отколку во претходните три месеци кога скокнаа за 4,6 отсто. Речиси стагнираше извозот на стоки и услуги, по растот од 1,8 отсто во периодот од октомври до декември....

Исплатата на априлската пензија се очекува на втори мај, со оглед дека први мај е неработен ден, пишува порталот Вести плус. Некои од банките пензијата најаверојатно ќе исплатат и пред празникот. Пензијата беше покачена за 5 проценти, а следното покачување се очекува веќе во септември....

На Бугарија ќе и недостасуваат милијарди лева за финансирање на националниот план за закрепнување и одржливост во областа на енергетиката, носејќи одлуки што ќе го отежнат добивањето пари. Пред изборите и во очи на протестирачките рудари и енергетски работници, кои без преседан беа поканети на собраниската седница, пратениците денеска го одложија разгледувањето и гласањето за ажурираниот патоказ за климатска неутралност. Ова е клучен документ на Планот за закрепнување и одржливост (РСП), преку кој Бугарија очекува огромни средства од Брисел, како и обврските на Бугарија на полето на Зелениот договор. Пратениците изгласаа уште една одлука за одложување на веќе преземените обврски во енергетскиот сектор. Станува збор за одложување за една година на либерализацијата на пазарот на електрична енергија за домаќинствата – реформа, исто така клучна реформа во ПВУ. Првата фаза од реформата – ослободување на големопродажните цени на струјата за домаќинствата ќе се одвива од 1 јули 2025 година, наместо од 1 јули годинава. Реално тоа нема да го почувствуваат домаќинствата, бидејќи укинувањето на регулираните цени за нив останува со рок до 1 јануари 2026 година. Прифаќањето на патоказот за климатска неутралност е еден од условите за добивање на втората исплата според планот за закрепнување, инофрмира „СЕГА.бг.њус“....

Земјоделците кои ги немаат платено сметките за пашарина, наводнување или за закуп за државно земјоделско земјиште, ќе можат да извршат пребивање на долгот со одобрениот износ на финансиска поддршка. Барателот ќе треба да поднесе изјава заверена на нотар во рок од 20 дена од денот на известувањето од страна на Платежната агенција за неплатените долгови. Во случај кога барателот нема да достави согласност, одобрената помош што им следува не се исплаќа. Доколку износот на финансиска поддршка на корисникот не е доволна за намирување на сите обврски, наплатата ќе се врши по одреден редослед, и тоа прво за закуп, потоа за меѓународна помош, за водарина и за пасишта. Ресорното министерството до Платежната агенција доставува податоци за ненамирени финансиски обврски до 15-ти јануари 2024 година. Доколку дојде до техничка грешка, ажурирањето на податоците ќе го вршат Министерството и јавните претпријатија даватели на услугата. Едно земјоделско стопанство вкупно по сите основи не може да добие повеќе од 18 милиони и 450 илјади денари државна поддршка....

Унијата на млади претприемачи „Феникс Рајзинг“ иницираше подготовка на Декларација за поддршка на младите претприемачи. Имено, станува збор за јавен документ за афирмација на младите претприемачи во Македонија. Имајќи предвид дека сме во ек на предизборна кампања за парламентарните избори, оваа Декларација е понудена до сите политички подмладоци и партии кои се дел од изборниот процес. Декларација обработува повеќе важни теми за младите претприемачи и стартап бизниси:Државата да биде гарантор за доделување на кредити со 1% каматни стапки за млади претприемачи; Усогласување и хармонизација на домашното законодавство со ЕУ политиките во делот на млади претприемачи;Ослободување на младиот претприемач – управител на бизнис од плаќање на придонеси;Поддршка на саем за млади претприемачи; Ваучер систем за поддршка на млади претприемачи;Поголем фокус на предметот „Претприемништво“ во средните училишта и др. „Иако декларацијата сама по себе не е обрзувачка, сепак претставува еден повик за поголема поддршка на младите претприемачи во Македонија. Во ек на предизборие сме, кога партиите многу ветуваат, а ние сакаме повеќе да се зборува за младите, за нивните идеи, иновации и секако, поддршката на нивните бизниси“, вели Ивона Трајановска, претседателка на Унијата. Инаку, Унијата на млади претприемачи постои повеќе од една година и претставува асоцијација која обединува 66 домашни бизниси кои делуваат во различни области. Унијата овозможува нивна промоција, поддршка, вмрежување на национално и меѓународно ниво, застапување на нивните интереси и слично....

Венецуела оваа година планира да се приклучи кон БРИКС и веќе се смета за дел од таа организација, изјави денеска шефот на дипломатијата, Иван Хил Пинто. „Венецуела се чувствува како дел од БРИКС и работи на тоа наскоро да стане полноправна членка“, рече Пинто на прес-конференцијата во Каракас, која венецуелската Влада ја организираше заедно со руската Амбасада, пренесуваат руските медиуми. Министерот додаде дека БРИКС „е немилитаристички и неагресивен и не ја наметнува својата волја на другите“. Пинто го окарактеризира БРИКС како „праведна, взаемно комплементарна“ група и корисен сојуз, што и треба на Венецуела. БРИКС е основан во 2006 година и оттогаш двапати е проширен, а моментално има 10 членки. Во 2011 година, Јужна Африка им се придружи на земјите основачи Бразил, Русија, Индија и Кина. Шест земји – Аргентина, Египет, Етиопија, Иран, Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати – добија покана да се приклучат на БРИКС минатата година, но Буенос Аирес подоцна објави дека нема да стане дел од групата....

ССМ ќе побара враќање на трошоците за храна и превоз во висина од 20 проценти од просечната плата Сојузот на синдикатите на Македонија(ССМ) за 1 мај најави протест и ќе бара минималната плата да се зголеми на 450 евра. ССМ ќе побара враќање на трошоците за храна и превоз во висина од 20 проценти од просечната плата и зголемување на минималната плата на најмалку 450 евра, уште во првите 100 дена на новата влада. Ова го најави претседателот на ССМ, Слободан Трендафилов. Тој изјави дека работничкото движење е исправено пред сериозен предизвик поради, како што кажа, односот на креаторите на политиките кои во изминатиот период покажаа и докажаа дека водат грижа за себе, но не и за работниците. „Денеска работниците во Македонија се соочуваат со притисок за нивната егзистенција поради зголемените трошоци за живот, како и ниските плати. Работниците се премногу незадоволни од се’. Излегуваме на протест поради тоа што изминатиот период беа глуви на нашите барања. Денеска како никогаш досега имате работници во „Македонски шуми“ кои немаат примено плата три месеци, имате работници во „Водостопанство“ кои ја немаат примено последната плата. Вработените во културата преку протести се изборија за исплата на платата со зголемувањето на минималната плата и еден куп други работници кои се соочуваат со нивната егзистенција според податоците на УЈП каде што јасно се кажува дека повеќе од 20 илјади работници примаат плата помалку од минималната плата“, рече Трендафилов....

Секој ден е нов предизвик кога станува збор за личните финансии. На сите нас ни се многу важни правилното управување со личните финансии, разните плаќања, планирањето на иднината и следењето на дигиталните новитети во банкарскиот свет. И сето тоа може да биде многу едноставно средено кога доаѓа во еден пакет и со пониска цена од редовните цени на банкарските производи и услуги. Банкарските пакети се атрактивно финансиско решение затоа што воведуваат ред во светот на личните финансии и ти го олеснуваат денот така што се чувствуваш безгрижно и одговорно. Твоите банкарски потреби, финансиски цели и секојдневни желби лесно може да ги оствариш со КБ пакетите, кои ти нудат сѐ што им треба на твоите лични финансии и тоа по пониски цени од редовните. Со КБ пакетите добиваш: Бројни банкарски услуги вклучени во еден пакет Фиксна месечна тарифа Помал месечен трошок за повеќе банкарски услуги Може да избереш КБ Стандард, КБ Плус или КБ Бонус, кој го користиш секој ден, а го плаќаш еднаш месечно. КБ Стандард ти ги нуди најважните банкарски услуги за секој ден: платежна сметка во денари и во девизи, увид, плаќања и бесплатни известувања преку Интернет банка и мБанка, бесплатна Visa или Mastercard дебитна картичка, лесни и брзи плаќања со Google Pay и Garmin Pay, отворање траен налог без надомест, можност за дозволено пречекорување во висина на две плати и можност за наменско дозволено пречекорување за плаќање на рати без камата со дебитна картичка. Целиот пакет ќе те чини само 70 денари месечно. КБ Плус е навистина паметен избор кога сакаш плус поволности. Со него добиваш платежна сметка во денари и во девизи, увид, плаќања и бесплатни известувања преку Интернет банка и мБанка, три бесплатни електронски налози кон правни лица со сметки во Комерцијална банка, бесплатна Visa или Mastercard дебитна картичка, бесплатна обнова на дебитната картичка, лесни и брзи плаќања со Google Pay и Garmin Pay, отворање траен налог без надомест, можност за дозволено пречекорување во висина на две плати, можност за наменско дозволено пречекорување за плаќање на рати без камата со дебитна картичка и три бесплатни проверки во месецот на состојба преку банкомат на Банката. Овој пакет ќе те чини 120 денари месечно. КБ Бонус ти овозможува остварување на твоите желби со бонус придобивки. Покрај редовните услуги, како што се платежна сметка во денари и во девизи, увид, плаќања и бесплатни известувања преку Интернет банка и мБанка, бесплатна Visa или Mastercard дебитна картичка, лесни и брзи плаќања со Google Pay и Garmin Pay, отворање траен налог без надомест, можност за дозволено пречекорување во висина на две плати и можност за наменско дозволено пречекорување за плаќање на рати без камата со дебитна картичка, со КБ Бонус добиваш уште повеќе – неограничен број проверки на состојба преку банкомат на Комерцијална банка, пет бесплатни електронски налози кон правни лица со сметки во Банката, бесплатна обнова на дебитната картичка и бесплатна промена на ПИН. Сите овие поволности ќе те чинат 190 денари месечно. Секој КБ пакет може да го активираш со едноставно пополнување барање во најблиската експозитура на Комерцијална банка. Доколку немаш сметка во Комерцијална банка, можеш да ја отвориш онлајн на лесен и брз начин со електронска идентификација преку OneID, а пакетот може да го активираш при подигање на дебитната картичка во избраната експозитура. Изборот на твојот КБ пакет нека биде твојот убав предизвик кој ќе ти отвори целосно нова перспектива на твоите лични финансии. (Спонзориран текст)...

Второто издание на Стартап Викенд Охрид ќе се одржува од денеска до 28 април во просториите на универзитетот„Апостол Павле”. Целна група на овој настан, како што велат организаторите, се млади професионалци од цела држава кои сакаат да започнат свој старап бизнис или да ја развијат нивната иноватива идеја. Стартап Викенд e глобален настан/хакатон кој има за цел да ги потикне младите професионалци, фриленсери и стартап ентузијасти на една локација да оформат тим со кој ќе развијат бизнис идеја од концепт до прототип во рамки на 54 часа односно еден викенд. Учесниците оформуваат тим во кој заедно реализираат и тестираат идеја, проект на кој ќе работат. Тимовите ќе ги доразвијат своите идеи со подршка на над 40 ментори (Стартап Основачи и експерти) и ќе го претстават својот концепт пред жири од истакнати ИТ професионалци, бизнисмени и инвеститори...

Асоцијацијата за е-трговија на Македонија – AETM, втора година по ред објавува Jавен повик за бесплатно отварање на е-продавници насловен „Е-трговија: Супермоќ за локалните бизниси” vol.2, кој се реализира во партнерство со компанијата Visa. Јавниот повик е отворен за сите микро, мали и средни компании, кои сè уште не ги продаваат своите производи или услуги онлајн, со цел да добијат можност да отворат дополнителен продажен канал – е-продавница во рамки на локален маркетплејс или своја е-продавница со сопствено софтверско решение, да го зголемат своето онлајн присуство, да се во тек со последните трендови во е-трговијата и да ги зајакнат дигиталните вештини поврзани со е-трговија и дигитален маркетинг. Јавниот повик се состои од поддршка на 20 компании со вредносни пакети од 1000 евра за отворање на нов продажен канал – е-продавница и учество на еднодневен едукативен практичен семинар. Поддржаните компании ќе имаат можност да одберат да отворат нов продажен канал – е-продавница како дел од една од понудените маркетплејс платформи на Јавниот повик и да добијат маркетинг промоција со цел зголемување на е-продажбите или да отворат своја е-продавница со сопствено софтверско решение преку една од понудените IT компании на Јавниот повик. Отворањето на е-продавниците ќе се одвива во текот на месец мај и јуни 2024 година. Еднодневниот практичен семинар „Сѐ за е-трговија“ ќе се оддржува во јуни 2024 со физичко присуство, каде што ќе бидат опфатени дел од следните теми: алатки за менаџирање и одржување на е-продавница, алатки за дигитален маркетинг за е-трговија, маркетинг и рекламирање на социјалните медиуми итн. Учесниците ќе имаат можност да научат нови алатки и тактики кои ќе им помогнат во унапредување на работењето во областа на е-трговијата и зголемување на е-продажбите. По завршување на семинарот, учесниците ќе добијат сертификат за успешно завршување на програмата од Асоцијацијата за е-трговија на Македонија – АЕТМ. Едукативниот семинар ќе можат да го посетат по најмногу двајца претставници од секоја компанија. „Зајакнувањето на понудата во е-трговија е еден од приоритетите во годишната програма на АЕТМ. Со овој повик, Асоцијацијата за е-трговија со поддршка на компанијата Visa повторно се вклучува во напорите за зајакнување на конкурентноста на микро, малите и средни компании и нивно мотивирање за подобрување и унапредување на нивното работење поврзано со е-трговија.“ – истакнува д-р Нина Ангеловска Станков, Претседател на АЕТМ. “Visa е глобален лидер во областа на дигиталните плаќања, кои ги олеснуваат трансакциите помеѓу потрошувачите и трговците во повеќе од 200 земји и територии на цела планета. Поради тоа ние како компанија сме многу посветени на поддршката на малите и средни компании преку унапредување на нивното дигитално присуство и електронската продажба, со цел нивното работење да го прошират на глобалните пазари и да обезбедат долгорочна профитабилност. Исто така сакаме да се заблагодариме на Асоцијацијата за е-трговија на Македонија – АЕТМ којa со наша поддршка го организира овој конкурс, заедно со пропратните едукативни семинари на оваа тема” – изјави Ана Драшковиќ, потпретседател и генерален директор на компанијата Visa за Југоисточна Европа. Пријавените компании бесплатно учествуваат во програмата, но подлежат на процес на селекција и избор. Изборот ќе го прави комисија составена од експерти во областа на е-трговијата, која ќе ги разгледува апликациите и по однапред утврдените критериуми Јавниот повик ќе ги одбере учесниците кои ќе бидат поддржани за отворање на нова е-продавница и за зајакнување на дигиталните вештини за е-трговија и дигитален маркетинг. Жените претприемачи и младите под 29 години ќе имаат предност во оценувањето и изборот....

Од вчера има нови поскапи цени на осигурителните полиси за регистрација на возилата. Новите цени се повисоки за 15 отсто и се однесуваат за автомобили со моќност над 44 киловати (КВ) и за товарните возила. Премијата за осигурување за возилата со моќност до 44 киловати останува иста. Сопствениците на возила со моќност од 44 до 55 КВ наместо 5. 453 денари, според новите цени за осигурување ќе плаќаат 6.292 денари. Оние со возила со мотор од 55 до 65 КВ наместо 6.166 денари треба да платат 7.116 денари, за возилата со мотор од 66 до 84 КВ наместо досегашните 7.133 денари сега изнесува 8.233 денари, а од 8.510 денари на 9.821 денари е поскапено осигурувањето за возилата со мотор од 84 до 110 КВ. Осигурувањето за возилата со мотор над 110 КВ сега ќе биде 11.879 денари, а досега беше 10.294. Како што соопштиле осигурителните компании, новите цени стапиле на сила на 25 април....

Руското Министерство за економија ја зголеми прогнозата за раст во 2024-та година и покрај санкциите наметнати од Западот поради војната во Украина. „Бруто домашниот производ на земјата годинава ќе порасне за 2,8 отсто“, рече министерот за економија Максим Решетников на владината седница во вторникот. Претходно се предвидуваше економски пораст од 2,3 отсто. „Главен фактор на раст останува побарувачката на домашните потрошувачи и инвестициите“, рече Решетников. Растот на продажбата на мало се очекува да достигне 7,7 проценти во реални услови оваа година, што е повеќе од пријавените 6,4 проценти во 2023-та година. Сегашната прогноза за бруто домашниот производ следи по растот од 3,6% минатата година, што исто така ги надмина очекувањата на Министерството за проширување од 2,8%. Податоците се резултат на одлуката на Кремљ да инвестира многу во одбранбената индустрија и да троши пари за заштита на домашните бизниси. Овој месец, Меѓународниот монетарен фонд ја ревидираше својата проценка за растот на рускиот БДП за 0,6 процентни поени на 3,2%, нарекувајќи ја „значајна“ промена. „Руската економија не само што се прилагодува на новите странски економски услови, туку и покажува способност за одржлив развој“, се вели во прогнозата на Министерството за економија. Решетников посочи дека инфлацијата во земјата најверојатно ќе забави на 5,1 отсто до крајот на оваа година, што е сè уште над целта на централната банка од 4 отсто....

Новите земјоделци и новите фирми и годинава треба да се запишуваат во регистарот на земјоделските стопанства. Крајниот термин за пријавување ќе трае сè додека се поднесуваат апликациите за финансиска поддршка. Евиденцијата е еден од условите за нејзиното добивање. Промените во сопственичката структура исто така мора да се пријават во Регистарот … Новите земјоделски стопанства и земјоделските фирми ќе можат да се запишат и да се евидентираат во регистарот на Министерството за земјоделство и Агенцијата за ветеринарство сè додека трае поднесувањето на апликациите за финансиска поддршка за 2024 година. Роковите за поднесување на барањата ги одредува Платежната агенција. Ова е еден од условите за остварување на правото за добивање на помошта која им следува на земјоделците. Оваа обврска ја имаа и оние фармери кои во меѓувреме ја зголемиле или намалиле, односно направиле промени во сопственичката структура на површините кои ги обработуваат и на бројната состојба на животните кои ги одгледуваат. Добивањето на парите во сточарството зависи од бројната состојба на добитокот запишана во Агенцијата за ветеринарство или бројот на домашни животни на денот на поднесување на барањето. Пријавувањето се врши во подрачните единици на Министерството каде што живее земјоделецот или каде што се наоѓа седиштето на фирмата....

Марк Цукерберг ја започна конференцијата за резултатите на Мета зборувајќи за вештачката интелигенција. Потоа премина на метаверс, пофалувајќи ги слушалките, очилата и оперативниот систем на неговата компанија. Речиси целиот свој воведен говор го фокусираше на многуте начини на кои Мета губи пари. Инвеститорите не беа за тоа. Акциите на Мета паднаа за дури 19% во продолженото тргување во средата, со што се збришаа над 200 милијарди долари пазарна капитализација. Падот дојде и покрај тоа што Мета објави подобра од очекуваната добивка и приходи во првиот квартал. „Мислам дека вреди да се спомене дека, историски, видовме многу нестабилност во нашите акции во оваа фаза од нашата книга за производи, каде што инвестираме во скалирање на нов производ, но сè уште не го монетизираме“, рече Цукерберг. Тој ги наведе минатите напори како што се кратки видео сервиси Reels, Stories и преминувањето кон мобилните уреди. Мета генерира 98% од приходите од дигитално рекламирање. Но, до степен до кој Цукерберг зборуваше за реклами, тој гледаше на иднината и начините на кои компанијата може потенцијално да ги претвори своите сегашни инвестиции во рекламни долари. Разговарајќи за напорите на Мета да изгради „водечка вештачка интелигенција“, тој рече: „Постојат неколку начини да се изгради огромен бизнис овде, вклучително и зголемување на деловните пораки, воведување реклами или платена содржина во интеракциите со вештачка интелигенција. Тој, исто така, зборуваше за Meta Llama 3, најновиот главен јазичен модел на компанијата и неодамнешното откривање на Meta AI, одговорот на компанијата на ChatGPT на OpenAI. Цукерберг потоа премина кон потенцијалните можности за проширување на пазарот на слушалки за мешовита реалност, како што се слушалките за работа или фитнес. Во понеделникот, Мета отвори пристап до оперативниот систем што ги напојува нивните слушалки Quest, за кои Цукерберг рече дека ќе му помогне на екосистемот за мешовита реалност да расте побрз. Тој зборуваше и за AR очилата на Мета, кои ги нарече „идеален уред за асистент со вештачка интелигенција бидејќи можете да им дозволите да го гледаат тоа што гледате и да слушаат тоа што слушате“. Во меѓувреме, единицата Meta Reality Labs, во која се сместени хардверот и софтверот на компанијата за развој на новиот метаверс, продолжува да троши пари. Reality Labs објави продажба во првиот квартал од 440 милиони долари и загуба од 3,85 милијарди долари. Кумулативните загуби на одделот од крајот на 2020 година надминаа 45 милијарди долари. Цукерберг си купи малку време. Цената на акцијата на Мета се зголеми речиси тројно во изминатата година и, од затворањето во средата, е зголемена за 40% во 2024 година. На почетокот на април достигна рекордни 527,34 долари....

Одличен почеток на годината со заклучок на аквизицијата на компанијата Strauss Adriatic, како и силен раст на продажбата и профитабилноста. Atlantic Grupa во првото тримесечје од 2024 година забележи приход од продажба во износ од 236,6 милиони евра, што во споредба со истиот период минатата година претставува раст од 9,8%. Добивката пред камата, данок и амортизација (EBITDA) порасна за 20,3% на 25,2 милиони евра, додека нето добивката порасна за 3,2% и изнесува 9,9 милиони евра. „Одличните продажни резултати на почетокот на годината ни овозможија силен раст на профитабилноста и покрај значителниот раст на цената на какаото и сировините, како и логистичките предизвици кои и понатаму траат, како и растот на вложувањата во луѓе и маркетинг. Со заклучувањето на аквизицијата на Strauss Adriatica, ја потврдивме стратешката определба на Атлантик Група за зајакнување на нашиот основен бизнис, конкретно за раст на категоријата кафе, како и зајакнување на конкурентноста на регионалните индустрии и локалните брендови. Продолжуваме со значајни капитални вложувања, како и иновации во производното портфолио, меѓу кои се истакнува лансирањето на Argeta Meatless асортиманот. И покрај предизвикувачкото геополитичко и макроекономско опкружување, остануваме уверени дека ќе продолжиме со раст на бизнисот, на одржлив начин“, истакна претседателот на Управата на Atlantic Grupa, Емил Тедески. Пијалаци, Фармација и Кафе го предводат растот Најголем раст оствари Стратешкото деловно подрачје Пијалаци (16%), Фармација (11,8%) и Кафе (9,4%). Кафето како најголема поединечна категорија учествува во вкупниот приход со 20,1%. Во дистрибуцијата растот го предводи Стратешката дистрибутивна област Северна Македонија со раст од 11,6%, па следи Хрватска со раст од 10,6% и потоа Србија со раст од 9%. Во вкупната продажба на Atlantic Grupa сопствените брендови сочинуваат 61,9% од вкупната продажба, медицинското работење 9,5%, додека принципал брендовите учествуваат со 28,6% во вкупниот приход од продажба. Atlantic Grupa на 1 март го комплетираше преземањето на Strauss Adriatica, сопственик на српските брендови на кафе Doncafe и C Kafa, а кои со оваа аквизиција им се придружуваат на регионалните лидери во категоријата, Grand kafa и Barcaffe. Atlantic го презеде и модерниот производен погон во индустриската зона Шимановци крај Белград, со 220 вработени, а трансакцијата претходно беше уредно одобрена од страна на Комисијата за заштира на конкуренцијата во Република Србија. Значајна новост во производната програма во првиот квартал донесе и Argeta, со лансирањето на безмесните намази со вкус на месо, во склад со растечките трендови во прехрамбената индустрија. Пионир во известувањето по ESRS стандарди и шампион во родова еднаквост Годишниот извештај на Atlantic Grupa за 2023 година е објавен во согласност со новите законски прописи за нефинансиско известување, што значи дека, покрај вообичаените ставки, ги применува ESRS (Европски стандарди за известување за одржливост) во рамките на одржливост, со што се воспоставува Atlantic Grupa како една од првите компании во оваа област која применува нови стандарди. Освен тоа, Atlantic Grupa Droga Kolinska е прогласена за првак на Словенија во ESG за 2024 година, потврдувајќи уште еднаш дека Atlantic Grupa подеднакво ги исполнува ESG обврските во сите три области – околина, заедница и управување. Сите показатели се поврзуваат во индексот на одржливост на претпријатието, кои укажуваат на успешноста на компанијата во реализација на годишните цели, а посветеноста на одржливиот развој беше видлива по тоа што Атлантик Група ги надмина поставените цели на индексот за одржливост за 2023 година. Анализирајќи ја Atlantic Grupa, беше утврдена заложба за следење на родовата разновидност во компанијата и корекција на процентот на жени на раководни позиции каде што постојат такви недостатоци. Така, во Atlantic Grupa, 55% од жените се на раководни позиции, 58% во развојни програми и 52% жени вработени преку интерни конкурси, а разлика во платите нема, односно е незначителна и изнесува 2,6% во корист на жените....

Владините мерки почнаа од 1 декември, а со нив беа опфатени 120 илјади млади лица, повеќе од 74 илјади социјално ранливи категории граѓани, над 187 илјади пензионери, 40 илјади земјоделци, речиси 540 илјади корисници на апликацијата Мој ДДВ, 600 илјади домаќинства и над 70 илјади компании… Вчера на сметките на корисниците на посебен додаток и на правото на надоместок заради попреченост, како и на самохраните родители, кои се евидентирани корисници на гарантирана минимална помош и пензионерите со примања до 19.000 денари, легна петтата и последна рата од финансиската помош. Според информациите од Министерството за труд и социјала, мерката нема да продолжи, а како во иднина ќе им се помага на ранливите категории, ќе определи новата влада. Ученици, студенти, ранливи категории семејства, пензионери со ниски пензии, лица со посебни потреби, самохрани родители, земјоделци, како и компании, беа опфатени со 26-те нови антикризни мерки на Владата во износ од 662 милиони евра. Владата со овие пари се обиде да им помогне на ранливите категории граѓани и компаниите, за да ги надминат тешкотиите во услови на зголемени трошоци на живот и продолжени ефекти од енергетската криза. – Според член 4 од Законот за финансиска поддршка на социјално ранливи категории граѓани („Службен весник на РСМ“ бр. 269/23), финансиската поддршка за корисници на право на пензија во висина до 19.000 денари се исплаќа за период од пет месеци, почнувајќи од декември 2023 година. Законот не предвидува продолжување на исплатата по истекот на овој рок – информираа за „Слободен печат“ од Министерството за труд и социјала. Од декември до април за поддршка на пензионерите беа планирани да се потрошат 35 милиони евра. Пензионерите со пензија до 14.000 денари добиваа по 3.000 денари месечно, тие со пензија од 14.000 до 16.000 денари по 2.000 денари месечно, а по 1.500 денари беше месечната поддршка за тие со пензии од 16.000 до 19.000 денари. Мерките почнаа од 1 декември, а со нив беа опфатени 120 илјади млади лица, повеќе од 74 илјади социјално ранливи категории граѓани, над 187 илјади пензионери, 40 илјади земјоделци, речиси 540 илјади корисници на апликацијата Мој ДДВ, 600 илјади домаќинства и над 70 илјади компании. Финансиската поддршка за лицата опфатени со овој закон, изнесуваше 2.000 денари месечно за корисници на посебен додаток, корисници на правото на надоместок заради попреченост и самохрани родители што се корисници на гарантирана минимална помош, за период од пет месеци. На 1 март пензиите се зголемија за 5,3 отсто, а новото, според законот следува во септември. Со ова покачување, најниските пензии се зголемија за околу 600 до 800 денари. Во оваа најниска група спаѓаат околу 40 отсто од пензионерите, или околу 140 илјади пензионери....

За поддршка на спортот и на здравите навики и за многу дружба и спортски дух, Комерцијална банка станува Златен спонзор на годинашниот Скопски маратон, а трката на 5 километри ќе го носи името Комерцијална банка 5 КМ. „Како поддржувачи на најмасовната трка ќе го обоиме во зелено дел од улиците во Скопје и ќе испратиме порака дека спортот, дружењето и општествената одговорност нѐ прават поздрави, посреќни и повесели”, велат од Комерцијална банка АД Скопје. Комерцијална банка како општествено одговорна компанија и докажан поддржувач на спортските манифестации во земјава, од оваа година финансиски ќе го поддржи и најмасовниот спортски настан за трчање во земјава, кој веќе претставува македонски спортски бренд. Во октомври ќе трчаме низ скопските улици, ќе се дружиме и ќе навиваме затоа што многу Полесно е заедно да стигнеме до целта!...

Банките немаат право да наплатат повеќе за трошоците за обработка на кредитите, а граѓаните кои платиле може да побараат враќање на средствата. Така барем смета црногорскиот центар за заштита на потрошувачите, повикувајќи се на неодамнешната пресуда на Вишиот суд за случајот со банка. Додека Централната банка на Црна Гора укажува на обврската на банкарите да го усогласат своето работење со таа пресуда, од Здружението на банки најавуваат дека ќе побараат преиспитување на ваквата судска одлука, пренесува РТЦГ. Сите што се задолжувале во претходниот период, покрај каматата, на банките им ги плаќале и трошоците за обработка на кредитите од 1 до 1,7 отсто. Според Милош Вукчевиќ, адвокат на ЦЕЗАП, кој подигнал кредит од десет илјади евра, минималната сума што банката му ја земала била од 100 до 150 евра при обработката на кредитот. Ако кредитите беа поголеми за 50-100 илјади, на пример, имаше 1.000 или 1.500 евра“, рече Вукчевиќ. Според Центарот за заштита на потрошувачите, нема да можат да наплатат повеќе. Тие се повикуваат на правосилната пресуда на Вишиот суд, кој неодамна пресуди во корист на граѓаните и и забрани на Црногорската трговска банка да ги наплатува трошоците за обработка на кредитите, па сметаат дека оваа одлука треба да ги обврзе и другите банки. „Централната банка, во комуникација со Здружението на банки, укажа на обврската на доверителите да го усогласат своето работење со законот за заштита на потрошувачите, на начин наведен во предметната пресуда“, велат од ЦБЦГ. Здружението на банки, пак, тврди дека пресудата на Вишиот суд ја обврзува само тужената банка. Тие најавуваат дека ќе побараат преиспитување на оваа пресуда пред Врховниот суд бидејќи, како што наведуваат, забраната за наплата на трошоците за процесуирање на кредитите на сите банки би го загрозила финансискиот систем и би го намалила кредитирањето на граѓаните и бизнисите Доколку останатите банки продолжат со старата практика, од Центарот за заштита на потрошувачите најавуваат нови тужби. И тоа не е се. „Доколку банката незаконски ги наплатила овие трошоци и доколку таквата договорна одредба во нивните договори за заем е ништовна, односно не е во согласност со законот, постои отворен простор за утврдување на нејзината ништовност и по враќањето на средствата врз основа на неоправдано богатење Во тој дел се покренуваат вакви тужби, некои се во тек, а за да не се прејудицирам, очекувам позитивен исход“, рече адвокатот Вукчевиќ. Искуството од регионот покажува дека граѓаните не треба да брзаат со тужби за враќање на парите од банките за трошоци за кредит додека целиот случај правно не се искристализира. Како што вели Дејан Гавриловиќ од Здружението на потрошувачи на Ектефифа, наместо граѓаните да ги добијат овие спорови, има ситуација кога граѓаните ги губат овие спорови. „И апсурдно е тие луѓе што ги добија тие спорови до 2021 година да ги добијат легално и да им ги наплатија парите, а после тоа банката поднесе ревизија до Врховниот суд, па ги губат тие спорови. И тие мора да ги вратат парите во банките со сите адвокатски трошоци и затезна камата“, рече Гавриловиќ. Вакви проблеми немаа нашите соседи од Хрватска и Босна и Херцеговина, каде судовите им забранија на банките да наплатуваат трошоци за обработка на кредитите. Не е познато колку од наплатата на овие банкарски заработки чини во Црна Гора, но се знае дека лани приходите од камати, провизии или речиси 94 отсто од нивниот вкупен приход достигнале рекордни 146 милиони евра, што е речиси двојно повеќе отколку во 2022 година....

Управата за јавни приходи соопшти дека пропишаниот рок за поднесување на Пријавите за данокот на додадена вредност “ДДВ–04“ кој истекува на 25 април 2024 година, се продолжува за еден ден, односно, краен рок за поднесување на пријавите ДДВ – 04, ќе се смета 26 април 2024 година. Како што појаснуваат од УЈП, рокот се продолжува согласно одлуката на Владата, со која 24 април 2024 година (среда) се прогласува за неработен ден за сите граѓани....

Според, пресметката на ССМ, најмногу пари во месецот или нешто над 22.000 денари, едно четиричлено семејство троши на храна и пијалаци. Месечните трошоци продолжуваат да растат. Во април, минималната синдикална кошница изнесува 60.212 денари, објави Сојузот на синдикати на Македонија. По ова може да се види дека во споредба со претходниот месец, на едно четиричлено семејство сега му се потребни дополнителни 1.214 денари за да ги покрие основните трошоци. Ако на ова се додадат и трошоците за изнајмување стан од 60 квадратни метри, синдикалната кошница надминува 1.200 евра. Според, пресметката на ССМ, најмногу пари во месецот или нешто над 22.000 денари, едно четиричлено семејство троши на храна и пијалаци. За облека и обувки 4.866 денари, односно 8,1 отсто, за станарина, вода, електрична енергија, и греење 6.014 денари или 10 отсто, за лична хигиена и одржување на хигиена во домот 1.827 денари или 3 отсто, за здравје 1.059 денари или 1,8 отсто, за транспорт 5.068 денари, односно 8,4 отсто. За комуникации на едно четиричлено семејство во април годинава му биле неопходни 3.004 денари, односно 5 отсто од износот на минималната кошничка, за рекреација и култура 4.378 денари или 7,3 отсто, за образование 6.955 денари или 11,6 отсто, за ресторани и хотели 3.890 денари или 6,5 отсто, а за останати стоки и услуги 950 денари, односно 1,6 отсто....

Денеска во Скопје на прес-конференција беше претставена новоформираната фондација „Центар за дигитална трансформација ГоДигитал Скопје“, која има за цел да придонесе за дигиталната трансформација на малите бизниси во земјава. Настанот се одржа во присуство на основачите на Центарот од Македонија2025 и бројни претставници од партнерските организации, медиумите и други заинтересирани страни. Центарот „ГоДигитал“ е основан со цел да ја унапреди дигиталната трансформација во Македонија, а на прес-конференцијата беа претставени мисијата и основните цели на Центарот. Претставниците на Центарот објавија дека во 2024 година ќе се фокусираат на низа активности, вклучувајќи поддршка за микро, мали и средни претпријатија, и политики за намалување на сивата економија. На прес-конференцијата се обратија дел од со-основачите на „ГоДигитал“ , Никица Мојсоска Блажевски и Васко Кроневски. Тие ги истакнаа клучните предности и стратешки цели на новата организација. Со-основачите изразија оптимизам за иднината и за потенцијалот на Центарот да придонесе кон дигитален и економски развој на земјата. „Сметавме дека е најдобро да основаме, нова, непрофитна организација чија цел е да го развие еко-системот за дигитална трансформација бидејќи недостигаат консултанти коишто знаат како да ги дигитализираат компаниите, компании коишто се доволно свесни за предностите на дигитализација, како и дигитални решенија кои одговараат на потребите на домашните компании.“ изјави Никица Мојсоска Блажевски. Претставници од партнерските организации, вклучувајќи ги и ИМЕ, КИБС и Виза Југоисточна Европа, ја изразија својата поддршка за новоформираниот Центар. Членовите на Одборот на директори на Македонија2025 ја потврдија својата посветеност кон целите на Центарот „ГоДигитал“, со посебен акцент на поддршката на економскиот раст и дигитализацијата на земјата. „ГоДигитал веќе ја заврши својата прва поголема активност, обука на бизнис консултанти кои ќе им помагаат на компаниите да развијат стратегија за дигитална трансформација, како и да ја имплементираат истата. Обуката е според меѓународен курикулум и меѓународна сертификација. Следната фаза е селекција на успешни компании кои ќе бидат поддржани од програмата на ГоДигитал.“ изјави Васко Кроневски....

– Сојузот на синдикатите на Македонија (ССМ) традиционално на 1 Мај ќе излезе на протести на кои годинава ќе побара враќање на трошоците за храна и превоз во висина од 20 проценти од просечната плата и зголемување на минималната плата на најмалку 450 евра, уште во првите 100 дена на новата влада, најави претседателот на ССМ Слободан Трендафилов. -Ние работницитe излегуваме на протест и на 1 Мај. Ќе побараме враќање на трошоците за храна и превоз, право кое го изгубивме во 2009 година поради бруто системот на пресметка на плати во Македонија, ќе бараме зголемување на платите и тоа во првите 100 денови од новата влада, особено зголемување на минималната плата на најмалку 450 евра, онолку колку што изнесува во регионот за да не се доведеме во ситуација нашите граѓани, работниците од Македонија да градат туѓи економии и да работат за туѓи интереси. Сите ние заедно се соочуваме со притисокот од ниските плати, со нашата егзистенција и со проблемите кои ги прават на синдикалното движење со конфискацијата на Работничкиот дом, рече Трендафилов на денешната прес-конференција. Тој посочи дека работничкото движење е исправено пред сериозен предизвик поради, како што кажа, односот на креаторите на политиките кои во изминатиот период покажаа и докажаа дека водат грижа за себе, а не и за работниците. -Денеска работниците во Македонија се соочуваат со притисок за нивната егзистенција поради зголемените трошоци за живот, како и ниските плати. Работниците се премногу незадоволни од се’. Излегуваме на протест поради тоа што изминатиот период беа глуви на нашите барања. Денеска како никогаш досега имате работници во „Македонски шуми“ кои немаат примено плата три месеци, имате работници во „Водостопанство“ кои ја немаат примено последната плата. Вработените во културата преку протести се изборија за исплата на платата со зголемувањето на минималната плата и еден куп други работници кои се соочуваат со нивната егзистенција според податоците на УЈП каде што јасно се кажува дека повеќе од 20 илјади работници примаат плата помалку од минималната плата, рече Трендафилов. Тоа, додаде, е недозволиво во едно општество и ги повика сите работници, сите синдикати, сите организации кои се борат за работниците да се придружат на работничкиот протест на 1 Мај. -На таков начин денеска кога треба да бидеме најгласни да им кажеме на сите тие на само седум дена пред избори дека не сме задоволни од тоа што го правеле досега сите заедно и дека очекуваме многу повеќе. Пораките кои ќе ги испратиме на 1 Мај треба да бидат црвен аларм за сите оние кои ќе го очекуваат гласот на работниците на 8 мај. На ваков начин сметаме дека сега ни е можноста и шансата на нас како работници да бидеме гласни и да бидеме најгласни. Кој ако не ние, кој ако не денес?, порача Трендафилов. Во одговор на новинарско прашање посочи дека синдикалната кошничка веќе се пресметува и веројатно ќе има зголемување од најмалку 1. 200 денари. -За жал, работниците во Македонија од јануари до април се посиромашни месечно за некаде околу 3. 000 денари или за 50 евра. Ако тоа не е доволна причина да ни се придружат на Првомајскиот протест и ако тоа не е доволна причина да излезат и да кажат дека се премали платите, а преголеми се трошоците, треба да размислат добро. Тоа што можам да кажам е дека психолошката бариера од 60 илјади денари новата пресметка на синдикалната минимална кошничка сигурно ја преминува и тоа треба да биде црвен картон за сите оние кои се сомневаа и во пресметката на синдикалната минимална кошничка, меѓутоа се сомневаа и укажуваа дека работниците во Македонија можат да преживеат со далеку помалку. Лесно е да креирате политика со 2. 500 евра, тешко е да преживеете со 22. 500 денари, потенцира Трендафилов. На државните служби им порача дека ги чекаат на 1 Мај во 11 часот да дојдат и да влезат во Работничкиот дом. -Нека си ја пробаат среќата, рече Трендафилов. Работнички протест на ССМ, како што најави, на 1 Мај ќе започне во 11 часот од пред Работничкиот дом по што работниците ќе одат до Собранието, Стопанската комора и ќе заврши пред Владата, каде што, посочи, ќе ги упатиме пораките дека не сме задоволни, дека тие кои чекаат да одлучуваме за нив треба да направат повеќе и треба да се погрижат повеќе за работниците....

Просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во февруари 2024 година изнесува 39.276 денари, објави Државниот завод за статистика. Оттаму соопштија и дека просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен за истиот месец изнесува 58.967 денари. Според податоците на ДЗС, индексот на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во февруари 2024 година, во споредба со февруари 2023 година, изнесува 116,5. Ваквото зголемување се должи, пред сѐ, на зголемувањето на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во секторите: јавна управа и одбрана; задолжително социјално осигурување (24,9%), административни и помошни услужни дејности (22,5%) и уметност, забава и рекреација (20,4%). Намалување на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во споредба со претходниот месец, е забележано во секторите: транспорт и складирање (10,1%), рударство и вадење на камен (7,2%) и земјоделство, шумарство и рибарство (6,3%)....

Во Стопанската комора ќе бидат официјално соопштени и доделени грантовите во Северна Македонија од третиот повик на Регионалниот фонд за предизвици (РЦФ), кои беа објавени неодамна, за стручно образование и обуки изработени во соработка помеѓу претпријатијата и установите за стручно образование и обука во регионот. -По три отворени повици, Регионалниот фонд за предизвици се обврзува да поддржи вкупно 16 проекти со 85 партнер-претпријатија во Северна Македонија во износ од 7,13 милиони евра. На третиот повик за предлог-проекти, пристигнаа 155 изјави на интерес од земјите на Западен Балкан, од кои 25 беа од Северна Македонија. Комисијата за избор одлучи да ги финансира двата најуспешни проекта од Северна Македонија со вкупен износ од 951. 905 евра. Овие средства ќе се искористат за подобрувањена инфраструктурата на образовните установи и за обезбедување обука на учесниците во програмата за кооперативно образование. Настанот ќе претставува можност за претставување на најуспешните проекти и заедничко прославување на нивниот успех, соопшпти РЦФ. Регионалниот фонд за предизвици (РЦФ) ја поттикнува одржливата конкурентност на бизнисите од земјите од Западен Балкан на патот кон единствениот пазар на ЕУ финансиски поддржувајќи го стручното образование кое во соработка со претпријатијата треба да одговори на потребите од одредени вештини. Регионалниот фонд за предизвици (РЦФ) е финансиска институција чија цел е зголемување на конкурентноста на претпријатијата во Западен Балкан преку финансирање инвестиции во опрема и инфраструктура за проекти за дуално и стручно образование изработени во партнерство на установи застручно образование и претпријатија. Грантовите се доделуваат по пат на конкурентен регионален предизвик....

Индексот DAX на франкфуртската берза денеска во 9 часот порасна на 17.876,50 поени, францускиот CAC 40 на 8.069,26 поени, лондонски FTSE 100 на 7.986,75 поени, а московскиот MOEX на 3.467,83 поени. Вредноста на американскиот берзански индекс Дау Џонс порасна на 37.986,40 поени пред денешното отворање на берзата, додека индексот S&P 500 падна на 4.967,23 поени, а вредноста на индексот Nasdaq на 15.282,01 поени. Според податоците од берзата, цената на суровата нафта паднала на 80.896 долари, а на нафтата од типот брент на 85.948 долари. На отворањето на берзата ТТФ европските фјучерси на гас се продавале по цена од 30.250 евра за мегават-час. Цената на златото падна на 2.356,52 долари за унца, а на пченицата на 5,5056 долари за бушел (бушел е еднаков на 27,216 кг). Вредноста на еврото во однос на доларот изнесуваше 1,06658, што е приближно исто како и во петокот....

Fidelity Digital Assets ја задржа својата позитивна краткорочна перспектива за битцоинот по првиот квартал, но ја ревидираше својата среднорочна перспектива врз основа на неколку параметри. Fidelity Digital Assets ја ревидираше својата среднорочна перспектива за биткоинот од „позитивен“ на „неутрален“ по првиот квартал, наведувајќи неколку метрики кои сугерираат дека биткоинот повеќе не се смета за „евтин“ во услови на потенцијално зголемување на притисокот за продажба. Во својот последен извештај Signals објавен на 22 април, Fidelity Digital Assets го наведе Bitcoin Yardstick или Hashrate Yardstick, кој функционира на ист начин како што се користи односот цена-заработка во акции, освен во овој случај, се користи за да се утврди дали биткоинот е потценет, пишува Cointelegraph. Fidelity забележа дека мерилото останало помеѓу негативната единица и нула отстапување од неговиот просек од 51% во првиот квартал, што значи дека имало „нула денови во првиот квартал каде биткоинот се сметал за „евтин“. Тоа би значело дека биткоинот сега се тргува по „фер вредност“, вели Fidelity, која сега ја ревидира својата среднорочна перспектива за биткоинот на неутрална. Други показатели што ги наведе, а кои придонеле за неговата неутрална перспектива е фактот дека долгорочните сопственици го зголемуваат притисокот за продажба, додека 99% од адресите се во профит, што „може да ја поттикне продажбата“. Други индикатори на синџирот што ја поддржуваат ревизијата на компанијата на неутрална среднорочна перспектива го вклучуваа односот нето нереализирана добивка/загуба (NUPL) и MVRV Z-резултат, кој се користи за да се процени кога биткоинот е преценет или потценет во однос на неговата „фер вредност“. Инвестициската фирма, сепак, ја задржа својата позитивна краткорочна перспектива за биткоинот, велејќи дека има „извесен потенцијал за краткорочно преземање профит“ на крајот на првиот квартал од 2024 година, но додаде дека „нема екстремни показатели кои вообичаено се гледаат за време на врвот на биковиот пазар“. Компанијата соопшти дека нивоата на цените останале над „златниот крст“ на графиконот на биткоин со тргување со средства над 50-дневните и 200-дневните подвижни просеци во текот на првиот квартал, што укажува на нагорен моментум. „Веруваме дека показателите на синџирот сега се многу над ниските или екстремните ниски падови што претходно беа забележани“, рече директорот за истражување на фирмата Крис Кајпер во објавата на X на 23 април. Извештајот, исто така, се осврна на реализираната цена на биткоинот, метрика која има за цел да ја долови просечната основа на трошоците на сите сегашни иматели на монети. Остварената цена беше околу 28.000 долари на крајот на првиот квартал и има поддршка од средината на јануари. Дополнително, податоците од синџирот покажаа континуирана акумулација од страна на помалите инвеститори, при што бројот на адреси кои поседуваат BTC во вредност поголема или еднаква на 1.000 долари, се зголемува за 20% од година до датумот до нови највисоки вредности на сите времиња. Салдото на берзите, исто така, продолжи да паѓа бидејќи повеќе инвеститори се префрлија на сопствено чување, намалувајќи го притисокот од продажбата, се вели во извештајот. Кајпер рече дека „не сме ни блиску до историски екстремни врвови“, пред да додаде дека „тоа не остава на средината или на половина пат“ од пазарниот циклус. „Историски гледано, несразмерно зголемување на цените се случува во втората половина од циклусот. Биткоинот остана ограничен на опсег од крајот на февруари, осцилирајќи помеѓу отпорот од 72.000 долари и поддршката од 60.000 долари. Сепак, тој доби 5% од настанот на преполовување во текот на викендот и моментално се тргува на 10-дневен максимум од 66.863 долари, според податоците на Cointelegraph....

Полека ама сигурно, Скопје станува центар на нов бизнис тренд кој го привлекува вниманието на инвеститорите и предизвикува дебати меѓу граѓаните. Станува збор за изнајмување станови за краткотрајни средби, што се покажува како профитабилна активност за сопствениците на недвижности. Со растечкиот број на платформи за онлајн резервации како „Airbnb“ и „Booking“, локалните сопственици на станови откриваат дека издавањето на своите простории за една ноќ може да им донесе значително поголеми приходи во споредба со традиционалното изнајмување. Оваа практика, иако не е нова, сега забележува забрзан раст. „Почнав да изнајмувам мојот стан на ‘Airbnb’ за една вечер и брзо забележав дека заработката ми е повеќе од двојна”, изјави еден сопственик на стан во скопската населба Козле. Со цена од околу 30 евра за ноќ, додава тој, ако станот е постојано издаден, можам да заработам многу повеќе отколку со месечен наем. Овој тренд, иако економски исплатлив за сопствениците, предизвикува и одредени етички прашања. Некои граѓани изразуваат загриженост за моралните и социјалните последици кои може да ги има оваа практика врз заедницата. „Се прашувам дали ова е правилниот начин за заработка? Каква порака испраќаме до младите и до нашите соседи?”, коментираше Марија, мајка на две деца и жител на Скопје. Познавачите на пазарот со недвижности велат дека за разлика од кај нас, во светот ова е регулирано со закон и не може сите станови да се издаваат и не може баш секој да се занимава со овој бизнис. Иако дебатата продолжува, едно е сигурно: изнајмувањето станови за една вечер се утврдува како нова реалност во урбаниот живот на Скопје, со сите свои предности и предизвици....

Деновиве се понудија разни програми со кои се најавуваше формулата за спречување на одливот на млади луѓе и истите тие да се задржат да бидат дел од македонската економија. Дел од тие програми и решенија комично се поврзува со нашиот евентуален влез во Европската Унија (ЕУ). Имено, како што покажува искуството речиси на сите постсоцијалистички земји, станувањето членка на ЕУ нема да го намали извозот на работна сила туку, напротив, најверојатно само ќе го забрза уште повеќе овој „извоз на човечки ресурси“ Трендот на динамичен одлив на млади луѓе во Европа и може ли тој да запре? Македонија го губи младото и работоспособно население. Проблемот со одлив на мозоци, кој трае со децении, долго време се одлага под тепих. Во претседателската кампања сите кандидати ги спомнуваат младите што се иселиле, во контекст дека целта е што побрзо да влеземе во Европска Унија и да ги вратиме младите во родната земја. Но, според она што го гледаме од регионот и од другите земји што се во ЕУ, особено оние што се во слична економска состојба како нашата, податоците зборуваат дека младите се иселуваат без оглед на сѐ. Наедно, следува прашањето дали со влез во Европската Унија ни се заканува егзодус. Какви стратегии ни требаат за да ги задржиме младите, како да го зајакнеме стопанството? Каков начин да најдеме да се запре овој тренд? Демографите предупредуваат дека иселувањето станува сѐ поизразено и дека сѐ поголем број села се празни, а државите од Западен Балкан влегуваат во длабока демографска старост. Младите, а сега и цели семејства, заминуваат во странство, притоа не размислувајќи да се вратат назад во матичната држава. Причините за заминување се различни – од подобра заработка до разочараност од нефункционалноста на државата. Македонија го чека своето членство во Европската Унија две децении, а сега, кога сѐ почесто се зборува и сме поблиску до тој чекор, се будат стравувања. Оправдано, се јавува дилемата дека младото работоспособно население ќе ја искористи секоја можност да ја напушти државатa, следејќи го примерот на нивните врсници од соседните земји членки, и дека, исто како нив, младото и работоспособно население ќе се втурне кон земјите од Западна Европа. Колку за споредба, според демографите, во Бугарија доколку продолжи овој тренд, предвидувањата се дека до 2050 година бројот на жители во оваа земја ќе падне на 5,2 милиони жители за разлика од 2017 година, кога имало седум милиони жители. Ситуацијата е слична и во Босна и Херцеговина, како и во Хрватска, чии граѓани масовно се иселуваа во Ирска. Демографската криза се случува и во Романија, и покрај тоа што се влезени во ЕУ, а причините што ги наведуваат се економски и социјални. Зошто нема да помогнат ниту најавите за „европски“ плати Според економскиот експерт Здравко Савески, станувањето членка на ЕУ нема да го намали извозот на работна сила, напротив, како што покажува искуството на речиси сите постсоцијалистички земји, зачленувањето во ЕУ ќе го забрза уште повеќе овој извоз на младите во Европа! – Дури и ветувањето дека ќе се исплаќаат „европски“ плати не врши голем ефект врз намалувањето на извозот. Побогатите земји секогаш ќе имаат простор да исплаќаат „поевропски“ плати. Она што треба да се направи е последното што сакаат да го слушнат политичарите. Нашите луѓе се иселуваат барем исто толку колку поради економски причини поради тоа што изгубиле верба во институциите, поради негативната селекција, корупцијата, поради упропастувањето на јавното здравство и образованието. Исто така, мора да се работи врз издигање на свеста дека не е еднаков на 100 отсто процентот на луѓе што се иселиле и им станало подобро. Секако, тој процент е висок, но не е рамен на 100 – укажува Савески. Како што вели тој, на некои им станало полошо поради иселувањето, во крајна линија можеби им се подобрил животниот стандард, но поради губењето на целата мрежа на пријателства што ја имале тука, им се влошил квалитетот на животот. – Оттука, секогаш добар совет е кога некој размислува за иселување да биде свесен не само за придобивките туку и за недостатоците, па откако добро ќе ги извага и двете, да се одлучи дали ќе се иселува или не – додава Савески. Навистина ли исчезна елементот на патриотизам кај младите? Според социологот Илија Ацевски, ако продолжи трендот на иселување на младите, за многу кратко време во Македонија ќе има недостиг од работна сила во сите сфери. – Со години не се промени тој концепт на образование, да знае секој човек кога ќе влезе во одредена сфера на образование дека подоцна барем 80 отсто ќе најде работа за тоа за што се школувал. Во Македонија има сфери каде што ниту 20 отсто не наоѓаат работа според струката. Тоа е огромно разочарување и огромен губиток на енергија кај тие луѓе. Јас тука ги гледам причините тие да донесат одлука да ја напуштат државата. Како вие ќе задржите млад човек во земјава ако тој не верува во институциите, ако верува дека постои висок степен на корупција, ако верува дека тие се неефикасни, ако верува дека нема перспектива тука. Нормално е да помисли перспективата да си ја бара на два часа лет некаде надвор од државата – појаснува Ацевски. Според него, сите вакви негативни состојби низ годините влијаеле кај денешната млада популација да нема никакви елементи на патриотизам кон својата држава. – Кај младите не постојат елементи на патриотизам, тоа повеќе го нема. Тој млад човек мора да обезбеди елементарни претпоставки да заработи и да живее достоен живот. Но што се случува кај нас? Фрустрации, страв дека живее во најзагадениот град во Европа, бесперспективност, така што како на истиот тој млад човек да му објасниш дека треба да остане во Македонија – прашува Ацевски. Време е за храбри реформи, но кој да ги направи? И како? Ангел Димитров, претседателот на собранието на Организацијата на работодавци на Македонија, вели дека е време да се направат храбри реформи, кои се непопуларни и досега никоја политичка гарнитура не сакала да ги направи и се ставал проблемот под тепих, за да не ни се испразни државата од кадар и од луѓе. – Никој не сака да спроведе непопуларни мерки, но такви треба да се спроведат што е можно побрзо, бидејќи државата се празни. Едно од прашањата што треба да придонесат за запирање на иселувањето, а треба да го реши државата со своите граѓани, е враќање на влогот во нивното образование. Државата има голем влог во образованието на кадарот и треба да создаде мерки со кои ќе ја ограничи можноста без да се врати тој долг да не може да се замине во странство. Можност за тоа има, но треба државата да биде решена да го запре иселувањето. Може, на пример, да определи број на години што треба да се поминат на работа дома пред да се замине во странство или да се обезбеди гаранција од секој што ја напушта земјата дека ќе ги врати парите што државата ги вложила во неговото образование – вели Димитров....

Тркалезна маса на тема „Одржлива иднина со зелени иновации, практична примена во компаниите“ организира денеска Сојузот на стопански комори на Македонија (ССКМ), која е дел од меѓународниот проект „Гриновет“ (Greenovet). Во овој проект се вклучени 18 европски партнери и е кофинансиран од образовната програма на ЕУ Еразмус+. Како што соопшти ССКМ, ќе бидат презентирани достигнувањата во областа и споделени искуства од бизнис-секторот, во насока на придобивките од воведување зелени иновации и енергетски ефикасни системи. -Компаниите мора да работат на развивање зелени иновации, да вложуваат во одржливи бизниси, кои ќе покажат грижа за животната средина, преку креирање иновативни концепти кои ќе го намалат и оптимизираат искористувањето на природните ресурси. Многу компании имаат воведено зелени иновации, во таа смисла и нивните искуства од придобивките во текот на процесите на работење. Компаниите мора да ги знаат можностите за адаптација и имплементација на зелена транзиција, за да бидат во чекор со потребите и да станат поконкурентни и одржливи, наведува организаторот на тркалезната маса на која ќе учествуваат претставници на бизнис-секторот кои се партнери во проектот. „Гриновет“ ги обединува регионалните партнери во областа на стручното образование и обука на различни нивоа (средно стручно образование и високо образование), локалните компании ( малите, средни и големи претпријатија), секторските здруженија, претставниците на работодавачите, локалните власти, невладиниот сектор, како и регионалните агенции за поддршка на иновациите и иновативноста. Проектот го поттикнува развојот на стручното образование и обука во областа на зелените иновации низ Европа, преку основање центри за извонредност во стручното образование и обука, со што се овозможува иновативна, инклузивна и одржлива економија. Во проектот „Гриновет“ од нашата земја се вклучени Машинскиот факултет од Скопје, Сојузот на стопански комори на Македонија, Национален центар за развој на иновации и претприемничко учење, „Раде Кончар ТЕП“ и АСУЦ „Боро Петрушевски“, како и уште 13 партнери од Австрија, Португалија и од Финска....

Индексот на доларот, кој ја покажува вредноста на американскиот долар во однос на другите шест најважни светски валути, утринава се движи околу 106,09 поени, додека вчера во ова време изнесуваше 106,03 поени. Истовремено, курсот на доларот во однос на јапонската валута порасна од вчерашните 154,70 на 154,75 јени. Со оглед на тоа што доларот лебди на највисоките нивоа во последните 34 години, јапонските власти се закануваат дека ќе интервенираат за да спречат натамошно слабеење на јенот. И американската валута зајакна во однос на европската, па цената на еврото се лизна на 1,0655 долари, додека вчера во ова време беше 1,0665 долари. Цените на нафтата, од друга страна, пораснаа. Цената на барелот на лондонскиот пазар утрово зајакна за 0,51 отсто, на 87,45 долари, додека на американскиот пазар цената на барелот порасна за 0,54 отсто, на 82,35 долари. Азиските берзи го следат растот на Волстрит На азиските берзи цените на акциите пораснаа, како и на Волстрит ден претходно, додека инвеститорите чекаат нови квартални деловни резултати на големите компании и нови макроекономски показатели. Индексот MSCI на азиско-пацифичките акции, без Јапонија, во 07:00 часот порасна за 0,5 отсто, добивајќи сила втор ден по ред. Истовремено, на токиската берза индексот Nikkei зајакна за 0,5 отсто, додека цените на акциите во Јужна Кореја, Австралија и Хонгконг пораснаа меѓу 0,2 и 1,6 отсто. Во Шангај, пак, тие паднаа за 0,4 отсто. Растот на азиските берзи втор ден по ред е благодарение на смирувањето на тензиите на Блискиот Исток, меѓу Израел и Иран. Покрај тоа, инвеститорите беа охрабрени од вчерашниот пораст на Волстрит по шестдневниот пад. Dow Jones зајакна за 0,67 отсто, додека S&P 500 порасна за 0,87 отсто, а Nasdaq индексот за 1,11 отсто. „Мислам дека тоа е стандардно купување, откако акциите паднаа за 5 отсто порано. Инвеститорите оваа недела ја чекаат заработката од неколку големи компании и економски показатели кои би можеле да покажат што може да направи ФЕД со каматните стапки“, рече Ламар Вилере, портфолио менаџер во Villere & Co. Во претходните пет месеци, најголемата светска берза силно порасна бидејќи инвеститорите очекуваа ФЕД агресивно да ги намали каматните стапки оваа година, почнувајќи од јуни. Сепак, сè појасно е дека централната банка нема да брза со намалување на каматните стапки бидејќи пазарот на трудот е сè уште силен, економијата расте, а инфлацијата е сè уште покачена. Затоа, пазарот на пари сега проценува дека има само 15 отсто шанси за намалување на каматните стапки на ФЕД во јуни, а околу 42 отсто во јули. Во тековната сезона на објавување квартални деловни извештаи, резултатите на повеќето компании не беа многу охрабрувачки. Оваа недела, меѓу другите, технолошките гиганти како Tesla, Meta Platforms, Alphabet и Microsoft ќе објавуваат извештаи....

Нашите претставници на Европскиот квиз на парите, учениците Кирил Китевски и Кристијан Лазароски, кои го освоија третото место на овој престижен меѓународен натпревар за млади во областа на финансиската писменост, остварија средба со Нејзиното Височество, кралицата Матилда од Белгија. Кралицата Матилда од Белгија која присуствуваше на церемонијата на доделувањето награди на Европскиот квиз на парите, одржа интерактивна средба со првите три победнички тимови – Австрија, Чешка и нашиот тим. Средбата со кралицата Матилда беше значаен момент на признание за учениците, кој ќе биде инспирација за уште поголеми постигнувања и напредок во иднината. Македонската банкарска асоцијација во соработка со Народната банка и Комисијата за хартии од вредност ќе продолжи да ја поддржува и промовира финансиската едукација како клучен елемент за успешната и независна иднина на младите луѓе....

„Народната банка ги препозна ризиците од климатските промени на долг рок, зазеде проактивен став и како една од своите стратегиски цели ги постави зголемената свесност за климатските промени и придонесот кон зелената одржлива економија“, посочи вицегувернерката на Народната банка, Ана Митреска, во интервју за „Блумберг Адрија“, при што истакна дека „зелената агенда“ е вградена во Стратегискиот план на Народната банка. Во период од четири години нивото на „зелените кредити“ е зголемено за околу 2,5 пати. Вицегувернерката Митреска посочи дека заради поддршка на зелените финансии и за справување со климатските ризици, Народната банка донесе среднорочен план којшто предвидува конкретни акциски планови или активности во повеќе сфери на работењето на Народната банка, како регулативата, супервизијата, финансиската стабилност, истражувањето и меѓународната соработка. „Неодамна донесовме и конкретни насоки за банките коишто треба да претставуваат еден вид мапа за начинот на кој треба да се однесуваат банките во однос на мерењето, оценувањето и управувањето со ризиците од климатските промени. Уште пред неколку години го променивме концептот на инструментот за задолжителна резерва заради поттикнување на зеленото кредитирање. Во рамките на институцијата работиме и на политиката на одржливост на банката, што значи подобрување на нашиот корпоративен профил во однос на одржливоста како концепт“, посочи Митреска, истакнувајќи дека Народната банка применува систематизиран пристап кога станува збор за зелената економија и справувањето со ризиците од климатски промени. „Кредитите со зелена компонента се кредити коишто се насочени кон зголемување на енергетската ефикасност, и на корпоративниот сектор, и на населението, вложување, односно инвестиции во проекти коишто се однесуваат на обновливи извори на енергија, проекти коишто подразбираат користење одржливи материјали, одржливи решенија“, објасни Митреска и посочи дека станува збор за кредитирање коешто е насочено кон инвестициите наменети за заштита на животната средина и ублажување на ефектите од климатските промени врз околината....

Многу наши сограѓани работеле по разни претставништва на хрватски, словенечки, српски компании. Од Фондот за ПИОМ велат дека стажот се собира за да се оствари минимумот од 15 години. Многу компании од поранешните југословенски републики имале претставништва во Македонија, а според своите политики, стажот го уплаќале во македонското или во нивното осигурување. Иван Андреевски, кој работел во некогашната „Белупо“, дел од позната хрватска компанија „Подравка“, иако работел во Скопје, му биле уплатувани продонеси и преку претставништвото во Србија и преку матичната компанија во Хрватска. Андреевски вели дека прима пензија за годините пријавени од Србија и од Хрватска, но дека нашиот пензиски фонд не му ги пресметува годините од овие две земји во вкупниот стаж, поради што има помала пензија. Андреевски веќе 8 години води судски постапки, а тврди дека неговиот случај не е осамен и засега многумина што работеле во вакви фирми. Сепак, судот го смета неговиот случај за неоснован, а од Фондот за ПИОМ појаснуваат дека случаите со стажовите остварени во поранешни југословенски републики бараат индивидуален пристап. – Кога се исплаќаат пензии од разни држави, може да се направи сразмерна пресметка на стаж по одделна држава. Сигурно е направено како што е најповолно за пензискиот осигуреник. Секој случај е индивидуален и не може вака напамет да се зборува. Но, важно е дека е можно да се соберат стажовите од сите поранешни републики за да се добие минимумот од 15 години неопходни да се оствари пензија – вели Билјана Стојанова, директорка во Фондот за пензиско и инвалидско осигурување. Македонија има договор и со Хрватска и со Србија за признавање на стажот. – Знаете ли колку фирми од некоја друга тогашна република имаа претставништва и продавници во Македонија. Потсетете се на текстилни компании, градежни, фармацевтски… Јас сум разговарал со многу луѓе, кои велат дека не се задоволни од тоа како им е пресметан стажот. Еве ви го мојот пример, во решението за пензија од Македонија пишува „вкупниот стаж навршен во земјите договорнички изнесува 28 години и 15 дена“, во решението од Хрватска вкупниот пресметан стаж е 30 години, 3 месеци и 14 дена, а во решението од Србија, 33 години, 11 месеци и 15 дена – вели Андреевски. Андреевски вели дека ќе продолжи со жалбениот процес и вели дека поради непризнат стаж коефициентот за пресметка на пензијата му е 67,73 проценти, место 80 проценти. – Не треба да се бара преку леб погача. Може ли Хрватска за Македонија да исплати пензија. Ние го бараме тој стаж како услов за добивање пензија, а пресметката се прави само врз основа на македонски плати. Ако една држава плаќа за друга, зошто се договорите – објаснува Стојанова. Ивановски за ова јавување во нашата редакција беше инспириран токму од неодамнешното гостување на Билјана Стојанова, директорка во Фондот за пензиско и инвалидско осигурување, во утринската програма „Слободен печат“ каде што потенцираше дека со повеќе европски држави, со поранешните југословенски републики и со прекуокеанските Австралија и Канада имаме склучено договори за социјално осигурување. Директорката Стојанова рече дека тој стаж треба да се пријави. – Има и стажови од странски држави. Фондот покрај тоа што работи по законот за ПИО работи и по меѓународни договори. Многу е битно секој да биде свесен за постоењето на тој стаж, да дојде во Фондот, да го пријави, затоа што понекогаш од незнаење – немаат доволно стаж во Македонија, не го пријавуваат странскиот стаж и не може да остварат пензија! Ако го пријават навреме, и ако имаме договор за социјално осигурување со таа држава, по меѓународен договор, тие ќе може, просто кажано, да си го соберат стажот до 15 години. Со Америка немаме таков договор, туку само договор за реципроцитет на исплата на пензии – вели Стојанова....

На крајот на четвртиот квартал од 2023 година, јавниот долг на земјите од еврозоната падна од 89,9 отсто во претходниот квартал на 88,6 отсто, објави Евростат. Во Европската унија, јавниот долг на крајот на четвртиот квартал од 2023 година изнесува 81,7 отсто од БДП, што претставува намалување за 0,7 процентни поени во однос на претходниот квартал. Во однос на четвртиот квартал од 2022 година, јавниот долг на еврозоната е намален за 2,2 отсто, а јавниот долг на Европската унија за 1,7 отсто. Најголем дел од јавниот долг во четвртиот квартал од 2023 година го сочинуваа обврзниците, поточно 83,4 отсто во еврозоната и 82,9 отсто во Европската унија. Естонија е најмалку задолжена Најзадолжена земја во Европската унија на крајот од четвртиот квартал на ЕУ е Грција со долг од 161,9 отсто од БДП, потоа Италија со долг од 137,3 отсто од БДП и Франција со долг од 110,6 отсто од БДП. За разлика од нив, најмалку задолжена земја од еврозоната е Естонија со долг од 19,6 отсто од БДП, потоа Бугарија со долг од 23,1 отсто од БДП и Луксембург со 25,7 отсто од БДП....

Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство ги информира сточарите, одгледувачи на говеда, дека денеска Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој ја реализираше исплатата на дополнителните директни плаќања за обележани грла говеда постари од 12 месеци. Исплатени се 4.033 одгледувачи на говеда, со вкупна вредност на поддршка од 100 милиони денари. Висината на директните плаќања изнесува 2.600 денари по женско грло, кое на денот на поднесувањето на барањето има наполнето 12 месеци. Како корисници на оваа подмерка се јавуваат земјоделските стопанства корисници на основните директни плаќања за обележани грла говеда постари од 12 месеци, а кои сопственото производство на млеко го имаат предадено на регистриран откупувач на сурово млеко или продале или заклале говеда во преработувачки капацитети....

Глобалните трошоци за одбрана достигнаа рекордни 2,44 билиони (2,440 милијарди ) долари минатата година што претставува најголемо годишно зголемување навоените буџети во повеќе од една деценија. Зголемувањето од 6,8 отсто меѓу 2022 и 2023 година е најголемото од 2009 година, се вели во извештајот на Стокхолмскиот меѓународен институт за истражување на мирот (SIPRI). Во исто време, аналитичарите регистрираа зголемување на воените трошоци во сите пет географски региони на планетата: Африка, Европа, Азија и Океанија, Блискиот Исток и Северна и Јужна Америка. Двата најголеми трошаџии – САД (37%) и Кина (12%), сочинуваат околу половина од светските воени трошоци. Американската влада потроши 9,4% повеќе на „истражување, развој, тестирање и евалуација“ отколку во 2022 година, бидејќи Вашингтон се обидува да остане на чело на технолошкиот развој откако во 2014 година, Русија го нападна Крим и Украина во источниот регион Донбас пред две години. Иако заостанува зад САД во воените трошоци, Кина одвои околу 296 милијарди долари во 2023 година – 6% зголемување во однос на 2022 година. Во текот на изминатите 29 години, земјата постојано ги зголемува трошоците за одбрана, со периодите на најголем раст 1990-тите и помеѓу 2003 и 2014 година. Следат Русија, Индија, Саудиска Арабија и Велика Британија, која забележи раст од 7,9% на годишна основа. Воените трошоци на Кремљ во 2023 година, по една година на целосна војна со Украина, се за 24% повисоки отколку во 2022 година и 57% повисоки од 2014 година, кога Русија го анектираше Крим. Со трошење од 5,9% од БДП, што е еднакво на 16% од вкупната руска државна потрошувачка, во 2023 година беа забележани највисоките нивоа од распадот на СССР....

Австралиската компанија СтрикландМеталс одвои 37 милиони долари за купување на проектот Рогозна во Србија, кој располага со ресурси од 5,44 милиони унци златен еквивалент (околу 170 тони), пишуваат австралиските медиуми. Како што е наведено, за проектот за злато во Рогозна, СМ веќе има потпишано обврзувачки купопродажен договор со ИСИХС Лтд, филијала на ИбераKaпитал Фонд ЛП. Договорот вклучува стекнување на целиот капитал на БитутХолдингс Лтд, сопственик на компанијата Златна Река Ресурси која, која е сопственик на проектот Рогозна. Минералните ресурси исто така вклучуваат 214.000 тони бакар и 364.000 тони цинк, со дополнителен значаен потенцијал за истражување и можности за проширување на ресурсите кои допрва треба да се истражат. Активностите за дупчење на дијаманти од 60.000 метри ќе бидат извршени до крајот на 2025 година, а компанијата има намера да користи најмалку три дијамантски дупчалки, со дупчење на примарни цели на локациите Шанац, Меденовац, Градина и Кањонот Бакарни. Проектот вклучува четири дозволи за истражување кои покриваат приближно 184 квадратни километри во рударскиот басен Трепча во јужна Србија. „Среќни сме што можеме да го објавиме стекнувањето на големиот проект Рогозна со златен еквивалент од 5,44 милиони унци. Приказната за Рогозна како богато наоѓалиште на злато се засили во 2018 година, кога Министерството за рударство и енергетика и ја издаде првата дозвола за рударско истражување на падините на Рогозна на компанијата Златна река. Според претходните проценки, целата планина Рогозна лежи на бакар, сребро и злато. Експертите од белградски Геозавод претходно открија резерви од околу 40 милиони тони руда на бакар, сребро и злато на локациите Меденовац и Каравансалија, пишува Каматица....

Европскиот регулатор за енергетика го предупреди Брисел: Европскиот регулатор за енергетика „Ацер“ предупреди дека Европската Унија сепак мора да увезува течен природен гас (ТПГ) од Русија за да избегне енергетски шок. Ваквата реакција на енергетскиот регулатор на ЕУ следуваше откако некои членки на ЕУ упорно инсистираа да се забрани купување гориво од Москва. „Ацер“ во петокот објави дека намалувањето на увозот на руски ТПГ треба да биде постепено. Во врска со ова, „Фајненшл тајмс“ укажува дека предупредувањето доаѓа додека ЕУ се обидува да ја балансира енергетската безбедност со цел да го намали финансирањето на Русија поради кратењата во купувањето гас. Иако ЕУ успеа да ги замени испораките на руски гас преку гасоводот со увоз на ТПГ од почетокот на војната во Украина во 2022 година, глобалниот пазар на гас останува затегнат. Русија сега е втор најголем снабдувач на ТПГ во ЕУ, зад САД, со 16 отсто од вкупниот увоз минатата година. Дел од земјите членки на ЕУ, а пред сѐ Шведска, Финска и балтичките земји, бараат итна забрана за увоз на руски ТПГ, за што е потребна едногласност на членките на ЕУ. Регулаторот, исто така, изрази загриженост дека некои членки ги користат новите овластувања „за привремено ограничување на испораките на гас, вклучувајќи и за ТПГ од Русија и Белорусија“, велејќи дека тоа може да влијае на долгорочните договори за снабдување склучени со Москва пред војната во Украина. ЕУ ги повика европските компании да избегнуваат купување руски ТПГ, бидејќи европските магацини се на рекордно ниво, а цените се намалени на предвоените нивоа. Од своја страна регулаторот истакна дека прекинот на испораката на гас преку гасоводи од Русија преку Украина до ЕУ оваа година ќе го намали снабдувањето со гас на блокот за 13,6 милијарди кубни метри, што е околу четири отсто од вкупната потрошувачка од минатата година. Цена на струјата во светот според истражувањето на World Population Review Највисока цена на електричната енергија во светот по KW/h, во долари Данска 0,53 Германија 0,52 Велика Британија 0,47 Австрија 0,46 Италија 0,46 Белгија 0,44 Бермуда 0,40 Шпанија 0,37 Кајмански Острови 0,37 Чешка Република 0,37 Цена на електричната енергија по KW/h во регионот, во долари Словенија 0,27 Грција 0,20 Романија 0,17 Бугарија 0,14 Албанија 0,11 Македонија 0,10 Босна и Херцеговина 0,10 Србија 0,09 Турција 0,08...

Малопродажната цена на дизел горивата од ноќеска на полноќ се намалува за 1,5 денари за литар, а бензините поскапуваат за еден до 1,5 денари за литар, одлучи денеска Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ). Со одлуката се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,09 отсто. Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство (ЕЛ-1) се намалуваат за 1,5 денари за литар и ќе изнесуваат по 76 денари за литар. Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95, пак, се зголемува за еден денар за литар и ќе изнесува 87,5 денари за литар, додека малопродажната цена бензинот ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемува за 1,5 денари за литар и ќе биде 90 денари. Со одлуката на РКЕ за 0,252 денари за килограм се зголемува и малопродажната цена на Мазутот М-1 НС и ќе изнесува 44,554 денари. Од РКЕ посочуваат дека референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување кај бензините во просек за 0,608 отсто, кај дизелот има намалување за 5,088 отсто, кај екстра лесното масло за 4,799 и кај мазутот намалувањето е за 1,138 отсто. Курсот на денарот во однос на доларот по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 1,618 отсто....

Можностите за проширување и зајакнување на економската соработка меѓу Северна Македонија и Грција ќе ги разгледаат бизнис делегациите на двете земји кои на 13 јуни ќе одржат средба во Солун, јави дописничката на МИА од Атина. Од Стопанската комора од Солун соопштија дека ќе бидат домаќини на бизнис делегација од 18 бизниси предводени од претседателот на Стопанската комора на Северна Македонија, кои ќе одржат (B2B) средби со претставници на грчки бизниси со цел разгледување на можностите за нови соработки. Компаниите од Северна Македонија кои ќе учествуваат на бизнис состанокот се од различни области во трговскиот, индустрискиот и услужниот сектор, како што се енергетиката, градежништвото и ИТ технологиите. На почетокот на состанокот, планиран е отворен настан за перспективите за зајакнување на економска соработка меѓу Грција и Северна Македонија. Од Стопанската комора на Солун упатија повик до грчките бизниси кои се заинтересирани да одржат средба со нивните македонски колеги, до средината на мај да достават пријави за учество....

Русија сега има основа да заплени имот на Западот, откако Претставничкиот дом на САД усвои закон со кој се дозволува потенцијален трансфер на замрзнати руски средства во Украина, изјави претседателот на Државната дума, Вјачеслав Володин, цитиран од британските медиуми. -Вашингтон донесе закон за конфискација на руски имот за да ја испровоцира Европската унија да ја донесе истата одлука, што ќе биде погубна за европската економија, рече Володин. „Нашата земја ги има сите основи да донесе симетрична одлука во однос на странските средства“, додаде тој. Претседателот на руската Дума изјави дека од 280 милијарди долари замрзнати руски средства во странство, само пет-шест милијарди се наоѓаат во САД, додека околу 224 милијарди долари (210 милијарди евра) се во ЕУ. Претходно, американскиот телевизиски канал Ен-Би-Си објави дека Претставничкиот дом го усвоил таканаречениот „Закон РЕПО“ (REPO Act), што и дозволува на владата на американскиот претседател Џо Бајден да ги конфискува руските средства лоцирани во американските банки и да обезбеди реконструкција на Украина....

Европската централна банка нема да се поколеба од првото намалување на каматните стапки во јуни поради неизвесноста на цената на нафтата, изјави членот на Управниот совет Франсоа Вилерој де Галхау. Според гувернерот на Банката на Франција, дури и ако конфликтот на Блискиот Исток доведе до зголемување на цената на нафтата, креаторите на политиката прво ќе треба да анализираат дали таквиот шок би ги поттикнал основните цени и инфлациските очекувања. Ова значи дека нема „механичка“ реакција, рече тој во интервјуто за Les Echos објавено во неделата. Запрашан дали неизвесноста може да го одложи почетокот на монетарното олеснување, тој рече „не – освен ако нема изненадувања, не можеме да чекаме премногу долго“. Претставниците на ЕЦБ се согласуваат со нивната одлука за стапката од 6 јуни како време да се започне со намалување на трошоците за задолжување. Вилерој гласно го поддржуваше таквиот потег, додека неговите поостри колеги изразија различно ниво на убедување, а некои велат дека тоа е само зголемена веројатност. „Со оглед на тоа што имаме доволно доверба во фактот дека ќе ја исполниме целта за инфлација од 2 отсто до следната година, наша должност е да ги минимизираме трошоците во однос на активноста и вработувањето“, рече Вилерој. „Тоа е поентата на првото намалување во јуни. И покрај тоа што јуни станува посигурен, стапката на ЕЦБ е послаба потоа, бидејќи оние што ги одредуваат стапките се поделени околу тоа колку треба да се посветат на олеснување. Вилерој рече дека ќе има намалувања со „прагматично темпо“ понатаму. „Секогаш ќе имаме капацитет да го прилагодиме тоа ако надворешен шок се заканува на дезинфлацијата“, рече тој....

Според податоците на Државниот завод за статистика, бројот на наставниците и соработниците во високообразовните установи во академската 2023/2024 година изнесува 4.656. Десет години претходно, во учебната 2013/2014 година изнесувал 3.354. Или, за една деценија професорскиот кадар е зголемен за 1.302. Но, наспроти растот кај професорите, се намалува бројот на запишаните и бројот на завршените студенти. Статистиката последни податоци има за академската 2022/2023 година, кога се запишале вкупно 53.821 студент (прв циклус на студии). Десет години претходно биле запишани 56.906 студенти. Што значи дека за период од една деценија бројот на запишаните студенти се намалил за 3.085. Според последните податоци на Државниот завод за статистика, добиени од пристигнатите извештаи, во 2022 година дипломирале 7.483 студенти на додипломски студии на високите стручни школи и на факултетите. Во 2012 дипломирале 10.392 студенти, што е за 2.909 повеќе отколу по 10 години. Сепак, за да бидеме прецизни, порталот „Пари” направи споредба на академската 2022/2023 со 2012/2013 (кога за сите параметри имаме податок). Податоците покажуваат дека бројот на професори е зголемен за 1.066, бројот на запишани студенти е намален за 3.085, а бројот на дипломирани студенти е намален за 2.909. Десетгодишен раст на наставен кадар и намалување на запишани и дипломирани студенти Како што може да се види од податоците, во оваа, а во однос на минатата академска година бројот на наставниот кадар на факултетите е зголемен за 160. Но, минатата во споредба со претходната академска година (2021/2022) бројот на професорите е намален за 60. Генерално, минатата деценија имаме нагорна линија во однос на професорскиот кадар, со извесни осцилации во академската 2020/2021, но со постојан раст на бројот на професорите од 2013/2014 година. Сепак, да потсетиме и дека во времето на Никола Груевски се отворија два нови државни универзитети и над 20 државни факултети. Во јули 2017 година се донесе одлука за укинување на дисперзираните студии на Универзитетот „Св.Кирил и Методиј” во Скопје и делумно редуцирање на овие студии на другите универзитети. „Донесувањето одлука за укинување на дисперзираните студии е резултат на укажувањата кои стигнаа до нас од страна на Универзитетот за непостоењето на интерес од страна на студентите за овие студии во изминатите неколку години. Постојат јасни согледувања за неможноста да се обезбеди ист квалитет на студии надвор од матичните факултети”, соопштија од Министерството за образование и наука. Но, во пракса – се задржа, па дури и се зголеми бројот на наставниот кадар, а бројот на студентите се намали. Читајте и: ЗА ЕДНА ДЕЦЕНИЈА СЕКОЈА ЧЕТВРТА КЛУПА ВО СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ОСТАНАЛА ПРАЗНА – Анализа: Има ли деца да ги пополнат училишните клупи? Целата анализа е достапна на следниот линк: https://pari.com.mk/paradoks-za-10-godini-ima-nad-1000-profesori/...

Народната банка квалитетно, навремено и транспарентно ја извршува статистичката функција, што е од витално значење за обезбедување на макроекономската стабилност, водењето на монетарната политика, како и за носење квалитетни одлуки од страна на носителите на економските политики, беше истакнато на состанокот помеѓу гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска, вицегувернерот Фадил Бајрами и главниот статистичар и директорот на Одделот за статистика на ММФ, Берт Кросе, одржан во рамките на Пролетните средби на ММФ и Светската банка. Директорот на Одделот за статистика изрази големо задоволство од тоа што Народната банка подготвува квалитетни статистички податоци, следејќи го највисокиот статистички стандард СДДС плус, како и од новите проекти коишто успешно ги спроведува. Народната банка, во согласност со највисокиот статистички стандард за дисеминација на податоците на ММФ – СДДС плус, редовно прибира, обработува и објавува податоци, а постојано работи и на развивање и унапредување на одделните статистички домени. Поддршката од ММФ е од исклучително значење. Од октомври минатата година, Народната банка започна да ги објавува кварталните финансиски сметки и состојби. Во делот на екстерните статистики се прават напори за натамошно олеснување на процесот на доставување податоци до Народната банка, за што во тек се неколку проекти за електронско известување. Во овој сегмент се работи и на унапредување на методологијата за процена на приватните трансфери како значајна приливна ставка во платниот биланс. Kaj монетарната статистика, се продолжува со активностите од долгорочниот проект за интегриран систем на објавување податоци за статистички и супервизорски цели. Овој месец за првпат беше објавен Прегледот на „зелените“ показатели, чија цел е да се подобри расположливоста на податоците за климатските промени, којашто е суштинска при изработката на анализи и носењето политики. Народната банка постојано применува практики за зајакнување на транспарентноста и остварува редовна комуникација со известувачите и со корисниците на статистичките податоци. Покрај на квалитетот, особено внимание му се посветува и на соодветното пренесување на податоците до целната јавност, преку визуализација и публикација на соопштенија за печатот и информации, вклучително и на платформите од широк јавен интерес....

Учениците Кирил Китевски и Кристијан Лазароски од СОУ „Цар Самоил“од Ресен, под менторство на професорката Дијана Ѓоргиевска го освоија третото место на финалето на Европскиот квиз за пари 2024 година, кое се одржа на 19.4.2024 година во Брисел, Белгија, во организаација на Европската банкарска федерација (ЕБФ). Овогодинешниот Европски квиз за пари забележа рекорден одѕив во неколку земји, при што приближно 36000 тинејџери од 2200 училишта учествуваа во националните натпревари низ Европа. Иницијативата, започната од ЕБФ во 2017 година, цели да ги подобри финансиските знаења на младите луѓе и да поттикне финансиски одговорна генерација. Тимот од Австрија го освои првото место, додека второпласирана беше екипата од Чешка. Квизот го тестираше знаењето на учесниците за критичните финансиски теми за тинејџерите, вклучувајќи долгорочно планирање, стратегии за штедење, разбирање на криптовалути, свесност за сајбер безбедноста и одговорно управување со кредитите. Сите прашања се усогласени со упатствата на ОЕЦД/ИНФЕ за едукација за финансиска писменост. На натпреварот учествуваа вкупно 26 земји: Албанија, Австрија, Чешка, Естонија, Финска, Германија, Грција, Унгарија, Исланд, Ирска, Италија, Латвија, Лихтенштајн, Литванија, Луксембург, Малта, Норвешка, Полска, Португалија, Република Северна Македонија, Романија, Србија, Словачка, Словенија, Шпанија и Украина. Вим Мијс, извршен директор на ЕБФ, рече: „Секоја година во Брисел гледаме нова генерација на млади кои се подготвени да ги совладаат финансиските вештини и да ја добијат титулата европски шампион. Развивајќи ги своите вештини со поддршка од нивните ментори, тие добиваат сериозен почеток за зрелоста. Импресивно е да се види толку многу позитивна енергија во Брисел, од година во година“....

„Секогаш е пријатен муабетот со пензионерите, затоа што тие се мудри, искусни и нивните совети се секогаш добредојдени“, рече д-р Венко Филипче, кој во рамки на својата агенда како кандидат за пратеник на СДСМ и Коалицијата оствари средба со Здружението на пензионерите во Струмица. Во изјава за медиумите по остварената средба, д-р Филипче се осврна на придобивките и мерките кои СДСМ ги овозможи за пензионерите, потенцирајќи дека и во иднина ќе направи сè за да ја заштити оваа категорија граѓани. „Со укинувањето на квотите за лекови на рецепт, овозможивме граѓаните да имаат лекови во кој било ден од месецот. Оваа мерка беше најважна за пензионерите кои можат во кој било период од месецот да ја земат својата терапија. Воведовме бесплатна вакцинација против сезонски грип за лица над 65-годишна возраст. Овозможивме и бесплатно болничко лекување без наплата на партиципација за пензионери со пензија пониска од просечната во земјава“, рече д-р Филипче. Тој посочи и дека без разлика на кризите со кои се соочуваше целиот свет, СДСМ не дозволи товарот да биде ставен на грбот на оние кои не можат повеќе да заработуваат и пензиите беа покачени за 50% во нивниот мандат. Но, како што рече, за пензионерите мора да се посветува и повеќе внимание во наредниот период. „Тие се најпеднатните плаќачи на обврските кон државата, најнавремено плаќаат сметки за струја, комуналии, купуваат голем број лекови, тие веднаш откако ќе ја земат пензијата, на еден начин парите повторно ги враќаат во државната каса“, истакна Филипче. На крајот од своето обраќање, д-р Филипче ги повтори и ветувањата на СДСМ во следниот мандат, односно минимална пензија од најмалку 20.000 денари, просечна пензија од 30.000 денари, како и воведување енергетски пакети за пензионерите кои живеат сами, во висина од 1.500 денари месечно во периодот од октомври до март. Во зимските месеци, рече Филипче, пензионерите ќе добиваат регрес од 3.000 до 6.000 денари и додаде дека највисоката поддршка ќе биде за пензионерите со најниски пензии. „Ќе направиме сè за на стари години по пензионирањето секој да ужива во плодовите од својот поранешен труд. Тоа се наши родители, кои нè застанале на нозе, штеделе за да нè школуваат, да нè изведат на прав пат. Сега ние треба да се грижиме за нив и да им обезбедиме достоинствена старост“, заклучи Филипче....

Вишиот управен суд донесе две пресуди со кои се оспорени преку 3.000 акти за вработување и унапредување, како и за издадени согласности за вработување по сите основи во јавниот сектор зашто се донесени без врзан потпис на министерот за финансии и дополнителниот заменик-министер во периодот од формирањето на техничката влада до денот на распишување на изборите, информира дополнителната заменик-министерка за финансии Елена Петрова на денешната прес-конференција. Се работи за 36 вработувања на определено време, две вработувања на неопределено време и три унапредувања во Министерството за финансии, како и за издадени согласности за целиот јавен сектор за вработувања на 1.200 лица на неопределено време, 448 на определено време, за 1.227 договори за дело и за 99 унапредувања. Сега, како што кажа, Државната изборна комисија (ДИК) ќе треба да одлучува во повторна постапка и да го разгледа секој предмет за вработување поединечно и да донесе одлука. Тоа, додаде, значи дека Министерството за финансии треба да ги достави сите конкретни предмети до ДИК. Во меѓувреме, донесените акти немаат правно дејство без врзан потпис, бидејќи нема одлука од ДИК по барањето на Министерството за финанси дали треба да одат со врзан потпис. -Незаконити се одлуките на министерот за финансии и државниот секретар во Министерството за финансии по спроведените постапки за вработување и унапредување во Министерството за финансии, како и одлуките на министерот за финансии за давање согласности за вработување во јавниот сектор, сите донесени по формирањето на преодната влада за организирање на изборите. Ова е потврдено со судски одлуки. Вишиот управен суд донесе две пресуди во моја корист со кои ги поништи како незаконити одлуките на ДИК кои беа донесени врз основа на барање на Министерството за финансии, рече Петрова. Со едната пресуда, прецизира, ја поништи одлуката на ДИК според која актите за вработување и унапредување во Министерството за финансии не требало да се потпишуваат со врзани потписи на министерот за финансии и на дополнителниот заменик-министер. Со другата пресуда за поништување на одлука на ДИК, додаде, се докажа дека по формирање на техничката влада министерот за финансии незаконски ги потпиша сите согласности за вработување во јавниот сектор по сите основи – на неопределено време, на определено време, привремени вработувања, договори на дело, авторски договори и преземање на вработени од еден во друг орган или тело. -Со поништувањето на одлуките на ДИК сите наведени акти поврзани со вработување во Министерството кои не се потпишани со врзан потпис на министерот за финансии и на дополнителниот заменик-министер не произведуваат правно дејство. Истото се однесува и на издадените согласности за вработувања по сите основи во целиот јавен сектор, како и започнатите постапки врз основа на тие согласности, рече Петрова и додаде дека врзаниот потпис е предвиден како гаранција дека дискрециските овластувања на министерот нема да се применуваат заради постигнување на политички цели и да се спречи манипулирање со избирачката волја на граѓаните. Оспорените акти за вработување донесени во предизборниот период без врзан потпис, како што кажа, фрлаат сомнеж дека може да влијаат од аспект на собирање на политички поени и врз волјата на тие лица за кои се однесуваат....

Пролетните проекции за инфлацијата во земјава на Меѓународниот монетарен фонд се слични со есенските очекувања на Народната банка, дека инфлацијата ќе се намалува и годинава за околу 4 отсто и за околу 2 отсто догодина, во просек. Трендовите се поволни и доколку инфлацијата и натаму се намалува во согласност со проекциите, без да се остварат позначителни ризици, тоа ќе создаде простор за промена на монетарната политика во втората половина од оваа година, вели гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска. Говорејќи за економскиот раст, во интервју за Гласот на Америка коешто го даде за време на Пролетните средби на Меѓународниот монетарен фонд и Светската банка, таа укажува дека со оглед на големата трговска и финансиска отвореност на нашата економија, изгледите за растот годинава и догодина, покрај од домашните фактори, во голема мера ќе зависат и од глобалните случувања. – Според најновите проекции на ММФ, глобалната економија и натаму би растела со стабилна стапка од 3,2 проценти, во 2024 и во 2025 година, што сепак е малку подобро од претходните очекувања. Низ подолгорочна перспектива, овие стапки на економски раст се историски ниски, што говори дека кризите оставија подолгорочни последици врз глобалната економија. За ЕУ, којашто е нашата најзначајна економска партнерка, се очекува постепено забрзување на растот, односно од 0,5 проценти во 2023 година на 0,9 проценти и на 1,7 проценти за годинава и за следната, но тоа сепак е побавно во однос на претходните очекувања. За македонската економија, ММФ направи надолна ревизија за годинава, односно 2,7 проценти во споредба со претходните очекувања од 3,2 проценти, вели гувернерката Ангеловска-Бежоска. Таа посочува дека Народната банка работи на пролетните макроекономски проекции за нашата економија, во кои ќе бидат вклучени најновите расположливи податоци. Пролетните проекции на Народната банка ќе бидат објавени во текот на следниот месец. Во интервјуто, гувернерката се осврна и на постојаните напори на Народната банка за јакнење на транспарентноста, што, како што велат од НБ, било препознаено и од испитаниците на анкетата спроведена од Светската банка, кои ја препознале Народната банка како домашна институција со најголема доверба. -Гувернерката Ангеловска-Бежоска во интервјуто говори и за значењето на поддршката за женското претприемаштво, коешто може да придонесе за подигање на економскиот раст. За таа цел се и активностите на Народната банка со новиот Меморандум за поддршка на женското претприемаштво, којшто неодамна го склучи со ЕБРД, се вели во соопштението од Народната банка. Со овој проект, Народната банка го проширува опфатот на своите активности во овој домен и како предводник на проектот, ќе работи заедно со јавниот и со приватниот сектор за зголемување на финансиската вклученост на жените, што ќе придонесе за отворање нови бизниси и работни места и за придвижување на економскиот раст....

Вкупните кредити, во март, забележаа месечен раст од 0,3 проценти, поради зголеменото кредитирање на секторот „домаќинства“. Годишниот раст изнесува 6,1 процент и се должи на повисоките кредити на двата сектора, со поголем придонес на секторот „домаќинства“, објави денеска Народната банка. Кредитите на домаќинствата се зголемени за 0,5 проценти на месечна основа, при годишен раст од 6,8 проценти. Месечниот и годишниот раст, посочува НБ; се резултат на зголеменото кредитирање во денари и во странска валута, со поголем придонес на кредитите во странска валута. Кај кредитите на корпоративниот сектор во март нема промена во споредба со претходниот месец. На годишна основа, е забележан раст од 5,4 проценти, којшто во целост произлегува од зголеменото кредитирање во денари, во услови на пад на кредитите во странска валута. ‒ Во март 2024 година, гледано според намената на кредитите одобрени на физичките лица, кај потрошувачките и станбените кредити, како најзастапени категории, е забележан месечен раст од 0,4 проценти и еден процент, соодветно, при годишен раст од 5,8 проценти и 10,4 проценти, соодветно. Автомобилските кредити, овој месец, се зголемени за 1,8 проценти и 13,1 процент на месечна и на годишна основа, соодветно, додека кредитите одобрени на кредитните картички забележаа месечен и годишен пад од 0,8 проценти и 6,8 проценти, соодветно. Во март, негативните салда на тековните сметки остварија месечен раст од 2,3 проценти, при годишно зголемување од 6,1 процент. Кај кредитите одобрени врз други основи е остварен месечен пад од 1,7 процент, додека на годишна основа се намалени за 21,2 проценти, информира НБ. Вкупните депозити во март, се намалени за 0,9 проценти на месечна основа, во целост како резултат на падот на депозитите на корпоративниот сектор, при раст на депозитите на секторот „домаќинства“. Споредено на годишна основа, остварен е раст од 9,3 проценти, поради зголемените депозити на двата сектора, со поизразен придонес кон растот на депозитите на секторот „домаќинства“. Како што наведува централната банка, вкупните депозити на домаќинствата во март се повисоки за 0,1 процент и 8,7 проценти на месечна и на годишна основа, соодветно. Растот кај двете основи се должи на повисоките долгорочни депозити и депозитните пари, во услови на забележан пад на краткорочните депозити. Во март, вкупните депозити на корпоративниот сектор, се намалени за 2,4 проценти на месечно ниво. Надолната промена пред сè се должи на намалените депозитни пари, при дополнителен пад и на краткорочните депозити, а во услови на раст на долгорочните депозити. На годишно ниво, депозитите на корпоративниот сектор се зголемени за 12,2 проценти, во поголем дел како резултат на растот на депозитните пари, краткорочните депозити во странска валута и долгорочните депозити во денари, при дополнителен позитивен придонес и на останатите компоненти....

Жените земјоделки ќе можат да користат платено породилно отсуство. На финансиска поддршка од 100.000 денари имаат право жените кои вршат земјоделска дејност, имаат статус на осигуреник како индивидуален земјоделец и се носител или член на семејното земјоделско стопанство. Со вкупно обезбедени 6 милиони, или по 100.000 денари за деветмесечен надоместок за мајчинство, ќе можат да добиваат жените земјоделки за дете кое е родено од 1-ви декември 2023 до 1-ви декември 2024 година. Правото на овој надоместок мајките го имаат по три основи. Ако се запишани во регистар на земјоделски стопанства како носител или член на семејното стопанство. Потоа, ако припаѓаат на земјоделско стопанство кое за 2022 користело финансиска поддршка од најмалку 100.000 или има приход од вршење на дејноста од минимум 300.000 денари. Третата основа е да има непрекинат статус на осигуреник како индивидуален земјоделец според Законот за пензиско и инвалидско осигурување во траење од 6 месеци пред раѓање на детето. Средствата се добива со поднесено барање до платежната агенција најдоцна до 10-ти декември годинава, а исплатата е најдоцна до 25-ти декември 2024 година. Програма за поддршка за социјална сигурност на жените кои вршат земјоделска дејност за првпат е донесена минатата година....

Комерцијална банка е прогласена за Најпосакуван работодавач во 2023 година во категоријата Банкарство и финансии од страна на платформата Vrabotuvanje.com. Банката е особено горда на оваа награда затоа што е признание за задоволството и успехот на вработените, кои се еден од нејзините најсилни и највредни ресурси. Изборот е направен врз основа на интересот на потенцијалните вработени за отворените работни позиции во Банката, како и врз база на анкетите спроведени на веб-страницата на Vrabotuvanje.com за испитување на јавното мислење. Д-р Маја Стевкова Штериева, Главен финансов директор и член на Управниот одбор на Комерцијална банка, во име на целиот менаџмент на Банката изрази голема благодарност за доделената награда. „Огромна благодарност и до сите вработени за нивниот придонес, посветеност и професионализам, со кои секојдневно излегуваат во пресрет на потребите на клиентите. Комерцијална банка е горда на КБ тимот и продолжуваме заедно понатаму кон нови успеси затоа што дефинитивно така е полесно“, истакна д-р Стевкова Штериева. Признанијата за најдобрите работодавачи во земјава во 8 категории беа доделени вчера вечер на свечениот настан „Работодавач на годината”, организиран од страна на Vrabotuvanje.com....

Пролетните проекции за инфлацијата во земјава на Меѓународниот монетарен фонд се слични со есенските очекувања на Народната банка, дека инфлацијата ќе се намалува и годинава за околу 4% и за околу 2% догодина, во просек. Трендовите се поволни и доколку инфлацијата и натаму се намалува во согласност со проекциите, без да се остварат позначителни ризици, тоа ќе создаде простор за промена на монетарната политика во втората половина од оваа година, истакна гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска во интервју за Гласот на Америка, коешто го даде за време на Пролетните средби на Меѓународниот монетарен фонд и Светската банка. Говорејќи за економскиот раст, таа укажа дека со оглед на големата трговска и финансиска отвореност на нашата економија, изгледите за растот годинава и догодина, покрај од домашните фактори, во голема мера ќе зависат и од глобалните случувања. Според најновите проекции на ММФ, глобалната економија и натаму би растела со стабилна стапка од 3,2% во 2024 и во 2025 година, што сепак е малку подобро од претходните очекувања. Низ подолгорочна перспектива, овие стапки на економски раст се историски ниски, што говори дека кризите оставија подолгорочни последици врз глобалната економија. За ЕУ, којашто е нашата најзначајна економска партнерка, се очекува постепено забрзување на растот, односно од 0,5% во 2023 година на 0,9% и на 1,7% за годинава и за следната, но тоа сепак е побавно во однос на претходните очекувања. За македонската економија, ММФ направи надолна ревизија за годинава, односно 2,7% во споредба со претходните очекувања од 3,2%. Гувернерката посочи дека Народната банка работи на пролетните макроекономски проекции за нашата економија, во кои ќе бидат вклучени најновите расположливи податоци. Пролетните проекции на Народната банка ќе бидат објавени во текот на следниот месец. Во интервјуто, гувернерката се осврна и на постојаните напори на Народната банка за јакнење на транспарентноста, што беше препознаено и од испитаниците на анкетата спроведена од Светската банка, кои ја препознаа Народната банка како домашна институција со најголема доверба. Гувернерката говореше и за значењето на поддршката за женското претприемаштво, коешто може да придонесе за подигање на економскиот раст. За таа цел се и активностите на Народната банка со новиот Меморандум за поддршка на женското претприемаштво, којшто неодамна го склучи со ЕБРД. Со овој проект, Народната банка го проширува опфатот на своите активности во овој домен и како предводник на проектот, ќе работи заедно со јавниот и со приватниот сектор за зголемување на финансиската вклученост на жените, што ќе придонесе за отворање нови бизниси и работни места и за придвижување на економскиот раст....

Глобалната економија покажа изненадувачка отпорност на зголемените каматни стапки и шокови кои произлегуваат од војните во Украина и Газа, но има многу причини за загриженост, изјави директорката на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), Кристалина Георгиева. Георгиева истакна дека постојаната инфлација и растечкото ниво на националниот долг предизвикуваат посебна загриженост, пренесува Танјуг, повикувајќи се на АП. Инфлацијата се намали, но не исчезна, предупреди претседателот на ММФ. Георгиева посочи и дека државните долгови растат во светски рамки. Глобалниот јавен долг се искачи на 93 отсто од БДП во 2023 година од 84 отсто од БДП во 2019 година, бидејќи владите мораа да трошат повеќе за здравствена заштита и економска помош за време на пандемијата на коронавирус. Претседателката на ММФ ги повика земјите да собираат даноци и поефикасно да ги трошат јавните пари. Проблемот со стареењето на работната сила „Во свет каде што доаѓаат кризи, земјите мора итно да изградат фискална отпорност за да бидат подготвени за следниот шок“, рече Георгиева. Една од причините за бавниот глобален раст, додаде Георгиева, е разочарувачкиот раст на продуктивноста. Таа рече дека земјите не нашле начини за најефикасно да ги синхронизираат работниците и технологијата и дека претходните години на ниски каматни стапки им овозможиле на „фирмите кои не биле конкурентни да останат на живот“. Георгиева изјави и дека во многу земји стареењето на работната сила „не ја носи динамиката“ неопходна за побрз економски раст. Според неа, државите би можеле да им помогнат на своите економии доколку ја намалат бирократијата и привлечат повеќе жени на пазарот на трудот....

„Народната банка на последниот состанок на Комитетот за оперативна монетарна политика одлучи да не ја менува основната каматната стапка и ја задржа на 6,3 %, со оцена дека таа соодветствува со условите во економијата“, истакна вицегувернерката на Народната банка, Ана Митреска во интервју на ТВ „Блумберг Адрија“. Таа додаде и дека сите показатели коишто внимателно ги следи централната банка, во контекст на носењето на монетарните одлуки, се придружени со поволни трендови, меѓутоа ризици и натаму има и оттаму Комитетот заклучува дека е потребно внимателно водење на монетарната политика и во овој период. „Има видливо забавување на инфлацијата. Во првото тримесечје, годишната инфлација се спушти на 3,4%, што всушност е слично на темпото на растот од почетокот на 2021 година. Онака како што очекувавме, и распонот на нашата инфлација е значително намален во однос на еврозоната, по неговото првично зголемување, поради тоа што структурата на нашата економијата е таква што првичните ценовни шокови однадвор многу посилно и побрзо нè погодуваат. Сите овие промени соодветствуваат со движењето на цените на светските берзи, каде што цените на храната и енергентите постепено се нормализираат, но и со позатегнатите финансиски услови“, нагласи вицегувернерката Митреска. „Тековно сме во процес на ревизија на проекциите, во кои ќе ги вградиме сите најнови информации во контекст на најновите макроекономски проекции. За Народната банка е важно процесот на дезинфлација да стане одржлив, а ризиците да не се остварат. Доколку и натаму има поволни промени во динамиката на инфлацијата и ако истовремено и подолгорочните проекции покажат враќање кон историски ниските нивоа, ќе има одреден простор за промени во монетарната политика во втората половина на годината“, истакна вицегувернерката Митреска....

Голем е јазот на пазарот на трудот, тоа што го бараа бизнис-секторот образовните инситуциите не го нудат, велат од Фондацијата Фридрих Еберт. На дебата на тема „Предизвиците и перспективите на пазарот на трудот во Северна Македонија – Транзиција од образование до вработување“ оддржана во Тетово од фондацијата истакнаа дека невработеноста е еден од поголемите проблеми во државата, затоа и младите мигрираат оти не можат да се пронајдат на пазарот на трудот. „Ние како фондација даваме придонес кон локалните партнерски институции во овој случај со универзитетите за заеднички да пристапиме кон наоѓање на решенија. Мора да се види колкав е јазот меѓу понуда и побаравувачка и воедно да седнат бизнис-секторот и обазовните институции за да се намали тој јаз. Нашите сознанија се дека има голема дискрепанца на пазарот на трудот. Тоа што се бара од бизнисите не се нуди од образованието. Се бараат и таканаречени меки вештини, на пример може да сте професионалец, но да ги немате некои од вештините за да успеете. Има голем јаз и треба погенерален пристап и сите актери да се вклучат во рашавањето на овој проблем“, изјави Бајрам Садики програмски менаџер во фондацијата. Академик Абдулеманф Беџети кој воедно е и ректор на Универзитетот на Југоисточна Европа вели дека треба да се работи на повеќе решенија на овој проблем, се со цел да се обезбедат соодветни профили за пазарот на трудот. Досега според него, општеството не успеало да ги обезбеди соодветните профили кои ги бара бизнис-секторот и во квантитет и во квалитет. „Ние се трудиме да ги препознаеме кои се тие профили кои се бараат на пазарот на трудот. Сега се оди кон проширување на нови факултети како тој за техничкиот факултет, со цел да обезбедиме човеков ресурс.Нашето искуство е дека недостасува кадар од техничките науки, од природни-математичктие науки, тие се барани од пазарот. Барани се професии со вештини оти универзитетите се предподготовка, вие потоа како академски граѓанин се усовршувате на самиот пазар на трудот, изјави академик Абдулменаф Беџети....

Истражувачите случајно создале „златен“, револуционерен дводимензионален материјал со уникатни полупроводнички својства, откривајќи нов потенцијал во различни примени. Златарите долго време се справуваат со предизвикот да го преработат златото во пофини форми, што сега доведе до создавање на револуционерен материјал – „златен“. Станува збор за еднодимензионален материјал составен од само еден слој златни атоми, пренесува Зимо, информира Пословни дневник. Следејќи ги конвенциите на науката за материјалите, научниците го измислија името „златен“ за оваа иновација, која покажува уникатни својства што златото ги нема во својот тродимензионален пандан. Ако го направите материјалот исклучително тенок, се случува нешто необично – исто како и со графенот, истакнува Шун Кашиваја, научник за материјали од Универзитетот Линкопинг во Шведска. Цените на златото дополнително ќе пораснат оваа година, но уште еден метал може драстично да поскапи. Тој објаснува дека златото може да стане полупроводник кога ќе се сведе на дебелина на слој од само еден атом. И покрај природната тенденција на златото да се собира, претходните напори да се создаде дводимензионална конфигурација не успеаја, давајќи мулти-атотски плочи или еднослојни неразделни од другите материјали. Пробивот, сепак, дојде неочекувано за Кашивеја и неговиот тим додека експериментираа со друг материјал, електрично спроводлива керамика, титаниум силициум карбид....