Унапредување на регионалната соработка: Патот кон Заеднички регионален пазар и ЕУ интеграција на Западниот Балкан 21/10/2024 ВЕСТИ, ЛОКАЛНО Во „Европска куќа“ во Скопје денеска ќе се одржи настанот „Унапредување на регионалната соработка: Патот кон Заеднички регионален пазар и ЕУ интеграција на Западниот Балкан“, во организација на Институтот за европска политика (ЕПИ). Како што соопштија организаторите, настанот е дел од серијата настани кои ќе се одржат од 17 до 24 октомври во секој од главните градови на Западниот Балкан во организација на CDI и партнерските организации. На овој настан ќе се дискутираат заклучоците од Самитот на Берлинскиот процес, вклучително и новиот акциски план за Заедничкиот регионален пазар, а ќе се дискутира и односот меѓу ЗРП и Планот за раст, обезбедувајќи основа за идната работа. бт/Фото: МИА Архива . Извор: МИА 2024-10-21 korisnik...

Embedded video for Единствен регионален пазар – придобивки и предизвици...

Заедничкиот регионален пазар во суштина е подготовка за европскиот пазар, над 80 отсто од трговијата на земјите од регионот се одвива со Европската унија. Прашањето е колкавата е мотивацијата на земјите од Балканот за зголемување на трговијата со европските земји, вели Зоран Нечев од Институтот за демократија „Сосиетас Цивилис“ во вечерашната „Топ тема“ на ТВ Телма. Добиј ги најважните вести, бесплатно на Viber „Ние може да бидеме супер интегрирани внатре во самиот Балкан, но ако тој камион или шлепер што ќе тргне од Скопје веднаш ја мине македонско-српската граница, се ќе биде залудно ако заглави на границата кон Унгарија“, вели Нечев....

Откако паднаа потписи на државните челници од Западен Балкан во Германија, за единствен регионален пазар, сега владите ќе треба да ги спроведат акциските планови и реформите внатре во државите. Експертите велат дека придобивките од единствениот регионален пазар за 18 милиони луѓе се огромни. Најголемата размена државите треба да ја имаат со своите соседи. За Македонија тоа се земјите од Западен Балкан. Берлинскиот процес ги натера државите да ги тргнат царинските бариерите кои ги воспоставија. За да се избегнат проекциите на Светска Банка дека Македонија ќе биде последна во регионот по стапката на раст, професорот Узунов потенцира дека се потребни структурни промени. Германската амбасадорка е децидна дека регионалниот пазар ќе биде мост кон единствениот пазар на ЕУ. Новиот акциски план за единствен регионален пазар е составен дел од Планот за раст на Западен Балкан на ЕУ....

Време зa читање: 3 минути Лидерите од Западен Балкан усвоија нов акционен план за заеднички регионален пазар за 2025-2028 година, кој ја поставува насоката за зајакнување на трговијата, мобилноста и инвестициите низ регионот и интеграцијата со Единствениот пазар на ЕУ. Новиот четиригодишен план е поделен во 6 столба од кои 3 столба треба да ги спроведе ЦЕФТА: слободно движење на стоки, слободно движење на услуги и хоризонтални трговски мерки. Планот има за цел да го отклучи потенцијалот на регионот преку зајакнување на трговијата, инвестициите и отворање на вратата за забрзана интеграција на единствениот пазар на ЕУ. Придонесувањето кон економскиот развој преку зајакнување на регионалната соработка е високо на листата на Берлинскиот процес од самиот почеток, а пристапот кон ЕУ е преку владеење на правото и економската интеграција. Патувањето со лични карти, укинувањето на роамингот и признавањето на универзитетските и професионални дипломи се чекор напред во регионот, кажа амбасадорката на Германија, Петра Дрекслер. -Регионалната економска соработка и заеднички пазар е основа на ЕУ и нуди заедничка стабилност и просперитет на државите од Западен Балкан и олеснување на бизнисот со Унијата – посочи заменик амбасадорот на Делегацијата на ЕУ, Бен Нупнау укажувајќи дека шесте држави имаат 14 меѓусебни граници кои ја спречуваат трговијата. Тој додаде дека додека секоја од шесте земји ја шири својата соработка, регионалната трговија е многу ниска, особено имајќи ја предвид географската блискост на земјите и постоењето на традиционалните трговски врски, и спомена дека останува уште многу да се направи. Според Дрекслер, економската интеграција во суштина значи конечна интеграција во заедничкиот европски пазар. -Тоа е нешто што доаѓа со големи придобивки и огромен потенцијал за сите национални економии – вклучително и механизмите на солидарност кои ги има и тука во Македонија, како и во останатите земји на Западен Балкан. Понекогаш тоа што се занемарува во јавната дискусија е дека тоа доаѓа со огромни предизвици. Многу е тежок и ризичен процесот, да се има нешто треба да се координираат социјалните општествените стандарди на 17 милиони луѓе кои живеат на Западен Балкан – вели таа. Беше укажано дека со деблокирање на ЦЕФТА ќе биде овозможен огромен напредок што беше блокиран во изминатите години. Берлинскиот процес го исцрта патот кон конкретни чекори напред преку поддршка на заедничкиот акциски план за регионален пазар. Според наши експерти регионалниот пазар има огромно значење, бидејќи бариерите кои беа наметнати по распадот на Југославија го кочеа развојот и секоја од шесте држави мора да почнат да соработуваат регионално многу повеќе отколку досега....

Да се придонесе кон економскиот развој со зајакнување на регионалната економска соработка, беше високо на листатата на Берлинскиот процес од самиот почеток, затоа што тој беше воспоставен како дополнителен процес за поддршка на Западниот Балкан за подготовка на членство во ЕУ, вели германската амбасадорка во земјава Петра Дрекслер. Потенцираше дека процесот на пристапување во ЕУ е воден од два елемента – едниот е позицијата на владеење на правото, а втората е економската интеграција. Колку е значаен регионалниот пазар за Македонија и какви придобивки може да произлезат од таквата соработка, универзитетскиот професор, Ванчо Узунов вели дека значењето е огромно но проблемот е што ние не ги користиме сите можности и посочи дека е потребна структурна промена. Интеграцијата во заедничкиот пазар во ЕУ, додаде, е главната движечка сила за растот на сите земји кои пристапија во ЕУ во минатото, но земјите треба да бидат подготвени да можат да ги применат комплексните регулативи и да се подготвени да се спротивстават на притисокот....

Да се придонесе кон економскиот развој со зајакнување на регионалната економска соработка, беше високо на листатата на Берлинскиот процес од самиот почеток, затоа што тој беше воспоставен како дополнителен процес за поддршка на Западниот Балкан за подготовка на членство во ЕУ. Минатата недела во Берлин канцеларот Олаф Шолц многу јасно кажа уште еднаш дека се работи за нашата заедничка иднина. Како земја-членка доколку го гледате процесот на пристапување во ЕУ тој е воден од два елемента - едниот е врвната позиција на владеење на правото, а втората е економската интеграција. Ова го истакна германската амбасадорка во земјава Петра Дрекслер на настанот „Унапредување на регионалната соработка: Патот кон Заеднички регионален пазар и ЕУ интеграција на Западниот Балкан“, во организација на Институтот за европска политика (ЕПИ). -Доколку сакате резултатите од самитите да бидат одржливи и да обезбедат да се зачува фокусот на спроведувањето, тогаш битно е граѓанското општество и тинк тенк организациите да го следат процесот и да се ангажираат од самиот почеток за тоа како ќе продолжиме, рече таа. Според неа, економската интеграција тука во суштина значи конечна интеграција во заедничкиот европски пазар. -Тоа е нешто што доаѓа со големи придобивки и огромен потенцијал за сите национални економии - вклучително и механизмите на солидарност кои ги има и тука во Северна Македонија, како и во останатите земји на Западен Балкан. Понекогаш тоа што се занемарува во јавната дискусија е дека тоа доаѓа со огромни предизвици. Многу е тежок и ризичен процесот, да се има нешто треба да се координираат социјалните општествените стандарди на 17 милиони луѓе кои живеат на Западен Балкан, рече Дрекслер. Таа потсети дека досега се постигнати огромни придобивки - слобода на движење со лични карти меѓу сите земји од Западен Балкан и тоа, рече, е огромен чекор, заемно признавање на академските и професионалните квалификации во регионот - исто така огромен чекор, натаму целосен напредок кон членството во СЕПА, што, како што кажа, ќе придонесе кон подобри услови за живеење и интеграција. -Со деблокирање на ЦЕФТА ќе биде овозможен огромен напредок што беше блокиран во изминатите години. Второ - Берлинскиот процес го исцрта патот кон конкретни чекори напред преку поддршка на заедничкиот акциски план за регионален пазар. А самитот го истакна и значењето на се уште новиот инструмент - Планот за раст. Иако имаше многу дискусии околу Планот за раст, агендата беше неодамна усвоена, и сега ќе почне спроведувањето, но самитот сепак истакна дека овој механизам може и треба да биде мост меѓу заедничкиот регионален пазаер и единствениот европски пазар, рече Дрекслер. Посочи дека сега заедничкиот комитет на ЦЕФТА ќе биде тој што ќе треба да ги усвои професионалните квалификации, работните дозволи, а владите од регионот ќе треба решително да ги спроведат реформските агенди како и акцискиот план за Заедничкиот регионален пазар. -И мислам дека Северна Македонија покажува и продолжува да покажува многу силна заложба со тоа што е земја модел со заедничкиот регионален пазар. Меѓупартиската група во Собранието е позитивен чекор што ќе го следи процесот и се надевам ќе придонесе кон подобрување на целиот политички амбиент. И мислам дека ваквите дускусии покажуваат дека постои интерес организациите на граѓанското општество, како и тие тинк тенкови да ги следат процесите и да се овозможи конкретен напредок, рече Дрекслер. Заменик шефот на Делегацијата на ЕУ во земјава Бен Нупнау повтори дека Заедничкиот пазар ќе го донесе регионот поблизу до ЕУ, ќе поттикне раст и ќе ја зајакне економската конвергентност на регионот. -Заедничкиот регионален пазар е клучен елемент на ова. Тоа е една иницијатива којашто беше промовирана од Берлинскиот процес, беше усвоена во 2020 година и целта е да се воспостави заеднички регионален пазар заснован врз четирите слободи и со изградба на заедничкиот пазар од 18 милиони луѓе во регионот - модел којшто го следи заедничкиот европски пазар врз основа на регулативите на ЕУ. Ова значи дека додека ја промовираме трговијата и интеграцијата, тој истовремено ќе го олесни бизнисот надвор од регионот со ЕУ. И во таа насока тоа ќе значи зајакнување на соработката со регулаторна конвергентност, рече Нупнау. Тој оцени дека во регионот на Западен Балкан и понатаму се соочуваме со предизвикот на фрагментација - има 14 граници меѓу земјите од ЗБ и додека секоја од шесте земји ја шири својата соработка, регионалната трговија е многу ниска, особено имајќи ја предвид географската блискост на земјите и постоењето на традиционалните трговски врски, додавајќи дека останува уште многу да се направи. -Економската конвергентност е суштински елемент и пред пристапот на поголемите регионални пазари ја поттикнуваат конкурентноста, создаваат работни места и можности и може да помогне во намалувањето во одливот на мозоци и останува уште многу да се направи. Доколку го гледате регионалниот БДП тој е некаде 35 отсто од просекот во ЕУ. Значи има голем потенцијал којшто треба да се ослободи, рече Нупнау. Интеграцијата во заедничкиот пазар во ЕУ, додаде, е главната движечка сила за растот на сите земји кои пристапија во ЕУ во минатото, но земјите треба да бидат подготвени да можат да ги применат комплексните регулативи и да се подготвени да се спротивстават на притисокот и тука доаѓа и Планот за раст и тој е тука да им помогне на земјите да се реформираат да ги изградат своите капацитети - административни и економски, но и да ги обезбедат финансиските средства за сите тие чекори. Настанот на ЕПИ е дел од серијата настани што се одржуваат од 17 до 24 октомври во секој од главните градови на Западниот Балкан, веднаш по Самитот за Западен Балкан во Берлин. Премиерите на шесте земји од Западен Балкан на самитот на Берлинскиот процес на 14 октомври потпишаа нов акциски план за единствен регионален пазар, како составен дел од Планот за раст на Европската унија (ЕУ) за Западен Балкан. Потпишан е и нов договор за мобилност, кој вклучува пристап до високо образование. Најавувајќи го потпишувањето, домаќинот на самитот, германскиот премиер Олаф Шолц, рече, потпишаните документи „ќе им го олеснат животот на луѓето“. Новиот акциски план за единствен регионален пазар за периодот од 2025 до 2028 година го потпишаа премиерите на Србија, Северна Македонија, Црна Гора, Косово и Албанија и претседавачот со Советот на министри на Босна и Херцеговина....